Σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Τσούρεα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Τσούρεα
ΧώροςΣιδηροδρομικός σταθμός Τσούρεα
Ώρα~ 23:25΄
Ημερομηνία14 Ιανουαρίου 1917
ΤοποθεσίαΤσούρεα (Ρουμανία)
Επίσης γνωστό ωςCatastrofa de la Ciurea
ΤύποςΕκτροχιασμός επιβατικού συρμού και σύγκρουση με ατμομηχανή
ΑίτιαΒλάβη συστήματος πέδησης
Θάνατοιμεταξύ 800 και 1.000 ατόμων
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Τσούρεα, γνωστή στη Ρουμανία ως η καταστροφή της Τσούρεα ( ρουμανικά: Catastrofa de la Ciurea‎‎), συνέβη στις 13 Ιανουαρίου 1917, [1] κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο . Συνέβη στον σταθμό της Τσούρεα, στην κομητεία του Ιασίου, έναν σιδηροδρομικό σταθμό με βρόχο παράκαμψης, που βρίσκεται στη σιδηροδρομική γραμμή από το Ιάσιο στο Μπάρλαντ (Bârlad) . Δεν υπήρξε επίσημη έρευνα και τα ακριβή αίτια του δυστυχήματος είναι άγνωστα. Ο αριθμός των νεκρών είναι, επίσης, αβέβαιος, με τις περισσότερες πηγές να αναφέρουν μεταξύ 800 και 1.000 θανάτους. [2] Με αυτές τις εκτιμήσεις, η σιδηροδρομική καταστροφή της Τσούρεα είναι ένα από τα χειρότερα σιδηροδρομικά ατυχήματα στην παγκόσμια ιστορία, όσον αφορά στον αριθμό των θυμάτων.

Το δυστύχημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συντρίμμια του τρένου

Το τρένο E-1, [3] με το προσωνύμιο "The Courier", αποτελούμενο από 26 βαγόνια, αναχώρησε από το Γκαλάτσι για το Ιάσιο την Παρασκευή, 11 January [Π.Η. 30 December 1916] 1917. Καθυστέρησε αρκετές ώρες καθώς ο σταθμός είχε βομβαρδιστεί από γερμανικά αεροπλάνα και η ατμομηχανή του είχε χτυπηθεί από βόμβες και έπρεπε να αντικατασταθεί. Το τρένο περιελάμβανε κατοίκους της Μουντενία (Muntenia), οι οποίοι ένιωσαν να απειλούνται από τις γερμανικές βόμβες που έπεφταν στο κοντινό Γκαλάτσι, καθώς και από την κατάληψη της Βραΐλα από τον γερμανικό στρατό . Μαζί τους στο τρένο είχαν φοιτητές και στρατιώτες σε άδεια. Εκτός από Ρουμάνους, οι επιβάτες του τρένου περιελάμβαναν Ρώσους αξιωματικούς και στρατιώτες [4] και μέλη της γαλλικής στρατιωτικής αποστολής . [3] Μεταξύ των πιο γνωστών ταξιδιωτών ήταν ο Εμίλ Κοστινέσκου (Emil Costinescu), πρώην υπουργός Οικονομικών, η Υβόν Μπλοντέλ (Yvonne Blondel), θυγατέρα ενός πρώην Γάλλου πρεσβευτή στο Βουκουρέστι, [5] ο γεωγράφος Γκεόργκε Βαλσάν (George Vâlsan) και ο Γάλλος αξιωματούχος Μαρκήσιος του Μπελλουά (Marquis de Belloy). Το τρένο γέμισε γρήγορα, [6] και περισσότερα βαγόνια προστέθηκαν καθώς το τρένο προχωρούσε κατά τη διαδρομή του, αναγκασμένο μερικές φορές να περιμένει επί ώρες, καθώς εκατοντάδες ταξιδιώτες προσπαθούσαν να βρουν χώρο.

Οι συνθήκες ταξιδιού ήταν τρομερές: στα βαγόνια, πολλά από αυτά φορτηγά, που φωτίζονταν από λάμπες αερίου, έκανε πολύ κρύο, τα παράθυρα δεν είχαν τζάμια, αλλά σανίδες που δεν μπορούσαν να κρατήσουν έξω τον παγωμένο αέρα. Οι ταξιδιώτες που κάθονταν στις στέγες των βαγονιών πέθαναν από τις χαμηλές θερμοκρασίες. «Προς φρίκη μας, ένας άνδρας και ένα 10χρονο αγόρι απομακρύνθηκαν παγωμένοι. Άλλοι επιβάτες που ήταν συγκλονισμένοι, παγωμένοι από το κρύο, διηγούνταν ότι, σε ορισμένες στροφές, πολλοί άνθρωποι –άνδρες και γυναίκες– είχαν πεταχτεί από το τρένο», έγραψε η Υβόν Μπλοντέλ.

Το τρένο σταμάτησε τη νύχτα στο Μπαρλάντ μετά από έντονη χιονόπτωση που είχε μπλοκάρει τη γραμμή, παρά τις προσπάθειες των στρατιωτών και των σιδηροδρομικών να την καθαρίσουν. Την επόμενη μέρα, στις 12 Ιανουαρίου, η συνοδεία συνέχισε προς Ιάσιο, ταξιδεύοντας με 120 km (75 mi) . Έφτασε στη Τσουρέα γύρω στη μία επόμενο πρωί, [7] όταν συνέβη το δυστύχημα.

Μετά την τελευταία στάση στη Μπάρνοβα (Bârnova), το τρένο έφτασε στο σταθμό Τσουρέα, λίγα μόλις χιλιόμετρα από το Ιάσιο. Όταν τα μέλη του πληρώματος προσπάθησαν να μειώσουν την ταχύτητα, συνειδητοποίησαν ότι τα φρένα, παρόλο που είχαν ελεγχθεί στο σταθμό Μπαλτένι, δεν λειτουργούσαν. [8] Σύμφωνα με την εφημερίδα «Mișcarea», το σύστημα πέδησης πεπιεσμένου αέρα λειτούργησε μόνο στα δύο πρώτα βαγόνια, ενώ η βαλβίδα έκλεισε κατά τύχη στο τρίτο βαγόνι. Το τρένο εκτροχιάστηκε και συγκρούστηκε με ατμομηχανή που βρισκόταν σε άλλη γραμμή. Η βελόνα του ταχύμετρου της ατμομηχανής βρέθηκε κολλημένη στο 95 km/h (59 mph), — η πιθανή ταχύτητα του τρένου τη στιγμή του δυστυχήματος. Ένας επιζών σχολίασε: «Αισθάνθηκα τέλεια πώς το τρένο πήδηξε από τις ράγες σαν ένα τερατώδες ερπετό από σίδηρο και χάλυβα, τραβώντας όλους τους ταξιδιώτες του στον ακρωτηριασμό ή στο μεγάλο ταξίδι προς τα πέρα. . . Είχα την αίσθηση ότι με πέταξαν στον πάτο ενός λάκκου, μια βροχή από αντικείμενα γλιστρούσε γύρω από το σώμα μου. . . Πόσο κράτησε αυτό το μαρτύριο; Λίγα λεπτά, αλλά μου φαινόταν ατελείωτο. . ." .

Λαμβάνοντας σήματα που εστάλησαν από τους μηχανικούς των ατμομηχανών, οι υπάλληλοι του σιδηροδρομικού σταθμού Τσούρεα ενεργοποίησαν την παράκαμψη έτσι, ώστε το τρένο να εισέλθει στη γραμμή 2 και να αποφευχθεί η σύγκρουση με βαγόνια γεμάτα πίσσα που είχαν σταματήσει στη γραμμή 1. Λόγω της υψηλής ταχύτητας και της οξείας γωνίας, ωστόσο, μόνον η ατμομηχανή και ένα βαγόνι κατάφεραν να μπουν στη γραμμή 2. Όλα εκτός από δύο από τα άλλα βαγόνια εκτροχιάστηκαν.  Φαίνεται ότι τουλάχιστον ένα από τα βαγόνια συγκρούστηκε με μερικές δεξαμενές καυσίμων, προκαλώντας έκρηξη και τεράστια φωτιά. Το τρένο κάηκε σε λιγότερο από δύο ώρες. Η Υβόν Μπλοντέλ διασώθηκε από δύο στρατιώτες της γαλλικής στρατιωτικής αποστολής, οι οποίοι την ανέσυραν από τα συντρίμμια του τρένου ακριβώς τη στιγμή που τα ρούχα της είχαν αναφλεγεί. Άλλοι επιβάτες πέθαναν στη φωτιά ή σκοτώθηκαν από την πρόσκρουση του εκτροχιασμού. [9] Όσοι ταξίδευαν στις στέγες των βαγονιών είτε πετάχτηκαν κάτω από τα βαγόνια του τρένου και συνεθλίβησαν, είτε πετάχτηκαν στο χιόνι. Ο ίδιος Γάλλος επιζών περιγράφει τις σκηνές της τραγωδίας, συμπεριλαμβανομένης της εμφάνισης ατόμων που έκαναν λεηλασία, που λήστεψαν τους ταξιδιώτες. Ομάδες διάσωσης έφτασαν αμέσως μετά – στρατιώτες της αποθήκης πυρομαχικών κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό, σιδηροδρομικοί εργάτες, δύο λόχοι Ρουμάνων στρατιωτών και δύο λόχοι Ρώσων στρατιωτών. Οι επιζώντες μεταφέρθηκαν στον σιδηροδρομικό σταθμό του Ιασίου, όπου τους παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες.

Έλλειψη πληροφόρησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η έλλειψη πληροφοριών για το ατύχημα οφείλεται κυρίως στην εξαιρετική κατάσταση στην οποία βρέθηκε τότε το ρουμανικό κράτος. [3] Το Βασίλειο της Ρουμανίας βρισκόταν σε πόλεμο με τις Κεντρικές Δυνάμεις και η κυβέρνηση, ο στρατός και οι περισσότεροι πολίτες κατέφυγαν στη Μολδαβία, ενώ η Μοντενία, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσάς της, Βουκουρέστι, και η Δοβρουτσά καταλήφθηκαν. Δεδομένης της εθνικής κρίσης, λίγες εφημερίδες ανέφεραν το δυστύχημα. Δεν είναι πολύ σαφές εάν υπήρξε έρευνα ή ποια μπορεί να ήταν τα αποτελέσματά της. [10] Οι πρωτογενείς πηγές πληροφοριών περιορίζονται σε μαρτυρίες επιζώντων, απομνημονεύματα, τύπο και δημοσιεύματα του Μεσοπολέμου που ασχολήθηκαν με το θέμα. [11]

Ομοίως, υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν οι φωτογραφίες του δυστυχήματος, που κυκλοφόρησαν από τα μέσα ενημέρωσης, ήταν αυθεντικές και απεικόνιζαν τον πραγματικό εκτροχιασμό στην Τσούρεα. Λήψη, όπως αναφέρθηκε, στις 19 January [Π.Η. 6 January] 1917 , δεν δείχνει ίχνος χιονιού, αν και δύο ξεχωριστά ημερολόγια αναφέρουν επιβάτες που επέζησαν επειδή πετάχτηκαν από το τρένο σε πλαγιές καλυμμένες με χιόνι. [12] [13] Ως εκ τούτου, αυτές οι φωτογραφίες δεν έχουν σωστή ημερομηνία. [11] Είναι γνωστό ότι η Τσούρεα ήταν σημείο πολλών σιδηροδρομικών ατυχημάτων κατά τις αρχές του εικοστού αιώνα, με ένα γνωστό περιστατικό που έλαβε χώρα το 1925. [14] Οι φωτογραφίες μπορεί κάλλιστα να τραβήχτηκαν σε μια από αυτές τις άλλες περιπτώσεις.

Συνέπειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τις πρώτες ώρες μετά το ατύχημα, αρκετοί αξιωματούχοι έφτασαν στο σημείο – ο Dimitrie Greceanu [ro], Υπουργός Δημοσίων Έργων, ο γενικός εισαγγελέας, ο νομάρχης Ιασίου, αλλά και πράκτορες ασφαλείας που άρχισαν να ανακρίνουν μάρτυρες. [15] Μέχρι το πρωί, η είδηση του δυστυχήματος είχε διαδοθεί σε όλη την πόλη. Το φως της ημέρας αποκάλυψε το μέγεθος της τραγωδίας: «Περνώντας από την Τσούρεα κοίταξα την καταστροφή: βαγόνια συντεθλιμμένα, καμμένα και ομάδες εργατών έβγαζαν περισσότερους νεκρούς κάτω από τα συντρίμμια. Πίσω από τον σταθμό οι νεκροί ήταν παραταγμένοι σε τέσσερις σειρές ... αρκετές εκατοντάδες. Με μάτια βγαλμένα, κεφάλια σπασμένα, χέρια ξεκολλημένα, χέρια, πόδια, καμένα φορεία τροχών. Γυναίκες, αξιωματικοί, στρατιώτες. . ." . [16] Ένας άλλος σημειώνει: «Μια ολόκληρη σειρά από βαγόνια κάηκαν, ακόμη και ο μεταλλικός τους σκελετός, λιωμένος σαν κερί από τη φωτιά που τον έπνιγε... γύρω από τον σταθμό όλα έμοιαζαν ερείπια και τάφος. . ." . [17]

Ανάμεσα στα παραμορφωμένα μεταλλικά υπολείμματα των βαγονιών βρέθηκαν εκατοντάδες πτώματα. Τα θύματα τοποθετήθηκαν κοντά στον σταθμό και έγιναν αμέτρητες εκκλήσεις στον κόσμο για να βοηθήσει στην αναγνώρισή τους. [18] Πολύ λίγα από τα πτώματα αναγνωρίστηκαν. Τα θύματα που είχαν αναγνωριστεί μέχρι τότε – 374 άτομα. τάφηκαν σε ομαδικούς τάφους σε χωράφι πίσω από τον σταθμό Τσούρεα.[9] [19] [20]

Μεταξύ των νεκρών ήταν ο υπολοχαγός Βαζίλε Καντακουζίνο (Καντακουζηνός) (Vasile Cantacuzino), γιος του διαπρεπούς νομικού και πολιτικού Ματέι Καντακουζίνο (Matei B. Cantacuzino), και ο διοικητής Αλεξάντρου Κατουνεάνου (Alexandru Cătuneanu), δημιουργός του πρώτου χάρτη ναυσιπλοΐας της Μαύρης Θάλασσας . Ο ιστορικός Βαζίλε Μπάρβαν (Vasile Pârvan) τραυματίστηκε στο δυστύχημα, [19] [20] και το ίδιο και ο γεωγράφος Γκέοργκε Βαλζάν (George Vâlsan). [21]

Τις επόμενες ημέρες, ανακοινώθηκαν προσωρινοί κατάλογοι με τα ονόματα των νεκρών που ταυτοποιήθηκαν. Σύντομα άρχισαν να διαδίδονται φήμες: υπήρξαν συζητήσεις για περιουσίες που καταστράφηκαν στη φωτιά ή λεηλατήθηκαν από κλέφτες, ο αριθμός των νεκρών ενισχύθηκε και διάσημα ονόματα προστέθηκαν με απάτη στους καταλόγους των θυμάτων. Στην κατεχόμενη από τη Γερμανία Μουντενία, ένας απομνημονευματολόγος έγραψε για αναφορές για το ατύχημα, σημειώνοντας με κακόβουλη χαρά "τον θάνατο του Τάκε Ιονέσκου, Μιχαήλ Καντακουζηνού (Υπουργός Δικαιοσύνης), Κοστινέσκου (Υπουργός Οικονομικών)", [22] αν και όλοι αυτοί δεν φονεύθηκαν στο ατύχημα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Klaus Marx (18 Ιουνίου 2007). Lawson Billinton: A Career Cut Short. The Oakwood Press. ISBN 978-0853616610. 
  2. Constantin Botez (1977). Epopeea feroviară românească. Bucharest: Editura Sport-Turism. σελίδες 151–152. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «Povestea Catastrofei de la Ciurea-Iași». Bună Ziua Iași. 3 Απριλίου 2013. 
  4. Christian Wolmar (1 Νοεμβρίου 2011). Engines of War: How Wars Were Won & Lost on the Railways. PublicAffairs. ISBN 978-1610390569. 
  5. Her father, Camille Blondel (1854–1935) was ambassador to Romania between 1907 and 1916.
  6. Nicolae Dunăreanu (16 September 1928). «La Ciurea». Arhiva C. F. R. I (8): 123. 
  7. Petre Grigorescu (1929). Însemnări din pribegia războiului. 1916-1918. Constanța. σελ. 20. 
  8. Arhiva C. F. R.. II. 16 June 1923, σελ. 23. 
  9. 9,0 9,1 Cezar Pădurariu (21 Δεκεμβρίου 2013). «Catastrofa de la Ciurea. Povestea celui mai grav accident feroviar din istoria României, soldat cu peste 1.000 de morți» (στα Ρουμανικά). 
  10. Laurențiu Dologa (15 Σεπτεμβρίου 2010). «Să ne amintim: Catastrofa de la Ciurea». Ziare.com. 
  11. 11,0 11,1 Dorin Stănescu. «Cea mai mare catastrofă din istoria Căilor Ferate Române: Accidentul de la Ciurea din 1/13 ianuarie 1917» (στα Ρουμανικά). Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2021. 
  12. Daia Alexandru (1981). Eroi la 16 ani. Bucharest: Editura Ion Creangă. σελ. 141. 
  13. Yvonne Blondel (2005). Jurnal de război. Bucharest: Institutul Cultural Român. σελ. 361. 
  14. Radu Bellu. Catastrofe, atentate și sabotaje la căile ferate din România (1860–1980). σελ. 8. 
  15. Mișcarea. IX. 1 January 1917, σελ. 2. 
  16. Nicolae Dunăreanu. La Ciurea. σελ. 124. 
  17. I. P. Țuculescu (1930). La Ciurea. Clipe grele. Amintiri din războiu. Craiova. σελίδες 176–177. 
  18. «Catastrofa de la Ciurea, cel mai grav accident feroviar din România. Aproape 1.000 de suflete au pierit». Antena 3. 29 Μαρτίου 2012. 
  19. 19,0 19,1 «100 de ani de la tragedia feroviară de la Ciurea. TVR Iași a organizat o ceremonie în memoria victimelor» (στα Ρουμανικά). TVR. 15 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2021. 
  20. 20,0 20,1 Andrei Pospai (29 Δεκεμβρίου 2018). «Tren rămas fără frâne, peste 1000 de morți. Povestea celei mai mari catastrofe feroviare din România. Misterul frânelor și greșeala fatală a unui pasager» (στα Ρουμανικά). Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2021. 
  21. «Savantul George Vâlsan, primul doctor în geografie din România» (στα Ρουμανικά). 2 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2021. 
  22. Virgiliu Drăghiceanu (1920). 707 zile subt cultura pumnului de fier german. Bucharest. σελ. 49.