Πανταγκρυέλ

Ο Πανταγκρυέλ στην κούνια, εικονογράφηση του Γκυστάβ Ντορέ, 1832-1883)

Ο Πανταγκρυέλ είναι το πρώτο βιβλίο του Φρανσουά Ραμπελαί, που δημοσιεύθηκε το 1532, και του οποίου ο πλήρης τίτλος είναι Τα τρομερά και αποτρόπαια γεγονότα και ανδραγαθήματα του διάσημου Πανταγκρυέλ Βασιλιά των Διψοδών, γιου του μεγάλου γίγαντα Γαργαντούα. Ο επώνυμος ήρωας του βιβλίου, ο γίγαντας Πανταγκρυέλ εμφανίζεται επίσης στο Τρίτο βιβλίο, το Τέταρτο βιβλίο και το Πέμπτο βιβλίο, τα άλλα έργα του Ραμπελαί.

Μετά την επιτυχία του Πανταγκρυέλ, ο συγγραφέας υπογράφει το 1534 ένα δεύτερο μυθιστόρημα, τον Γαργαντούα. Δημοσίευσε τα δύο αυτά έργα με το ψευδώνυμο Alcofribas Nasier (αναγραμματισμός του Φρανσουά Ραμπελαί).

Ο Ραμπελαί έχει βάλει όλο του το ταλέντο στην υπηρεσία του γέλιου και του ανοιχτού πνεύματος. Ο Πανταγκρυέλ, γιος του Γαργαντούα και της Μπαμπεντέκ (η οποία πέθανε φέρνοντας τον Πανταγκρυέλ στον κόσμο), είναι ο ήρωας-γίγαντας, αυτού του εκπληκτικού έργου που αντιπαραβάλει το σκοταδισμό του Μεσαίωνα με την επέκταση της γνώσης της Αναγέννησης.

Οι περιπέτειες του Πανταγκρυέλ και του Γαργαντούα χρησιμοποιήθηκαν από το συγγραφέα σαν μέσο γελοιοποίησης της μωρίας και των δεισιδαιμονιών εκείνης της εποχής, γεγονός που οδήγησε σε προβλήματα με τις αρχές που τον κατηγόρησαν για αισχρότητα και ασέβεια.

Διασκευές και μεταφορές

• Ο Αλφρέ Ζαρρύ διασκεύασε τον Πανταγκρυέλ σε όπερα-μπούφα το 1905.
• Ο Ζυλ Μασνέ συνέθεσε μια όπερα με τίτλο Πανούργος (Panurge, 1913).
• Το αγγλικό συγκρότημα progressive rock  Gentle Giant κάνει αναφορά σε δύο τίτλους του στον Πανταγκρυέλ το 1971 και 1972.
• Ο Πανούργος, ο φίλος του Πανταγκρυέλ, εμφανίστηκε για πρώτη φορά με τον τίτλο Οι αστείες, τρομακτικές και αποκρουστικές περιπέτειες του Πανούργου, φίλου του Πανταγκρυέλ, σύμφωνα με τον Ραμπελαί, είναι ένα θεατρικό έργο της καναδής Αντονίν Μαγιέ που γράφτηκε το 1983 με την ευκαιρία των πεντακοσίων ετών τη γέννηση του Φρανσουά Ραμπελαί.

Δείτε επίσης

• Φρανσουά Ραμπελαί