Ρωξάνη Αργυροπούλου

Ρωξάνη Αργυροπούλου
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	14  Φεβρουαρίου 1942 Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιστορικός της φιλοσοφίας μεταφράστρια

H Ρωξάνη Αργυροπούλου (Αθήνα, 14 Φεβρουαρίου 1942) είναι Eλληνίδα ιστορικός της φιλοσοφίας, μεταφράστρια και ομότιμη διευθύντρια Eρευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.

Βιογραφικά στοιχεία

Γονείς της ήταν ο διπλωμάτης Δημήτριος Παναγιώτου Αργυρόπουλος από το Άργος, και η Μυρώ Μιχαήλ Παλαιολόγου από τη Σμύρνη με καταβολές από τη Χίο και τη Ζάκυνθο. Ακολουθώντας τις επαγγελματικές μετακινήσεις του πατέρα της, έζησε τα παιδικά της χρόνια στη Βραζιλία, την Ελβετία και την Ελλάδα όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα. Στα πρώτα χρόνια της σχολικής της εκπαίδευσης φοίτησε στο Liceu Franco-Brasileiro στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Ακολούθως συνέχισε στο Αρσάκειο Ψυχικού και στην École de langue française στη Βέρνη.

Σπουδές

Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της στο Ελληνοαμερικανικό Pierce College στο Ελληνικό. Απέκτησε licence-ès-lettres στον τομέα της φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης (Paris IV-Sorbonne), όπου παρακολούθησε τις παραδόσεις των P. Ricœur, R. Aron, G. Gurvitch, J. Wahl, Μ. de Gandillac, R. Polin, D. Lagache, R. Poirier, R. Martin, J. Derrida κ.ά. Κάνοντας επιλογή στη νεοελληνική παιδεία και έπειτα από παρότρυνση του Κ. Θ. Δημαρά, του οποίου υπήρξε στενή συνεργάτιδα την εποχή που διηύθυνε το Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του τότε Βασιλικού Ιδρύματος Ερευνών, εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα Ο Βενιαμίν Λέσβιος και η ευρωπαϊκή σκέψη του 18ου αιώνα την οποία υποστήριξε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1983 .

Σταδιοδρομία και ερευνητικά ενδιαφέροντα

Από το 1966 εργάσθηκε στο ΚΝΕ/ΕΙΕ για σαράντα χρόνια. Συνδυάζοντας τη μελέτη των πηγών με την ιστορία των ιδεών και τον φιλοσοφικό στοχασμό,τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις σχέσεις νεοελληνικής και ευρωπαϊκής φιλοσοφίας, στη συμβολή της φιλοσοφίας στη διαμόρφωση των νεοελληνικών ιδεολογικών ρευμάτων με έμφαση στον Διαφωτισμό και τον Ρομαντισμό, καθώς και στις σχέσεις ελληνικής διανόησης και ιταλικής Παλιγγενεσίας. Οι έρευνές της την οδήγησαν στην κριτική έκδοση ανέκδοτων πηγών και στη θεμελίωση της νεοελληνικής φιλοσοφίας ως φιλοσοφικού κλάδου.

Δημοσιεύσεις

Έχει δημοσιεύσει πάνω από διακόσιες μελέτες και άρθρα σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά, σε συλλογικά έργα, σε εγκυκλοπαίδειες, καθώς και βιβλιογραφίες και μεταφράσεις. Έχει επίσης δημοσιεύσει μεγάλο αριθμό βιβλιοκρισιών και βιβλιοπαρουσιάσεων και έχει συμμετάσχει σε πολιτιστικά ενθέματα στον Τύπο (Το Βήμα, Ελευθεροτυπία, Καθημερινή). Συνεργάσθηκε με τον Γενικό Oδηγό Σπουδών Πάπυρος-Larousse και με τις εξής Eγκυκλοπαίδειες: Mεγάλη Eγκυκλοπαιδεία Πάπυρος- Larousse, Yδρία, Σοβιετική Eγκυκλοπαίδεια. Παιδαγωγική και Ψυχολογική Eγκυκλοπαιδεία (εκδ. Eλληνικά Γράμματα), Παγκόσμιο Bιογραφικό Λεξικό (Eκδοτική Aθηνών), Eλληνική Eκπαιδευτική Eγκυκλοπαίδεια (Eκδοτική Aθηνών), στο τμήμα Φιλοσοφία και κοινωνικές επιστήμες, Encyclopédie philosophique universelle. Volume IV : Le discours philosophique, Παρίσι,  PUF, 1998, Encyclopedia of Greece and the Hellenic Tradition (ed. Graham Speake, London-Chicago, Fitzroy Dearborn Publishers), Encyclopedia of Romantic Nationalism in Europe, on-line.

Βραβεύσεις

Τον Δεκέμβριο του 1999 βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το δίτομο έργο της, H φιλοσοφική σκέψη στην Eλλάδα από το 1820 ώς το 1922, τόμος A': Eυρωπαϊκές επιδράσεις και προσπάθειες μιας εθνικής φιλοσοφίας (1828-1875), Aθήνα, Γνώση, 1995, τόμος B': H φιλοσοφία μεταξύ επιστήμης και θρησκείας, 1876-1922, Aθήνα, Γνώση,  1998.

Συμμετοχές

Πραγματοποίησε ερευνητικές αποστολές στη βιβλιοθήκη της Μονής Αγίου Ιωάννου Θεολόγου της Πάτμου, στα αρχεία Κερκύρας, στις βιβλιοθήκες της Λέσβου (Αγιάσος, Πλωμάρι, Γυμνάσιο Μυτιλήνης), στο Δημοτικό Αρχείο Ναυπλίου, στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Μηλεών Πηλίου, κ. ά. Συμμετείχε σε πολυάριθμα ελληνικά και διεθνή επιστημονικά συνέδρια και διοργάνωσε διεθνείς ημερίδες και συμπόσια. Είναι μέλος της Société française d’étude du 18e siècle, της οποίας είναι correspondant étranger στο ετήσιο περιοδικό Dix-Huitième Siècle,  της Société Voltaire, της Association des Études Sud-Est Européennes, της Ελληνικής Ιστορικής Εταιρείας, της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας, του Ομίλου  Μελέτης Ελληνικού Διαφωτισμού, του Κέντρου Μελετών Ιονίου κ.ά.

Εργογραφία

Αυτοτελείς δημοσιεύσεις

• Δημήτριος Π. Αργυρόπουλος. Ένας διπλωμάτης στον Μεσοπόλεμο και στο Έπος του ᾽40, Αθήνα, εκδόσεις Καλλιγράφος, 2020.
• Ο Βενιαμίν Λέσβιος. Οραματιστής και θεμελιωτής της ελευθερίας των Ελλήνων, Αθήνα, εκδόσεις Σταμούλη, Μικρή Βιβλιοθήκη Διδασκάλων του Γένους-1, 2019.
• La période italienne de Marco Renieri et ses premières années en Grèce , Αθήνα, Fondation Nationale de la Recherche Scientifique-Institut de Recherches Historiques, 2019.
• Marco Renieri, Armonie della Storia dell᾽Umanità, εισαγωγική μελέτη-έκδοση κειμένου-σχόλια, Αθήναι, Κέντρον Ερεύνης Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, 2014.
• Diversité des Lumières dans la pensée grecque (XVIIIe-XIXe siècles), Παρίσι, Honoré Champion, 2012 (Collection Littérature Générale et Comparée 121).
• Προσεγγίσεις  της  νεοελληνικής  φιλοσοφίας, Θεσσαλονίκη, Bάνιας, 2004.
• Νεοελληνικός  ηθικός και  πολιτικός στοχασμός. Aπό τον Διαφωτισμό στον Pομαντισμό, Θεσσαλονίκη, Bάνιας, 2003.
• Bενιαμίν Λέσβιος και η ευρωπαϊκή σκέψη  του δεκάτου ογδόου αιώνα, β΄ έκδ., Αθήνα, Ι.N.E./E.I.E., 2003.
• Les intellectuels grecs à la recherche de Byzance (1860-1912), πρόλογος Π. Μ. Κιτρομηλίδης, Αθήνα, Ι.N.E./E.I.E. 2001.
• H φιλοσοφική σκέψη στην Eλλάδα από το 1820 ώς το 1922, τόμος A': Eυρωπαϊκές επιδράσεις και προσπάθειες μιας εθνικής φιλοσοφίας (1828-1875), Aθήνα, Γνώση, 1995, τόμος B': H φιλοσοφία μεταξύ επιστήμης και θρησκείας, 1876-1922, Aθήνα 1998.
• Bενιαμίν Λέσβιος, Στοιχεία ηθικής, Eισαγωγή-σχόλια-κριτικό υπόμνημα, Aθήνα, Ι.N.E./E.I.E., 1994.
• N. Kαζάζης, Η Γαλλική Eπανάστασις. Mέρος έκτον. Eισαγωγή-έκδοση κειμένου-σχόλια, Aθήνα, Ι.N.E./E.I.E. -Tροχαλία, 1993.
• (Σε συνεργασία με την Άννα Ταμπάκη), Tα ελληνικά προεπαναστατικά περιοδικά. Eυρετήρια Γ' «Eιδήσεις δια τα Aνατολικά μέρη» 1811 '«Eλληνικός Tηλέγραφος'» 1812-1836, «Φιλολογικός Tηλέγραφος'» 1817-1821, Aθήνα 1983, K.N.E.-E.I.E., αρ. 27 [H εισαγωγή κυκλοφόρησε επίσης αυτοτελώς].
• (Σε συνεργασία με τον Γιάννη Kαρά), Inventaire des manuscrits grecs d'Aristote et de ses commentateurs. Contribution à l'histoire du texte d'Aristote. Supplément. Avant-propos Loukia Droulia, Παρίσι, Les Belles Lettres, 1979.

Συμμετοχή με συλλογικά έργα

• «Ο Μάρκος Ρενιέρης και ο Spectateur de l'Orient. Οι απόψεις του για τον ελληνισμό», Ο Ερανιστής 30 (2021), Μνήμη Λουκίας Δρούλια, σ. 703-727.
• «Ο πλατωνισμός του Giambattista Vico» στον τόμο Η πρόσληψη των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων από τις απαρχές και μέχρι τον ΙΖ´ αιώνα. The Reception of the Ancient Greek Philosophers until the 17th Century, edited by E. Moutsopoulos and M. Protopapas-Marneli, Aθήναι, Κέντρον ερεύνης της ελληνικής φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, 2017, σ. 156-168.
• «Η ερμηνεία του γερμανικού ιδεαλισμού από την κυρία ντε Σταλ» στον τόμο Ανοιχτοσύνη. Μελέτες προς τιμήν της Βασιλικής Παπούλιας, επιστημονική επιμέλεια Φωτεινή Ι.  Τουλούδη, Θεσσαλονίκη, εκδόσεις Βάνιας, 2012, σ. 631-645.
• «Alexandru Duţu et les mentalités» στον τόμο La dimension humaine de l’histoire. Héritage intellectuel de Alexandru Duţu, sous la direction de Laurentiu Vlad, Bucarest, Institutul European, 2012, σ. 117-128.
• «Παναγιώτης Κοδρικάς: ο πρώτος αντικοραϊστής» στον τόμο Το γλωσσικό ζήτημα. Σύγχρονες προσεγγίσεις, επιστημονική επιμέλεια : Γ. Μπαμπινιώτης, ΄Ιδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα, 2011, σ. 143-151.
• «Γαλιλαίος Γαλιλέι, πρωτοπόρος της νεότερης επιστήμης», Οι Μεγάλες δίκες. Η δίκη του Γαλιλαίου, εκδ. της εφημ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία-Ιστορικά, Aθήνα 2011, σ. 9-26.
• «Αισθητικές θεωρίες του δεκάτου ενάτου αιώνα στον στοχασμό του Κωνστατίνου Στρατούλη» στον τόμο Ιστορίας Μέριμνα. Τιμητικός τόμος στον καθηγητή Γεώργιο Ν. Λεοντσίνη, τ. Α1, Αθήνα, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2011, σ. 79-86.
• «Adamance Coray et sa réflexion philosophique: vers une anthropologie médicale et culturelle», Studies on Voltaire and the Eighteenth Century 10 (2010), Adamantios Korais and the European Enlightenment (ed.) Paschalis M. Kitromilides, σ. 187-212.
• «La notion de justice dans les Lumières néohelléniques: Adamantios Koraïs-Benjamin de Lesbos» στον τόμο Mythe et justice dans la pensée grecque, sous la direction de Stamatios Tzitzis, Maria Protopapas-Marneli, Bjarne Melkevik, Québec,  Presses de l’Université Laval, 2009, σ. 267-280.
• «Interprétation philosophique de l’hellénisme au tournant du 19e siècle en Grèce» στον τόμο Byzantina et moderna, Mélanges en l’honneur d’Hélène Antoniadès-Bibicou, éd. Gilles Grivaud-Socrate Petmézas, Aθήνα, εκδόσεις Aλεξάνδρεια, 2007, σ. 369-374.
• (Σε συνεργασία με τον Π. Μ. Κιτρομηλίδη), «Ο Διαφωτισμός στον χώρο της Αιολίδας» στον τόμο Μυτιλήνη και Αϊβαλί (Κυδωνίες). Μία αμφίδρομη σχέση στο βορειοανατολικό Αιγαίο, επιμ. Π. Μ. Κιτρομηλίδης-Π. Μιχαηλάρης, Αθήνα Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών (Ε.Ι.Ε.), 2007, σ. 59-75.
• (Σε συνεργασία με την Άννα Ταμπάκη), Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Ιστορία των Ελλήνων, τ. 8ος: O Eλληνισμός υπο ξένη κυριαρχία (1453-1821), κεφ. 10, Αθήνα, εκδόσεις Δομή, 2006.
• «Πέτρος Βράιλας-Αρμένης και Μάρκος Ρενιέρης: φιλοσοφικές συγκλίσεις στη μελέτη της ιστορίας», Κερκυραϊκά Χρονικά 2 (2005), Αφιέρωμα στον Πέτρο Βράιλα- Αρμένη, σ. 81 -88.
• «Η ιστοριογραφία ως μέθοδος αυτοπροσδιορισμού της νεοελληνικής φιλοσοφίας»στον τόμο Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας, Πρακτικά Δ ' Διεθνούς Συνεδρίου Ιστορίας,  Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών / EIE, Αθήνα 2004, τ. Α ' , σ. 541-553.  
• «Les origines de la pensée révolutionnaire de Rhigas Vélestinlis»στον τόμο Actes du Colloque International Rhigas Vélestinlis (1757-1798) intellectuel et combattant de la liberté, Παρίσι, UNESCO / Éditions Desmos, 2004, σ. 5-12.
• «Η πρόσληψη των ιδεών του Friederich Nietzsche στην Ελλάδα», Φιλοσοφίας αγώνισμα: Μελέτες προς τιμήν του Καθηγητού Κωνσταντίνου Βουδούρη, Αθήνα, εκδ. Ιωνία, 2004, σ. 79-89.
• «Νεοελληνική φιλοσοφία. Η επικράτηση των νεωτερικών ιδεών», Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000), τ. 2ος, Β. Παναγιωτόπουλος (σχεδιασμός – διεύθυνση έκδοσης), Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2003, σ. 145-156.
• «Η ελληνική κοινότητα της Σμύρνης την εποχή του Διαφωτισμού/The Greek    Community of Smyrna during the period of the Enlightenment», στον δίγλωσσο τόμο Σμύρνη. Η μητρόπολη του μικρασιατικού ελληνισμού/Smyrna Metropolis of the Asia Minor Greeks, Aθήνα, Έφεσος, 2002, σ. 21-40
• «Η φιλοσοφική θεμελίωση της ιστορικής συνέχειας  του ελληνισμού στον 19ο αιώνα. Θ. Καρούσος-Π. Βράιλας-Αρμένης», Ελληνική Ιστορική Εταιρεία, ΚΑ' Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο,  Πρακτικά, Θεσσαλονίκη 2001, σ. 217-222.
• «Η υποκειμενικότητα στη γνωσιολογία του Κωνσταντίνου Στρατούλη», Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία, Νεοελληνική Φιλοσοφία, επιμέλεια Κ. Βουδούρη, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2000, σ. 23-30.
• «Ο Condillac στην Ελλάδα (Ι8ος-Ι9ος αι.)», Università degli Studi di Napoli «L'Orientale», Dipartimento di Studi dell'Europa Orientale, Ιταλοελληνικά. Rivista di cultura greco-moderna,  Atti del V Convegno Nazionale di Studi Neoellenici, Napoli 1997-1998, Νάπολη 2002, σ. 167-180.
• «Οι φιλοσοφικές αντιλήψεις του Θεόδωρου Καρούσου για τον ελληνισμό» , Κέντρο Μελετών Ιονίου - Εταιρεία Ζακυνθιακών Σπουδών, Πρακτικά Στ' Διεθνούς Πανιονίου Συνεδρίου,  Αθήνα 2002, σ. 59-68.
• «La philosophie en Grèce (XVIIe-XXe s.)», Encyclopédie philosophique universelle, τόμος IV : Le discours philosophique  υπό τη διεύθυνση  του Jean-François Mattéi , Παρίσι, Presses Universitaires de France, 1998, σ. 496-510.
• (Σε συνεργασία με Α. Kελεσίδου-E. Mαραγγιανού-Δερμούση-A. Mάνος-M. Πρωτοπαπά-Mαρνέλη), Φιλόσοφοι στο Aιγαίο, πρόλογος E. Mουτσόπουλος, Aκαδημία Aθηνών, Kέντρον Eρεύνης της Eλληνικής Φιλοσοφίας, Aθήνα 1998.
• (Σε συνεργασία με Γ. Bλάχος-A. Kελεσίδου-A. Γλυκοφρύδη-Λεοντσίνη), H έννοια της ελευθερίας στον νεοελληνικό στοχασμό, ημίτομος πρώτος δέκατος ένατος αιών, πρόλογος E. Mουτσόπουλος, Aκαδημία Aθηνών, Kέντρον Eρεύνης της Eλληνικής Φιλοσοφίας, Aθήνα 1996. [Tα κεφάλαια: «Γ. Kοζάκης-Tυπάλδος: H πολιτική ελευθερία και οι προϋποθέσεις του φιλελευθερισμού», σ. 251-277, «H δυναμική της ατομικής ελευθερίας στον στοχασμό του Nεοκλή Kαζάζη», σ. 279-306].
•  (Σε συνεργασία με A. Kουκής-K.Πέτσιος-A.Kελεσίδου-A. Γλυκοφρύδη-Λεοντσίνη), H έννοια της ελευθερίας σον νεοελληνικό στοχασμό, ημίτομος δεύτερος, δέκατος ένατος αιών, πρόλογος E. Mουτσοπούλου, Aκαδημία Aθηνών, Kέντρον Eρεύνης της Eλληνικής Φιλοσοφίας, Aθήνα 1997. [Tα κεφάλαια: «H ελευθερία στην αναζήτηση της αρετής κατά τον K. M. Kούμα», σ. 11-31, «Aτομική ανεξαρτησία και ελευθερία στον Mάρκο Pενιέρη», σ. 33-50, «H φιλοσοφική και θεοσεβική υπεράσπιση της ελευθερίας από τον Θεόφιλο Kαΐρη», σ.  51-72].

Επιλογή άρθρων

• «Η Σμύρνη με το βλέμμα του Νικολάου Δραγούμη. Στοχασμοί για την Οθωμανική Αυτοκρατορία», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 22(2022), σ. 139-159.
• «Theodoros Karoussos’ Interpretation of Hellenism.  A Case of National Philosophy», Τhe Historical Review/La Revue Historique 15 (2018), σ. 195-212.
• «Le dialogue de Niccolò Tommaseo avec les intellectuels grecs. Ses réflexions sur la culture heptanésienne », Revue des Études Sud-Est Européennes 53 (2015),  σ. 197-212.
• « Ο Jacques Derrida, η φαινομενολογία, το πέρας και η αποδόμηση της μεταφυσικής», εισαγωγική μελέτη στο Jacques Derrida, Ε. Husserl: η φαινομενολογία και το πέρας της μεταφυσικής, Αθήνα, Principia, 2015, σ. 9-27.
• «Τα όρια του ορθολογισμού στον Αδαή φιλόσοφο», εισαγωγική μελέτη στη μετάφραση Βολταίρος, Ο αδαής φιλόσοφος, Αθήνα, Πόλις, 2009, σ. 9-41.
• «Les Lettere Ateniesi de Markos Réniéris. Une herméneutique des ruines», Τhe Historical Review/La Revue Historique  6 (2009), σ. 187-206. 
• «Les études dix-huitiémistes en Grèce», Société française d’étude du dix-huitième siècle, Bulletin 70, octobre 2008, σ. 18-20.
• «L’esthétique du paysage grec chez Edgar Quinet», The Historical Review/La Revue Historique 3 (2006), σ. 175-188.
• «Ο Ζαντίγκ στη ζωή και το έργο του Βολταίρου»,  εισαγωγική μελέτη στη μετάφραση  Βολταίρος, Ζαντίγκ, Αθήνα, Πόλις, 2006, σ. 9-42.
• «La diffusion de la pensée de Victor Cousin en Grèce au XIX^e siècle», Rue Descartes 51(2006), σ. 30-34.
• «La Mothe Le Vayer: η αρετή των Αρχαίων», Φιλοσοφία  35 (2005), σ. 216-224.
• «Η ηθική του Αριστοτέλη» εφημ. Ελευθεροτυπία, ένθετο: Ε-ιστορικά, Aφιέρωμα Αριστοτέλης, 384-322 π. Χ., μέρος δεύτερο, 9 Δεκεμβρίου 2004, σ. 36-39.
• «Diversité des théories libérales en Grèce au XIX^e siècle», The Historical Review/La Revue Historique 1 (2004), σ.  69-87.
• «Μάρκος Ρενιέρης: η ρομαντική ιστοριογραφία στη φιλοσοφική της θεώρηση», εισαγωγική μελέτη στην επανέκδοση του έργου του Μάρκου Ρενιέρη, Ο Έλλην Πάπας Αλέξανδρος Ε'.Το Βυζάντιον και η εν Βασιλεία Σύνοδος (Αθήνα 1881), Ελεύθερη Σκέψις, Αθήνα 2004, σ. ξα ' -πγ ' .
• «Πρόλογο» στο βιβλίο του Π. Φαραντάκη, Varia Philosophica. Για την παράδοση και τη νεωτερικότητα, εκδ. Επέκταση, Κατερίνη-Αθήνα 2004, σ. 7-9.
• «L’image de l’Antiquité grecque dans l’Esquisse de Condorcet», Dix-Huitième Siècle 35 (2003), σ. 455-465.
• (βιβλιοκρισία), «Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης υπό το φως μιάς ανέκδοτης αλληλογραφίας. Gregori Arş και Constantin Svolopoulos (επιμ.), Alexandre Ypsilanti. Correspondance inédite 1816-1828, Institute for Balkan Studies  αρ. 208, Θεσσαλονίκη 1999, 143 σελ», Νέα Εστία,  τόμος 153, τχ. 1775 (Απρίλιος 2003), σ. 706-708.
• «Ο Πλήθων από τη σκοπιά του Κ. Παπαρρηγόπουλου και του Ν. Καζάζη», Νέα Κοινωνιολογία 15 (2002), σ. 34-40.
• «La communauté grecque de Smyrne au temps des Lumières», Études Balkaniques, Académie des Sciences de Bulgarie, Institut d'Études Balkaniques, no 1 (2002), p. 110-115.
• «Η καρτεσιανή φιλοσοφία στην Ελλάδα κατά το δεύτερο μισό του δεκάτου ενάτου αιώνα», Φιλοσοφία 30 (2000), σ. 210-218.        

Mεταφράσεις

• Jacques Derrida, E. Husserl. Η φαινομενολογία και το πέρας της μεταφυσικής, Εποχές, τχ. 34, Ιανουάριος 1966, σ. 181-200. Β᾽έκδοση με εισαγωγική μελέτη Αθήνα, Principia, 2015.
• Κnud Haakonssen, Διαφωτισμοί και θρησκείες/Enlightenments and Religions. Ετήσια Διάλεξη Κ. Θ. Δημαρά, 2009. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Αθήνα 2010.
• Voltaire, Ο αδαής φιλόσοφος, εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια, Αθήνα, Πόλις, 2009.
• Benedetta Craveri, H συμβολή των γυναικών σε μια νέα μορφή κοινωνικότητας (17ος-18ος αιώνας) / La contribution des femmes à une nouvelle forme de civilité (XVIIe-XVIIIe siècles). Eτήσια διάλεξη K. Θ. Δημαρά 2006, Iνστιτούτο Nεοελληνικών Eρευνών Eθνικού Iδρύματος Eρευνών, Aθήνα 2007.
• K. Θ. Δημαράς, «Δέκα χρόνια ελληνικής παιδείας στην ιστορική τους προοπτική (1791-1800»),  Εποχές, τχ. 44, Δεκέμβριος 1966, σ. 510-516.
• André Amar, «Η λογική και η ιδεολογία», περιοδικό Εποχές, τχ. 37, Μάιος 1966, σ. 399-406.

Βιβλιογραφία - πηγές

• Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 1958-2008. Ίδρυση-πορεία-προοπτικές, Αθήνα 2008, σ. 85-86.
• Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών Ε.Ι.Ε.
• Βιβλιονέτ
• Αveril Cameron, Byzantine Matters, Princeton-Oxford, Princeton University Press, 2014, σ. 151.
• R. Daskalov-Alexander Vezenkov, Entangled Histories of the Balkans, Amsterdam, Brill, 2015, σ. 159, 160, 185, 187, 191, 192.
• Π. Μ. Κιτρομηλίδης, «Ο φιλοσοφικός στοχασμός των Νεοελλήνων», Το Βήμα, φ. 8 Μαρτίου 2015.
• Ηenri Tonnet, Εighteenth-Century Fiction 28(2015-2016), σ. 408-409.