Μετάβαση στο περιεχόμενο

Περονόσπορος της πατάτας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περονόσπορος της πατάτας
Περονόσπορος της πατάτας: Η μαύρη κηλίδα που διακρίνεται πάνω στο φύλλο
Περονόσπορος της πατάτας: Η μαύρη κηλίδα που διακρίνεται πάνω στο φύλλο
Συστηματική ταξινόμηση
Επικράτεια: Ευκαρυωτά (Eukarya)
Whittaker & Margulis, 1978
Βασίλειο: Πρώτιστα (Protista)
Κλάδος: Υπερομάδα SAR
Κλάδος: Stramenopiles/Ετεροκοντόφυτα
Ομοταξία: Ωομύκητες (Oomycetes)
Τάξη: Περονοσπορώδη (Peronosporales)
Οικογένεια: Περονοσποροειδή (Peronosporaceae)
Γένος: Φυτόφθορα (Phytophthora)
Είδος: P. infestans
Διώνυμο
Phytophthora infestans

Ο περονόσπορος της πατάτας είναι ασθένεια η οποία προσβάλει το φυτό της πατάτας καθώς και της ντομάτας, και προκαλείται απο τον ωομύκητα Phytophthora infestans (σημ. οι ωομύκητες δεν ανήκουν στο βασίλειο των μυκήτων). Θεωρείται απο τις σοβαρότερες ασθένειες, καθώς μπορούν να προκαλέσουν μεγάλο οικονομικό πρόβλημα σε μια χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Ιρλανδία όπου εξαιτίας της εμφάνισης αυτού του φυτοπαθολογικού οργανισμού το 1845 στις καλλιέργειες πατάτας προκλήθηκε ολοκληρωτική καταστροφή. Η συγκεκριμένη περίσταση αναφέρεται ιστορικά ως «Λιμός της Ιρλανδίας», γεγονός που ευθύνεται εν πολλοίς για την οικονομική κατάρρευσή της. Στην Ελλάδα έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 1881 και έκτοτε ενδημεί. Η ονομασία της προέρχεται απο τις ελληνικές λέξεις «φυτό» και «φθορά».[1]

Εμφάνιση της ασθένειας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ασθένεια ευδοκιμεί συνήθως σε ψυχρά κλίματα με αυξημένη υγρασία. Ωστόσο, μπορεί να κάνει την εμφάνισή της και σε χώρες με θερμότερο κλίμα, αλλά εκεί έχει μορφή επιδημίας. Οι επικρατέστερες συνθήκες στις οποίες ευνοείται ο συγκεκριμένος παθογόνος μικροοργανισμός είναι οι πολλές βροχοπτώσεις και η υψηλή υγρασία. Οι περιοχές στις οποίες εμφανίζεται, όσον αφορά στην Ελλάδα, είναι η Πελοπόννησος.[1]

Βιολογικός κύκλος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κύκλος της ασθένειας περιλαμβάνει πάντοτε την αγενή αναπαραγωγή όπου ο ωομύκητας Phytophthora infestans χρειάζεται ζωντανό ξενιστή για να επιβιώσει.[1]

Η ασθένεια παρουσιάζεται στο υπέργειο τμήμα του φυτού και κάνει την εμφανισή της στα φύλλα με μια ωχρά κηλίδα έως πράσινου χρώματος. Με την επέκταση της ασθένειας επέρχεται νέκρωση όλων των ιστών.[1]

Προληπτικά μέτρα αντιμετώπισης της ασθένειας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τη χρήση πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού μειώνονται οι πιθανότητες μόλυνσης.Επίσης σωστή διαχείριση του μολυσμένου πατατατόσπορου μειώνει τις πιθανότητες μόλυνσης δηλαδή θα πρέπει να απομακρύνεται από το χωράφι και να απορρίπτεται σε χώρους μακριά από πατατοφυτείες και τοματοφυτείες. Η αποστράγγιση του εδάφους και ο σωστός αερισμός συντελούν στη μείωση του κινδύνου προσβολής όσο και στον περιορισμό της έντασης της ασθένειας.[1]

Μοντέλα πρόγνωσης της ασθένειας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απο τη δεκαετία του 50 έχουν αναπτυχθεί διάφορα μοντέλα πρόγνωσης. Τα μοντέλα αυτά λαμβάνουν υπόψιν κυρίως την ατμοσφαιρική θερμοκρασία, την υγρασία της ατμόσφαιρας. Τα πιο πρόσφατα μοντέλα δεν περιορίζονται μόνο στο πρώτο ψεκασμό αλλά και στους μετέπειτα ψεκασμούς.Επίσης τα μετεωρολογικά δεδομένα συλλέγονται απο ειδικούς αγρομετεωρολογικούς σταθμούς που είναι εγκατεστημένοι σε διάφορα σημεία.[1]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Περονόσπορος». plantprotection.hu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2014.