Σηκωματάρικα δεντρά
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Τα Σηκωματάρικα δεντρά ήταν δέντρα στην μεσαιωνική Κρήτη, των οποίων ο ιδιοκτήτης ήταν διαφορετικός από τον ιδιοκτήτη της γης που ήταν φυτεμένα. Δηλαδή άλλου ήταν η γη και άλλου τα δέντρα, ο ιδιοκτήτης της γης δεν είχε κανένα δικαίωμα στα δέντρα, και ο ιδιόκτητης των δέντρων δεν είχε δικαίωμα να πατεί την γη που ήταν φυτεμένα. Αυτός που σκέφτηκε αυτόν τον συμβιβασμό ίσως ήλπιζε ότι θα τα έβρισκαν οι ιδιοκτήτες μοιράζοντας τους καρπούς, όμως ο νόμος αυτός έγινε αιτία για σκοτωμούς και βεντέτες στην Κρήτη εκείνης της εποχής.
Δεν είναι γνωστό πότε πρωτοξεκίνησε αυτός ο θεσμός, όμως φαίνεται ότι είχε πάρει μεγάλη έκταση κατά τα τέλη της τουρκοκρατίας και επί Κρητικής πολιτείας, είναι γνώστες ακόμα κάποιες περιπτώσεις όπου τέτοιες συμφωνίες έφτασαν μέχρι τις μέρες μας.
Αίτια της δημιουργίας του νόμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την πτώση του Χάνδακα το 1669 κάποιοι τιμαριούχοι (ιδιοκτήτες γεών) εγκατέλειψαν το νησί κινούμενοι δυτικά, όμως οι περισσότεροι που παρέμειναν, φύλαξαν καλά τους ενετικούς τους τίτλους, Ενώ άλλοι κατά τα τέλη της τουρκικής κατοχής γύρευαν τους τίτλους των οικογενειών τους στην Βενετία, στο αρχείο του Χάνδακα που είχε μεταφερθεί εκεί λίγο πριν την πτώση. Έτσι από το 1860 και μετά, πολλοί γόνοι παλιών τιμαριούχων κρητικών άρχισαν να εμφανίζονται με ενετικούς τίτλους ιδιοκτησίας γης, οι οποίοι μάλιστα ήταν και οι μόνοι που είχαν ισχύ, αφού η τουρκική αρχή είχε καταλυθεί και κανείς δεν αποδέχονταν τουρκικά χαρτιά εκείνη την εποχή. Η γη όμως των παλιών τιμαριούχων είχε ήδη μοιραστεί ή καταπατηθεί από άλλους κρητικούς προ γενεών πολλές φορές.
Έτσι αποφασίστηκε οι κάτοχοι των παλαιών τίτλων να επανακτήσουν την γη τους όχι όμως και τα δέντρα που ήταν στις ιδιοκτησίες τους που παρέμεναν στα χέρια των καλλιεργητών τους, προκειμένου να μην δημιουργηθεί ένταση εκείνη την στιγμή. Με τον καιρό τα δέντρα αυτά άρχισαν να πωλούνται ξεχωριστά από την γη και να ανταλλάσσονται με ζώα και άλλα δέντρα, με αποτέλεσμα μια ιδιοκτησία γης να έχει σηκωματαργιές πολλών διαφορετικών ιδιοκτητών. Χρειάστηκαν αρκετές δεκαετίες, όμως τελικά οι περισσότεροι κάτοχοι τίτλων ανέκτησαν πλήρως την γη τους, με την βοήθεια και κάποιον πυρκαγιών.