Αγία Τράπεζα
Στην ορολογία της Λειτουργικής της Ορθόδοξης Εκκλησίας, Αγία Τράπεζα ονομάζεται τετράγωνο οικοδομημένο τραπέζι ("εκ πάσης ύλης στερεάς, οίον χρυσού, αργύρου και μαρμάρου"[1]), πάνω στο οποίο τελείται το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και ονομάζεται και Ιερό Θυσιαστήριο[2] "διότι επ' αυτής τελείται η θυσία του Αμνού του Θεού υπέρ πάντων των πιστών, ζώντων και τεθνεώτων"[3]. Η Αγία Τράπεζα βρίσκεται μέσα στο Ιερό Βήμα και έχει σχήμα τετράγωνο για να συμβολίσει τη μετάδοση του σώματος και του αίματος του Χριστού "πανταχού της οικουμένης"[3]. Πάνω της βρίσκονται πάντοτε το Ιερό Αντιμήνσιο, ιερό κάλυμμα, ο Σταυρός ευλογίας, το Ιερό Ευαγγέλιο, το Ιερό Αρτοφόριο (ακίνητο) και το Αρτοφόριο των ασθενών (κινητό)[4].
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, η Αγία Τράπεζα συμβολίζει:
- "Την Τράπεζαν εκείνην, εφ' ης ο Ιησούς Χριστός εν τω μυστικω Δείπνω παρέδωκεν εις τους μαθητάς αυτού το μυστήριον της θείας ευχαριστίας"[5].
- Τον Τάφο του Χριστού[6].
- Τους τάφους των αγίων Μαρτύρων[4].
- Τον θρόνο "του μεγάλου Βασιλέως, του Θεού" και για το λόγο αυτό το Ευαγγέλιο που βρίσκεται επάνω στην Αγία Τράπεζα "εικονίζει τον Χριστόν καθήμενον επί θρόνου"[7].
Από το β' μισό του 4ου αιώνα, οι χριστιανοί, "προφανώς χάριν ασφαλείας, ετοποθέτουν τα ιερά σκηνώματα είτε υπό την Αγίαν Τράπεζαν, είτε υπ' αυτήν εντός υπογείου 'κρύπτης'"[8]. Ειδικότερα, στην Ελλάδα και στην Ανατολή γενικότερα η πλέον συνηθισμένη πρακτική είναι η τοποθέτηση Αγίων λειψάνων κατά τα Θυρανοίξια του Ιερού Ναού εντός ειδικής κρύπτης της Αγίας Τράπεζας που ονομάζεται "κατάθεσις, ή καταθέσιον ή εγκαίνιον"[9].
Υποσημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Γεωργιάδης Βαρθολομαίος (Αρχιεπισκ. Κορινθίας), Επιτομή Λειτουργικής, εκδ. 4η, εκδ. Βασ. Ρηγόπουλου, 1995 (c1909), σελ. 22.
- ↑ λήμμ. "Αγία Τράπεζα", Στύλιος Κ. Ευθύμιος Επίσκοπος, Μικρό Χριστιανικό Λεξικό (Α' ανατύπωση της 2ης έκδ.), Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1998.
- ↑ 3,0 3,1 Επιτομή Λειτουργικής, ό.π..
- ↑ 4,0 4,1 Μικρό Χριστιανικό Λεξικό, ό.π..
- ↑ Επιτομή Λειτουργικής, σελ. 22-23.
- ↑ λήμμα: "Τράπεζα", Μαλαβάκης Νίκος, Βυζαντινολόγιο-Λεξικό Εκκλησιαστικών και Θρησκευτικών όρων, Αστήρ, Αθήνα 1999.
- ↑ Επιτομή Λειτουργικής, σελ. 23.
- ↑ λήμμ. "Τράπεζα Αγία", Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια (ΘΗΕ), τόμ. 11, εκδ. Μαρτίνος Αθ., Αθήνα 1967, στ. 828.
- ↑ ΘΗΕ, ό.π..
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τον Χριστιανισμό χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |