Συλλογική νοημοσύνη

Συλλογική νοημοσύνη (Συλλογική Ευφυΐα) είναι η ιδιότητα που προκύπτει μέσω της συνεργασίας ή του ανταγωνισμού πολλών ανεξάρτητων ατόμων όταν αυτές οδηγούν σε νέες και καινοτόμες μορφές κατανόησης.

Η Συλλογική Ευφυΐα δεν είναι πάντα το αποτέλεσμα τέτοιων συλλογικών διεργασιών, παρά μόνο όταν οδηγούν σε νέα και καινοτόμα γνώση. Οι συνθήκες που πρέπει να ισχύουν ώστε οι συλλογικές διεργασίες να οδηγήσουν σε Συλλογική Ευφυΐα είναι ένας πολύ ενδιαφέρων τομέας έρευνας.

Ο όρος εμφανίζεται σε μια πληθώρα τομέων-επιστημών όπως στην κοινωνιοβιολογία, τις πολιτικές επιστήμες, τις θετικές επιστήμες, τις οικονομικές επιστήμες και την επιστήμη των υπολογιστών και επικοινωνιών.

Η συλλογική νοημοσύνη δεν είναι ανθρώπινο προνόμιο αφού στη φύση συναντάται σε πολλούς έμβιους οργανισμούς, ακόμη και σε βακτήρια.

Παρά του ότι η έννοια της συλλογικής νοημοσύνης χρησιμοποιείται για δεκαετίες, τον τελευταίο καιρό με την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου δημιουργήθηκαν ιδανικότερες συνθήκες για την αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση εργασιών και ερευνών μέσα από συλλογικές διαδικασίες.

Παραδείγματα χρήσης συλλογικής ευφυίας.

Ένα χαραχτηριστικό παράδειγμα χρήσης συλλογικής ευφυίας είναι η δημιουργία συστημάτων για παροχή συμβουλών σε χρήστες - επισκέπτες ηλεκτρονικών καταστημάτων. Για παράδειγμα το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο Amazon χρησιμοποιεί προσωπικά σχόλια για δημιουργία προσωπικών υποδείξεων σε πιθανούς αγοραστές των βιβλίων. Αυτό το κάνει συγκρίνοντας τα προϊόντα που ερευνά ένας συγκεκριμένος χρήστης με παρόμοια προϊόντα που έχουν αγοράσει άλλοι χρήστες του ηλεκτρονικού τόπου και χρησιμοποιώντας παραμέτρους ομοιότητας.

Η Wikipedia είναι ένα παράδειγμα εφαρμογής της Συλλογικής Ευφυΐας βασισμένο στην προσφορά, τη γνώση και τις ιδέες των ανεξάρτητων χρηστών της. Η επιτυχία της δεν οφείλεται σε κάποιο εξεζητημένο λογισμικό παρά μόνο στη συνέργεια των χρηστών της.

Παράδειγμα συλλογικής ευφυίας σε σμήνος πουλιών

Θεωρούμε ένα σμήνος πουλιών στο χώρο, όπου το κάθε πουλί έχει μια «εγωιστική» συμπεριφορά, μια κατεύθυνση και μια ταχύτητα και παρά ταύτα δεν βλέπουμε σμήνη πουλιών με «τυχαία συμπεριφορά» ως προς την κατεύθυνση και ταχύτητα των μελών του. Ένα ικανοποιητικό μοντέλο που έχει προταθεί, αναφέρει ότι το κάθε πουλί έχει περίπου τρεις «αόρατους» κύκλους, ώστε να αποφασίσει προς τα πού θα κινηθεί και με ποια ταχύτητα θα κινηθεί. Έτσι το κάθε πουλί μέσα στο οπτικό του πεδίο και για μια συγκεκριμένη απόσταση, παρακολουθεί την κατεύθυνση και τη ταχύτητα κίνησης των γειτονικών -προπορευόμενων σε αυτό- πουλιών. Έπειτα ακολουθεί ως προεπιλεγμένη κατεύθυνση, τον μέσο όρο των κατευθύνσεων των μελών που έχει καταγράψει. Συνεπώς και αν όλα τα πουλιά στο σμήνος ακολουθούν την ίδια λογική, έτσι ώστε το καθένα να προσαρμόζει την κατεύθυνση του βάσει των γειτόνων του, τότε όλο το σμήνος θα ακολουθήσει την ίδια κατεύθυνση και μάλιστα συντεταγμένα.

«Ant Colony Optimization Algorithms» του Dorico Marco Αξιόλογη έρευνα σε αυτό το θέμα είναι η «Ant Colony Optimization Algorithms» του Dorico Marco.

Σε αυτή παρουσιάζεται η προσπάθεια αλγορίθμων βελτιστοποίησης οι οποίοι στηρίζονται στην κίνηση των μυρμηγκιών στην φύση. Στα ανάλογα άρθρα παρουσιάζονται παραλλαγές του Main ACO Algorithm (βασικός αλγόριθμος) όπως οι:

• Ant System (AS) • Ant Colony Systems (ACS) • Max-Min Ant System (ΜΜΑS)

Οι αλγόριθμοι αυτοί λειτουργούν σε περιβάλλοντα στα οποία συμμετέχουν πολλές οντότητες, υπονοώντας ότι αυτά μπορεί να είναι είτε φυσικά περιβάλλοντα είτε τεχνητά/πλασματικά όπως το διαδίκτυο και ότι έχουν ως αρχή λειτουργίας τους το γεγονός ότι όταν μια οντότητα κινείται αφήνει πίσω του ένα «στίγμα» (σημάδι). Το πως ορίζεται αλγοριθμικά η ένταση ή η εξασθένιση και η φύση αυτού του στίγματος αλλάζει από τις διάφορες εφαρμογές της.

Παράδειγμα συλλογικής ευφυίας στα μυρμήγκια

Η συχνότητα και η ποσότητα των μυρμηγκιών που θα πάνε να φέρουν τροφή στη φωλιά, εξαρτάται από την ποσότητα των «μυρμηγκιών ανιχνευτές» που θα έρθουν σε επαφή με τα υπόλοιπα μυρμήγκια. Δηλαδή αν υπάρχει τροφή , οι «ανιχνευτές» θα βρουν εύκολα την τροφή με αποτέλεσμα να επιστρέψουν γρήγορα και με μεγάλη συχνότητα ,δίνοντας το μήνυμα στα άλλα μυρμήγκια να πάνε και αυτά. Ακόμα υπολογίζουν το πόσο ασφαλές είναι εκτός της φωλιάς ανάλογα με τη συχνότητα και τη διάρκεια της ώρας που βγαίνουν έξω οι «ανιχνευτές» . Αυτή η επικοινωνία επιτυγχάνεται μέσω των κεραιών.

Ακόμα ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα αναφορικά με τα μυρμήγκια είναι το γεγονός ότι ακολουθούν το δρόμο που χάραξε ένα άλλο, ανάμεσα σε πολλές πιθανές διαδρομές ώστε να φτάσουν στη τροφή . Κάθε φορά που τα μυρμήγκια βγαίνουν για να πάρουν τροφή εκκρίνεται μια χημική ουσία που ονομάζεται φερορμόνη , η οποία ουσία προσελκύει τα άλλα μυρμήγκια. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται ένα μονοπάτι, που ακολουθούν τα άλλα μυρμήγκια και αυτό έχει ως αποτέλεσμα το να βρίσκουν αυτά τη πιο σύντομη διαδρομή από τη φωλιά τους για να πάρουν τη τροφή. Η διαδρομή που είναι πιο σύντομη, είναι η πρώτη που έχει διπλό ίχνος φερορμόνης και προτιμείται από τα άλλα μυρμήγκια .

Παραδείγματα

Το Global Futures Collective Intelligence System (GFIS) στο https://themp.org Αρχειοθετήθηκε 2021-05-21 στο Wayback Machine. δημιουργήθηκε από την Millennium Project (http://millennium-project.org) το 2012. Τα πολιτικά κόμματα κινητοποιούνται σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων για να προσχηματίσουν την πολιτική τους, την επιλογή των υποψηφίων τη χρηματοδότηση και λειτουργία των προεκλογικών εκστρατειών. Η γνώση που αντλείται μέσα από διάφορες μεθόδους ψηφοφορίας επιτρέπει να συγκλίνουν σε πραγματικά δεδομένα με την παραδοχή ότι η αναποφάσιστη ψήφος είναι σε κάποιο βαθμό τυχαία και μπορεί να φιλτραριστεί από τη διαδικασία λήψης απόφασης αφήνοντας μόνο ένα μικρό βαθμό συναίνεσης στις εκλογές. Οι επικριτές επισημαίνουν συχνά ότι οι κακές ιδέες, παρεξηγήσεις και οι παρανοήσεις κατά τη διάρθρωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων πρέπει να πραγματοποιείται από ειδικούς οι οποίοι θα μπορούν να φιλτράρουν τα τυχαία ή κακής απόφασης δεδομένα κατά τη διαδικασία άντλησης αποφάσεων σε ένα σύνολο. Ο στρατός, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι επιχειρήσεις πληρούν ορισμένες πτυχές της συλλογικής νοημοσύνης. Οι οnline διαφημιστικές εταιρείες χρησιμοποιούν επίσης τη συλλογική νοημοσύνης για να παρακάμψουν το παραδοσιακό μάρκετινγκ.