Έτσι είναι ο κόσμος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έτσι είναι ο κόσμος
ΣυγγραφέαςΟυίλιαμ Κόνγκριβ
ΤίτλοςThe Way of the World
ΓλώσσαΑγγλικά
Μορφήθεατρικό έργο
LC ClassOL1365156W
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Έτσι είναι ο κόσμος (αγγλικός τίτλος:The Way of the World) είναι κωμωδία σε πέντε πράξεις του Άγγλου θεατρικού συγγραφέα Ουίλιαμ Κόνγκριβ που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1699 και στη συνέχεια δημοσιεύτηκε το 1700. Το έργο, που παίζεται ακόμη σήμερα, θεωρείται γενικά ως μια από τις πιο επιτυχημένες κωμωδίες της Παλινόρθωσης στην αγγλική λογοτεχνία, αν και στην εποχή του θεωρήθηκε άσεμνο.[1]

Ο Κόνγκριβ σατιρίζει τις κοινωνικές συμβάσεις της καλής κοινωνίας της εποχής του, ειδικά εκείνες που αφορούν τον έρωτα, τον γάμο και την υποδεέστερη θέση των γυναικών. Η υπόθεση αφορά τις προσπάθειες δύο ερωτευμένων να λάβουν την άδεια της θείας της κοπέλας για τον γάμο τους. Παρά ένα τέχνασμα που πάει στραβά και μετά από αρκετές παρεξηγήσεις και επιπλοκές, το ζευγάρι τελικά λαμβάνει τη συγκατάθεση.[2]

Ιστορικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προς το τέλος του 17ου αιώνα, ο θεατρικός κόσμος του Λονδίνου υπέστη μια σημαντική αλλαγή, από την εποχή που οι πρώτες κωµωδίες της Παλινόρθωσης διασκέδαζαν το κοινό. Ο θεατρόφιλος Κάρολος Β' δεν ήταν πια βασιλιάς και οι αυλικοί του, οι υπερβολές των οποίων παρουσιάζονταν στη θεατρική σκηνή με άσεμνο και προκλητικό τρόπο, αντικαταστάθηκαν από τους σοβαρούς αυλικούς του Γουλιέλμου Γ'. Η βασίλισσα Μαρία Β΄ αποσύρθηκε και δεν εμφανίζονταν πολύ στο κοινό. Ο ίδιος ο Γουίλιαμ ήταν γνωστό ότι ήταν εχθρικός στο θέατρο. Έτσι, η ανοχή για την σεξουαλική ειλικρίνεια των κωμωδιών, ακόμη και στην ηπιότερη μορφή τους, εξαντλήθηκε, καθώς η κοινή γνώμη στράφηκε προς τον συντηρητισμό.

Υπό αυτές τις συνθήκες, το έργο θεωρήθηκε άσεμνο και δεν είχε επιτυχία όταν παρουσιάστηκε και μετά την έντονη κριτική που δέχθηκε, ιδιαίτερα για την απροκάλυπτη αναφορά στη μοιχεία, ο συγγραφέας δεν έγραψε άλλα θεατρικά έργα αλλά στράφηκε στην ποίηση και τη μετάφραση κλασικών έργων.[3]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν αρχίσει η δράση, έχουν λάβει χώρα τα ακόλουθα γεγονότα: Ο Έντουαρντ Μίραμπελ, ένας νεαρός με μικρή περιουσία, είχε σχέσεις με την Αραμπέλα, τη χήρα κόρη της λαίδης Γουίσφορτ. Για να την προστατεύσει από σκάνδαλο σε περίπτωση εγκυμοσύνης, σχεδίασε τον γάμο της με τον κύριο Φέινολ, έναν άνθρωπο αρκετά καλής φήμης ώστε να αποτελεί έναν αξιοσέβαστο σύζυγο, αλλά όχι ιδιαίτερα ηθικό. Ο Φέιναλ, από την πλευρά του, παντρεύτηκε τη νεαρή χήρα για την περιουσία της για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ερωμένης του κυρίας Μάργουντ. Με τον καιρό, η σχέση μεταξύ του Μίραμπελ και της Αραμπέλα έληξε (αν και αυτό δεν αναφέρεται ρητά) και ο Μίραμπελ ερωτεύθηκε την εξαδέλφη της Μίλαμαντ.[4]

Το έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λαίδη Γουίσφορτ, εικονογράφηση του 1776

Το έργο εκτυλίσσεται σε μια μόνο μέρα και ξεκινά το πρωί με τον Μίραμπελ και τον Φέιναλ να παίζουν χαρτιά. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού γίνεται σαφές ότι οι σχέσεις των δύο ανδρών είναι τεταμένες. Ο Φέινολ υποψιάζεται τη γυναίκα του για την παλιά σχέση της με τον Μίραμπελ και την ερωμένη του ότι είναι ερωτευμένη με τον Μίραμπελ (και τα δύο είναι αλήθεια).

Ο Μίραμπελ τώρα είναι ερωτευμένος με τη Μίλαμαντ, την ανιψιά της λαίδης Γουίσφορτ και εξαδέλφη της Αραμπέλα. Για τον γόμο τους υπάρχουν, ωστόσο, οικονομικές επιπλοκές. Η μισή περιουσία της Μίλαμαντ ήταν υπό τον έλεγχό της, αλλά η άλλη μισή, 6.000 λίρες, ελεγχόταν από τη λαίδη Γουίσφορτ, η οποία θα την παρέδιδε στην κοπέλα όταν παντρευόταν κάποιον που αυτή θα ενέκρινε. Δυστυχώς, ο Μίραμπελ είχε παλιότερα προσβάλει τη λαίδη Γουίσφορτ, η οποία είχε παρερμηνεύσει τις κολακείες του (για να κερδίσει την εύνοιά της για τον γάμο με την Μίλαμαντ) ως εκδηλώσεις έρωτα και τα συναισθήματά της άλλαξαν από αγάπη σε μίσος.

Ο Μίραμπελ επινοεί ένα περίτεχνο τέχνασμα: εμφανίζει τον θείο του σερ Ρόουλαντ ως υποψήφιο μνηστήρα της λαίδης Γουίσφορτ. Αλλά ο σερ Ρόουλαντ δεν υπάρχει στην πραγματικότητα και δεν είναι άλλος από τον υπηρέτη Γουέιτγουελ μεταμφιεσμένο. Ο άντρας φλερτάρει τη λαίδη αλλά ο γάμος δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει, γι' αυτόν θα ήταν διγαμία και η κοινωνική διαφορά μεταξύ τους ήταν τεράστια. Ο Μίραμπελ θα προσφέρονταν να σώσει τη λαίδη από την ενοχλητική κατάσταση με αντάλλαγμα τη συγκατάθεσή της να παντρευτεί τη Μίλαμαντ. [5]

Η κυρία Μάργουντ κρυφακούει την Αραμπέλα και την υπηρέτριά της να συζητούν το κόλπο, καθώς και την προηγούμενη ερωτική σχέση του Μίραμπελ και της Αραμπέλα. Ακούει επίσης προσβλητικά σχόλια για τον εαυτό της και έτσι εκδικητικά ενημερώνει τον Φέιναλ για το κόλπο και, κάτι που αυτός ήδη υποψιαζόταν, ότι η γυναίκα του ήταν κάποτε ερωμένη του Μίραμπελ. Ο Φέινολ αποφασίζει να πάρει όλη την περιουσία της γυναίκας του και να το σκάσει με την κυρία Μάργουντ και αρχίζει τη δράση. Ξεσκεπάζει τον ψεύτικο θείο και εκβιάζει τη λαίδη απειλώντας ότι θα αμαυρώσει το όνομά της και της κόρης της. Απαιτεί να παραδοθεί στον αποκλειστικό του έλεγχο το υπόλοιπο της περιουσίας της Μίλαμαντ, καθώς και το υπόλοιπο της περιουσίας της γυναίκας του. Επιπλέον, θέλει διαβεβαίωση ότι η λαίδη Γουίσφορτ δεν θα παντρευτεί, ώστε η γυναίκα του να είναι βέβαιο ότι θα είναι η κληρονόμος. [2]

Η Μίλαμαντ (1924)

Εν τω μεταξύ, η Μίλαμαντ απορρίπτει την πρόταση του σερ Γουίλφουλ, που η θεία της της παρουσιάζει για κατάλληλο υποψήφιο.

Μετά την κίνηση του Φέινολ και για να σώσει την περιουσία της, η Μίλαμαντ δέχεται να παντρευτεί τον σερ Γουίλφουλ. Ωστόσο, ο Φέινολ δεν πτοείται και συνεχίζει τον εκβιασμό απαιτώντας τον έλεγχο των υπόλοιπων χρημάτων της γυναίκας του και τη διαχείριση της περιουσίας της λαίδης Γουίσφορτ. Όταν ο Μίραμπελ φέρνει δύο υπηρέτες και αποδεικνύει ότι ο Φέιναλ και η κυρία Μάργουντ ήταν οι ίδιοι ένοχοι για μοιχεία, ο Φέιναλ αγνοεί την κατηγορία και επιμένει να πάρει τα χρήματα, διαφορετικά θα δημιουργήσει σκάνδαλο.

Σ' αυτό το σημείο, ο Μίραμπελ αποκαλύπτει θριαμβευτικά το πιο επιτυχημένο κόλπο του. Πριν τον γάμο της νεαρής χήρας, εκείνη και ο Μίραμπελ είχαν υποψιαστεί τον χαρακτήρα του Φέινολ και διαχειριστής της περιουσίας της είχε ορισθεί ο Μίραμπελ. Έτσι ο Φέινολ δεν έχει κανένα δικαίωμα, καθώς η Αραμπέλα Φέινολ δεν ελέγχει τα χρήματά της. Αυτός και η κυρία Μάργουντ φεύγουν θυμωμένοι. Ο σερ Γουίλφουλ παραμερίζεται και η λαίδη Γουίσφορτ συγχωρεί τους υπηρέτες και συναινεί στον γάμο της Μίλαμαντ με τον Μίραμπελ.[6]

Τα ονόματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως σε πολλές κωμωδίες της Παλινόρθωσης, τα ονόματα αντικατοπτρίζουν τα κύρια χαρακτηριστικά των χαρακτήρων. Το όνομα Μίλαμαντ (Millamant), για παράδειγμα, προέρχεται από το γαλλικό «mille amants», ακριβώς για να δηλώσει την ακολασία της, ενώ το όνομα της ηλικιωμένης αλλά ζωηρής λαίδης Γουίσφορτ (Lady Wishfort) προέρχεται από το αγγλικό «wish for it», που παραπέμπει στη διακαή επιθυμία της να βρει άντρα παρά την ηλικία της. Ομοίως, ο υποκριτής Φέινολ (Fainall) προδίδεται από το ίδιο το όνομά του, το οποίο θυμίζει «προσποιείται σε όλα».

Διασκευές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1968: The Way of the World, σουηδική κινηματογραφική ταινία σε σκηνοθεσία Henrik Dyfverman[7]
  • 1975: The Way of the World, αγγλική τηλεοπτική διασκευή [8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]