Φρίντριχ Βάισμαν
| Φρίντριχ Βάισμαν | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Friedrich Waismann (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 21 Μαρτίου 1896[1][2][3] Βιέννη |
| Θάνατος | 4 Νοεμβρίου 1959[1][2][4] Οξφόρδη |
| Κατοικία | Ηνωμένο Βασίλειο (από 1938) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυστρία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[1] |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Βιέννης |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φιλόσοφος φυσικός μαθηματικός διδάσκων πανεπιστημίου |
| Εργοδότης | Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Εταίρος της Βρετανικής Ακαδημίας |
Ο Φρίντριχ Βάισμαν (Γερμανικά: ˈvaɪsman ; 21 Μαρτίου 1896 – 4 Νοεμβρίου 1959) ήταν Αυστριακός μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος. Είναι περισσότερο γνωστός ως μέλος του Κύκλου της Βιέννης και ένας από τους βασικούς θεωρητικούς του λογικού θετικισμού.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννημένος σε μια εβραϊκή οικογένεια στη Βιέννη της Αυστροουγγαρίας, ο Βάισμαν σπούδασε μαθηματικά και φυσική στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. [5] Το 1922, άρχισε να σπουδάζει φιλοσοφία υπό την κηδεμονία του Μόριτς Σλικ, του ιδρυτή του Κύκλου της Βιέννης. Μετανάστευσε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1938 λόγω της προσάρτησης της Αυστρίας από τη ναζιστική Γερμανία.
Ήταν αναγνώστης στη φιλοσοφία της επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ από το 1937 έως το 1939 και λέκτορας στη φιλοσοφία των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης από το 1939 μέχρι το θάνατό του. Πέθανε στην Οξφόρδη.
Σχέση με τον Βίτγκενσταϊν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά διαστήματα, από το 1927 έως το 1936, ο Βάισμαν είχε εκτενείς συνομιλίες με τον Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν για θέματα της φιλοσοφίας των μαθηματικών και της φιλοσοφίας της γλώσσας. Αυτές οι συνομιλίες, που ηχογραφήθηκαν από τον Βάισμαν, δημοσιεύτηκαν στο Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν και ο Κύκλος της Βιέννης (1979, ed. BF McGuinness). Άλλα μέλη του Κύκλου (συμπεριλαμβανομένων των Σλικ, Ρούντολφ Κάρναπ και Χέρμπερτ Φέιγκλ) μίλησαν επίσης με τον Βίτγκενσταϊν, αλλά όχι στον βαθμό που έκανε ο Βάισμαν.
Κάποια στιγμή το 1934, ο Βίτγκενσταϊν και ο Βάισμαν σκέφτηκαν να συνεργαστούν για ένα βιβλίο, αλλά αυτά τα σχέδια κατέρρευσαν, αφού έγιναν εμφανείς οι φιλοσοφικές διαφορές τους.
Ο Βάισμαν κατηγόρησε αργότερα τον Βίτγκενσταϊν για σκοταδισμό, λόγω αυτού που θεωρούσε ότι ήταν προδοσία του έργου του λογικού θετικισμού και της εμπειρικής εξήγησης. [6] Τελικά τα κείμενα για το έργο, που γράφτηκαν ή απλώς μεταγράφηκαν από τον Βάισμαν, δημοσιεύτηκαν από τον Γκόρντον Μπέικερ το 2003. [7]
Γλωσσική φιλοσοφία και λογικός θετικισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο έργο Εισαγωγή στη Μαθηματική Σκέψη: Η Διαμόρφωση των Εννοιών στα Σύγχρονα Μαθηματικά (1936), ο Βάισμαν υποστήριξε ότι οι μαθηματικές αλήθειες είναι αληθινές κατά σύμβαση αντί να είναι αναγκαστικά (ή επαληθεύσιμα) αληθείς. Οι συλλεγόμενες διαλέξεις του, Οι Αρχές της Γλωσσολογικής Φιλοσοφίας (1965) και Πώς βλέπω τη Φιλοσοφία (1968, ed. R. Harré), μια συλλογή εργασιών, δημοσιεύθηκαν μετά θάνατον.
Πορώδες και Επαληθευσιμότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Βάισμαν εισήγαγε την έννοια της ανοιχτής υφής ή του πορώδους για να περιγράψει την καθολική πιθανότητα ασάφειας σε εμπειρικές δηλώσεις. [8] Βασίζεται στις Φιλοσοφικές Έρευνες του Βίτγκενσταϊν, ιδιαίτερα στην Ενότητα 80. [9] Σύμφωνα με τον φιλόσοφο, ακόμη και μετά τη λήψη μέτρων για να διασφαλιστεί ότι μια δήλωση είναι ακριβής, παραμένει μια ανεξάντλητη πηγή ασάφειας λόγω ακαθόριστου αριθμού πιθανοτήτων. [10] Η έννοια της ασάφειας του Βάισμαν είναι ελαφρώς διαφορετική από την αντίληψή του για την ανοιχτή υφή - εξήγησε ότι η ανοιχτή υφή μοιάζει περισσότερο με τη δυνατότητα της ασάφειας. [11]Η ασάφεια μπορεί επίσης να διορθωθεί, ώστε να γίνει πιο ακριβής, ενώ η ανοιχτή υφή όχι. [11]
Η ανοιχτή υφή έχει βρεθεί στη νομική φιλοσοφία μέσα από τα γραπτά του Χ.Λ.A. Χαρτ (βλ. το άρθρο του Χαρτ «Η έννοια του νόμου σχετικά με τον σκεπτικισμό των κανόνων» και το άρθρο του Βάισμαν «Επαληθευσιµότητα»). [12] Σύμφωνα με τον Χαρτ, η ασάφεια αποτελεί θεμελιώδες χαρακτηριστικό των νομικών γλωσσών. [13] Υποστηρίζεται, ωστόσο, ότι η εννοιολόγηση του Βάισμαν έχει περιορισμένη πρακτική εφαρμογή, καθώς είναι περισσότερο για το εξαιρετικό, ενώ η άποψη του Χαρτ για την ανοιχτή υφή αφορά τα πιο κοινότυπα, προσεγγίζοντας τον όρο στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης νόρμας. [14]
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12026538c. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w61s9jgc. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Internet Philosophy Ontology project» (Αγγλικά) thinker/4083. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. waismann-friedrich. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ McGuiness, Brian, επιμ. (1977). Friedrich Waismann: Philosophical Papers. D. Reidel Publishing Company. σελ. ix. ISBN 9789027707130.
- ↑ Shanker, S., & Shanker, V. A. (1986), Ludwig Wittgenstein: critical assessments. London: Croom Helm,50-51.
- ↑ The Voices of Wittgenstein, the Vienna Circle, by Ludwig Wittgenstein and Friedrich Waismann, Transcribed, edited and with an introduction by Gordon Baker, London:Routledge, 2003. On page xvii the editor asserts that "Like Ludwig Wittgenstein und der Wiener Kreis, this book is the publication of an important part of Waismann’s Nachlass, and authorship is therefore appropriately ascribed to Waismann."
- ↑ Waismann, Frederick (1951). «Verifiability». Logic and Language 1: 119–123.
- ↑ Tiersma, Peter Meijes· Tiersma, Peter (2012). The Oxford Handbook of Language and Law. Oxford: Oxford University Press. σελ. 149. ISBN 9780199572120.
- ↑ Audi, Robert (1999). The Cambridge Dictionary of Philosophy, 2nd Edition, Robert Audi, 1999: The Cambridge Dictionary of Philosophy, Second Edition. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 632. ISBN 9780521637220.
- ↑ 11,0 11,1 Freeman, Michael· Smith, Fiona (2013). Law and Language: Current Legal Issues. Oxford: Oxford University Press. σελ. 132. ISBN 9780199673667.
- ↑ Waismann, F. (1968), «Verifiability», How I See Philosophy, Palgrave Macmillan UK, σελ. 39–66, doi:, ISBN 9781349001040
- ↑ Urbina, Sebastián (31 Αυγούστου 2002). Legal Method and the Rule of Law. The Hague: Kluwer Law International. σελ. 81. ISBN 9041118705.
- ↑ Beltrán, Jordi Ferrer· Ratti, Giovanni Battista (2012). The Logic of Legal Requirements: Essays on Defeasibility. Oxford: Oxford University Press. σελ. 196. ISBN 9780199661640.
