Στέφανος Πάργας

Νίκος Ζελίτας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1888;
Θάνατος	1938; Αλεξάνδρεια
Ψευδώνυμο	Στέφανος Πάργας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	εκδότης
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Ο Στέφανος Πάργας (φιλολογικό ψευδώνυμο του Νίκου Ζελίτα, 1888 – 1938, Αλεξάνδρεια)^[1] ήταν Έλληνας λόγιος και εκδότης των αρχών του 20ου αιώνα.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η καταγωγή του Νίκου Ζελίτα ήταν σίγουρα από τη Δρόβιανη της Ηπείρου και σύμφωνα με σχετική επιστημονική έρευνα θεωρείται, ότι γεννήθηκε μάλιστα εκεί το 1888, ενώ στη συνέχεια βρέθηκε σε πολύ νεανική ηλικία στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, προκειμένου να εργαστεί στο εμπορικό γραφείο του θείου του Δρόσου.^[2] Άλλη, γενικότερης αναφοράς πηγή, αναφέρει ως τόπο γέννησής του την Αλεξάνδρεια.^[1] Ο Ν. Ζελίτας, εργαζόταν στο γραφείο του θείου του παράλληλα, ακόμα και όταν ξεκίνησε να ασχολείται με το περιοδικό Νέα Ζωή, ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου του συλλόγου και της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού^[3] και συνέβαλε με μεταφράσεις σταθερά, από το 1908 και μετά,^[2] αλλά και τα πρώτα χρόνια έκδοσης των Γραμμάτων. Με τη δημιουργία του ομώνυμου εκδοτικού οίκου άφησε την προηγούμενη εργασία του για να ασχοληθεί επαγγελματικά πλέον με τις εκδόσεις. Λόγω της αντιδικτατορικής του στάσης απέναντι στην Δικτατορία της 4ης Αυγούστου, μετά από παρασκηνιακές ενέργειες της δικτατορικής κυβέρνησης ο Στέφανος Πάργας υπέστη σειρά διώξεων από τις αιγυπτιακές αρχές, που έφτασαν ως και την απόφαση απέλασής του προς την Ελλάδα. Η απέλασή του τελικά δεν υλοποιήθηκε, καθώς ο σημαντικός αυτός εκδότης του αιγυπτιακού Ελληνισμού, πέθανε στην Αλεξάνδρεια, το 1938, κατά τη διάρκεια εγχείρησης.^[1]

Έκδοση του περιοδικού Γράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπήρξε ένας από τους βασικούς παράγοντες της εκδοτικής ομάδας, η οποία ίδρυσε το περιοδικό Γράμματα (1911-1919)^[2]^[4] και ήταν ο μόνος, ο οποίος συνέχισε την έκδοσή του από το 1917 ως το τέλος.^[3] Με τον επαγγελματισμό που τον διακρίνει ο Πάργας αναδεικνύεται σταθερά σε πρωταγωνιστής του περιοδικού γενόμενος ο διαχειριστής κι αργότερα ο διευθυντής του. Το προσωπικό Αρχείο του Πάργα αποτελεί ουσιαστικά και το Αρχείο των Γραμμάτων.^[2]^[5]

Παράλληλα με την ενασχόληση στο περιοδικό είχε και την ιδιοκτησία του ομώνυμου εκδοτικού οίκου Γράμματα, από τον οποίο εκδόθηκαν έργα του Κωστή Παλαμά, του Δημοσθένη Βουτυρά, της Μυρτιώτισσας (Θεώνης Δρακοπούλου), του Κωνσταντίνου Θεοτόκη, του Κώστα Βάρναλη, του Γρηγορίου Ξενόπουλου και άλλων λογοτεχνών. Ο ίδιος εκδοτικός οίκος εξέδωσε πρώτος και τα Άπαντα του Λορέντζου Μαβίλη.^[1]

Έκδοση του περιοδικού Παναιγύπτια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη διακοπή της έκδοσης των Γραμμάτων ο Στέφανος Πάργας ίδρυσε το εβδομαδιαίο περιοδικό Παναιγύπτια, (1926-1928 και 1931-1938)^[6] στο οποίο, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, από το 1936 και μετά, δημοσιεύτηκαν αντιδικτατορικά κείμενα των Παναγιώτη Κανελλόπουλου, Ιωάννη Σοφιανόπουλου και Γεωργίου Καφαντάρη, για τα οποία, υπέστη και τις διώξεις, που προαναφέρθηκαν.^[1]