Χένρι Μόργκαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χένρι Μόργκαν
Γέννηση1635
Ουαλία
Θάνατος25 Αυγούστου 1688 (53 ετών)
Τζαμάικα
ΧώραΒασίλειο της Αγγλίας
Εν ενεργεία1663-1671
ΤιμέςKnight Bachelor
ΙδιότηταΠειρατής
Κυβερνήτης της Τζαμάικα
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Χένρι Μόργκαν (Henry Morgan, 1635 - 25 Αυγούστου 1688) ήταν Ουαλός κουρσάρος, γαιοκτήμονας και αργότερα κυβερνήτης της Τζαμάικα. Από τη βάση του στη Τζαμάικα, έκανε επιδρομές σε οικισμούς και έγινε πλούσιος. Με τα χρήματα που αποκόμισε από τις επιδρομές, αγόρασε τρεις μεγάλες φυτείες ζάχαρης στο νησί.

Ένα μεγάλο μέρος των πρώτων χρόνων της ζωής του Μόργκαν είναι άγνωστο. Γεννήθηκε στη νότια Ουαλία, αλλά δεν είναι γνωστό πώς βρέθηκε στις Δυτικές Ινδίες ή πώς άρχισε την καριέρα του ως κουρσάρος. Ήταν πιθανώς μέλος μίας ομάδας επιδρομέων στις αρχές της δεκαετίας του 1660. Ο Μόργκαν έγινε στενός φίλος του Τόμας Μόντιφορντ, διοικητή της Τζαμάικας[1]. Όταν οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ του Βασιλείου της Αγγλίας και της Ισπανίας επιδεινώθηκαν το 1667, ο Μόργκαν έλαβε την άδεια να επιτεθεί και να κατασχέσει ισπανικά πλοία. Ο Μόργκαν πραγματοποίησε στη συνέχεια επιτυχείς και εξαιρετικά επικερδείς επιδρομές στο Πουέρτο Πρίνσιπε (σημερινό Καμαγουέι, στην Κούβα) και στο Πορτομπέλο (στον σημερινό Παναμά). Το 1668 σάλπαρε για το Μαρακαΐμπο και το Γιβραλτάρ, αμφότερα στη λίμνη Μαρακαΐμπο στη Βενεζουέλα. Έκανε επιδρομές και λεηλασίες και στις δύο πόλεις πριν καταστρέψει μία μεγάλη ισπανική μοίρα καθώς διέφευγε.

Το 1671 ο Μόργκαν επιτέθηκε στην Πόλη του Παναμά, αφού αποβιβάστηκε στην ακτή της Καραϊβικής και διασχίζοντας την περιοχή από την οποία αργότερα θα περάσει η γνωστή Διώρυγα του Παναμά πριν επιτεθεί στην πόλη, η οποία βρισκόταν στην ακτή του Ειρηνικού. Ωστόσο, οι κουρσάροι κέρδισαν λιγότερα απ' ό,τι σε άλλες επιδρομές. Για να κατευνάσουν τους Ισπανούς, με τους οποίους οι Άγγλοι είχαν υπογράψει μία συνθήκη ειρήνης, ο Μόργκαν συνελήφθη και κλήθηκε στο Λονδίνο το 1672, αλλά θεωρήθηκε ως ήρωας από τον λαό και από σημαντικές προσωπικότητες της κυβέρνησης και της μοναρχίας, συμπεριλαμβανομένου του Καρόλου Β' της Αγγλίας.

Ο Μόργκαν χρίστηκε ιππότης τον Νοέμβριο του 1674 και επέστρεψε στην Τζαμάικα λίγο αργότερα για να υπηρετήσει ως κυβερνήτης της περιοχής. Υπηρέτησε στη Συνέλευση της Τζαμάικα μέχρι το 1683 και τρεις φορές διετέλεσε κυβερνήτης της Τζαμάικα εν απουσία του κατόχου της θέσης. Στα απομνημονεύματα που δημοσίευσε ένας πρώην ναυτικός του Μόργκαν, κατηγόρησε τον κουρσάρο για εκτενή βασανιστήρια και άλλα αδικήματα. Ο Μόργκαν έκανε αγωγή για δυσφήμιση εναντίον των εκδοτών του βιβλίου και κέρδισε, αν και η κακή εικόνα με την οποία απεικονίστηκε ο Μόργκαν έχει επηρεάσει την ιστορική άποψη για τον Ουαλό. Πέθανε στην Τζαμάικα στις 25 Αυγούστου του 1688. Η ζωή του έλαβε ρομαντικές διαστάσεις μετά τον θάνατό του και αποτέλεσε την έμπνευση για μία σειρά μυθοπλαστικών έργων με θέμα τους πειρατές.

Η ζωή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λεηλασία του Πουέρτο Πρίνσιπε το 1668.
Ο Μόργκαν στον Παναμά το 1671 (γκραβούρα του 1736).

Ο Χένρι Μόργκαν γεννήθηκε περί το 1635 σε κωμόπολη της Ουαλίας ως γιος ενός μικροϊδιοκτήτη γης, έχοντας πάντως στην ευρύτερη οικογένειά του τοπικούς άρχοντες και κρατικούς αξιωματούχους[2]. Λέγεται ότι υπήρξε για ένα διάστημα δούλος στις Δυτικές Ινδίες (νησιά της Καραϊβικής)[3]. Το 1666 έγινε πρωτοπαλίκαρο ενός περίφημου πειρατή[4]. Στη συνέχεια έγινε διάσημος από τη δραστηριότητά του στην Καραϊβική, κυρίως από τις επιδρομές σε ισπανικούς οικισμούς.

Λέγεται ότι ο Χένρι Μόργκαν ήταν ο πιο σκληρός καπετάνιος απ' όλους τους κουρσάρους και ότι ήταν ένας άντρας με μεγάλη τόλμη και άσβεστη δίψα για χρυσάφι. Επίσης, ότι οσοδήποτε κι αν ήταν το χρυσάφι που άρπαζε από τα θύματά του, όταν ερχόταν η ώρα της μοιρασιάς, παρουσίαζε πολύ λίγα στους συντρόφους του. Μ' αυτόν τον τρόπο, ο Μόργκαν απέκτησε μεγάλη περιουσία.

Η τόλμη του καπετάνιου Μόργκαν ήταν το καλύτερό του όπλο. Όταν η πόλη του Πορτομπέλο αρνήθηκε να παραδοθεί, αυτός κατέστρεψε τα οχυρωμένα κάστρα της, ύστερα άρπαξε ό,τι πολύτιμο είχε η πόλη και ζήτησε επιπλέον και λύτρα. Ο λαός της πόλης παρ' όλη του τη φτώχεια, αναγκάστηκε να τα πληρώσει[5].

Ύστερα από πολλά τέτοια επιτυχημένα τολμήματα, ο Μόργκαν αποφάσισε να χτυπήσει, για μεγαλύτερο κέρδος, την πλούσια πόλη του Παναμά. Έτσι, τον Ιανουάριο του 1671 ο Χένρι Μόργκαν λεηλάτησε την πόλη του Παναμά, η οποία ανήκε στην Ισπανική Αυτοκρατορία. Εκείνη την εποχή, είχε μαζέψει κοντά του έναν μεγάλο αριθμό σκληρών ανθρώπων. Κάλυψαν μία απόσταση με κανώ και ύστερα συνέχισαν τον δρόμο τους μέσα από έρημη γη. Απ' όπου κι αν περνούσαν, δεν έβρισκαν καμιά αντίσταση, έβρισκαν όμως όλα τα φαγώσιμα κατεστραμμένα. Παρά την πείνα τους, συνέχισαν την πορεία τους. Στο μεταξύ, στα προάστια του Παναμά, οι Ισπανοί τούς περίμεναν με πολλές χιλιάδες ταύρους. Νόμιζαν ότι οι ταύροι θα ποδοπατούσαν τους κουρσάρους. Ωστόσο, αντί να συμβεί κάτι τέτοιο, οι πειρατές έπιασαν τα ζώα και τα έσφαξαν. Έτσι πήραν δυνάμεις, μπήκαν μέσα στον Παναμά, λεηλάτησαν όλα τα σπίτια, σκότωσαν πολλούς από τους κατοίκους που τους αντιστάθηκαν και έκαψαν από άκρη σε άκρη την όμορφη πολιτεία. Λέγεται ότι όταν έφυγαν, έσυραν μαζί τους περίπου 200 ζώα φορτωμένα με χρυσάφι, ασήμι, κοσμήματα και άλλα πολύτιμα αντικείμενα, Όταν μοιράστηκαν τα λάφυρα, βρέθηκαν, προς μεγάλη έκπληξη των συμμοριτών, πολύ λιγότερα απ' όσα είχαν αρπάξει. Ο ίδιος ο Μόργκαν, πάμπλουτος πλέον, παράτησε τους συντρόφους του, φεύγοντας κρυφά. Εγκατάλειψε την πειρατεία και ξαναγύρισε στον πολιτισμένο κόσμο[6].

Αργότερα έγινε ναύαρχος του Βασιλικού Ναυτικού[7] και ύστερα από μία συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στην Ισπανία και την Αγγλία, ο βασιλιάς Κάρολος Β' τίμησε τον Χένρι Μόργκαν διορίζοντάς τον κυβερνήτη της Τζαμάικα[8].

Το 2011, Αμερικανοί αρχαιολόγοι εντόπισαν, σε έρευνες που πραγματοποίησαν στον Παναμά, το πλοίο Satisfaction, τη ναυαρχίδα του στολίσκου του Χένρι Μόργκαν, που δρούσε στα νησιά της Καραϊβικής[9]. Στο πλοίο, το οποίο χάθηκε στα ανοιχτά του Παναμά το 1671, ανακαλύφθηκαν πολλά σφραγισμένα κιβώτια και μπαούλα[10]. Μέσα σ’ αυτά εικάζεται ότι μπορεί να είναι η λεία του πειρατή που είχε μαζέψει όταν επιτίθετο σε άλλα πλοία κυρίως στα νησιά της Καραϊβικής[11]. Νωρίτερα, είχαν βρεθεί και κανόνια από τα πλοία του Μόργκαν.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]