Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ανάγλυφον ψηφίσματος Μεσσηνίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανάγλυφον ψηφίσματος Μεσσηνίων
Η Μεσσήνη σε στάση χειραψίας
ΟνομασίαΑνάγλυφον ψηφίσματος Μεσσηνίων
Έτος δημιουργίαςπερ. 445 π.Χ.
Είδοςγλυπτό
Διαστάσειςύψος 17 εκ.,
πλάτος 10 εκ.
ΜουσείοRijksmuseum van
Oudheden, Λέιντεν
δεδομένα

Το Ψήφισμα των Μεσσηνίων είναι αττικό ανάγλυφο. Βρέθηκε στην Αθήνα και φιλοξενείται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο Rijksmuseum van Oudheden του Λέιντεν της Ολλανδίας. Είναι καταχωρημένο στον κατάλογο Corpus Inscriptionum Graecarum με τον αύξοντα αριθμό 873.

Από το αρχικό ανάγλυφο σώζεται μόνο ένα κομμάτι πεντελικού μαρμάρου διαστάσεων 17x10 εκατοστών. Λείπουν τα τμήματα από όλες τις πλευρές εκτός της επάνω πλευράς, η οποία σχηματίζει προεξέχον επιστύλιο με χαραγμένη επιγραφή, και κυμάτιο. Κάτω από αυτό παριστάνεται γυναικεία μορφή προς τα δεξιά. Φοράει χιτώνα χωρίς ζώνη. Η πλούσια κόμη σκεπάζει τους ώμους. Η κεφαλή είναι στολισμένη με βαρύ και φαρδύ καλαθόμορφο διάδημα, το οποίο είναι μαλακά προσαρμοσμένο επάνω σε κνέφαλλο, σπείρα, ή τύλη, και δεν αποτελεί μέρος καθημερινής ενδυμασίας. Το αριστερό χέρι που είναι υψωμένο μέχρι τον ώμο, λείπει από τον αγκώνα και μετά. Το δεξί χέρι είναι προτεταμένο χαμηλότερα, ίσως σε χαιρετιστήρια στάση χειραψίας.

Το ανάγλυφο ανήκει στην τάξη των διακοσμητικών καλλιτεχνημάτων, που χρησίμευαν ως συμπληρωματικό ή επεξηγητικό στοιχείο στήλης αθηναϊκού ψηφίσματος. Πιστεύεται ότι η γυναικεία μορφή παριστάνει την εκπρόσωπο των Μεσσηνίων, και ίσως ή την προσωποποίηση της Μεσσήνης, ή την μυθική θυγατέρα του Τρίοπα και σύζυγο του Πολυκάονα, η οποία αργότερα τιμήθηκε ως επώνυμη ηρωΐδα και προς τιμή της κτίστηκε ναός με άγαλμα από χρυσό και Πάριο μάρμαρο. Πιστεύεται ότι στο υπόλοιπο τμήμα του ανάγλυφου βρισκόταν παράσταση της καθιστής Αθηνάς, την οποία στεφάνωνε η Μεσσήνη με το αριστερό, ενώ με το δεξί αντάλλαζαν χειραψία.

Ιστορική τοποθέτηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ανάγλυφο είναι ένα από τα αρχαιότερα ανάγλυφα ψηφίσματα, αφού οι επιγραφές του κατατάσσονται στην εποχή της 83ης Ολυμπιάδας, δηλ. περί το 445 π.Χ.. Η επιγραφή και η ανάγλυφη παράσταση είναι έργα αττικού και μεσσηνιακού καλλιτέχνη αντίστοιχα. Φιλοτεχνήθηκε με αφορμή τη φυγή των Ειλώτων στην Ναύπακτο μετά τον μεγάλο σεισμό της Σπάρτης.