Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ανθεμίς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανθεμίς
Anthemis arvensis
Anthemis arvensis
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Αστερώδη (Asterales)
Οικογένεια: Σύνθετα (Compositae) ή Αστεροειδή (Asteraceae)
Γένος: Ανθεμίς
L.
Τυπικό είδος
Anthemis maritima L.

Η Ανθεμίς (αρχ. ελλ. ἀνθεμίς = ἄνθος·[1] επιστημονικό όνομα Anthemis) είναι γένος αρωματικών ανθοφόρων φυτών της οικογένειας των Συνθέτων, στενά συγγενικό του γένους Chamaemelum, που περιλαμβάνει περίπου 170-180 είδη,[2][3][4] ενδημικά των χωρών της Μεσογείου και της νοτιοδυτικής Ασίας ανατολικά μέχρι το Ιράν. Ορισμένα είδη έχουν εγκλιματιστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και άλλα μέρη του κόσμου.

Η ονομασία ανθεμίς χρησιμοποιείτο ήδη από τους αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους για τα είδη που σήμερα ονομάζονται Matricaria Chamomilla (το πιο κοινό είδος χαμομηλιού), Anthemis tinctoria [i] και Anthemis rosea·[5] σήμερα στην Ελλάδα τα είδη του γένους Ανθεμίς είναι γνωστά ως μαργαρίτες και άγριο χαμομήλι.

Οι Ανθεμίδες είναι μονοετείς, διετείς ή πολυετείς πόες. Έχουν βαριά μυρωδιά και φύλλα πτεροσχιδή. Τα αχαίνιά τους δεν φέρουν πάππο και είναι κυλινδρικά με γωνιώδεις κόψεις κυρίως προς το εσωτερικό μέρος. Είναι φυτά διακοσμητικά και φαρμακευτικά αλλά και ενοχλητικά ζιζάνια.[6]

Υπάρχουν πολλά είδη Ανθεμίδων στην Ελλάδα (πάνω από 20)· τα κοινότερα είναι A. chia, A. cotula, A. orientalis, A. arvensis. Το A. orientalis φύεται από τα χαμηλά υψόμετρα μέχρι τα αλπικά. Άλλα είδη είναι αποκλειστικά ορεινά και μάλιστα ορισμένων βουνών (A. pectinata, A. cretica subsp. panachaica, A. vigescens, A. cretica subsp. cyllenea) ενώ άλλα φύονται σε αμμουδιές (A. tomentosa, A. peregrina, A. cretica subsp. cretica, A. muenteriana).[6][7]

Καλλιέργεια και χρήση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετά είδη και ποικιλίες προσφέρονται για καλλιέργεια ως φυτά κήπου. Το είδος A. punctata subsp. cupaniana έχει κερδίσει το "Βραβείο αξίας για τον κήπο" της Βρετανικής Βασιλικής Φυτολογικής Κοινότητας (RHS Award of Garden Merit).[8]

Το γένος Ανθεμίς περιλαμβάνει περίπου 170-180 είδη.[2][3][4] Ορισμένα από τα γνωστότερα είναι τα:

  • Anthemis abrotanifolia
  • Anthemis ammanthus
  • Anthemis arvensis
  • Anthemis cotula
  • Anthemis cretica, με τουλάχιστον 20 υποείδη, μεταξύ των οποίων τα
    • A. c. subsp. alpina
    • A. c. subsp. calabrica
    • A. c. subsp. carpatica
    • A. c. subsp. cinerea
    • A. c. subsp. cyllenea
    • A. c. subsp. panachaica
  • Anthemis glaberrima
  • Anthemis haussknechtii
  • Anthemis macedonica, με αρκετά υποείδη
  • Anthemis maritima, με αρκετά υποείδη
  • Anthemis marschalliana
  • Anthemis melampodina
  • Anthemis peregrina, με 2 υποείδη:
    • subsp. peregrina
    • subsp. heracleotica
  • Anthemis punctata
  • Anthemis rosea
  • Anthemis sancti-johannis
  • Anthemis secundiramea
  • Anthemis triumfetti
  • Anthemis tuberculata

i. ^ Στο γένος Ανθεμίς δεν ανήκουν πλέον τα ακόλουθα είδη που πρόσφατα μεταφέρθηκαν στο γένος Cota,

  • Cota altissima (L.) J. Gay, συνώνυμο: Anthemis altissima L.
  • Cota austriaca (Jacq.) Sch. Bip., συνώνυμο: Anthemis austriaca Jacq.
  • Cota palaestina Kotschy, συνώνυμο: Anthemis palaestina (Kotschy) Boiss.
  • Cota tinctoria (L.) J. Gay, συνώνυμο: Anthemis tinctoria L.
  • Cota triumfettii (L.) J. Gay, συνώνυμο: Anthemis triumfettii (L.) DC.

καθώς και το είδος Anthemis nobilis, που μεταφέρθηκε στο γένος Chamaemelum ως Chamaemelum nobile.

  1. «ἀνθεμίς». Liddell and Scott. An Intermediate Greek-English Lexicon. Perseus Digital Library. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2014. 
  2. 2,0 2,1 Roskov Y.· Kunze T.· Paglinawan L.· Orrell T.· Nicolson D.· Culham A.· Bailly N.· Kirk P.· Bourgoin T.· Baillargeon G.· Hernandez F.· De Wever A. «Anthemis». 2013 Annual Checklist. Species 2000 & ITIS Catalogue of Life. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2014. 
  3. 3,0 3,1 «Anthemis». The Plant List. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2014. 
  4. 4,0 4,1 Greuter, W. (2006). «Details for: Anthemis». Compositae (pro parte majore). – In: Greuter, W. & Raab-Straube, E. von (ed.): Compositae. Euro+Med Plantbase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2014. 
  5. «ἀνθεμίς - lexicon entry in LSJ». Greek Word Study Tool. Perseus Digital Library. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2014. 
  6. 6,0 6,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica. T. 7. Αθήνα: Πάπυρος Λαρούς. 2007. σελ. 319. ISBN 978-960-6715-09-9. 
  7. «Anthemis». ΦΙΛΟΤΗΣ - Βάση δεδομένων για την Ελληνική φύση. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2014. 
  8. «RHS Plant Selector - Anthemis punctata subsp. cupiana». Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]