Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιστορία της Ουκρανίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 25: Γραμμή 25:


Στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο [[Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (2022)|ρωσικός στρατός εισέβαλε στα εδάφη της Ουκρανίας]].
Στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο [[Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (2022)|ρωσικός στρατός εισέβαλε στα εδάφη της Ουκρανίας]].

== Προϊστορία ==
Η παρουσία μελών του γένους ''[[Homo]]'' στην περιοχή της Ουκρανίας καταγράφεται από την απώτατη [[προϊστορία]]. Οι [[Νεάτερνταλ]] συνδέονται με τα ευρήματα στη Molodova (45.000–43.000 ΠΚΕ) που περιλαμβάνουν οίκιμα από οστά [[μαμούθ]].<ref>{{cite news | url = https://www.telegraph.co.uk/science/science-news/8963177/Neanderthals-built-homes-with-mammoth-bones.html | archive-url = https://web.archive.org/web/20111221004746/http://www.telegraph.co.uk/science/science-news/8963177/Neanderthals-built-homes-with-mammoth-bones.html | url-status = dead | archive-date = 21 December 2011 | title = Neanderthals built homes with mammoth bones | work = Telegraph.co.uk | first = Richard | last = Gray | date = 18 December 2011 }}</ref><ref>[http://archaeology.about.com/od/mterms/g/molodova.htm Molodova I and V (Ukraine)]</ref> Η παρουσία του [[Γκραβετιανός πολιτισμός|γκραβετιανού]] καταγράφεται χάρη σε ευρήματα χρονολογούμενα στο 32.000 ΠΚΕ που ανακαλύφθηκαν στα σπήλαια Buran-Kaya στα [[Κριμαϊκά Όρη]].<ref name=orig>{{cite news | title = The Oldest Anatomically Modern Humans from Far Southeast Europe: Direct Dating, Culture and Behavior | first1 = Sandrine | last1= Prat | first2= Stéphane C. | last2= Péan | first3= Laurent | last3= Crépin | first4 =Dorothée G. |last4= Drucker | first5 =Simon J. | last5= Puaud | first6 =Hélène | last6=Valladas | first7= Martina |last7 =Lázničková-Galetová | first8 =Johannes | last8 =van der Plicht | first9= Alexander | last9= Yanevich | display-authors = 8|date = 17 June 2011 | publisher = plosone | doi = 10.1371/journal.pone.0020834 | doi-access = free }}</ref><ref name=bbc>{{cite news | url = https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13846262 | title = Early human fossils unearthed in Ukraine | first = Jennifer | last = Carpenter |date = 20 June 2011 | publisher = BBC | access-date = 21 June 2011}}</ref>

Περίπου 90.000 χρόνια πριν οι ποταμοί της δυτικής [[Σιβηρία]]ς μπλοκαρίστηκαν από στρώματα πάγου και έτσι χύνονταν μέσω της [[Αράλη]]ς, της [[Κασπία Θάλασσα|Κασπία]]ς και της λεκάνης Μανίτς στην [[Μαύρη Θάλασσα]], δημιουργώντας τον πλέον υπερμήκη «ποταμό» στον κόσμο.<ref>Mangerud, J. et al. (2004). ''Ice-dammed lakes and rerouting of the drainage of northern Eurasia during the Last Glaciation.'' Quaternary Science Reviews 23 (2004), pp. 1313–1332. [https://wayback.archive-it.org/all/20120713215548/http://www.geol.lu.se/personal/prm/PDF_papers%20full%20text/QSR_2004_QUEEN_mangerud.pdf] (accessed 30 November 2006)</ref>

Κατά την ύστερη [[Νεολιθική Περίοδος|Νεολιθική Περίοδο]] ήκμασε ο [[Πολιτισμός Κουκουτένι|πολιτισμός Κουκουτένι-Τριπολί]] (περ. 4.500–3.000&nbspΠΚΕ).<ref name=neolithic>{{cite web|url=http://www.trypillia.com/info/index.shtml|title=Trypillian Civilization 5,508 – 2,750 BC|access-date=16 December 2007|work=The Trypillia-USA-Project|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20071212222638/http://www.trypillia.com/info/index.shtml|archive-date=12 December 2007}}</ref> Κατά την [[Χαλκολιθική περίοδος|Χαλκολιθική περίοδο]] ο πολιτισμός αυτός δραστηριοποιούταν στο δυτικό μέρος της σημερινής Ουκρανίας ενώ στα ανατολικά ήκμαζε ο [[πολιτισμός Σρέντνι Στογκ]], τον οποίο διαδέχθηκε στις αρχές της 3ης χιλιετίας ΠΚΕ ο [[πολιτισμός Γιάμνα]] ([[Υπόθεση Κουργκάν]]) από τις στέπες και ο [[πολιτισμός των κατακομβών]].


==Δείτε επίσης==
==Δείτε επίσης==

Έκδοση από την 12:43, 27 Φεβρουαρίου 2022

Η ιστορία της Ουκρανίας καλύπτει τις εξελίξεις στο έδαφος του σημερινού κράτους της Ουκρανίας από την προϊστορία μέχρι σήμερα.

Η προϊστορική Ουκρανία, όντας τμήμα της ποντικής-κασπιακής στέπας, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις πολιτιστικές επαφές στην Ευρασία, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης των πολιτισμών της χαλκολιθικής περιόδου και της εποχής του χαλκού, της Ινδο-ευρωπαϊκής εξάπλωσης και της εξημέρωσης του αλόγου.[1][2][3]

Στην αρχαιότητα ήταν τμήμα της Σκυθίας και την κατοικούσαν οι Γέτες, ενώ κατά την περίοδο των μεγάλων μεταναστεύσεων της ύστερης αρχαιότητας ήταν μία από τις πρώιμες περιοχές όπου επεκτάθηκαν οι Σλάβοι. Τον Μεσαίωνα εγκαθιδρύθηκε εκεί το ισχυρό κράτος των Ρως του Κιέβου, το οποίο όμως διαλύθηκε τον 12ο αιώνα.

Από τα μέσα του 14ου αιώνα οι περιοχές της σημερίνης Ουκρανίας πέρασαν στην κατοχή τριών δυνάμεων:[4]

  1. της Χρυσής Ορδής
  2. του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας και του Βασιλείου της Πολωνίας (από το 1569 υπό την Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία)
  3. του Χανάτου της Κριμαίας (από τον 15ο αιώνα)

Έπειτα από την εξέγερση των Κοζάκων ενάντια στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία το 1648, o χετμάνος της Ζαπορίζια Μπογκντάν Χμελνίτσκι υπέγραψε το 1654 τη Συνθήκη του Περεγιάσλαφ με το Βασίλειο της Ρωσίας. Η ακριβής φύση των σχέσεων μεταξύ του Χετμανάτου των Κοζάκων και της Ρωσίας έπειτα από την εν λόγω συνθήκη παραμένει αντικείμενο επιστημονικής αντιπαράθεσης.[5] Η συνθήκη αυτή επέσπευσε τις εξελίξεις που οδήγησαν στον ρωσο-πολωνικό πόλεμο του 1654–1667. Ως συνέπεια, βάσει της «Αιώνιας Συνθήκης Ειρήνης» που υπογράφηκε το 1686, το ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας (ανατολικά του ποταμού Δνείπερου) τέθηκε υπό ρωσική κυριαρχία,[6] 146.000 ρούβλια δόθηκαν στην Πολωνία ως αποζημίωση για την απώλεια της Δεξιάς Όχθης της Ουκρανίας[7] και οι εμπλεκόμενες πλευρές συμφώνησαν να μην υπογράψουν χωριστά συνθήκη με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.[8] Υπήρξε μεγάλη αντίθεση στους όρους της συνθήκης στο εσωτερικό της Πολωνίας με αποτέλεσμα να επικυρωθεί από το Σέιμ μόλις το 1710.[9][10]

Όλες οι περιοχές της σημερινής Ουκρανίας πέρασαν υπό τον έλεγχο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της Αυστρίας των Αψβούργων έπειτα από τους Διαμελισμούς της Πολωνίας (1772–1795) και την κατάλυση από τη Ρωσία του Χανάτου της Κριμαίας.

Η επόμενη περίοδος μεγάλων ανακατατάξεων ήταν κατά την Ρωσική Επανάσταση του 1917. Επρόκειτο για μια χαοτική περίοδο κατά την οποία συγκροτήθηκε η Λαϊκή Δημοκρατία της Ουκρανίας έπειτα από αιματηρό εμφύλιο (1917-1921). Το ίδιο χρονικό διάστημα υπήρξε επίσης σύγκρουση και με τους Μπολσεβίκους, με τον Κόκκινο Στρατό να αποκτά τον έλεγχο στα τέλη του 1919.[11] Οι μπολσεβίκοι της Ουκρανίας, έχοντας πλέον επικρατήσει, εγκαθίδρυσαν την Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας η οποία στις 30 Δεκεμβρίου 1922 έγινε μία από τις ιδρυτηκές δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης.

Το 1939, αφού η Πολωνία διαμελίστηκε ανάμεσα στην Γερμανία και την ΕΣΣΔ, οι εκτάσεις της ΣΣΔ Ουκρανίας επεκτάθηκαν προς δυσμάς. Την περίοδο 1941-1944, έπειτα από την γερμανική επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης τα εδάφη της Ουκρανίας ήταν υπό την κατοχή των δυνάμεων του Άξονα. Το 1945, με την οριστική ήττα του Άξονα, η Ουκρανική ΣΣΔ έγινε ένα από τα ιδρυτικά μέλη των Ηνωμένων Εθνών.[12] Το 1954 η Κριμαία μεταφέρθηκε από την Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία στην ΣΣΔ Ουκρανίας.[13]

Έγινε ανεξάρτητο κράτος με την πτώση της ΕΣΣΔ το 1991. Ακολούθησε η μετατροπή του οικονομικού συστήματός της από σοσιαλιστικό σε αυτό της οικονομίας της αγοράς κατά την διάρκεια της οποίας η οικονομία ήταν σε ύφεση για οκτώ χρόνια. Στη συνέχεια η ουκρανική οικονομία ανέκαμψε και το ΑΕΠ αυξήθηκε σημαντικά. Η Παγκόσμια οικονομική ύφεση 2008 είχε δραματικές επιπτώσεις, με το ΑΕΠ να συρρικνώνεται κατά 20% από την άνοιξη του 2008 έως την άνοιξη του επόμενου έτους.[14]

Την 21η Νοεμβρίου 2013 ο τότε πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς ανέστειλε τις προετοιμασίες για την υλοποίηση του συμφώνου σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ουκρανίας. Η απόφαση του οδήγησε σε μαζικές διαμαρτηρίες και διαδηλώσεις, οι οποίες έχουν μείνει γνωστές ως «Ευρωμαϊντάν» και «Επανάσταση της Αξιοπρέπειας». Έπειτα από μήνες διαδηλώσεων, το ουκρανικό Κοινοβούλιο κύρηξε τον Γιανούκοβιτς έκπτωτο στις 22 Φεβρουαρίου 2014. Στις 22 και 23 Φεβρουαρίου ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις κατέλαβαν την Κριμαία.[15] Στα τέλη Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν αναταραχές στις εν πολλοίς ρωσσόφωνες ανατολικές και νότιες περιοχές της Ουκρανίας, από όπου ο Γιανουκόβιτς είχε αντλήσει το μεγαλύτερο μέρος της υποστήριξής του. Επίσης διεξήχθη δημοψήφισμα στην Κριμαία κατόπιν του οποίου προσαρτήθηκε de facto από τη Ρωσία στις 18 Μαρτίου 2014. Τον ίδιο μήνα άρχισε και ο πόλεμος στο Ντονμπάς.

Στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο ρωσικός στρατός εισέβαλε στα εδάφη της Ουκρανίας.

Προϊστορία

Η παρουσία μελών του γένους Homo στην περιοχή της Ουκρανίας καταγράφεται από την απώτατη προϊστορία. Οι Νεάτερνταλ συνδέονται με τα ευρήματα στη Molodova (45.000–43.000 ΠΚΕ) που περιλαμβάνουν οίκιμα από οστά μαμούθ.[16][17] Η παρουσία του γκραβετιανού καταγράφεται χάρη σε ευρήματα χρονολογούμενα στο 32.000 ΠΚΕ που ανακαλύφθηκαν στα σπήλαια Buran-Kaya στα Κριμαϊκά Όρη.[18][19]

Περίπου 90.000 χρόνια πριν οι ποταμοί της δυτικής Σιβηρίας μπλοκαρίστηκαν από στρώματα πάγου και έτσι χύνονταν μέσω της Αράλης, της Κασπίας και της λεκάνης Μανίτς στην Μαύρη Θάλασσα, δημιουργώντας τον πλέον υπερμήκη «ποταμό» στον κόσμο.[20]

Κατά την ύστερη Νεολιθική Περίοδο ήκμασε ο πολιτισμός Κουκουτένι-Τριπολί (περ. 4.500–3.000&nbspΠΚΕ).[21] Κατά την Χαλκολιθική περίοδο ο πολιτισμός αυτός δραστηριοποιούταν στο δυτικό μέρος της σημερινής Ουκρανίας ενώ στα ανατολικά ήκμαζε ο πολιτισμός Σρέντνι Στογκ, τον οποίο διαδέχθηκε στις αρχές της 3ης χιλιετίας ΠΚΕ ο πολιτισμός Γιάμνα (Υπόθεση Κουργκάν) από τις στέπες και ο πολιτισμός των κατακομβών.

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. Matossian Shaping World History p. 43
  2. «What We Theorize – When and Where Did Domestication Occur». International Museum of the Horse. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2010. [νεκρός σύνδεσμος](Citation does not exist anymore)
  3. «Horsey-aeology, Binary Black Holes, Tracking Red Tides, Fish Re-evolution, Walk Like a Man, Fact or Fiction». Quirks and Quarks Podcast with Bob Macdonald (CBC Radio). 7 March 2009. http://www.cbc.ca/quirks/episode/2009/03/07/horsey-aeology-binary-black-holes-tracking-red-tides-fish-re-evolution-walk-like-a-man-fact-or-ficti/. Ανακτήθηκε στις 18 September 2010. (Link does not exist anymore)
  4. «Ukraine :: History – Britannica Online Encyclopedia». Britannica.com. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/612921/Ukraine/214508/History. Ανακτήθηκε στις 31 October 2011. 
  5. Kroll, Piotr (2008). Od ugody hadziackiej do Cudnowa. Kozaczyzna między Rzecząpospolitą a Moskwą w latach 1658-1660. doi:10.31338/uw.9788323518808. ISBN 9788323518808. 
  6. Riasanovsky, Nicholas V. (1963). A History of Russia. Oxford University Press. σελ. 199. 
  7. Jerzy Jan Lerski· Piotr Wróbel· Richard J. Kozicki (1996). Historical dictionary of Poland, 966-1945. Greenwood Publishing Group. σελ. 183. ISBN 978-0-313-26007-0. 
  8. Jerzy Jan Lerski· Piotr Wróbel· Richard J. Kozicki (1996). Historical dictionary of Poland, 966-1945. Greenwood Publishing Group. σελ. 183. ISBN 978-0-313-26007-0. 
  9. Jerzy Jan Lerski· Piotr Wróbel· Richard J. Kozicki (1996). Historical dictionary of Poland, 966-1945. Greenwood Publishing Group. σελ. 183. ISBN 978-0-313-26007-0. 
  10. Norman Davies (1982). God's Playground, a History of Poland: The origins to 1795. Columbia University Press. σελ. 406. ISBN 978-0-231-05351-8. 
  11. Riasanovsky (1963), p. 537.
  12. «Activities of the Member States – Ukraine». United Nations. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2011. 
  13. «Macroeconomic Indicators». National Bank of Ukraine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2007. 
  14. Inozmi, "Ukraine – macroeconomic economic situation". June 2009.
  15. Cosgrove, Jonathon (2020). «The Russian invasion of the Crimean peninsula – 2014–2015 – A Post–Cold War Nuclear Crisis Case Study» (PDF). John Hopkins University. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2022. 
  16. Gray, Richard (18 December 2011). «Neanderthals built homes with mammoth bones». Telegraph.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 December 2011. https://web.archive.org/web/20111221004746/http://www.telegraph.co.uk/science/science-news/8963177/Neanderthals-built-homes-with-mammoth-bones.html. 
  17. Molodova I and V (Ukraine)
  18. Prat, Sandrine; Péan, Stéphane C.; Crépin, Laurent; Drucker, Dorothée G.; Puaud, Simon J.; Valladas, Hélène; Lázničková-Galetová, Martina; van der Plicht, Johannes και άλλοι. (17 June 2011). «The Oldest Anatomically Modern Humans from Far Southeast Europe: Direct Dating, Culture and Behavior». plosone. doi:10.1371/journal.pone.0020834. 
  19. Carpenter, Jennifer (20 June 2011). «Early human fossils unearthed in Ukraine». BBC. https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13846262. Ανακτήθηκε στις 21 June 2011. 
  20. Mangerud, J. et al. (2004). Ice-dammed lakes and rerouting of the drainage of northern Eurasia during the Last Glaciation. Quaternary Science Reviews 23 (2004), pp. 1313–1332. [1] (accessed 30 November 2006)
  21. «Trypillian Civilization 5,508 – 2,750 BC». The Trypillia-USA-Project. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2007. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα History of Ukraine στο Wikimedia Commons


CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα History of Ukraine (έκδοση 1074247243) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).