Θεοφανώ Μαρτινιακή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ Ο Kostisl μετακίνησε τη σελίδα Theophano Martiniake στη Θεοφανώ Μαρτινιακή: μετάφραση |
μετάφραση |
||
Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
[[Αρχείο:Santa Teófano y León VI el Sabio.jpg|thumb|right|250px|Η Θεοφανώ και ο Λέων ΣΤ΄]] |
|||
{{Infobox royalty|consort |
|||
Η '''Θεοφανώ Μαρτινιακή''' (πέθανε στις [[10 Νοεμβρίου]] [[893]]<ref>Η ημερομηνία αναφέρεται στο'' [[Πατριάρχης Ευθύμιος Α΄|Vita Euthymii]]'', που δεν εκτυπώθηκε μέχρι το 1888 «το κάνει να φανεί πρακτικά (αν και όχι απόλυτα) βέβαιο ότι πέθανε στις 10 Νοεμβρίου 893». Glanville Downey, «Η εκκλησία των Αγίων Πάντων (Εκκλησία της Αγίας Θεοφανώς) κοντά στην [[Ναός των Αγίων Αποστόλων (Κωνσταντινούπολη)|εκκλησία των Αγίων Αποστόλων]] στην [[Κωνσταντινούπολη]] «'' Dumbarton Oaks Papers''», Τόμ. 9/10, (1956:301-305).</ref> ή [[897]]) ήταν η πρώτη σύζυγος του [[Λέων ΣΤ΄|Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού]]. |
|||
|name =Saint Theophano |
|||
|title =[[List of Roman and Byzantine Empresses|Empress consort]] of the [[Byzantine Empire]] |
|||
|image =Santa Teófano y León VI el Sabio.jpg |
|||
|caption =Theophano and Leo VI |
|||
|succession =Byzantine Empress consort |
|||
|reign =29 August 886 – 893 |
|||
|spouse =[[Leo VI the Wise]] |
|||
|issue =Eudokia Porphyrogenita |
|||
|house =Martiniakoi family<br />[[Macedonian dynasty|Macedonian]] |
|||
|house-type=Dynasty |
|||
|father =Constantine Martiniakos |
|||
|mother = |
|||
|birth_date = |
|||
|birth_place = |
|||
|death_date =10 November 893 |
|||
|death_place =a monastery, [[Constantinople]] |
|||
|place of burial =[[Church of the Holy Apostles]], [[Constantinople]] |
|||
}} |
|||
'''Theophano Martiniake''' (died 10 November 893<ref>The date in ''[[Patriarch Euthymius I of Constantinople|Vita Euthymii]]'', not printed until 1888 "makes it seem practically (though not absolutely) certain that she died on 10 Nov. 893". Glanville Downey, "The Church of All Saints (Church of St. Theophano) near the Church of the Holy Apostles at Constantinople" ''Dumbarton Oaks Papers'', Vol. 9/10, (1956:301-305).</ref>) was the first wife of [[Leo VI the Wise]]. |
|||
==Οικογένεια== |
|||
== Family == |
|||
Ήταν κόρη του Κωνσταντίνου Μαρτινιακού. Περαιτέρω καταγωγή της δεν είναι γνωστή. Ωστόσο, η [[Συνέχεια Θεοφάνη]], η συνέχιση του χρονικού του [[Θεοφάνης Ομολογητής|Θεοφάνους του Ομολογητού]] από συγγραφείς που δραστηριοποιούνταν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του [[Κωνσταντίνος Ζ΄|Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου]], καταγράφει την ιστορία ενός πιθανού προγόνου κατά τη διάρκεια της βασιλείας του [[Θεόφιλος (αυτοκράτορας)|Θεόφιλου]] (βασίλεψε τα έτη 829-842). |
|||
She was a daughter of Constantine Martiniakos. Her further ancestry is uncertain. However, [[Theophanes Continuatus]], a continuation of the chronicle of [[Theophanes the Confessor]] by writers active during the reign of [[Constantine VII]], records the story of a possible ancestor during the reign of [[Theophilos (emperor)|Theophilos]] (reigned 829–842). |
|||
Σύμφωνα με την εν λόγω ιστορία, υπήρξε κάποιος Μαρτινιακός που συνδεόταν εξ' αγχιστείας με τον Θεόφιλο. Μια [[προφητεία]] που κυκλοφορούσε το διάστημα εκείνο, προέβλεπε ότι η οικογένεια του Μαρτινιακού επρόκειτο να κυβερνήσει την [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]]. Αντιδρώντας, ο Θεόφιλος ανάγκασε τον συγγενή του να γίνει μοναχός και να μετατρέψει το προσωπικό του σπίτι σε μοναστήρι. |
|||
According to said story, there was an elder Martiniakos related by marriage to Theophilos. A [[prophecy]] circulated at the time predicted that the family of Martiniakos would come to rule the [[Byzantine Empire]]. In reaction Theophilos forced his kinsman to become a monk and convert his personal house into a monastery. |
|||
Ο Γάλλος ιστορικός Κριστιάν Σετιπανί υποστήριξε ότι η οικογένεια του Μαρτινιακού ενδεχομένως να έχει κοινούς προγόνους με την [[Φρυγική Δυναστεία]], επιτρέποντας στους απογόνους κάποια αξίωση επί του θρόνου. Υποστήριξε ότι η σύνδεση μπορεί να γίνεται μέσω μιας από τις αδελφές του ιδρυτή της δυναστείας [[Μιχαήλ Β´]]. Η προέλευση της δυναστείας δεν καταγράφεται επαρκώς. |
|||
[[Christian Settipani]] has suggested the Martiniakos family could share common ancestry with the [[Phrygian Dynasty]], allowing descendants some claim to the throne. He has suggested the relation may be through one of the sisters of dynasty founder [[Michael II]]. The origins of the dynasty are poorly recorded. |
|||
==Αυτοκράτειρα== |
|||
== Empress == |
|||
Το Χρονικό του [[Συμεών Μεταφραστής|Συμεών του Μεταφραστή]] τοποθετεί τον γάμο του Λέοντα ΣΤ΄ και της Θεοφανώς στο δέκατο έκτο έτος της βασιλείας του [[Βασίλειος Α΄|Βασιλείου Α΄]] (περί το 883). Ο Βασίλειος ήταν επισήμως ο πατέρας του Λέοντα ΣΤ΄ από την [[Ευδοκία Ιγγερίνα]]. Ωστόσο, η Ευδοκία ήταν ερωμένη και του προκατόχου του, [[Μιχαήλ Γ΄]], ο οποίος ενδεχομένως να είναι ο φυσικός πατέρας του πρίγκιπα. |
|||
The chronicle of [[Symeon Metaphrastes]] places the marriage of Leo VI and Theophano in the sixteenth year of the reign of [[Basil I]] (c. 883). Basil was the official father of Leo VI by [[Eudokia Ingerina]]. However Eudokia was the mistress of his predecessor [[Michael III]] who was suspected to be the natural father of the prince. |
|||
Σε κάθε περίπτωση, ο γάμος της είχε κανονιστεί από τον Βασίλειο Α΄ και επιβλήθηκε στον Λέοντα. Η κακή σχέση πατέρα και γιου μπορεί να έπαιξε κάποιο ρόλο στην τελική αποτυχία αυτού του γάμου. Ο Βασίλειος πέθανε στις [[29 Αυγούστου]] του [[886]]. Ο Λέων τον διαδέχθηκε στον θρόνο και η Θεοφανώ έγινε αυτοκράτειρά του. |
|||
In any case the marriage was arranged by Basil I and forced on Leo VI. The poor relation of father and son may have played a part in the eventual failure of this marriage. Basil died on 29 August, 886. Leo succeeded him to the throne and Theophano became his empress. |
|||
Ήταν μορφωμένη και βαθιά θρησκευόμενη γυναίκα. Σύμφωνα με τη βυζαντινή παράδοση της βιογραφίας της, η Θεοφανώ αφιέρωνε το μεγαλύτερο μέρος της μέρας της σε [[Προσευχή|προσευχές]], ψαλμούς και ύμνους προς τον Θεό. Φέρεται να ήταν η κτίτωρ ή προστάτης της Μονής της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας στην [[Χαλκιδική]]. |
|||
She was an educated and deeply religious woman. According to the Byzantine tradition of [[hagiography]] about her, Theophano devoted most of her days to [[prayer]]s, psalms and [[hymn]]s to [[God in Christianity|God]]. She was reportedly the builder or patron of the Monastery of [[Anastasia of Sirmium|Saint Anastasia]] the Protector from Potions (''Hagia Anastasia Pharmacolytria'') in [[Heybeliada|Halki]] island, the second largest of the [[Princes' Islands]] in the [[Sea of Marmara]], near [[Constantinople]]. |
|||
Ο Συμεών αναφέρει ότι ο Λέων ερωτεύτηκε την [[Ζωή Ζαούτζαινα]] στο τρίτο έτος της βασιλείας του, τοποθετώντας τη συνάντησή τους περί το [[889]]. Η Ζωή έγινε ερωμένη του και αντικατέστησε τη Θεοφανώ στα συναισθήματα του Αυτοκράτορα. |
|||
Symeon records Leo falling in love with [[Zoe Zaoutzaina]] in the third year of his reign, placing their meeting c. 889. Zoe became his mistress and replaced Theophano in his affections. |
|||
==Μοναστικός βίος== |
|||
== Monastic life == |
|||
[[File:Menologion of Basil 050.jpg|300px|thumb| |
[[File:Menologion of Basil 050.jpg|300px|thumb|Η αγία Θεοφανώ η Βασίλισσα, απεικόνιση σε εκκλησιαστικό βιβλίο]] |
||
Το έβδομο έτος της βασιλείας της (περί το 893), η Θεοφανώ σε ένα μοναστήρι στις [[Βλαχέρνες]], προάστιο της Κωνσταντινούπολης. Θεωρείται ιδιαίτερα αφιερωμένη στην Εκκλησία σε ολόκληρη τη ζωή της. Το εάν η αναχώρησή της ήταν εθελοντική, αφήνεται ασαφές τόσο από τον Θεοφάνη, όσο και από τον Συμεών. Η Ζωή την αντικατέστησε στο παλάτι και στη ζωή της Αυτοκρατορικής Αυλής. |
|||
In the seventh year of his reign (c. 893), Theophano retired to a monastery in the [[Blachernae]] suburb of [[Constantinople]]. Theophano is considered particularly devoted to the church throughout her life. Whether her retirement was voluntary is left vague by both Theophanes and Symeon. Zoe replaced her in the palace and court life. |
|||
Υπάρχει μια αντίφαση στο καθεστώς του γάμου της. Σύμφωνα με τον Συμεών, ο γάμος της με τον Λέοντα ακυρώθηκε επίσημα, επιτρέποντας έτσι στον Αυτοκράτορα να παντρευτεί εντός του έτους την Ζωή. Σύμφωνα με το Θεοφάνη όμως, ο αρχική γάμος παρέμεινε σε ισχύ και η Ζωή παρέμεινε βασιλική ερωμένη. |
|||
There is a contradiction on her particular status from c. 893 to 897. According to Symeon, the marriage of Leo VI to Theophano was officially void. Allowing Leo and Zoe to marry within the year. According to Theophanes, the original marriage was still valid and Zoe remained the royal mistress. |
|||
==Θάνατος και αγιοποίηση== |
|||
==Death and canonization== |
|||
Η Θεοφανώ πέθανε στο μοναστήρι της στις 10 Νοεμβρίου του 893 ή 897. Σύμφωνα με τον Θεοφάνη, ο Λέων και η Ζωή προχώρησαν σε γάμο μετά από αυτό. Τόσο ο Συμεών, όσο και ο Θεοφάνης, συμφωνούν ότι η Ζωή στέφθηκε Αυτοκράτειρα μόνο μετά τον θάνατο της προκατόχου της. |
|||
Theophano died in her monastery on 10 November, 897. According to Theophanes, Leo and Zoe proceeded to marry at this point. Both Symeon and Theophanes agree that Zoe was only crowned Augusta following the death of her predecessor. |
|||
Η Θεοφανώ τιμήθηκε με αγιοκατάταξη από την [[Ορθόδοξη Εκκλησία]] μετά τον θάνατό της. Η μνήμη της τιμάται στις [[16 Δεκεμβρίου]] και το λείψανό της φυλάσσεται ολόκληρο εντός του ναού του Αγίου Γεωργίου στο [[Φανάρι]]<ref>[http://fanarion.blogspot.gr/2011/12/blog-post_17.html Η μνήμη της Αγίας Βασιλίσσης Θεοφανούς στο Φανάρι]</ref>. Μετά το θάνατό της, ο σύζυγός της έχτισε μια εκκλησία, με σκοπό να την αφιερώσει σε αυτήν. Όταν αυτό του απαγορεύτηκε, αποφάσισε να την αφιερώσει στους «Αγίους Πάντες», έτσι ώστε αν η σύζυγός του αγιοποιούνταν, να τιμάται και αυτή την ημέρα της μνήμης της<ref>{{Citation | title = Synaxis of All Saints | publisher = Orthodox Church in America | date = | year = 2010 | url = http://ocafs.oca.org/FeastSaintsViewer.asp?SID=4&ID=1&FSID=48 | accessdate = 11 Μαρτίου 2008}}</ref>. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Λέων ήταν αυτός ο οποίος επέκτεινε την γιορτή της Κυριακής μετά την [[Πεντηκοστή]] από ημέρα μνήμης όλων των Μαρτύρων σε γενικό εορτασμό των Αγίων Πάντων, μαρτύρων και μη<ref>{{Citation | title = The Great Horologion or Book of Hours | place = [[Βοστώνη]] | publisher = Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος | year = 1997 | page =635 | isbn = 0-943405-08-4}}</ref>. |
|||
== |
==Παιδιά== |
||
Σύμφωνα με το έργο «''Εκθεσις της βασιλείου τάξεως''» του [[Κωνσταντίνος Ζ΄|Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου]], ο Λέων ΣΤ΄ και η Θεοφανώ είχαν μόνο μια κόρη, την Ευδοκία, που θεωρείται ότι πέθανε σε νεαρή ηλικία. Η Ευδοκία τάφηκε στο [[Ναός των Αγίων Αποστόλων (Κωνσταντινούπολη)|Ναό των Αγίων Αποστόλων]], μαζί με τους γονείς της. |
|||
According to ''[[De Ceremoniis]]'' by Constantine VII, Leo VI and Theophano only had one daughter, Eudokia, considered to have died young. Eudokia is buried in the [[Church of the Holy Apostles]] along with her father and mother. |
|||
==Παραπομπές== |
|||
{{s-start}} |
|||
{{παραπομπές}} |
|||
{{s-roy}} |
|||
{{s-bef|before=[[Eudokia Ingerina]]}} |
|||
{{s-ttl|title=[[List of Byzantine Empresses|Byzantine Empress consort]]|years=886–893/897}} |
|||
{{s-aft|after=[[Zoe Zaoutzaina]]}} |
|||
{{s-end}} |
|||
==Εξωτερικές συνδέσεις== |
|||
==References== |
|||
⚫ | |||
{{Reflist|2}} |
|||
[[Κατηγορία:Βυζαντινοί]] |
|||
==External links== |
|||
[[Κατηγορία:Χριστιανοί άγιοι]] |
|||
⚫ | |||
[[Κατηγορία:Άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας]] |
|||
*[http://listserv.goarch.org/scripts/wa.exe?A2=ind0512&L=DAILYREADINGS&P=991 Listing and brief biography among other Orthodox saints by the Dailyreadings Listserver of the Greek Orthodox Archiochese of America] |
|||
{{Persondata <!-- Metadata: see [[Wikipedia:Persondata]]. --> |
|||
| NAME = Martiniake, Theophano |
|||
| ALTERNATIVE NAMES = |
|||
| SHORT DESCRIPTION = |
|||
| DATE OF BIRTH = |
|||
| PLACE OF BIRTH = |
|||
| DATE OF DEATH = 897 |
|||
| PLACE OF DEATH = a monastery, [[Constantinople]] |
|||
}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Martiniake, Theophano}} |
|||
[[Category:9th-century births]] |
|||
[[Category:897 deaths]] |
|||
[[Category:Byzantine empresses]] |
|||
[[Category:Macedonian dynasty]] |
|||
[[Category:Eastern Orthodox saints]] |
|||
[[Category:9th-century Byzantine people]] |
|||
[[Category:Burials at the Church of the Holy Apostles]] |
|||
[[Category:9th-century Christian saints]] |
Έκδοση από την 19:49, 21 Ιουλίου 2014
Η Θεοφανώ Μαρτινιακή (πέθανε στις 10 Νοεμβρίου 893[1] ή 897) ήταν η πρώτη σύζυγος του Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού.
Οικογένεια
Ήταν κόρη του Κωνσταντίνου Μαρτινιακού. Περαιτέρω καταγωγή της δεν είναι γνωστή. Ωστόσο, η Συνέχεια Θεοφάνη, η συνέχιση του χρονικού του Θεοφάνους του Ομολογητού από συγγραφείς που δραστηριοποιούνταν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου, καταγράφει την ιστορία ενός πιθανού προγόνου κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Θεόφιλου (βασίλεψε τα έτη 829-842).
Σύμφωνα με την εν λόγω ιστορία, υπήρξε κάποιος Μαρτινιακός που συνδεόταν εξ' αγχιστείας με τον Θεόφιλο. Μια προφητεία που κυκλοφορούσε το διάστημα εκείνο, προέβλεπε ότι η οικογένεια του Μαρτινιακού επρόκειτο να κυβερνήσει την Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Αντιδρώντας, ο Θεόφιλος ανάγκασε τον συγγενή του να γίνει μοναχός και να μετατρέψει το προσωπικό του σπίτι σε μοναστήρι.
Ο Γάλλος ιστορικός Κριστιάν Σετιπανί υποστήριξε ότι η οικογένεια του Μαρτινιακού ενδεχομένως να έχει κοινούς προγόνους με την Φρυγική Δυναστεία, επιτρέποντας στους απογόνους κάποια αξίωση επί του θρόνου. Υποστήριξε ότι η σύνδεση μπορεί να γίνεται μέσω μιας από τις αδελφές του ιδρυτή της δυναστείας Μιχαήλ Β´. Η προέλευση της δυναστείας δεν καταγράφεται επαρκώς.
Αυτοκράτειρα
Το Χρονικό του Συμεών του Μεταφραστή τοποθετεί τον γάμο του Λέοντα ΣΤ΄ και της Θεοφανώς στο δέκατο έκτο έτος της βασιλείας του Βασιλείου Α΄ (περί το 883). Ο Βασίλειος ήταν επισήμως ο πατέρας του Λέοντα ΣΤ΄ από την Ευδοκία Ιγγερίνα. Ωστόσο, η Ευδοκία ήταν ερωμένη και του προκατόχου του, Μιχαήλ Γ΄, ο οποίος ενδεχομένως να είναι ο φυσικός πατέρας του πρίγκιπα.
Σε κάθε περίπτωση, ο γάμος της είχε κανονιστεί από τον Βασίλειο Α΄ και επιβλήθηκε στον Λέοντα. Η κακή σχέση πατέρα και γιου μπορεί να έπαιξε κάποιο ρόλο στην τελική αποτυχία αυτού του γάμου. Ο Βασίλειος πέθανε στις 29 Αυγούστου του 886. Ο Λέων τον διαδέχθηκε στον θρόνο και η Θεοφανώ έγινε αυτοκράτειρά του.
Ήταν μορφωμένη και βαθιά θρησκευόμενη γυναίκα. Σύμφωνα με τη βυζαντινή παράδοση της βιογραφίας της, η Θεοφανώ αφιέρωνε το μεγαλύτερο μέρος της μέρας της σε προσευχές, ψαλμούς και ύμνους προς τον Θεό. Φέρεται να ήταν η κτίτωρ ή προστάτης της Μονής της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας στην Χαλκιδική.
Ο Συμεών αναφέρει ότι ο Λέων ερωτεύτηκε την Ζωή Ζαούτζαινα στο τρίτο έτος της βασιλείας του, τοποθετώντας τη συνάντησή τους περί το 889. Η Ζωή έγινε ερωμένη του και αντικατέστησε τη Θεοφανώ στα συναισθήματα του Αυτοκράτορα.
Μοναστικός βίος
Το έβδομο έτος της βασιλείας της (περί το 893), η Θεοφανώ σε ένα μοναστήρι στις Βλαχέρνες, προάστιο της Κωνσταντινούπολης. Θεωρείται ιδιαίτερα αφιερωμένη στην Εκκλησία σε ολόκληρη τη ζωή της. Το εάν η αναχώρησή της ήταν εθελοντική, αφήνεται ασαφές τόσο από τον Θεοφάνη, όσο και από τον Συμεών. Η Ζωή την αντικατέστησε στο παλάτι και στη ζωή της Αυτοκρατορικής Αυλής.
Υπάρχει μια αντίφαση στο καθεστώς του γάμου της. Σύμφωνα με τον Συμεών, ο γάμος της με τον Λέοντα ακυρώθηκε επίσημα, επιτρέποντας έτσι στον Αυτοκράτορα να παντρευτεί εντός του έτους την Ζωή. Σύμφωνα με το Θεοφάνη όμως, ο αρχική γάμος παρέμεινε σε ισχύ και η Ζωή παρέμεινε βασιλική ερωμένη.
Θάνατος και αγιοποίηση
Η Θεοφανώ πέθανε στο μοναστήρι της στις 10 Νοεμβρίου του 893 ή 897. Σύμφωνα με τον Θεοφάνη, ο Λέων και η Ζωή προχώρησαν σε γάμο μετά από αυτό. Τόσο ο Συμεών, όσο και ο Θεοφάνης, συμφωνούν ότι η Ζωή στέφθηκε Αυτοκράτειρα μόνο μετά τον θάνατο της προκατόχου της.
Η Θεοφανώ τιμήθηκε με αγιοκατάταξη από την Ορθόδοξη Εκκλησία μετά τον θάνατό της. Η μνήμη της τιμάται στις 16 Δεκεμβρίου και το λείψανό της φυλάσσεται ολόκληρο εντός του ναού του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι[2]. Μετά το θάνατό της, ο σύζυγός της έχτισε μια εκκλησία, με σκοπό να την αφιερώσει σε αυτήν. Όταν αυτό του απαγορεύτηκε, αποφάσισε να την αφιερώσει στους «Αγίους Πάντες», έτσι ώστε αν η σύζυγός του αγιοποιούνταν, να τιμάται και αυτή την ημέρα της μνήμης της[3]. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Λέων ήταν αυτός ο οποίος επέκτεινε την γιορτή της Κυριακής μετά την Πεντηκοστή από ημέρα μνήμης όλων των Μαρτύρων σε γενικό εορτασμό των Αγίων Πάντων, μαρτύρων και μη[4].
Παιδιά
Σύμφωνα με το έργο «Εκθεσις της βασιλείου τάξεως» του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου, ο Λέων ΣΤ΄ και η Θεοφανώ είχαν μόνο μια κόρη, την Ευδοκία, που θεωρείται ότι πέθανε σε νεαρή ηλικία. Η Ευδοκία τάφηκε στο Ναό των Αγίων Αποστόλων, μαζί με τους γονείς της.
Παραπομπές
- ↑ Η ημερομηνία αναφέρεται στο Vita Euthymii, που δεν εκτυπώθηκε μέχρι το 1888 «το κάνει να φανεί πρακτικά (αν και όχι απόλυτα) βέβαιο ότι πέθανε στις 10 Νοεμβρίου 893». Glanville Downey, «Η εκκλησία των Αγίων Πάντων (Εκκλησία της Αγίας Θεοφανώς) κοντά στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη « Dumbarton Oaks Papers», Τόμ. 9/10, (1956:301-305).
- ↑ Η μνήμη της Αγίας Βασιλίσσης Θεοφανούς στο Φανάρι
- ↑ Synaxis of All Saints, Orthodox Church in America, http://ocafs.oca.org/FeastSaintsViewer.asp?SID=4&ID=1&FSID=48, ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2008
- ↑ The Great Horologion or Book of Hours, Βοστώνη: Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, 1997, σελ. 635, ISBN 0-943405-08-4
Εξωτερικές συνδέσεις
- "Leo VI" (and Theophano) στο "Medlands" του Charles Cawley's