Μανούσος Μανούσακας

Μανούσος Μανούσακας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Μανούσος Μανούσακας (Ελληνικά)
Γέννηση	3  Δεκεμβρίου 1914 Ρέθυμνο
Θάνατος	16  Ιουλίου 2003
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	νέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιστορικός φιλόλογος διδάσκων πανεπιστημίου βυζαντινολόγος
Εργοδότης	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών μέλος της Ακαδημίας Αθηνών
Βραβεύσεις	Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα (2001) Βραβείο Χέρντερ (1980) Βραβείο Ζάππα (1960)

Ο Μανούσος Ι. Μανούσακας (1914-2003) Έλληνας ιστορικός, φιλόλογος και καθηγητής πανεπιστημίου και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Βίος

Ο Μανούσος Μανούσακας γεννήθηκε στο Ρέθυμνο στις 3 Δεκεμβρίου 1914, με καταγωγή από τα Σφακιά και το χωριό Ίμβρος από τη μεριά του παππού του. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στη γενέτειρα του. Στο περιοδικό του γυμνασίου του, τη ‘’Μαθητική Ηχώ’’ την οποία διηύθυνε για δύο χρόνια, εξέδωσε και τα πρώτα του κείμενα. Το 1932 εισάγεται στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και αποφοιτά τον Μάιο του 1937. Από το 1938 μέχρι το 1941 διατελεί γραμματέας της Συντακτικής Επιτροπής της Εταιρείας Κρητικών Σπουδών.

Το 1942 διορίζεται συντάκτης του Μεσαιωνικού Αρχείου, του κατοπινού ‘’Κέντρου Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού’’ της Ακαδημίας Αθηνών, και από το 1951 μέχρι το 1961 διευθυντής του ίδιου ιδρύματος. Από το 1947 μέχρι το 1951 λαμβάνει υποτροφία από τη Γαλλική Κυβέρνηση και σπουδάζει στο Παρίσι. Λαμβάνει νέα υποτροφία από το Centre National de la Recherche Scientifique, παρακολουθώντας μαθήματα στην Σορβόννη και στην École Pratique des Hautes Études, ειδικευόμενος στην παλαιογραφία και την εκδοτική κειμένων και εγγράφων. Τον Μάρτιο του 1951 αναγορεύεται αριστούχος διδάκτωρ της Faculté des Lettres του Πανεπιστημίου του Παρισιού με τη διατριβή Contribution à l’ histoire de l'épistolographie néo-hellénique. Τον Μάρτιο του 1960 αναγορεύθηκε αριστούχος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης με διατριβή που είχε ως τίτλο της Η εν Κρήτη συνωμοσία του Σήφη Βλαστού (1453-1454) και η νέα συνωμοτική κίνησης του 1460-1462.

To 1961 εκλέγεται στην έδρα της Ιστορίας των Μέσων και των Νεωτέρων Χρόνων του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης και διδάσκει εκεί μέχρι το 1966 οπότε αποσπάται στη διεύθυνση του Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας, όπου τον είχε εκλέξει η Ακαδημία Αθηνών, μέχρι το 1981. Από το 1975 μέχρι το 1980 υπήρξε διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και από το 1975 μέχρι το 1981 Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου της Κρήτης. Το 1980 εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1982 Ακαδημαϊκός, ενώ το 1995 διετέλεσε πρόεδρός της. Απεβίωσε στις 16 Ιουλίου 2003 σε ηλικία 89 ετών.

Τιμητικές διακρίσεις

Το 1960 έλαβε το βραβείο Ζάππα από την ‘’Association pour l’encouragement des Études Grecques en France’’, το 1980 το βραβείο Χέρντερ από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης . Έχει αναγορευθεί Μέγας Υπομνηματογράφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, επίτιμος διδάκτωρ το 1991 από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας, ενώ το 1994 έλαβε το χρυσό μετάλλιο του Πανεπιστημίου της Κρήτης από το ίδιο πανεπιστήμιο. Επίσης το 2001 έλαβε το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Φοίνικος.

Εργογραφία

Η εργογραφία του Μανούσου Μανούσακα περιλαμβάνει από το 1938 μέχρι το 2004 τετρακόσιους εννιά τίτλους. Πρόκειται για άρθρα σε εφημερίδες, περιοδικά, σύμμεικτους τόμους και συλλογικά έργα, βιβλία, βιβλιοκρισίες, εκθέσεις πεπραγμένων.

Ερευνητικό έργο

Επίκεντρο των ερευνών του είναι η η ιστορία της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής περιόδου και κυρίως η περίοδος της Βενετοκρατίας. Οι εργασίες του είναι ιστορικές, φιλολογικές, παλαιογραφικές στηριγμένες σε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, ενώ έχει εκδώσει και κείμενα ή έγραφα ελληνικά και λατινικά. Ιδιαίτερης σημασίας είναι το έργο του στο Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας: ταξινομητικό, καταλογραφικό, εκδοτικό (επιστημονικές πραγματείες και το περιοδικό Θησαυρίσματα, του οποίου ήταν διευθυντής από το 1966 έως το 1982). Οργάνωσε διεθνή επιστημονικά συνέδρια και συναντήσεις, στα οποία μυήθηκε σειρά νέων ελλήνων και ξένων ερευνητών.

• Η εν Κρήτη συνωμοσία του Σήφη Βλαστού (1453-1454) και η νέα συνωμοτική κίνησης του 1460-1462 (1960) [1]
• Η κρητική λογοτεχνία κατά την εποχή της Βενετοκρατίας (1965)
• Εκκλήσεις (1453 - 1535) των Ελλήνων λογίων της Αναγεννήσεως προς τους ηγεμόνες της Ευρώπης για την απελευθέρωση της Ελλάδος (1965)

Πηγές

• Χωρίς Συντάκτη, «Βιογραφικά στοιχεία Μανούσου Μανούσακα», Θησαυρίσματα / Thesaurismata, τομ. 34 (2004), σελ.11
• Βασίλειου Τωμαδάκη, «Ο καθηγητής και ακαδημαϊκός Μανούσος Μανούσακας και το φιλολογικό του έργο», Παρνασσός, τομ.ΜΓ’, (2001), σελ.427-438
• Αγγελικής Πανοπούλου – Κώστα Τσικνάκη, «Αναγραφή δημοσιευμάτων Μανούσου Ι. Μανούσακα», Θησαυρίσματα / Thesaurismata, τομ. 34 (2004), σελ. 13-68
• Κωνσταντίνος Τσικνάκης, «Από το Ρέθυμνος στη Βενετία. Η επιστημονική διαδρομή του Μ.Ι.Μανούσακα», Κρητολογικά Γράμματα, τομ.19 (2004), σελ.259-285
• Χρύσα Μαλτέζου, «Μανούσακας Μανούσος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 5, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1991, σελ.430
• Θεοχάρης Δετοράκης, «Το ιστορικό έργο του Μανούσου Μανούσακα», Κρητική Εστία,περίοδος Δ' τομ.8,(2000-2001),σελ.249-258

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Χρύσα Μαλτέζου: Μανούσος Μανούσακας, 1914-2003
• Κώστας Τσικνάκης: Ο Μανούσος Ι. Μανούσακας και τα μαθητικά του χρόνια στο Ρέθυμνο