Αλταϊκή γλώσσα

Αλτάι
Περιοχή	Δημοκρατία των Αλτάι, Κράι Αλτάι
Έθνος	Ρωσία
Φυσικοί ομιλητές	57.400
Εποχή	απογραφή 2010
Ταξινόμηση	Αλταϊκές Τουρκικές Σιβηρικές Τουρκικές Αλταϊκή; ; ;
Σύστημα γραφής	κυριλλικό αλφάβητο
SIL	alt, Νότια Αλτάι

Η αλταϊκή γλώσσα' είναι τουρκική γλώσσα, που ομιλείται επίσημα στη δημοκρατία των Αλτάι, στη Ρωσία. Πριν το 1948 η γλώσσα ονομαζόταν Οϊρότ.

Ταξινόμηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξαιτίας της απομονωμένης θέσης της στα όρη Αλτάι αλλά και της επαφής της με περιβάλλουσες γλώσσες, η ταξινόμηση της Αλτάι γλώσσας στις τουρκικές γλώσσες συχνά αμφισβητήθηκε. Εξαιτίας της γεωγραφικής της εγγύτητας με τη Σορ και Χάκας ορισμένοι επιστήμονες την ταξινομούν σε μια βόρεια τουρκική υποομάδα^[1]. Εξαιτίας ορισμένων ομοιοτήτων με την Κιργκίζ, ομαδοποιήθηκε στις Κιπτσάκ γλώσσες. Μία πρόσφατη ταξινόμηση από τον Ταλάτ Τεκίν τοποθετεί τη νότια Αλτάι σε δική της υποομάδα στις τουρκικές γλώσσες και ομαδοποιεί τις βόρειες Αλτάι διαλέκτους με την Τσίλουμ και την Κοντόμα διάλεκτο της Σορ^[2].

Γεωγραφική κατανομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η γλώσσα Αλτάι ομιλείται κύρια στη Δημοκρατία των Αλτάι (Νότια Αλτάι) και στο Κράι Αλτάι (Βόρεια Αλτάι).

Επίσημη κατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μαζί με τη ρωσική γλώσσα, η Αλτάι είναι επίσημη γλώσσα της δημοκρατίας των Αλτάι. Η επίσημη γλώσσα βασίζεται στη νότια διάλεκτο που ομιλείτο από την ομάδα Αλτάι-Κίζι, η οποία όμως σε σύντομο χρόνο διασκορπίστηκε στη βόρεια περιοχή της δημοκρατίας των Αλτάι.

Διαφορετικές εκδοχές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και παραδοσιακά θεωρείται μία γλώσσα, η Νότια Αλτάι δεν είναι αμοιβαία κατανοήσιμη με τις βόρειες διαλέκτους. Η γραπτή Αλτάι βασίζεται στη Νότια Αλτάι και σύμφωνα με το Ethnologue απορρίπτεται από τα παιδιά που ομιλούν την Βόρεια Αλτάι^[3] Το 2006, δημιουργήθηκε κυριλλικό αλφάβητο για την Κουμάντι διάλεκτο της Βόρειας Αλτάι για χρήση στο Κράι Αλτάι^[4].

Οι διάλεκτοι έχουν ως ακολούθως:^[5]

Νότια Αλτάι
- Κανονική Αλτάι
  - Μαΐμα διάλεκτος
- Τελενγκίτ διάλεκτος
  - Τόλος διάλεκτος
  - Χούι διάλεκτος
- Τελεούτ διάλεκτος
Βόρεια Αλτάι
- Τουμπαλάρ διάλεκτος
- Κουμάντι διάλεκτος
  - Τουραχάκ διάλεκτος
  - Σολτόν διάλεκτος
  - Σταρομπάρντι διάλεκτος
- Τσαλκάν διάλεκτος

Σύστημα γραφής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η γλώσσα καταγράφτηκε με λατινικό αλφάβητο από το 1928 έως το 1938, αλλά χρησιμοποίησε το κυριλλικό αλφάβητο (με την πρόσθεση 9 επιπλέον γραμμάτων: Јј, Ҥҥ, Ӧӧ, Ӱӱ, Ғғ, Ққ, Һһ, Ҹҹ, Ii) από το 1938.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ Gordon, Raymond G., Jr., επιμ. (2005). «Ethnologue report for Northern Turkic». SIL International. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2007. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: editors list (link)
↑ Tekin, Tâlat (January 1989). «A New Classification of the Chuvash-Turkic Languages». Erdem 5 (13): 129–139. ISSN 1010-867X.
↑ Raymond G. Gordon, Jr, ed. 2005. Ethnologue: Languages of the World. 15th edition. Dallas: Summer Institute of Linguistics.
↑ В Алтайском крае издана азбука кумандинского языка. 2006
↑ Baskakov, N. A. (1958). «La Classification des Dialectes de la Langue Turque d'Altaï» (στα French). Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae 8: 9–15. ISSN 0001-6446.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Altai Alphabet
Altai phrases( Αρχειοθετήθηκε 2009-10-27 στο Wayback Machine. 2009-10-25)
Russian–Altai Online Dictionary

[1] Gordon, Raymond G., Jr., επιμ. (2005). «Ethnologue report for Northern Turkic». SIL International. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2007. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: editors list (link)

[2] Tekin, Tâlat (January 1989). «A New Classification of the Chuvash-Turkic Languages». Erdem 5 (13): 129–139. ISSN 1010-867X.

[3] Raymond G. Gordon, Jr, ed. 2005. Ethnologue: Languages of the World. 15th edition. Dallas: Summer Institute of Linguistics.

[4] В Алтайском крае издана азбука кумандинского языка. 2006

[5] Baskakov, N. A. (1958). «La Classification des Dialectes de la Langue Turque d'Altaï» (στα French). Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae 8: 9–15. ISSN 0001-6446.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]