Τάντας Ιβανάουσκας
| Τάντας Ιβανάουσκας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Tadas Ivanauskas (Λιθουανικά), Тадэвуш Іваноўскі (Λευκορωσικά) και Tadeusz Iwanowski (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 16 Δεκεμβρίου 1882[1] d:Q21029260 |
| Θάνατος | 1 Ιουνίου 1970[1] Κάουνας[2] |
| Τόπος ταφής | Tabariškiai cemetery |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία Λιθουανία Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά Λιθουανικά |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Παρισιού |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ζωολόγος ορνιθολόγος διδάσκων πανεπιστημίου βιολόγος |
| Εργοδότης | Πανεπιστήμιο του Βίλνιους Πανεπιστήμιο Βυτάουτας Μάγκνους[3] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | George Iwanowski |
| Γονείς | Leonard Iwanowski και d:Q117303499 |
| Αδέλφια | Helena Skinder Jerzy Iwanowski Βατσλάου Ιβανούσκι |
| Οικογένεια | House of Iwanowski |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας μετάλλιο "Για ηρωική εργασία στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945" (1945) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Τάντας Ιβανάουσκας (16 Δεκεμβρίου 1882 – 1 Ιουνίου 1970) ήταν εξέχων Λιθουανός ζωολόγος και βιολόγος και ένας από τους ιδρυτές του Πανεπιστημίου Βιτάουτας Μάγκνους.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στο Λεμπιόντκα Μάνορ (σήμερα Halavičpolie στη Λευκορωσία) ως τρίτο παιδί του Λέοναρντ Ιβανόφσκι και της Γιαντβίγκα Ράιχελ. [4] Αφού τελείωσε το Γυμνάσιο της Βαρσοβίας το 1901, ο Ιβανάουσκας μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη, όπου σπούδασε στο 1ο γυμνάσιο της πόλης. Το 1903 σπούδασε στο τμήμα φυσικών επιστημών του Πανεπιστημίου της Αγίας Πετρούπολης. Γνώρισε και έγινε φίλος με Λιθουανούς μαθητές εδώ και έμαθε τη λιθουανική γλώσσα.
Το 1905, μετακόμισε στο Παρίσι, σπούδασε στη σχολή Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και αποφοίτησε το 1909. Από το 1904 ήταν μέλος της λιθουανικής εταιρείας Lituania. Μαζί με έναν άλλο Λιθουανό ακτιβιστή των αρχών του εικοστού αιώνα, τον Μίχαλ Ρόμερ, ο Ιβανάουσκας έδωσε διαλέξεις για τη Λιθουανία στο Παρίσι το 1905.
Το 1909 μπήκε ξανά στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης, καθώς η Ρωσική Αυτοκρατορία δεν αναγνώριζε ξένα διπλώματα, και τελείωσε με δίπλωμα πρώτης τάξης το 1910. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, δραστηριοποιήθηκε στη Λιθουανική φοιτητική κοινωνία και εξελέγη πρόεδρος.
Το 1910, στην Αγία Πετρούπολη, ίδρυσε το εργαστήριο οπτικών συσκευών φυσικών επιστημών Zootom, το οποίο παρασκεύαζε διάφορες βιολογικές, βοτανικές, ανατομικές και ορυκτολογικές συσκευές. Το καλοκαίρι, ταξίδευε στη Λιθουανία συλλέγοντας υλικό για τις συσκευές του. Το 1914 και το 1917, ο Ιβανάουσκας συμμετείχε σε επιστημονικές αποστολές στη Βόρεια Ρωσία (Μούρμανσκ και Αρχάγγελσκ) και τη Νορβηγία. Το 1918 ο Ιβανάουσκας επέστρεψε στη Λιθουανία και μαζί με τη σύζυγό του Χονοράτα άνοιξαν ένα λιθουανικό σχολείο.
Το 1920, μετακόμισε στο Κάουνας και εργάστηκε ως σύμβουλος στο Υπουργείο Γεωργίας της Λιθουανίας, βοήθησε επίσης στην οργάνωση ανώτερων μαθημάτων, που αργότερα έγινε το Πανεπιστήμιο της Λιθουανίας. Μαζί με τον Κωνσταντίνας Ρέγκελης οργάνωσαν το Βοτανικό Πάρκο του Κάουνας το 1923. Μαζί με τη σύζυγό του, ξεκίνησε να διοργανώνει την ετήσια Εθνική Ημέρα Πτηνών και Δενδροφύτευσης.
Ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λιθουανίας (αργότερα Πανεπιστήμιο Βιτάουτας Μάγκνους) από το 1922 έως το 1940 [5] και το 1929 έγινε επικεφαλής του Τμήματος Ζωολογίας. Έγινε καθηγητής στο ανασυσταθέν Πανεπιστήμιο του Βίλνιους μεταξύ 1940 και 1941. Επέστρεψε στη θέση αυτή το 1944, την οποία κράτησε μέχρι το 1956. Ταυτόχρονα κατείχε θέση καθηγητή στο Ιατρικό Ινστιτούτο του Κάουνας από το 1954 έως το 1970.
Μεταξύ των άλλων επιτευγμάτων του, είναι γνωστός για το άνοιγμα ενός από τους πρώτους σταθμούς συγκροτήματος πουλιών στην Ευρώπη, στο Cape Vente το 1929. Ίδρυσε επίσης το Ζωολογικό Μουσείο το 1918, τον βοτανικό κήπο του Κάουνας το 1923, το καταφύγιο Ζουβίντας το 1937 και τον ζωολογικό κήπο του Κάουνας το 1938.
Ο Ιβανάουσκας εξέδωσε 37 βιβλία και μπροσούρες. Το πιο διάσημο από αυτά είναι Τα Πουλιά της Λιθουανίας. Από το 1941 ήταν τακτικό μέλος της Λιθουανικής Ακαδημίας Επιστημών.
Ιθαγένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννημένος ως Ταντέους Ιβανόφσκι στη Λεμπιόντκα, στην περιοχή Γκρόντνο της σημερινής Λευκορωσίας, σε μια καθολική λιθουανική οικογένεια ευγενών, πιστή στην κληρονομιά του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας, δεν γνώριζε τη λιθουανική γλώσσα μέχρι το 1905. Ακόμα κι έτσι, ο Ιβανάουσκας θεωρούσε τον εαυτό του Λιθουανό και αφιέρωσε τη ζωή του στη Λιθουανία. Άνοιξε το πρώτο λιθουανικό σχολείο με τη γυναίκα του το 1918. Υπήρξε ένα αξιοσημείωτο επεισόδιο κατά τη διάρκεια του Πολωνο-Λιθουανικού Πολέμου, καθώς ένας από τους αδερφούς του κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας μετέφερε τη συλλογή ταριχευμένων ζώων του Τάντας μέσω της πρώτης γραμμής στη Λιθουανία.
Τα άλλα τρία αδέρφια του Ιβανάουσκας ταυτίστηκαν με τις άλλες δύο εθνικότητες της πρώην Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, τα δύο (Τζέρζυ Ιβανόφσκι, πολιτικός και μηχανικός και Στανίσουαφ Ιβανόφσκι, δικηγόρος) επέλεξαν να γίνουν Πολωνός ενώ ο Βατσλάου Ιβανούσκι (πολιτικός) επέλεξε να γίνει Λευκορώσος (αν και έζησε στην Πολωνία του Μεσοπολέμου).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2019.
- ↑ Tadeusz Iwanowski h. Rogala in: M.J. Minakowski: Minakowski's Great Genealogy
- ↑ «VMU Now and Before». Vytauto Didžiojo Universitetas. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2010.
