Σταυροφορίες για τη Σμύρνη
Οι Σταυροφορίες υπέρ της Σμύρνης (1343–1351) ήταν δύο Σταυροφορίες, που έγιναν από τον πάπα Κλήμη ΣΤ΄ κατά του εμιράτου του Αϊδινίου υπό τον Ουμούρ Μπέη, που είχαν ως κύριο στόχο την παραθαλάσσια πόλη της Σμύρνης στη Μικρά Ασία.
Α΄ σταυροφορία για τη Σμύρνη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Α΄ Σταυροφορία για τη Σμύρνη ήταν το πνευματικό έργο του Κλήμη ΣΤ΄. Η απειλή της Τουρκικής πειρατείας στο Αιγαίο είχε ωθήσει τους προκατόχους του Κλήμη ΣΤ΄, Ιωάννη ΚΒ΄ και Βενέδικτο ΙΒ΄, να διατηρούν έναν στόλο τεσσάρων γαλερών εκεί για να υπερασπιστούν τη Χριστιανική ναυτιλία, αλλά ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1340, ο Κλήμης ΣΤ΄ προσπάθησε με τη Βενετική βοήθεια να επεκτείνει αυτή την προσπάθεια σε πλήρη στρατιωτική εκστρατεία. Ανέθεσε στον Ερρίκο του Άστι τιτουλάριο Λατίνο πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης να οργανώσει μία ένωση κατά των Οθωμανών, οι οποίοι είχαν αυξήσει την πειρατεία τους στο Αιγαίο τα τελευταία χρόνια. Ο Ούγος Δ΄ της Κύπρου και το Τάγμα των Ιωαννιτών ενώθηκαν, και στις 2 Νοεμβρίου 1342 ο πάπας έστειλε επιστολές για να δεσμεύσει τους άνδρες και τα πλοία της Βενετίας. Η παπική βούλα Insurgentibus contra fidem, που χορηγούσε τη σταυροφορική άφεση αμαρτιών και εξουσιοδότησε την κήρυξη της Σταυροφορίας σε όλη την Ευρώπη, δημοσιεύτηκε στις 30 Σεπτεμβρίου.
Η Α΄ Σταυροφορία για τη Σμύρνη ξεκίνησε με τη ναυτική νίκη της μάχης της Παλλήνης (Κασσάνδρας) στη Χαλκιδική και τελείωσε με μία επίθεση στη Σμύρνη, καταλαμβάνοντας το λιμάνι και την πόλη, αλλά όχι την ακρόπολη, στις 28 Οκτωβρίου 1344. Σε μία χειρονομία υπερβολικής αυτοπεποίθησης, στις 17 Ιανουαρίου 1345 ο Ερρίκος του Άστι προσπάθησε να κάνει λειτουργία σε μία εγκαταλελειμμένη κατασκευή, που πίστευε ότι ήταν ο καθεδρικός ναός του μητροπολίτη. Όμως στη μέση της λειτουργίας ο Ουμούρ Μπέης σάρωσε την εκκλησία και οι αρχηγοί της Σταυροφορίας σκοτώθηκαν, συμπεριλαμβανομένου του πατριάρχη Μαρτίνου Ζακαρία διοικητή των παπικών γαλερών και του Ενετού διοικητή Πιέτρο Ζένο.
Β΄ Σταυροφορία για τη Σμύρνη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η επισφαλής κατάσταση των Σταυροφόρων στην Ασία ώθησε τον πάπα να οργανώσει μία δεύτερη αποστολή το 1345. Τον Νοέμβριο, υπό τη διοίκηση του Ουμβέρτου Β΄ κόμη του Βιενουά, η Β΄ Σταυροφορία για τη Σμύρνη ξεκίνησε από τη Βενετία. Τον Φεβρουάριο του 1346 κέρδισε μία νίκη επί των Τούρκων στη Μυτιλήνη, αλλά ο Ουμβέρτος Β΄ έκανε πολύ λίγα στη Σμύρνη, αντί να επιχειρήσει εναντίον των Τούρκων και να ενισχύσει το Χριστιανικό τμήμα της πόλης. Τα επόμενα πέντε χρόνια πέρασαν με τον Κλήμη ΣΤ΄ να προσπαθεί να διαπραγματευθεί ανακωχή με τους Τούρκους. Η Σμύρνη ήταν σε συνεχή κατάσταση πολιορκίας από ξηρά και λάμβανε άμεση οικονομική και στρατιωτική βοήθεια από τον πάπα. Αν και η ανησυχία του Κλήμη ΣΤ΄ για τη Σταυροφορία έληξε απότομα τον Σεπτέμβριο του 1351, η πόλη της Σμύρνης παρέμεινε σε Χριστιανικά χέρια μέχρι την Πολιορκία της Σμύρνης από τους Τιμουρίδες το 1402.
Η Κωνσταντινούπολη δεν μπορούσε να συνδράμει, καθώς σοβούσε ο Βυζαντινός Εμφύλιος Πόλεμος (1341-1347) μεταξύ του Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου και Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνού Ρωμαίων Αυτοκρατόρων.
Βιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Καρ, Μάικ. 2014. «Humbert of Viennois and the Crusade of Smyrna: A Reconsideration». Σταυροφορίες 13 (1): 237–51.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Καρ, Μάικ. 2014. «Humbert of Viennois and the Crusade of Smyrna: A Reconsideration». Σταυροφορίες 13 (1): 237–51.
- Gay, Jules. 1904. Le pape Clément VI et les affaires d'Orient . Διδακτορική διατριβή.