Μετάβαση στο περιεχόμενο

Παλαιοχριστιανική Βασιλική Βραυρώνας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Παλαιοχριστιανική Βασιλική Βραυρώνας
Παλαιοχριστιανική βασιλική Βραυρώνας
Παλαιοχριστιανική Βασιλική Βραυρώνας is located in Greece
Παλαιοχριστιανική Βασιλική Βραυρώνας
ΤοποθεσίαΕλλάδα
ΠεριοχήΔήμος Σπατών-Αρτέμιδος
Ιστορία
Υλικόπεντελικό μάρμαρο
Περίοδοιμετά τα μέσα 5ου αι. μ.Χ.
Άποψη του αρχαιολογικού χώρου της Βραυρώνας

Η Παλαιοχριστιανική Βασιλική Βραυρώνας είναι αρχαίος ναός της Βραυρώνας. Πρόκειται για αρχαιολογικό χώρο ουσιαστικά που βρίσκεται δυτικά του ναού της Αρτέμιδος. Ο ναός είδε το φως της δημοσιότητας το 1951 με την ανασκαφή του, που είχε την υπογραφή του αρχιτέκτονα Ευσταθίου Στίκα ενώ φαίνεται να οικοδομήθηκε έπειτα από τα μέσα του 5ου αιώνα μ.Χ. δηλαδή περίπου πριν 1500 χρόνια. Καταστροφές σε αυτόν φαίνεται να υπήρξαν τον 10ο αιώνα. Παρόλες τις καταστροφές της είναι αξιόλογη η βασιλική και ανταγωνίζεται σε ομορφιά το ιερό της αρχαίας θεάς σύμφωνα με μαρτυρίες των πρώτων χριστιανών.[εκκρεμεί παραπομπή] Το 2015 έβοσκαν πρόβατα στην περιοχή καθώς ήταν εγκαταλελειμμένη.[εκκρεμεί παραπομπή]

Έγιναν συχνές επιδρομές και λεηλατήσεις από πειρατές. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την παρεμπόδιση των κατοίκων να φτιάξουν και πάλι την εκκλησία για οχτώ περίπου αιώνες. Ανάμεσα στα αρχαιολογικά ευρήματα ήταν και τάφοι, πράγμα που σημαίνει ότι ο χώρος εντός και εκτός του ναού, μετέπειτα χρησίμευσε ως νεκροταφείο. Φάνηκε ότι μεγάλος αριθμός θωρακίων χρησιμοποιήθηκε για πλάκες στους τάφους. Μέσα σε αυτούς υπήρχαν πήλινα αλλά και χάλκινα αγγεία.

Στις αρχές του 18ου αιώνα υπήρξαν καταστροφές από τον Μοροζίνη στην Αττική, κατά τη δεύτερη τουρκική περίοδο. Τότε ήταν που χτίστηκε μικρότερος ναός στο εσωτερικό του πρώτου στο κυρίως κλίτος της βασιλικής με αψίδα μονόκλιτη. Σήμερα έχει διασωθεί μόνο τα θεμέλιο και είναι άγνωστο σε ποιον Άγιο ήταν αφιερωμένοι και οι δυο ναοί.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ο ναός έχει τρία κλίτη και αυτά χωρίζονται από δυο κιονοστοιχίες αράβδωτες. Αποτελούνται από πεντελικά μάρμαρα. Επάνω σε αυτά υπάρχουν ιωνικά κιονόκρανα. Είναι πιθανό κάποιο ελληνιστικό κτίριο να υπήρχε εκεί πριν και αυτά να χρησιμοποιήθηκαν και εκεί. Εικάζεται ότι η στέγη ήταν από ξύλο[εκκρεμεί παραπομπή] όπως και όλες οι βασιλικές εκκλησίες της Ελλάδας, όπως και της Δαλματίας, της Ιταλίας και της Μικράς Ασίας.[1] Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία είναι εξ' ολοκλήρου κατασκευασμένα για το ναό και δεν είναι παρμένα από άλλους, όπως συνηθίζεται σε αρχαιολογικούς χώρους. Έχει συνολικό εμβαδόν 665 μ2 (35χ19), ενώ το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου που είναι χτισμένο μέσα στο ιερό της Άρτεμις είναι 45 μ2, όπως και τα υπόλοιπα στον αρχαιολογικό αυτό χώρο.[εκκρεμεί παραπομπή]

Στο νότιο τμήμα του ναού υπάρχουν προσκτίσματα που δεν έχει εξακριβωθεί γιατί υπάρχουν εκεί. Το δάπεδο είναι χρωματιστό μάρμαρο ενώ η αψίδα του έχει σχήμα ημικυκλικό και σε αυτήν υπάρχουν ακόμη οι τέσσερις βάσεις της Αγίας Τράπεζας. Ο ναός διαθέτει ενσωματωμένα καθίσματα στους δυο του προθαλάμους (νάρθηκες) για τους πιστούς και αυτός ο χώρος διαχωρίζεται από το ιερό με πλάκες κάθετες και μαρμάρινες. Τα θωράκια αυτά είναι στολισμένα με ανάγλυφα σχέδια. Υπάρχει χώρος βαπτίσματος που είναι ένα κυκλική κατασκευή κτίσματος, μάλιστα με διάδρομο. Σε αυτό το σημείο βρέθηκε και μια κολυμβήθρα.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ήδη υπήρξαν στην αρχαία Ρώμη οι Βασιλικές. Οι Έλληνες προμήθευσαν τους Ρωμαίους με αυτό τον τύπο κτιρίου. Ήταν δικαστήρια, χώροι συνεδριάσεων και εμπορικών συναλλαγών και ήταν δημόσια κτίρια. Οι χριστιανοί τις κατασκεύασαν αργότερα περίπου τον 4ο αιώνα και ήταν χώροι λατρευτικοί, καθώς δοξαζόταν ο Βασιλεύς Χριστός στην Ανατολή αλλά και στη Δύση. Έτσι αποτέλεσαν αυτές το κυρίαρχο είδος εκκλησίας από άποψη αρχιτεκτονικής εκτός τον άλλων[εκκρεμεί παραπομπή] μετά τη διάδοση του χριστιανισμού στα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου.[1] "Η Βασίλειος Στοά" ήταν κτίριο της Αρχαίας Αγοράς στην Αρχαία Αθήνα και πήρε το όνομα αυτό από τον ίδιο το Βασιλέα Χριστό. Υπήρχε και το είδος τρούλαια Βασιλική όπως η Αγία Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη αλλά και ο Άγιος Πέτρος της Ρώμης. Έχουν διασωθεί πολλές Βασιλικές εκκλησίες όπως ενδεικτικά ο Άγιος Δημήτριος στη Θεσσαλονίκη, η Αγία Σοφιά Πανόρμου Κρήτης, ο ναός της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, ο ναός της Βηθλεέμ και η Βασιλική του Λεχαίου[1], που μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε το μεγαλείο των κτιρίων αυτών όσον αναφορά το εξωτερικό και εσωτερικό τους.



  1. 1,0 1,1 1,2 Κλέαρχος Τσαουσίδης· Άλκης Πλατίδης· Βαγγέλης Αλκιβιάδης (επιμ.). ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ Παιδεία. 3. Θεσσαλονίκη: ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΑΛΛΙΑΡΗ (εκδόσεις: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ). σελ. 36. 

Βιβλιογραφικές πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εγκυκλοπαίδεια παιδεία