Μητρόδωρος ο Σκήψιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μητρόδωρος ο Σκήψιος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα γεννήσεωςΜητρόδωρος ὁ Σκήψιος
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος[1]
Περίοδος ακμής2ος αιώνας π.Χ. και 1ος αιώνας π.Χ.

Ο Μητρόδωρος ο Σκήψιος (145 π.Χ. – 70 π.Χ.) ήταν πολιτικός, φιλόσοφος, και ρήτορας ο οποίος κατάγονταν από την πόλη Σκήψις στην αρχαία Μυσία, και ήταν γνωστός στην αρχαιότητα για την εξαιρετική του μνήμη.[2]

Επισκόπηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μητρόδωρος αναφέρεται συχνά μαζί με τον φιλόσοφο Χαρμάδα ο οποίος ήταν μέλος της Ακαδημίας του Πλάτωνα και μαθητής του Καρνεάδη. Έτσι η χρονολογία γέννησης του εκτιμάται στο 145 π.Χ. και δείχνει πως υπήρχε σύνδεση του με την Ακαδημία, και πως πολύ πιθανώς ήταν ρήτορας, ευρισκόμενος στην Αθήνα κατά την περίοδο 130-110 π.Χ. προτού επιστρέψει στην Μικρά Ασία.[3]

Τα περισσότερα ιστορικά στοιχεία για τον Μητρόδωρο παραδίδονται από τον Στράβωνα, ο οποίος περιγράφει τον Μητρόδωρο ως πρώην φιλόσοφο που αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική, και πως ασχολήθηκε και με την διδασκαλία της ρητορικής κυρίως μέσω των γραπτών του, στην οποία είχε εφαρμόσει την δική του πρωτότυπη τεχνοτροπία. Αναφέρεται επίσης πως παντρεύτηκε στην Χαλκηδόνα και μετέπειτα λογίζονταν και ως Χαλκηδόνιος, ενώ μετέπειτα μαζί με την σύζυγο του πήγαν στο βασίλειο του Πόντου στην υπηρεσία του Μιθριδάτη ΣΤ΄ Ευπάτωρα όπου του αποδόθηκαν τιμές και ο τίτλος του δικαστή υποθέσεων από τον βασιλιά. Σύντομα όμως έκανε εχθρούς από ανθρώπους που τον ζήλευαν, και έτσι επέλεξε να αποστατήσει από τον Μιθριδάτη καθώς βρισκόταν σε διπλωματική αποστολή στην αυλή του Τιγράνη του Μέγα. Ο Τιγράνης όμως έστειλε τον Μητρόδωρο πίσω στον Μιθριδάτη παρά την θέληση του, και ο Μητρόδωρος πέθανε στην διαδρομή της επιστροφής, είτε από διαταγή να δολοφονηθεί είτε από ασθένεια.

Ο Πλούταρχος αναφέρει πως υπέβοσκε έχθρα μεταξύ των 2 ηγεμόνων, και όταν ο Μιθριδάτης έστειλε τον Μητρόδωρο στον Τιγράνη με σκοπό να του μεταφέρει την αίτηση για στρατιωτική συνδρομή του εναντίον των Ρωμαίων, ο Μητρόδωρος ερωτήθηκε από τον Τιγράνη για το ποιά ήταν η δική του γνώμη επί του θέματος. Η απάντηση του Μητρόδωρου ήταν αυτή που σφράγισε την τύχη του, καθώς απάντησε πως ως διπλωμάτης η απάντηση του ήταν πως θα έπρεπε να συνδράμει, ενώ ως σύμβουλος πως θα έπρεπε να απέχει. Καθώς ο Μητρόδωρος παρέμενε φιλοξενούμενος του Τιγράνη, ο Τιγράνης κοινοποίησε στον Μιθριδάτη την απάντηση του Μητρόδωρου, κάτι που ο Μιθριδάτης εξέλαβε ως προδοσία και διέταξε να κανονιστεί ο θάνατος του. Ο Τιγράνης παρότι πρόδωσε την εμπιστοσύνη που του έδειξε ο Μητρόδωρος και οδήγησε στον θάνατο του, φρόντισε ωστόσο να θαφτεί με τιμές καθώς είχε μετανιώσει για τον τρόπο που είχαν εξελιχτεί τα πράγματα.

Ενδεχομένως πρόκειται για τον ίδιο Μητρόδωρο στον οποίο κάνει αναφορά ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέροντας τον ως μισορωμαίο καθώς ήταν ιδιαίτερα εχθρικός προς τους Ρωμαίους της εποχής. Ο Οβίδιος επίσης αναφέρει πως ο Μητρόδωρος ήταν δριμύς κατηγορός των Ρωμαίων, και τόσο πειστικός ώστε να προκαλεί αμφιβολίες και στους ίδιους τους Ρωμαίους.

Μνημονικές ικανότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν πολλές αναφορές στον Μητρόδωρο από συγγραφείς της αρχαιότητας για την ιδιαίτερη ικανότητα μνήμης του, από Ρωμαίους συγγραφείς όπως ο Κικέρωνας,[4] Κοϊντιλιανός και ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος. Θεωρείται πως υπήρξε κεντρική προσωπικότητα στην διαμόρφωση της τέχνης της μνήμης, μια γενική ομάδα κανόνων και συμβάσεων σχετικά με την οργάνωση των αναμνήσεων, και βελτίωση της ανάκλησης πληροφοριών, και τον συνδυασμό και ανακάλυψη νέων ιδεών.[5]

Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος επιπλέον αναφέρει πως η τεχνική αυτή είχε αρχικά τελειοποιηθεί από τον Σιμωνίδη τον Κείο, και είχε μετέπειτα μεταφερθεί στον Μητρόδωρο, ενώ ο Κοϊντιλιανός περιγράφει πως ο Μητρόδωρος είχε την ικανότητα να θυμάται 360 διαφορετικά αστρολογικά σημεία των 12 ζωδίων μέσα από τα οποία κινείται ο Ήλιος, κατά τις συμβάσεις της εποχής. Γενικά είναι πιθανό πως ο Μητρόδωρος εξειδικεύονταν στην αστρολογία, και το σύνολο των 360 σημείων προκύπτει από την διαίρεση του ζωδιακού κύκου σε 36 δεκανούς όπου ο καθένας καλύπτει 10 μοίρες, και είχε βρει μια αριθμητική μέθοδο ώστε να μπορεί γρήγορα να υπολογίζει την τοποθεσία του οποιοδήποτε σημείου στον ουρανό από τον αριθμητικό δείκτη του.[5]

Άλλες αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν διάφορα άλλα αποσπάσματα της κλασικής γραμματείας όπου ο Μητρόδωρος εμφανίζεται ως πηγή γεωγραφικών και ιστορικών πληροφοριών. Ενδεχομένως πρόκειται για τον ίδιο, ή κάποιον συνωνόματο του επίσης από την πόλη Σκήψις.[6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 102399549. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2020.
  2. Scullard, Howard Hayes; Badian, Ernst (2016-03-07) (στα αγγλικά). Metrodorus (5), of Scepsis, friend of Mithradates VI. doi:10.1093/acrefore/9780199381135.001.0001/acrefore-9780199381135-e-4172. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-02. https://web.archive.org/web/20180602005027/http://classics.oxfordre.com/view/10.1093/acrefore/9780199381135.001.0001/acrefore-9780199381135-e-4172. Ανακτήθηκε στις 2018-11-06. 
  3. Charles Brittain, Philo of Larissa: The Last of the Academic Sceptics, Oxford, 2001, p316 including footnotes 37 and 38
  4. Cicero, De oratore (trans. William Guthrie), London, 1755
  5. 5,0 5,1 The Art of Memory, Frances A. Yates, 1966, pp 39-42
  6. Hallett, Judith P.· Skinner, Marilyn B. (1997). Roman Sexualities. Princeton University Press. σελ. 203. ISBN 0691011788.