Αμπού αλ-Αταχίγια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμπού αλ-Αταχίγια
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
أبو العتاهية (Αραβικά)
Γέννηση748[1][2]
Αΐν αλ-Ταμρ[2]
Θάνατος826[1] ή 828[1][2]
Βαγδάτη
Χώρα πολιτογράφησηςΧαλιφάτο των Αββασιδών
ΘρησκείαΙσλάμ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
συγγραφέας

Ο Αμπού αλ-Αταχίγια (αραβικά: أبو العتاهية‎‎, 748–828), πλήρες όνομα Αμπού Ισάκ Ισμαΐλ ιμπν αλ-Κασίμ ιμπν Σουγουέιντ αλ-Ανζί (أبو إسحاق إسماعيل بن القاسم بن سويد العنزي),[3][4][5] ήταν ένας από τους κυριότερους Άραβες ποιητές της πρώιμης ισλαμικής εποχής, ένας παραγωγικός ποιητής των ασκητών που κατατάσσεται μαζί με τους Μπασάρ και Αμπού Νουβάς, τους οποίους γνώρισε. Αποκήρυξε την ποίηση για ένα διάστημα για θρησκευτικούς λόγους.[6]

Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπού αλ-Αταχίγια γεννήθηκε στο Αΐν αλ-Ταμρ, στην έρημο του Ιράκ, κοντά στην αλ-Ανμπάρ. Υπάρχουν δύο αναφορές στην καταγωγή του η πρώτη είναι ότι προέρχεται από τη φυλή Αναζά,[7] και η άλλη είναι ότι η οικογένειά του ήταν μαουάλι της φυλής των Αναζά.[8] Τα νεανικά του χρόνια τα πέρασε στην Κούφα, όπου ασχολήθηκε για κάποιο χρονικό διάστημα με την πώληση κεραμικών. Κατά τη διάρκεια του χρόνου που ασχολήθηκε με την πώληση κεραμικών, παρακολούθησε τη συγκέντρωση ποιητών σε έναν διαγωνισμό και συμμετείχε σε αυτόν. Συνέθεσε εγκώμια για τον κυβερνήτη του Ταμπαριστάν, τον εμίρη Ουμάρ Ιμπν αλ-Αλά (783-4),[9] και με αυξανόμενη φήμη, τον οδήγησε στη Βαγδάτη, την έδρα της αυλής των Αββασιδών, όπου σύντομα έγινε διάσημος για τους στίχους του, ιδίως για εκείνους που απευθύνονταν στην Ούτμπα[10][11][12], παλλακίδα του χαλίφη των Αββασιδών αλ-Μαχντί. Ο έρωτάς του έμεινε ανεκπλήρωτος, αν και ο αλ-Μαχντί, και μετά από αυτόν ο χαλίφης αρ-Ρασίντ, μεσολάβησαν γι' αυτόν. Αφού προσέβαλε τον χαλίφη, φυλακίστηκε για μικρό χρονικό διάστημα. Πέθανε το 828 κατά τη βασιλεία του χαλίφη αλ-Μαμούν,[13] και ο Ιμπν Αλ-Ναντίμ παραθέτει τον καδή του αλ-Κουφά Ιμπν Καμίλ ότι πέθανε την ίδια ημέρα με τον γραμματικό Αμρ ιμπν Αμπί Αμρ αλ-Σαϊμπανί και τον αυλικό μουσικό Ιμπραήμ αλ-Μαουσιλί το 828-9.[14] Ο τάφος του βρισκόταν στις όχθες του καναλιού Ισά, απέναντι από το Κανταράτ αλ-Ζαϊγιατίν («Γέφυρα των Ελαιουργών»).[15]

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ποίηση του Αμπού αλ-Αταχίγια είναι αξιοσημείωτη για την αποφυγή της τεχνητότητας που ήταν σχεδόν καθολική στις μέρες του. Η παλαιότερη ποίηση της ερήμου μιμούνταν συνεχώς μέχρι εκείνη την εποχή, αν και δεν ήταν φυσική για τη ζωή της πόλης. Ο Αμπού αλ-Αταχίγια ήταν ένας από τους πρώτους που εγκατέλειψε την παλιά φόρμα της κασίντα (ελεγεία). Είχε μεγάλη ευχέρεια και χρησιμοποιούσε πολλά μέτρα. Θεωρείται επίσης ως ένας από τους πρώτους φιλοσοφικούς ποιητές των Αράβων. Μεγάλο μέρος της ποίησής του ασχολείται με την παρατήρηση της κοινής ζωής και της ηθικής, και κατά καιρούς είναι απαισιόδοξη. Ως εκ τούτου ήταν έντονα ύποπτος για αιρέσεις.[13] Ο Ιμπν Αμπί Ταχίρ Ταϊφούρ δημοσίευσε μια ανθολογία της ποίησης του Αμπού αλ-Αταχίγια.[16] Συμπεριλήφθηκε επίσης στην ημιτελή ανθολογία του Χαρούν ιμπν Αλί αλ-Μουνατζίμ Παραδόσεις των ποιητών, μαζί με τους σύγχρονους ποιητές Αμπού Νουβάς και Μπασάρ κ.ά.[17] Ο βεζίρης Ιμπν Αμμάρ αλ-Τακαφί έγραψε τις Παραδόσεις για τον Αμπού αλ-Αταχίγια.[18]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 (Ρωσικά) Krugosvet. www.krugosvet.ru/enc/literatura/abu-l-atakhiya.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Griffithes Wheeler Thatcher: «Abu-l-'Atahiya» (Αγγλικά)
  3. Khallikān 1843, σελ. 202.
  4. Nadīm (al) 1970, σελ. 151, 206, 315, 321, 325, 352, 355, 721, 965.
  5. Iṣbahānī 1888, σελ. 122.
  6. Khallikān 1843, σελ. 210, n.19.
  7. Omar Farouk Al-Tabbaa Diwan Abu al-Atahiya, σελ. 6
  8. Guillaume 1986, σελ. 107.
  9. Khallikān 1843, σελ. 204.
  10. Nadīm (al) 1970, σελ. 721.
  11. Iṣbahānī 1888, σελ. 151, 183.
  12. Kaḥḥālah 1977, σελ. 245.
  13. 13,0 13,1  Το παρόν λήμμα ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμαChisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Abu-l-'Atahiya» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 1 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 79 
  14. Nadīm (al) 1970, σελ. 151.
  15. Khallikān 1843, σελ. 205.
  16. Nadīm (al) 1970, σελ. 321.
  17. Nadīm (al) 1970, σελ. 315.
  18. Nadīm (al) 1970, σελ. 325.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Diwan (1887, Beirut: Jesuit Press; 2η εκδ. 1888)
  • Ahlwardt, Wilhelm (1861). Diwan des Abu Nowas. Greifswald. σελίδες 21 ff. 
  • Baghdādī (al-), Abū al-‘Alā’ Sa‘d al-Ḥasan al-Rub’a (1994). al-Tāzī Sa’ūd, ‘Abd al-Wāhb, επιμ. Kitāb al-Fuṣūṣ (στα Αραβικά). 2. σελίδες 204–6 (§107). 
  • Guillaume, A. (1986). «Abu 'l-ʿAtāhiya». Στο: Bearman, P.; Bianquis, Th.; Bosworth, C.E. και άλλοι, επιμ. Encyclopaedia of Islam. I (2nd έκδοση). Leiden, Netherlands: Brill Publishers. ISBN 9789004161214. https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/abu-l-atahiya-SIM_0161. 
  • Ḥamawī (al-), Yāqūt (1993). Irshād al-Arīb ilā Ma'rifat al-Adīb (στα Αραβικά). I. Beirut: Dar al-Gharb al-Islamiya. σελίδες 1708, 2649. 
  • Iṣbahānī, Abū al-Faraj (1888). Kitab al-Aghānī (στα Αραβικά). III. Leiden: Brill. σελίδες 122–176. 
  • Kaḥḥālah, Umar Riḍā (1977). A'lām al-Nisā' (στα Αραβικά). III. Bayrūt: Muʼassasat al-Risālah. σελ. 245. 
  • Khallikān, Aḥmad ibn Muḥammad (1843). Wafayāt al-A'yān wa-Anbā' Abnā' al-Zamān (The Obituaries of Eminent Men). I. Μτφρ. McGuckin de Slane, William. Paris: Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland. σελίδες 202–210. 
  • Khaṭīb, Aḥmad b. ʿAlī b. Thābit b. Aḥmad (2001). Ma’rouf, Bashar A., επιμ. Ta'rikh Madīnatis-Salām (στα Αραβικά). 7. Beirut: Dar al-Gharb al-Islami. σελίδες 226–238 (§3241). 
  • Alfred von Kremer, Culturgeschichte des Orients (1877, Vienna) vol. II, σσ. 372 ff
  • Mubarrad (al-), Abū al-‘Abbās M. b. Yazīd (1997). Abū al-Faḍl Ibrāhīm, Muḥammad, επιμ. Al-Kāmil fī al-Lughah (στα Αραβικά). 3. Cairo: Dār al-Fikr al-‘Arbi. σελ. 4. 
  • Nadīm (al), Abū al-Faraj Muḥammad ibn Isḥāq Abū Ya'qūb al-Warrāq (1970). Dodge, Bayard, επιμ. The Fihrist of al-Nadim; a tenth-century survey of Muslim culture. New York & London: Columbia University Press. σελίδες 151, 206, 315, 321, 325, 352, 355, 721, 965. 
  • Nadīm (al-), Abū al-Faraj Muḥammad ibn Isḥāq (1872). Flügel, Gustav, επιμ. Kitāb al-Fihrist (στα Αραβικά). Leipzig: F.C.W. Vogel. σελ. 160 (489). 
  • Stefan Sperl, Mannerism in Arabic Poetry: A Structural Analysis of Selected Texts (3rd Century AH/9th Century AD–5th Century AH/11th Century AD) (2005, Cambridge University Press) (ISBN 0-521-52292-7)
  • Tzvetan Theophanov, "Abu-l-'Atahiya and the Philosophy". In: T. Theophanov. Philosophy and Arts in the Islamic World: Proceedings of the 18th Congress of the Union Europeenne des Arabisants et Islamisants (1998), σσ. 41-55. (ISBN 978-90-6831-977-4)