Νιου Τζέρσεϊ
Το Νιου Τζέρσεϊ (ή Νιου Τζέρσεϋ, Νέα Ιερσέη ή Νέα Υερσέη) (αγγλικά: State of New Jersey), είναι πολιτεία των ΗΠΑ στη βορειοανατολική ακτή του Ατλαντικού. Έχει έκταση 22.591 τ.χλμ.[1] και πληθυσμό 9.388.414 κατοίκους (εκτίμηση 2022)[3]. Πρωτεύουσα είναι το Τρέντον και μεγαλύτερη πόλη το Νιούαρκ.
Το όνομά του προέρχεται από το νησί της Μάγχης Τζέρσεϊ. Η ελληνοποιημένη ονομασία, Νέα Ιερσέη ή Νέα Υερσέη, συνηθίζεται περισσότερο στα ομογενειακά και τα κυπριακά ΜΜΕ, ενώ στην Ελλάδα έχει σχεδόν επικρατήσει ο αγγλικός όρος (Νιου Τζέρσεϋ ή Νιου Τζέρσυ ή Νιου Τζέρζυ· και με απλοποίηση του ύψιλον σε γιώτα, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με τους Τριανταφυλλίδη, Μπαμπινιώτη κ.ά. η απλοποίηση της ορθογραφίας των ξένων λέξεων δεν ισχύει στα κύρια ονόματα, καθώς αυτά είναι φορείς—εθνικής ή άλλης—ταυτότητας, που δεν πρέπει να αλλοιώνεται).[4]
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Νιου Τζέρσεϊ, στα βόρεια συνορεύει με τη Νέα Υόρκη και μεγάλο μέρος της πολιτείας, συμπεριλαμβανομένου και του Νιούαρκ, ανήκει στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της πόλης της Νέας Υόρκης. Στα νότια συνορεύει με το Ντέλαγουερ, και στα δυτικά με την Πενσυλβάνια.
Το Νιου Τζέρσεϊ, έχει έξι κύριες πόλεις: το Κάμντεν, το Πάτερσον, το Τρέντον, το Νιούαρκ, το Τζέρσεϊ Σίτι και το Ελίζαμπεθ. Το Νιου Τζέρσεϊ, είναι ονομαστό παγκοσμίως για τα καλοκαιρινά θέρετρα, κυρίως για όσα βρίσκονται στο νότιο τμήμα της πολιτείας, συμπεριλαμβανομένων των Ατλάντικ Σίτι και Κέιπ Μέι.
Η πολιτεία, διαθέτει τον υψηλότερο εκατομμυριούχων (κατά κεφαλή), ενώ κατατάσσεται ως η πολιτεία με το δεύτερο υψηλότερο διάμεσο οικογενειακό εισόδημα στις Ηνωμένες Πολιτείες (82.545$ /έτος). Επιπλέον, το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα του Νιου Τζέρσεϊ, θεωρείται κορυφαίο σε όλη τη χώρα.
Υπάρχουν 21 κομητείες και 565 δήμοι στην πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Ευρωπαίοι ξεκίνησαν να εξερευνούν την περιοχή του Νιου Τζέρσεϊ τον 15ο αιώνα. [5]
Τον 17ο αιώνα, η περιοχή κατακτήθηκε από τους Σουηδούς και τους Ολλανδούς με τους τελευταίους να επικρατούν. Οι Άγγλοι κατέλαβαν την περιοχή στην πορεία. Μετά την ίδρυση των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, το Νιου Τζέρσεϊ ανακηρύχθηκε πολιτεία και η πόλη Πρίνστον έγινε πρωτεύουσα των ΗΠΑ για κάποιους μήνες. [5][6]
Τον 19ο αιώνα, το Νιου Τζέρσεϊ διαδραμάτισε κύριο ρόλο στον Αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Μετά τον πόλεμο, το σύστημα μεταφορών της πολιτείας γνώρισε αλματώδη ανάπτυξη. Στις αρχές του 20ού αιώνα, μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο και κατά την διάρκεια των Roaring Twenties, το Νιου Τζέρσεϊ ευημερούσε, αλλά η οικονομία αποδυναμώθηκε στην Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου πολέμου και του Ψυχρού πολέμου, οι στρατιωτικές βάσεις του Νιου Τζέρσεϊ έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην άμυνα των Ηνωμένων Πολιτειών. [5][6]
Οικονομικά δεδομένα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα].svg)
Σύμφωνα με το Γραφείο Οικονομικής Ανάλυσης των ΗΠΑ, το ΑΕΠ της πολιτείας του Νιου Τζέρσεϊ, ανερχόταν (το 2018), σε 639,8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα στην πολιτεία, διαμορφώνται στα 69,695$ (2020), το οποίο είναι δέκατο μεγαλύτερο στις ΗΠΑ.
Έννεα κομητείες στο Νιου Τζέρσεϊ (Χάντερντον, Μόρις, Σόμερσετ, Μπέργκεν, Σάσσεξ, Μονμάουθ, Μέρσερ, Μπέρλινγκτον και Γιούνιον), κατατάσσονται στις 100 πλουσιότερες κομητείες των Ηνωμένων Πολιτειών.
Επιπλέον, το Νιου Τζέρσεϊ, είναι μία από τις πιο υψηλά φορολογούμενες πολιτείες στις ΗΠΑ.
Φωτοθήκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Άποψη του κέντρου του Νιούαρκ. -
Ο Καθεδρικός ναός της Ιερής Καρδιάς, στο Νιούαρκ. -
Άποψη του Τζέρσεϊ Σίτι από το Μανχάταν. -
Το "Great Falls" στο Πάτερσον. -
-
Το κέντρο του Πάτερσον. -
Το Ατλάντικ Σίτι. -
-
Το πολιτειακό καπιτώλιο του Νιου Τζέρσεϊ, στο Τρέντον.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Στατιστική Υπηρεσία ΗΠΑ Έκταση
- ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο
<ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομαpop. - ↑ «New Jersey Population 2022 (Demographics, Maps, Graphs)». worldpopulationreview.com. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2022.
- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος. «Το πρόβλημα της ορθογραφίας των ξένων λέξεων» (PDF). ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ορθογραφικό. σελ. 10. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (pdf) στις 5 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2012.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «History of New Jersey». Encyclopedia Britannica.
- ↑ 6,0 6,1 «History of New Jersey». New Jersey gov. official website.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 |
Αυτό το γεωγραφικό λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |