Μαριάντζελα Μελάτο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαριάντζελα Μελάτο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Mariangela Melato (Ιταλικά)
Γέννηση19  Σεπτεμβρίου 1941[1][2]
Μιλάνο[3]
Θάνατος11  Ιανουαρίου 2013[1][2][4]
Ρώμη[5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος στο πάγκρεας
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία (1946–2013)
Βασίλειο της Ιταλίας (1941–1946)
Ύψος1,67 m Edit this on Wikidata
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[6]
ΣπουδέςΑκαδημία Καλών Τεχνών της Μπρέρα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός
ηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός ταινιών
Περίοδος ακμής1969
Οικογένεια
ΣύντροφοςΡέντζο Άρμπορε
ΑδέλφιαΆννα Μελάτο
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας
βραβείο Νταβίντ ντι Ντονατέλο Α' γυναικείου ρόλου
David di Donatello Award for Lifetime Achievement
Ιταλικές Χρυσές Σφαίρες (1973 και 1976)
Νάστρο ντ' Αρτζέντο Α' Γυναικείου Ρόλου
Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ταορμίνα (1989 και 2003)
d:Q3910482
Ιστότοπος
www.mariangelamelato.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η Μελάτο με τον Ούγκο Τονιάτσι στην ταινία του 1972 Οι στρατηγοί κοιμούνται όρθιοι

Η Μαριάντζελα Μελάτο (ιταλικά: Mariangela Melato, 19 Σεπτεμβρίου 1941 – 11 Ιανουαρίου 2013) ήταν Ιταλίδα ηθοποιός του κινηματογράφου και του θεάτρου. Ξεκίνησε τη θεατρική της καριέρα τη δεκαετία του 1960. Ο πρώτος της κινηματογραφικός ρόλος ήταν στο Thomas e gli indemoniati (1970), σε σκηνοθεσία Πούπι Αβάτι. Έπαιξε σε πολλές αξιομνημόνευτες ταινίες κατά τη δεκαετία του 1970, μια περίοδος που θεωρήθηκε η χρυσή της εποχή, και έλαβε πολλούς επαίνους για τους ρόλους της σε ταινίες όπως Μίμης, ο σιδεράς (Mimì metallurgico ferito nell'onore, 1972), Ιστορία έρωτα και αναρχίας (Film d'amore e d'anarchia, ovvero 'stamattina alle 10 in via dei Fiori nella nota casa di tolleranza...', 1973), Αναρχικοί (Nada, 1974), Η κυρία και ο ναύτης (1974), Μια σειρά δολοφονίες (Todo modo, 1976), Caro Michele (1976) και Ο γάτος χώνει την ουρά του παντού (Il gatto, 1978). Η Μελάτο πρωταγωνίστησε επίσης σε πολλές αγγλόφωνες παραγωγές, όπως Φλας Γκόρντον (Flash Gordon, 1980). Πέθανε από καρκίνο στο πάγκρεας σε ηλικία 71 ετών.

Βιογραφία και καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μελάτο με τον Τζιανκάρλο Τζιανίνι στην ταινία του 1974 Η κυρία και ο ναύτης

Γεννημένη στο Μιλάνο, κόρη ενός τροχονόμου αυστριακής καταγωγής [7] και μιας μοδίστρας από το Τριεστίνο, η Μελάτο σπούδασε ζωγραφική στην Ακαδημία της Μπρέρα, σχεδίαζε αφίσες και εργαζόταν ως διακοσμήτρια βιτρίνας στο La Rinascente για να πληρώνει τα μαθήματα υποκριτικής της με την Εσπέρια Σπεράνι. [8] [9] Μια εντυπωσιακή, ξανθιά ηθοποιός, ξεκίνησε τη θεατρική της καριέρα τη δεκαετία του 1960, μπαίνοντας στον θίασο του Φατνάζιο Πίκολι. Πρωτοεμφανίστηκε ως ηθοποιός στο έργο Binario cieco. [10]

Από το 1963 έως το 1965 δούλεψε με τον Ντάριο Φο στο Settimo: ruba un po' meno και το La colpa è semper del diavolo και στη συνέχεια το 1967 δούλεψε με τον Λουκίνο Βισκόντι στο The Nun of Monza. Το 1968, η τελευταία της επιτυχία στο θέατρο με τον Μαινόμενο Ορλάνδο του Λούκα Ρονκόνι. [10]

Έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο το 1969 με το Thomas e gli indemoniati του Πούπι Αβάτι.

Δεκαετία του 1970[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μελάτο το 1975 στο Γέλιο χωρίς δελτίο (Di che segno sei?)

Η δεκαετία του εβδομήντα ήταν η χρυσή δεκαετία για τη Μελάτο. Πρωταγωνίστησε σε αξέχαστους κινηματογραφικούς ρόλους, όπως εκείνος της δασκάλας στην κωμωδία του Νίνο Μανφρέντι Ταμένος με το ζόρι (Per grazia ricevuta, 1971) και της πρωταγωνίστριας δίπλα στον Τζιάν Μαρία Βολοντέ στο Η εργατική τάξη πάει στον παράδεισο (1971) του Έλιο Πέτρι και στο Μια τρελή οικογένεια (Lo chiameremo Andrea, 1972) του Βιτόριο ντε Σίκα, πάλι με τον Μανφρέντι ως συμπρωταγωνιστή αυτή τη φορά.

Στη συνέχεια, η Μελάτο έλαβε πολλούς επαίνους για τον ρόλο της ως Μιλανέζα ερωμένη του Τζιανκάρλο Τζιανίνι στο Μίμης, ο σιδεράς (1972), σε σκηνοθεσία της Λίνα Βερτμίλερ. Αυτή επρόκειτο να ήταν η αρχή μιας πολύ επιτυχημένης συνεργασίας μεταξύ της Βερτμίλερ, της Μελάτο και τους Τζιανίνι που συνεχίστηκε με το Ιστορία έρωτα και αναρχίας (1973), όπου ο Μελάτο έπαιζε μια αναρχική πόρνη και τελικά με το Η κυρία και ο ναύτης (1974). Η κωμική, αναγνωρισμένη από τους κριτικούς, ερμηνεία της Μελάτο σε αυτήν την ταινία ως κακομαθημένης, αντιπαθητικής αριστοκράτισσας είναι από τους πιο γνωστούς ρόλους της διεθνώς.

Για το υπόλοιπο της δεκαετίας του 1970, η Μελάτο συνεργάστηκε με μερικούς από τους πιο διάσημους σκηνοθέτες της Ευρώπης, όπως ο Κλοντ Σαμπρόλ στο Αναρχικοί (1974) με πρωταγωνιστή τον Φάμπιο Τέστι, ο Έλιο Πέτρι στο Μια σειρά δολοφονίες (1976) και ο Λουίτζι Κομεντσίνι στο Ο γάτος χώνει την ουρά του παντού (1978) με συμπρωταγωνιστή τον Ούγκο Τονιάτσι. Εργάστηκε επίσης στην τηλεόραση παίζοντας το ρόλο της πριγκίπισσας Μπίθια στη μίνι σειρά Μωυσής (Moses the Lawgiver, 1974), στην οποία πρωταγωνιστούσε η Ειρήνη Παπά, που κυκλοφόρησε και σε κινηματογραφική έκδοση.

Τα τελευταία χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχοντας σημειώσει διεθνή επιτυχία, η Μελάτο πρωταγωνίστησε σε πολλές αμερικανικές παραγωγές, παίζοντας έναν από τους πιο γνωστούς ρόλους της ως κακιά στρατηγός Κάλα στο Φλας Γκόρντον (1980) και συμπρωταγωνιστώντας με τον Ράιαν Ο'Νιλ στην κωμωδία Μέσα από το τζιν μου δεν φοράω τίποτα (So Fine, 1981).

Μη μπορώντας να βρει επιτυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Χόλιγουντ, η Μελάτο επέστρεψε στην Ιταλία και εμφανίστηκε σε μια σειρά από κωμωδίες και δράματα. Ξανασυνεργάστηκε και με τη Λίνα Βερτμίλερ για τα γυρίσματα του Μια καλοκαιρινή νύχτα με ελληνικό προφίλ (Notte d'estate con profilo greco, occhi a mandorla e odore di basilico, 1986), αλλά σταδιακά εμφανιζόταν σε λιγότερες ταινίες και περισσότερο στη σκηνή, κυρίως ως πρωταγωνίστρια στο έργο The Miracle Worker.

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μελάτο πέθανε από καρκίνο στο πάγκρεας στις 11 Ιανουαρίου 2013 στη Ρώμη της Ιταλίας σε ηλικία 71 ετών. [11]

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κινηματογραφικές ταινίες
Έτος Τίτλος Ρόλος
Πρωτότυπος Ελληνικός
1970 Thomas e gli indemoniati Ζόι
L'invasion Βαλεντίνα
Contestazione generale Η μεγάλη διαμάχη
Il prete sposato Ο παπάς παντρεύεται πόρνη
Basta guardarla Άνοιξε την πόρτα της κρεβατοκάμαράς σου Μαρίζα ντο Σολ
1971 Per grazia ricevuta Ταμένος με το ζόρι δασκάλα
La classe operaia va in paradiso Η εργατική τάξη πάει στον Παράδεισο Λίντια
Cometogether νοσοκόμα
Incontro Το τελευταίο ραντεβού φίλη της Κλαούντια
1972 La violenza: Quinto potere Κατηγορώ τη μαφία Ροζάρια Λιτσάτα
Mimì metallurgico ferito nell'onore Μίμης, ο σιδεράς Λόλα Πίνια
1973 Film d'amore e d'anarchia, ovvero 'stamattina alle 10 in via dei Fiori nella nota casa di tolleranza...' Ιστορία έρωτα και αναρχίας Σαλώμη
1974 Nada Αναρχικοί Βερονίκ Κας
Par le sang des autres κόρη του δημάρχου
La poliziotta Η δεσποινίς αστυνόμος Τζοβάνα Αμπαστάντσι (Τζιάνα)
Travolti da un insolito destino nell'azzurro mare d'agosto Η κυρία και ο ναύτης Ραφαέλα Παβόνε Λαντσέτι
1975 Faccia di spia Τα εγκλήματα της ΣΙΑ Τάνια
Di che segno sei? Γέλιο χωρίς δελτίο Μαριέτα
L'arbre de Guernica Το δέντρο της Γκερνίκα Βαντάλε
Attenti al buffone Τζούλια
1976 Todo modo Μια σειρά δολοφονίες Γκιατσίντα
Caro Michele Μάρα Κστορέλι
1977 La presidentessa Ιβέτ Ζολιφλέρ
Casotto Τζούλια
Il gatto Ο γάτος χώνει την ουρά του παντού Οφέλια Πεκοράρο
1978 Saxofone Φιορέντσα
1979 Dimenticare Venezia Ας ξεχάσουμε τη Βενετία Άννα
I giorni cantati Άντζελα
1980 Oggetti smarriti Μάρτα Καζέτι
Il pap'occhio Ενας πάπας... μα τι πάπας ηθοποιός
Flash Gordon Φλας Γκόρντον στρατηγός Κάλα
1981 Aiutami a sognare Φραντσέσκα
So Fine Μέσα από το τζιν μου δεν φοράω τίποτα Λίρα
1982 Bello mio bellezza mia Αρμίντα
Domani si balla! Αύριο χορεύουμε Μαριάντζελα
Il buon soldato Μάρτα
1983 Il petomane Κάθριν
1985 Segreti segreti Τζουλιάνα
Figlio mio, infinitamente caro... Στεφανία
1986 Notte d'estate con profilo greco, occhi a mandorla e odore di basilico Μια καλοκαιρινή νύχτα με ελληνικό προφίλ Φούλβια Μπολκ
1987 Dancers κοντέσα
1989 Mortacci Γιολάντα
1993 La fine è nota Έλενα Μάλβα
1999 Panni sporchi Τσίντσια
Un uomo perbene Άννα Τορτόρα
2001 L'amore probabilmente Μαριάντζελα Μελάτο
2004 L'amore ritorna Φεντερίκα Στρότζι
2005 Vieni via con me Μαρία Γκράντε

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 103399643. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 14205861p.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 172254868. Ανακτήθηκε στις 14  Αυγούστου 2015.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0221363. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  7. «Μαριάντζελα Μελάτο, η σπουδαία ηθοποιός που σημάδεψε τη χρυσή δεκαετία του '70». ProtoThema. 19 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022. 
  8. Curzio Maltese, "Melato – Siate esagerate", La Stampa, 30 August 1995.
  9. Lietta Tornabuoni, "Il bell'inferno della Melato", ,La Stampa, 18 May 1972.
  10. 10,0 10,1 «Addio a Mariangela Melato Signora del teatro e del cinema». L'Unità. 11 January 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 May 2013. https://web.archive.org/web/20130529161900/http://www.unita.it/culture/addio-all-attrice-mariangela-melato-1.478101. Ανακτήθηκε στις 29 March 2013. 
  11. John Francis Lane (14 January 2013). «Mariangela Melato | Film». London: The Guardian. https://www.theguardian.com/film/2013/jan/14/mariangela-melato. Ανακτήθηκε στις 15 January 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]