Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κρέστενα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Α.Ο. Ξενοφών Κρεστένων)

Συντεταγμένες: 37°37′0″N 21°38′0″E / 37.61667°N 21.63333°E / 37.61667; 21.63333

Κρέστενα
Κρέστενα is located in Greece
Κρέστενα
Κρέστενα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΔήμος Ανδρίτσαινας - Κρεστένων
Δημοτική ΕνότηταΣκιλλούντος
Γεωγραφία
ΝομόςΗλείας
Πληθυσμός
Μόνιμος1.642
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας27055
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τα ΚρέστεναΚρέσταινα) είναι μικρή κωμόπολη του Νομού Ηλείας στην Πελοπόννησο, σε υψόμετρο 100 μέτρων[1]. Βρίσκεται στο σταυροδρόμι των οδικών αξόνων που συνδέουν την ιστορική περιοχή της Ανδρίτσαινας και του ναού του Επικούρειου Απόλλωνα με την πρωτεύουσα του νομού Ηλείας, τον Πύργο και αυτού που συνδέει την Αρχαία Ολυμπία με την παραθαλάσσια περιοχή του Καϊάφα (προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 με ιαματικές πηγές). Η αρχαία ονομασία της ήταν Σελινούντας, από ένα μικρό ποτάμι που βρίσκεται στην περιοχή[2].

Ήταν μια μικρή κωμόπολη με περίπου 5.000 κατοίκους, αλλά στην απογραφή του 2021 ο πληθυσμός ήταν αρκετά μειωμένος (1.642 κάτοικοι[3] ) μετά τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007 που έπληξαν την περιοχή[4]. Αποτελεί πρωτεύουσα του Δήμου Ανδρίτσαινας-Κρεστένων, ενώ παλαιότερα ήταν έδρα του Καποδιστριακού Δήμου Σκιλλούντος.Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έφυγε για την Αθήνα και τον Πύργο. Απέχει 20 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νομού, τον Πύργο. Το όνομα της περιοχής εικάζεται πως έχει δοθεί από χάρτη που βρέθηκε με το όνομα «Chrestena» ή «Christina» προς τιμήν πριγκίπισσας ή κόρης τοπικού άρχοντα κατά τη διάρκεια της Βενετοκρατίας, απεικονίζοντας τους οικισμούς της περιοχής.

Ο Αθηναίος ιστορικός Ξενοφώντας εγκαταστάθηκε στην περιοχή το 392 π.Χ. και εκεί έγραψε ένα πολύ μεγάλο μέρος από το σημαντικό του έργο[2]. Ιδιαίτερη ήταν η σχέση της περιοχής με την Αρχαία Ολυμπία, η οποία χωρίζεται από αυτήν με τον Αλφειό ποταμό. Ο ιστορικός Παυσανίας αναφέρει ότι κομμάτι της επιμέλειας των αγώνων είχαν κάτοικοι της Σκιλλούντας[εκκρεμεί παραπομπή], ενώ ο πρώτος ναός που κτίστηκε στην Αρχαία Ολυμπία ήταν ο Ναός της Ήρας, προσφορά των κατοίκων της περιοχής[5].

Στα Κρέστενα έζησε η γηραιότερη ελληνίδα όλων των εποχών και γηραιότερη ψηφοφόρος της ανθρωπότητας, η Κατερίνα Καρνάρου, η οποία έφυγε από τη ζωή στις 29 Οκτωβρίου 2020 σε ηλικία 115 ετών και 96 ημερών.

Ο Αθλητικός Όμιλος Ξενοφών που ιδρύθηκε το 1961 είναι ο κύριος εκπρόσωπος της κωμόπολης στα τοπικά ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα της Ε.Π.Σ. Ηλείας. Μάλιστα, την περίοδο 2008-09 ο Ξενοφών αναδείχθηκε πρώτος στην Α΄ Κατηγορία ΕΠΣ Ηλείας και την επόμενη σεζόν (2009-2010) αγωνίσθηκε στο Περιφερειακό Πρωτάθλημα (στον 6ο όμιλο), καταλαμβάνοντας την 15η θέση με 19 βαθμούς και τέρματα 14 υπέρ, 46 κατά.

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 270, τομ. 18. 
  2. 2,0 2,1 [5.3.7 ] ἐπειδὴ δ᾽ ἔφευγεν ὁ Ξενοφῶν, κατοικοῦντος ἤδη αὐτοῦ ἐν Σκιλλοῦντι ὑπὸ τῶν Λακεδαιμονίων οἰκισθέντος παρὰ τὴν Ὀλυμπίαν ἀφικνεῖται Μεγάβυζος εἰς Ὀλυμπίαν θεωρήσων καὶ ἀποδίδωσι τὴν παρακαταθήκην αὐτῷ. Ξενοφῶν δὲ λαβὼν χωρίον ὠνεῖται τῇ θεῷ ὅπου ἀνεῖλεν ὁ θεός. [5.3.8 ] ἔτυχε δὲ διαρρέων διὰ τοῦ χωρίου ποταμὸς Σελινοῦς... - .Ξενοφώντος Κύρου Ανάβασις
  3. «(Αναθεωρημένος) Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011». statistics.gr. ΕΛΣΤΑΤ. 20 Απριλίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (xls) στις 18 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Ιαν. 2017. 
  4. «Πληθυσμιακή βουτιά στους Δήμους του Νομού Ηλείας»[νεκρός σύνδεσμος] iliaoikonomia.gr
  5. λείπεται δὲ τὸ μετὰ τοῦτο ἡμῖν τῆς τε Ἥρας ὁ ναὸς καὶ ὁπόσα ἐστὶν ἐν τῷ ναῷ πρέποντα ἐς συγγραφήν. λέγεται δὲ ὑπὸ Ἠλείων ὡς Σκιλλούντιοι τῶν ἐν τῇ Τριφυλίᾳ πόλεών εἰσιν οἱ κατασκευασάμενοι τὸν ναὸν ὀκτὼ μάλιστα ἔτεσιν ὕστερον ἢ τὴν βασιλείαν τὴν ἐν Ἤλιδι ἐκτήσατο Ὄξυλος. ἐργασία μὲν δή ἐστι τοῦ ναοῦ Δώριος, κίονες δὲ περὶ πάντα ἑστήκασιν αὐτόν: ἐν δὲ τῷ ὀπισθοδόμῳ δρυὸς ὁ ἕτερος τῶν κιόνων ἐστί. μῆκος δέ εἰσι τοῦ ναοῦ πόδες <ἐννέα καὶ ἑξήκοντα καὶ ἑκατόν, εὖρος δὲ> τρεῖς καὶ ἑξήκοντα<, τὸ δὲ ὕψος τῶν πεντήκοντα> οὐκ ἀποδεῖ: τὸν δὲ ἀρχιτέκτονα ὅστις ἐγένετο οὐ μνημονεύουσι. - Παυσανίου Ἑλλάδος Περιήγησις 16.1 Ἠλιακῶν Α' (βλ. Βικιθήκη)