Ίλια Κρπιτς
| Ilija Krpić | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1887 ή 8 Αυγούστου 1887 Τσέλινατς |
| Θάνατος | 16 Αυγούστου 1932 Μρκόνιτς Γκραντ |
| Θρησκεία | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
Ο Ίλια Κρπιτς ( Πόποβατς,Αυστροουγγαρία 8 Αυγούστου 1887 – Μρκονιτς Γκραντ,Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας, 16 Αυγούστου 1932) ήταν Σέρβος αρχιερέας και πρωτεργάτης Σερβικών εθνικών συμφερόντων στην Βοσνία. Είναι ένας από τους ιδρυτές της Σερβικής Πολιτιστικής Εκπαιδευτικής εταιρείας Prosvjeta. Ήταν πρότυπο σθεναρής αγωνιστικότητας και αντίστασης σε μεθοδεύσεις της Αυστροουγγρικής πολιτικής. Λόγω τον απόψεων που εξέφραζε δημοσίως, διώχθηκε από τις αυστροουγγρικές αρχές. Ίδρυσε το Αγροτικό συνεργατικό και διέδωσε ταυτόχρονα την ανάγκη μιας νέας συλλογικής αλληλεγγύης ανάμεσα στους αγρότες. Αποκτώντας μεγάλη φήμη ανάμεσα στον κόσμο, έγινε απειλή για τους πολιτικούς του αντιπάλους, που τον σκότωσαν.
Ζωή και έργο [Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ίλια Κρπιτς γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου 1887 στο Πόποβατς που βρίσκεται κοντα στο Τσέλινατς.[1] Αποφοίτησε από το γυμνάσιο και την Θεολογική Σχολή στο Reljevo. Από πολύ νωρίς ασχολήθηκε σοβαρά με μια σειρά από εθνικά ζητήματα.[2] Πήρε ενεργό μέρος σε όλες τις φοιτητικές οργανώσεις που εναντιώνονταν κατά της κατάπνιξης των Σέρβων από την Αυστροουγγαρία. Εξαιτίας αυτού διώχθηκε από τις αυστροουγγρικές αρχές.[3] Είναι ένας από τους 29 ιδρυτές της Σερβικής Πολιτιστικής Εκπαιδευτικής εταιρείας Prosvjeta.[1] Η αίτηση για την ίδρυση της Prosvjeta υποβλήθηκε το 1901 και μετά από πολλούς δισταγμούς και καχυποψία, οι αρχές ενέκριναν την ίδρυση της Prosvjeta το 1902.[1] Αφού τελείωσε την Θεολογική Σχολή, χειροτονήθηκε διάκονος στις 31 Ιουλίου και ιερέας την 1η Αυγούστου 1911.[1] Του ανατέθηκε η ενορία στη Μέντνα κοντά στην πόλη Μρκονιτς Γκραντ.[1] Όταν ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, οι αυστροουγγρικές αρχές ξεκίνησαν μεγάλης κλίμακας αντίποινα κατά του σερβικού πληθυσμού στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Τον Ιλία Κρπιτς μετέφεραν αρχικά ως όμηρο στο στρατόπεδο Μπότσατς.[1] Αργότερα έχει τεθεί σε κελί απομόνωσης στο Μποσάνσκι Μπροντ, οπότε τον φυλάκισαν στο μακρινό Αράντ . Έκεί η υγεία του επιδεινώθηκε.[1] Το 1917, επέστρεψε στη Μέντνα.[1]
Μετά την απελευθέρωση και την ίδρυση του Βασιλείου των Σέρβων, των Κροατών και των Σλοβένων, ο Κρπιτς ασχολήθηκε με την πολιτική. Υπήρξε ενεργό μέλος και ένας από τους ιδρυτές του Αγροτικού Κόμματος. Έγινε μέλος της Περιφερειακής Συνέλευσης στο Τράβνικ.[3] Ίδρυσε το αγροτικό συνεργατικό στη Μέντνα, όπου κατάφερε να αναπτύξει μια ισχυρή αγροτική - συνεταιριστική συνείδηση μεταξύ του κόσμου.[4] Απέκτησε μεγάλη φήμη μεταξύ των χωρικών, έτσι οι πολιτικοί του αντίπαλοι τον θεωρούσαν απειλή για αυτούς.[1] Σκοτώθηκε στις 16 Αυγούστου 1932 στην πόλη Μρκόνιτς Γράντ από τον πολιτικό του αντίπαλο, τον δασοφύλακα Νίκολα Τσούλιτς.[1][2][3][4]
Ο Ίλια Κρπιτς άφησε πίσω του τη σύζυγό του Στάνα και τέσσερα παιδιά: Miτσα, Μίλοραντ, Σμίλια και Λέποσαβα.[5][1] Ο Μίλοραντ και η Μίτσα πολέμησαν στους παρτιζάνους. Ο Μίλοραντ πέθανε στους παρτιζάνους ενώ η Μίτσα διακρίθηκε ως εξέχων μαχητής. Για αυτό το λόγο το σχολείο στη γενετειρά της την Μέντνα πήρε το όνομά της.[5][1] Η μεγαλύτερη κόρη του Ιλία, Λέποσαβα, ήταν διευθύντρια δημοτικού σχολείου στο Βελιγράδι. Η κόρη της Λέποσαβα, Μπράνισλαβα Μπόσκοβιτς, ήταν καθηγήτρια της γαλλικής γλώσσας. Αυτή παντρεύτηκε τον Γιουγκοσλάβο διπλωμάτη και πρεσβευτή Πέταρ Μπόσκοβιτς.[1]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Sonja Eskić Rodić - Moji snovi, Srpski genealoški centar, Belgrade (2015), (ISBN 978-86-6401-014-6)
- ↑ 2,0 2,1 Vreme 18.8.1932, p. 5
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Vrbaske novine 18.8.1932, p. 6
- ↑ 4,0 4,1 Politika, 17.8.1932, p. 5
- ↑ 5,0 5,1 Glas Srpske, 19.07.2007