Μπόντρουμ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Αλικαρνασσός)
Το «Αλικαρνασσός» ανακατευθύνει εδώ. Για την αρχαία πόλη, δείτε: Αρχαία Αλικαρνασσός. Για τη σύγχρονη περιοχή στον νομό Ηρακλείου, δείτε: Νέα Αλικαρνασσός Ηρακλείου.

Συντεταγμένες: 37°2′2″N 27°25′52″E / 37.03389°N 27.43111°E / 37.03389; 27.43111

Μπόντρουμ
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπόντρουμ
37°2′4″N 27°25′50″E
ΧώραΤουρκία[1]
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Μούγλων
Έκταση557 km²
Υψόμετρο10 μέτρα
Πληθυσμός175.000 (2020)
Ταχ. κωδ.48x xx
Ζώνη ώραςUTC+03:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Μπόντρουμ[2] (τουρκικά: Bodrum), γνωστό στα Ελληνικά και ως Αλικαρνασσός[3], είναι διαμέρισμα και λιμάνι της Επαρχίας Μούγλων, στη νοτιοδυτική Περιφέρεια Αιγαίου της Τουρκίας. Ευρίσκεται επί των νότιων ακτών της Χερσονήσου του Μπόντρουμ, επί άκρου το οποίο επιβλέπει την είσοδο του Κόλπου του Γκιόκοβα, ενώ αποτελεί, επίσης, έδρα του ομώνυμου διαμερίσματος. Η πόλη ήταν γνωστή ως Αλικαρνασσός της Καρίας στη διάρκεια της Αρχαιότητας, ενώ ήταν επίσης γνωστή για το Μαυσωλείο του Μαύσωλου, ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου. Χτισμένο από τους Ιωαννίτες Ιππότες στη διάρκεια του 15ου αιώνα, το Κάστρο του Μπόντρουμ, επιβλέπει τον λιμένα και τη μαρίνα της πόλης. Το κάστρο περιλαμβάνει εντός των τειχών του Μουσείο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας, ενώ φιλοξενεί, επίσης, αριθμό πολιτισμικών φεστιβάλ και εκδηλώσεων σε όλη τη διάρκεια του έτους. Η πόλη είχε πληθυσμό 36.317 κατοίκων το 2012.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη και η νήσος Αρκός απέναντι.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ονομασία Μπόντρουμ προέρχεται από το Πετρώνιον, ονομασία η οποία προήλθε από το χτισμένο από τους Οσπιταλιέρους Κάστρο του Αγίου Πέτρου (δείτε Ιστορία). Η περιοχή ήταν παλαιότερα γνωστή υπό την ονομασία Αλικαρνασσός.[4]

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μπόντρουμ έχει ζεστό και θερινό μεσογειακό κλίμα (Csa στη κλιματική ταξινόμηση Κέππεν). Ο μέσος όρος των θερμοκρασιών στη διάρκεια του χειμώνα είναι της τάξεως των 15 °C, ενώ στη διάρκεια του καλοκαιριού είναι 34 °C, με αρκετά διαστήματα έντονης ηλιοφάνειας. Τα καλοκαίρια είναι θερμά και με ιδιαίτερη ηλιοφάνεια, ενώ οι χειμώνες είναι ήπιοι και υγροί.

Κλιματικά δεδομένα Μπόντρουμ
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 25.3 27.2 30.1 36.2 40.0 46.6 50.8 48.6 45.1 34.9 30.6 28.4 50,8
Μέση Μέγιστη °C (°F) 15.1 15.2 17.6 21.1 26.0 31.2 34.2 34.0 30.3 25.6 20.3 16.5 23,93
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 8.3 8.0 9.7 12.7 16.5 20.8 23.3 23.3 20.3 16.8 12.8 9.8 15,19
Υετός mm (ίντσες) 134,1 107,9 74 39,1 18,4 7,5 1,3 8,5 20,8 40,5 97,7 156,2 706
Μέσες ημέρες βροχόπτωσης 12.3 11.2 8.5 6.9 3.7 2.1 1.5 1.0 2.8 5.3 8.8 13.2 77,3
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 148.8 151.2 198.4 225 285.2 318 337.9 322.4 273 223.2 168 139.5 2.790,6
Πηγή: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü [5]
Μέσες θερμοκρασίας Θάλασσας και Πισίνας για το Μπόντρουμ
Μήνας Θερμοκρασία Θάλασσας (°C) Θερμοκρασία Πισίνας (°C)
Ιανουάριος
17
12
Φεβρουάριος
16
13
Μάρτιος
16
14
Απρίλιος
17
18
Μάιος
19
22
Ιούνιος
22
26
Ιούλιος
24
28
Αύγουστος
26
28
Σεπτέμβριος
25
25
Οκτώβριος
23
21
Νοέμβριος
20
17
Δεκέμβριος
18
15

«Average swimming pool and sea temperatures for Bodrum». BodrumBulletin. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2015. 

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άποψη του αρχαίου θεάτρου της Αλικαρνασσού στο Μπόντρουμ, με το Κάστρο του Μπόντρουμ να φαίνεται στο βάθος.

Η Αλικαρνασσός (λατινικά: Halicarnassus‎‎, τουρκικά: Halikarnas‎‎) ήταν αρχαία ελληνική πόλη η οποία ευρισκόταν επί της τοποθεσίας του σημερινού Μπόντρουμ της Τουρκίας. Η Αλικαρνασσός ιδρύθηκε από Δωριείς, ενώ οι μορφές οι οποίες εμφανίζονται επί των νομισμάτων της, όπως η κεφαλή της Μέδουσας, η Αθηνά ή ο Ποσειδώνας, ή η τρίαινα, υποστηρίζουν την εκτίμηση σύμφωνα με την οποία επρόκειτο για αποικία της Τροιζήνας και του Άργους.[6] Οι κάτοικοι φαίνεται να αποδέχθηκαν τον Άνθη, υιό του Ποσειδώνα, ως μυθικό ιδρυτή τους, όπως και αναφέρεται από τον Στράβωνα, ενώ ήσαν υπερήφανοι για την ονομασία Ανθήδες την οποία και έφεραν. Η ονομασία της πόλης φαίνεται να ήταν καρικής προέλευσης, βάση και επιγραφών που ανευρέθηκαν στην ευρύτερη περιοχή.

Σε πρώιμη ημερομηνία, η Αλικαρνασσός ήταν μέλος της Δωρικής Εξάπολης, η οποία περιελάμβανε την Κω, την Κνίδο, τη Λίνδο, την Κάμειρο και την Ιαλυσό, ωστόσο, απομακρύνθηκε από τη συμμαχία όταν ένας εκ των πολιτών της, ο Αγασικλής, επέστρεψε στην πόλη με τον τρίποδα τον οποίον είχε κερδίσει ως έπαθλο στους Τριοπικούς Αγώνες, αντί να τον αφιερώσει, σύμφωνα με την παράδοση, προς τιμήν του Τρίοπιου Απόλλωνα. Στις αρχές του 5ου αιώνα, η Αλικαρνασσός ευρισκόταν υπό τη διακυβέρνηση της Αρτεμισίας Α΄ της Καρίας (επίσης γνωστής ως Αρτεμισίας της Αλικαρνασσού[7]), η οποία έγινε γνωστή ως ναυτικός διοικητής στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Για τον Πισίνδελη, υιό της και διάδοχο, λίγες πληροφορίες είναι γνωστές. Ωστόσο, ο Λύγδαμις Β΄, τύραννος της Αλικαρνασσού, ο οποίος υπήρξε ο επόμενος κυρίαρχος της πόλης, είναι γνωστός για την εκτέλεση του ποιητή Πανύαση και την εκδίωξη του Ηροδότου, ίσως του πλέον γνωστού Αλικαρνασσέα, από τη γενέτειρα πόλη του (π. 457 π.Χ.).[8]

Η πόλη, στη συνέχεια, τέθηκε υπό περσική κυριαρχία. Υπό τους Πέρσες, αποτέλεσε πρωτεύουσα της σατραπείας της Καρίας, της περιοχής η οποία αποτελούσε από καιρό την ενδοχώρα της και της οποίας αποτελούσε τον κυρίως λιμένα. Η στρατηγική της τοποθεσία εξασφάλιζε το γεγονός πως η πόλη θα έχαιρε σημαντικής αυτονομίας. Αρχαιολογικά ευρήματα χρονολογούμενα από τη συγκεκριμένη περίοδο όπως η προσφάτως ανευρεθείσα Επιγραφή της Σαλμακίς (Kaplankalesi), σήμερα ευρισκόμενη εντός του Μουσείου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας του Μπόντρουμ, αποτελούν ένδειξη της ιδιαίτερης υπερηφάνειας την οποία ένιωθαν οι κάτοικοι της πόλης.[9]

Ο Αλέξανδρος ο Μέγας πολιόρκησε την πόλη κατόπιν της άφιξής του επί των καρικών εδαφών, ενώ, μαζί με τη σύμμαχό του, Βασίλισσα Άδα της Καρίας, κατέλαβαν την πόλη έπειτα από μάχη το 334 π.Χ.

Μαύσωλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατάλοιπα τμημάτων και ερειπίων του Μαυσωλείου του Μαυσώλου, ενός από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, στην Αλικαρνασσό (σημερινό Μπόντρουμ).

Ο Μαύσωλος κυβέρνησε την Καρία έχοντας ως έδρα την Αλικαρνασσό, επισήμως ως υποτελής των Περσών, ενώ στην πράξη ανεξάρτητα, για το μεγαλύτερο διάστημα της βασιλείας του από το 377 έως το 353 π.Χ. Όταν απεβίωσε το 353 π.Χ., η Αρτεμισία Β΄ της Καρίας, η οποία ήταν ταυτόχρονα αδερφή και χήρα του, εξαγόρασε τις υπηρεσίες των Ελλήνων αρχιτεκτόνων Σάτυρου και Πύθιου, καθώς και των τεσσάρων γλυπτών Βρύαξις, Σκόπα, Λεωχάρη και Τιμόθεου για την ανέγερση μνημείου, το οποίο θα αποτελούσε και τάφο, για εκείνον. Η λέξη "μαυσωλείο" προήλθε από την κατασκευή του συγκεκριμένου ταφικού μνημείου. Επρόκειτο για παρόμοια ναού κτιριακή κατασκευή η οποία ήταν κοσμημένη με ανάγλυφα και αγάλματα τα οποία ήσαν τοποθετημένα επάνω σε μία μεγάλου μεγέθους βάση. Σήμερα, μόνον τα θεμέλια και ορισμένα τμήματα των γλυπτών έχουν διασωθεί.

Πετρόνιον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κάστρου του Αγίου Πέτρου ανεγέρθηκε από τους Ιωαννίτες Ιππότες.

Οι Ιωαννίτες Ιππότες κατέφθασαν στην περιοχή το 1402 και χρησιμοποίησαν τα κατάλοιπα του Μαυσωλείου ως δομικό υλικό για την ανέγερση του επιβλητικού Κάστρου του Μπόντρουμ (Κάστρο του Αγίου Πέτρου), το οποίο αποτελεί άρτια διατηρημένο παράδειγμα της ύστερης σταυροφορικής αρχιτεκτονικής στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Οι Οσπιταλιέροι (Ιωαννίτες Ιππότες) έλαβαν άδεια ανέγερσης από τον Οθωμανό Σουλτάνο Μεχμέτ Α΄, αφότου ο Ταμερλάνος είχε καταστρέψει το προηγούμενο φρούριό τους, το οποίο ευρισκόταν εντός του κόλπου του Ιζμίρ. Το κάστρο και η πόλη του ήσαν γνωστά ως Πετρόνιον, απ'όπου και προήλθε η νεότερη ονομασία Μπόντρουμ.[εκκρεμεί παραπομπή]

Το 1522, ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής πολιόρκησε την έδρα των Ιωαννιτών Ιπποτών στο νησί της Ρόδου, οι οποίοι, στη συνέχεια, εγκαταστάθηκαν εκ νέου, προσωρινά, στη Σικελία, προτού μετακινηθούν, μόνιμα, στη Μάλτα, αφήνοντας το Κάστρου του Αγίου Πέτρου υπό τον έλεγχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

20ός αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άποψη της μαρίνας του Μπόντρουμ.

Το Μπόντρουμ ήταν μια ήρεμη πόλη ψαράδων και αλιευτών σπόγγων έως και τα μέσα του 20ού αιώνα, αν και, όπως αναφέρει η Μανσούρ, η παρουσία πολυάριθμης κοινότητας δίγλωσσων Τουρκοκρητικών, σε συνδυασμό με τις συνθήκες ελεύθερου εμπορίου και πρόσβασης στα νησιά των Νοτίων Δωδεκανήσων έως το 1935, το καθιστούσαν λιγότερο επαρχιακό σε σύγκριση με άλλες τουρκικές πόλεις.[10] Το γεγονός πως η παραδοσιακή γεωργία δεν αποτελούσε ιδιαιτέρως κερδοφόρα απασχόληση σε μια σχετικά ξηρή χερσόνησο εμπόδιζε, επίσης, τη δημιουργία κοινωνικής τάξης αποτελούμενους από γαιοκτήμονες ευρείας έκτασης εδαφών. Το Μπόντρουμ δεν διαθέτει, επίσης, κάποια σημαντική ιστορία σε πολιτικό ή θρησκευτικό εξτρεμιστικό επίπεδο. Ένας πρώτος πυρήνας διανοούμενων ξεκίνησε να συγκεντρώνεται, μετά τη δεκαετία του 1950, πλησίον του συγγραφέα Τσεβάτ Σακίρ Καμπααγατσλί, ο οποίος είχε αρχικά μεταβεί ως εξόριστος στο Μπόντρουμ δύο δεκαετίες νωρίτερα και ο οποίος είχε αγαπήσει την πόλη σε βαθμό τέτοιο, ώστε να υιοθετήσει το φιλολογικό ψευδώνυμο Halikarnas Balıkçısı («'Ο Ψαράς της Αλικαρνασσού»).[11]

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πληθυσμός της πόλης του Μπόντρουμ ήταν 35.795 κάτοικοι κατά την απογραφή του 2012. Οι κωμοπόλεις και χωριά των περιχώρων της είχαν συνολικά πληθυσμό κατοίκων 100.522, ενώ συνολικά της επαρχίας ήσαν 136.317.[12]

Διακυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το διαμέρισμα του Μπόντρουμ είναι ένα εκ των συνολικών 957 της Τουρκίας. Ευρίσκεται εντός της Επαρχίας Μούγλων, η οποία αποτελεί τμήμα της Υποπεριφέρειας Αϊδινίου, η οποία, με τη σειρά της, αποτελεί τμήμα της Περιφέρειας Αιγαίου.

Σκούνες τύπου γκουλέτ πλησίον του Μπόντρουμ.

Το διαμέρισμα περιλαμβάνει τους δήμους του Μπόντρουμ, του Τουργκουτρέις, του Ορτακέντ, του Γκιολτουρκμπουκού, του Γιαλικαβάκ, του Γκιουμουσλούκ, του Μπιτέζ, του Κονατσίκ, του Γιαλί και του Μουμτσουλάρ.[εκκρεμεί παραπομπή]

Άποψη του τζαμιού του Κάστρου του Μπόντρουμ.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη διάρκεια του 20ού αιώνα, η οικονομία της περιοχής βασιζόταν κυρίως στην αλιεία και τη συλλογή σπόγγων. Με την πάροδο των ετών, ο τουρισμός κατέστη ως μία από τις σημαντικότερες οικονομικές δραστηριότητες στην περιοχή του Μπόντρουμ.[13]

Ο Ηρόδοτος τιμούμενος με άγαλμα στην πατρίδα του, την Αλικαρνασσό.
Ο Ηρόδοτος τιμούμενος με άγαλμα στην πατρίδα του, την Αλικαρνασσό.

Υποδομές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αεροδρόμια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ίδια η πόλη δεν διαθέτει κάποιο αεροδρόμιο. Δύο αεροδρόμια εξυπηρετούν την πόλη. Το Αεροδρόμιο του Μιλάς-Μπόντρουμ ευρίσκεται σε απόσταση 36 χμ. βορειοανατολικά του Μπόντρουμ, ενώ υποδέχεται τόσο πτήσεις εσωτερικού όσο και εξωτερικού.[14] Ο Κρατικός Αερολιμένας Κω «Ιπποκράτης», σε απόσταση 70 χμ. προς τα δυτικά, ευρισκόμενος στην Αντιμάχεια της Ελλάδας, είναι προσβάσιμος μέσω πλοίων με εκκίνηση το Μπόντρουμ τα οποία και πραγματοποιούν τη διαδρομή των 20 χμ. που χωρίζουν την πόλη από την Κω, κατά μήκος του Αιγαίου Πελάγους. Πέραν των σταθερών, σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, πτήσεων προς ελληνικούς προορισμούς, η κίνηση στο αεροδρόμιο της Κω είναι εποχιακή.

Λεωφορείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υφίσταται κεντρικός λεωφορειακός σταθμός στο κέντρο της πόλης, με δρομολόγια με προορισμό άλλες τοποθεσίες της Τουρκίας.

Λιμένας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο λιμένας διαθέτει πορθμεία με προορισμό άλλα γειτονικά τουρκικά και ελληνικά λιμάνια και νησιά.[14]

Σημαντικά πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δίδυμες-αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μπόντρουμ είναι αδελφοποιημένο με τις κάτωθι:

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 3428. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. Εγκυκλοπαίδεια Δομή (2006–2007). Λήμμα «Μπόντρουμ» - Εγκυκλοπαίδεια Δομή. 19. Εκδόσεις Δομή Α.Ε. σελ. 745. ISBN 960-8177-69-3. 
  3. «Κορωνοϊός - Δήμαρχος Μπόντρουμ σε Έλληνες δημάρχους νησιών: «Ας ενώσουμε δυνάμεις»». ProtoThema. 1 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2020. 
  4. Ἁλικαρνασσός, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, at Perseus project
  5. «İl ve İlçelerimize Ait İstatistiki Veriler- Meteoroloji Genel Müdürlüğü». Dmi.gov.tr. 30 Νοεμβρίου 1971. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2012. 
  6. «Halicarnassus». 1911encyclopedia.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2013. 
  7. «Artemisia of Halicarnassus». 1911encyclopedia.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2013. 
  8. «Ηρόδοτος». Σούδα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2017.  Στο Suda On Line Project.
  9. Signe Isager (1998). «Study: The Pride of Halicarnassus» (PDF). Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 123 p. 1-23. 
  10. Fatma Mansur (1972). Bodrum. Brill Publishers. ISBN 90-04-03424-2. 
  11. Bodream, Jean-Pierre Thiollet, Anagramme Ed., 2010, σ. 62-66
  12. «Population of province/district centers and towns/villages by districts - 2012». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2013. /
  13. «Bodrum». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2017. 
  14. 14,0 14,1 «BODRUM | Place to Visit | Things to Do | Famous For». Very Turkey. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]