Ταμπλό (καλαθοσφαίριση)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τυπικό επαγγελματική στεφάνη με ταμπλό.
Τυπική ιδιόκτητη στεφάνη καλαθοσφαίρισης με ταμπλό.

Το ταμπλό είναι ένα κομμάτι εξοπλισμού της καλαθοσφαίρισης. Είναι μία υπερυψωμένη κάθετη σανίδα με προσαρτημένο καλάθι που αποτελείται από ένα δίχτυ που κρέμεται από ένα τσέρκι. Είναι κατασκευασμένο από ένα επίπεδο, άκαμπτο κομμάτι, συχνά πλεξιγκλάς ή σκληρυμένο γυαλί που έχει επίσης τις ιδιότητες του γυαλιού ασφαλείας όταν θρυμματίζεται κατά λάθος. Συνήθως, είναι ορθογώνιο όπως χρησιμοποιείται στο NBA, το NCAA και το διεθνές μπάσκετ. Σε ψυχαγωγικά περιβάλλοντα, ένα ταμπλό μπορεί να είναι οβάλ ή σε σχήμα βεντάλιας, ιδιαίτερα σε μη επαγγελματικά παιχνίδια.

Η κορυφή της στεφάνης είναι 3,05 μέτρα πάνω από το έδαφος. Οι ρυθμιστικές σανίδες έχουν πλάτος 1,83 μέτρων και ύψος 1,07 μέτρων. Όλες οι στεφάνες μπάσκετ (κρίκοι) έχουν διάμετρο 0,46 μέτρων. Το εσωτερικό ορθογώνιο στο ταμπλό είναι έχει πλάτος 0,61 μέτρων και ύψος 0,46 μέτρων και βοηθά τον παίχτη να καθορίσει τον σωστό στόχο και την κατάλληλη κλίση είτε για ένα λέι απ είτε για ένα μακρινό σουτ.[1][2]

Εκτός από αυτές τις σημάνσεις και εκείνες του κατασκευαστή, τα πρωταθλήματα και τα διοικητικά όργανα τοποθετούν συχνά και άλλα αυτοκόλλητα στην άκρη του ταμπλό στο γυαλί, συμπεριλαμβανομένου του λογοτύπου του πρωταθλήματος ή του οργανισμού και μίας εθνικής σημαίας. Στην κορυφή του ταμπλό, η διαδικτυακή διεύθυνση ή το λογότυπο ενός πρωταθλήματος ή μίας ομάδας ή ενός χορηγού είναι τοποθετημένο για να εκμεταλλευτεί την υψηλή γωνία του τηλεοπτικού φακού που χρησιμοποιείται για άμεση επανάληψη των καρφωμάτων και άλλων σουτ πάνω από το χείλος.

Στις επαγγελματικές και τις περισσότερες ανώτερες πανεπιστημιακές ρυθμίσεις, το ταμπλό είναι μέρος ενός φορητού ορθοστάτη που μπορεί να απομακρυνθεί και να αποθηκευτεί για να επιτρέψει στον χώρο να φιλοξενήσει πολλά άλλα αθλήματα και εκδηλώσεις, αν και στα περισσότερα λύκεια και σε παραδείγματα όπως το Μάπλς Παβίλιον του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, οι σανίδες πλάτης τοποθετούνται ως μέρος ενός αναρτημένου συστήματος χρησιμοποιώντας δοκούς οροφής για τη στήριξη του στόχου και τους επιτρέπει να τοποθετούνται εκτός του συστήματος στήριξης της οροφής όταν δεν χρησιμοποιούνται, μαζί με το πιο κοινό επιτοίχιο σύστημα. Οι πλάγιοι πίνακες που χρησιμοποιούνται στην προπόνηση ή στο γυμναστήριο είναι γενικά από την επιτοίχια ποικιλία και συνήθως έχουν αδιαφανείς πίνακες από υαλοβάμβακα ή χοντρές μεταλλικές πλάκες, μαζί με τους περισσότερους πίνακες σε υπαίθρια δημοτικά πάρκα.

Στα χρόνια που μεσολάβησαν, ο φορητός ορθοστάτης που περιέχει το ταμπλό έχει επίσης καλωδιώσεις και αισθητήρες μέσα στον πυρήνα του, μαζί με τη δομή του ρολογιού του παιχνιδιού και του ρολογιού των βολών πάνω από αυτό, γεγονός που καθιστά την εγκατάσταση ενός ταμπλό τόσο περίπλοκη όσο και το δάπεδο μπάσκετ μιας αρένας, σε σημείο που να απαιτείται και ένα ανταλλακτικό ταμπλό σε ετοιμότητα, αν ποτέ ένα ταμπλό βγει από το επίπεδο ή σπάσει.[3]

Το πρώτο γυάλινο ταμπλό χρησιμοποιήθηκε από την ομάδα μπάσκετ των Ιντιάνα Χούζιερς στο Μενς Γκιμνάσιουμ του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα.[4] Μετά τους πρώτους αγώνες στις νέες εγκαταστάσεις τους το 1917, οι θεατές παραπονέθηκαν ότι δεν μπορούσαν να δουν κάποιες φάσεις στο παιχνίδι λόγω των αδιαφανών ξύλινων ταμπλό. Ως αποτέλεσμα, η εταιρεία Νουρ Μίρορ Πλέιτ Κόμπανι στο Μπλούμινγκτον προσλήφθηκε για να δημιουργήσει νέους πίνακες που περιείχαν γυαλί πάχους 3,8 εκατοστών, ώστε οι φίλαθλοι να μπορούν να βλέπουν τους αγώνες χωρίς να εμποδίζεται η θέα. Ήταν η πρώτη εγκατάσταση στη χώρα που χρησιμοποίησε γυάλινα ταμπλό.[4]

Επαγγελματικά γυάλινα ταμπλό συνηθίζονταν να σπάνε από δύναμη 283 κιλών ή περισσότερο. Στα σύγχρονα επαγγελματικά και υψηλότερου επιπέδου κολεγιακά ταμπλό, έχει καθιερωθεί η λεγόμενη αποσπώμενη στεφάνη, που είναι μια στεφάνη καλαθοσφαίρισης που περιέχει έναν μεντεσέ και ένα ελατήριο στο σημείο όπου συνδέεται με το ταμπλό, έτσι ώστε η στεφάνη να μπορεί να λυγίσει προς τα κάτω όταν ένας παίκτης καρφώνει μια μπάλα μπάσκετ και στη συνέχεια να επανέλθει γρήγορα σε οριζόντια θέση όταν ο παίκτης την αφήσει. Με την πατέντα αυτή, δεν απορροφά το γυαλί πάνω από τη στεφάνη οποιοδήποτε βάρος, έτσι ώστε να αποφεύγεται ο κίνδυνος να συμβεί σπάσιμο του γυαλιού και του ταμπλό στο σύνολό του.[5] Ως αποτέλεσμα, το σπάσιμο του ταμπλό έχει γίνει πλέον εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο στο σύγχρονο μπάσκετ και σχεδόν αδύνατο στο μπάσκετ υψηλού επιπέδου. Ο Άρθουρ Έχρατ αναγνωρίζεται ως ο εφευρέτης της αποσπώμενης στεφάνης από το Κέντρο Μελέτης Εφεύρεσης και Καινοτομίας Λέμελσον του ιδρύματος Σμιθσόνιαν.[6]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Rule No. 1, Court Dimensions, Equipment». NBA. 
  2. Harriman, Dan (5 Δεκεμβρίου 2018). «What Is the Square Behind & Above the Rim on a Basketball Backboard for?». SportsRec. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2020. 
  3. Ward-Henninger, Colin (4 February 2022). «Mavericks-76ers game suffers lengthy delay due to broken basket, despite Boban Marjanovic's attempts to fix it». CBSSports.com. https://www.cbssports.com/nba/news/mavericks-76ers-game-suffers-lengthy-delay-due-to-broken-basket-despite-boban-marjanovics-attempts-to-fix-it/. Ανακτήθηκε στις 9 February 2022. 
  4. 4,0 4,1 Hiner, Jason (2005). Indiana University Basketball Encyclopedia. United States: Sports Publishing. σελίδες 447. ISBN 1-58261-655-8. 
  5. Your Discovery Science (2017-11-24), Sports Science puts NBA backboards to the test!, https://www.youtube.com/watch?v=OlosgsHfhT8, ανακτήθηκε στις 2021-07-25 
  6. John Keilman. "This gadget really was a slam-dunk ; In 1976, Arthur Ehrat invented a basketball rim that didn't break wrists or backboards". Chicago Tribune. April 4, 2005. 1.