Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μάρεϊ Ρόθμπαρντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάρεϊ Ρόθμπαρντ
Γέννηση2 Μαρτίου 1926
Μπρονξ, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Θάνατος7 Ιανουαρίου 1995 (68 ετών)
Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
ΕθνικότηταΑμερικανική
ΊδρυμαΠολυτεχνικό Ινστιτούτο του Μπρούκλιν
Πανεπιστήμιο της Νεβάδα, Λας Βέγκας
Σχολή/παράδοσηΑυστριακή Σχολή
ΠεδίοΟικονομικά, πολιτική οικονομία, Φυσικό Δίκαιο, αναρχισμός, πραξεολογία, νομισματολογία, φιλοσοφία του νόμου, ηθική, οικονομική ιστορία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Κολούμπια
Επηρεάστηκε απόΧάγιεκ, Λοκ, Μίζες, Ραντ, Σπούνερ, Χάρι Έλμερ Μπαρνς, Τάκερ, Χάρπερ
ΕπηρέασεΜπλοκ, Ες, Χόπε, Χιγκς, Λονγκ, Πολ, Ρόκουελ, Σαλέρνο, Γουντς, Χεσούς Ουέρτα ντε Σότο
ΣυνεισφορέςΑναρχοκαπιταλισμός, Θεωρία του Φυσικού Δικαίου, ιστορικός ρεβιζιονισμός

Ο Μάρεϊ Ρόθμπαρντ (2 Μαρτίου 1926 - 7 Ιανουαρίου 1995) ήταν Αμερικανός συγγραφέας και οικονομολόγος της Αυστριακής Σχολής Οικονομικής Σκέψης που καθόρισε τον σύγχρονο φιλελευθερισμό και έκανε γνωστό τον όρο Αναρχοκαπιταλισμός, μία μορφή αναρχισμού της ελεύθερης αγοράς.[1][2][3]. Ο Ρόθμπαρντ έγραψε περισσότερα από είκοσι βιβλία και θεωρείται από τις σημαντικότερες μορφές του Αμερικάνικου λιμπερταριανού κινήματος. [4]

Χτίζοντας επάνω στην έννοια της αυθόρμητης τάξης (spontaneous order) της Αυστριακής Σχολής Οικονομικής Σκέψης, στην υποστήριξη της ελεύθερης αγοράς δημιουργίας χρήματος και στην καταδίκη του κεντρικού σχεδιασμού,[5] ο Ρόθμπαρντ πίστευε στην κατάργηση του καταναγκαστικού κυβερνητικού ελέγχου της κοινωνίας και της οικονομίας. Υποστήριζε ότι η μονοπωλιακή δύναμη της κυβέρνησης είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ελευθερία και τη μακροπρόθεσμη ευημερία ενός πληθυσμού, λέγοντας ότι το κράτος δεν είναι τίποτα παρά μία "συμμορία κλεφτών" - ο τόπος των πιο ανήθικων, πλεονεκτών και ασυνείδητων ατόμων σε οποιαδήποτε κοινωνία.[6][7][8][9]

Ο Ρόθμπαρντ κατέληγε ότι όλες οι υπηρεσίες που παρέχονται από το κρατικό μονοπώλιο μπορούν να παρέχονται πιο αποτελεσματικά από τον ιδιωτικό τομέα. Έβλεπε πολλούς κανονισμούς και νόμους - δήθεν φτιαγμένους για το "κοινό καλό" - σαν αρπαγή της εξουσίας από κυβερνητικούς γραφειοκράτες οι οποίοι εμπλέκονται σε ένα αχαλίνωτο προσωπικό πλουτισμό, καθώς δεν τους αγγίζουν οι νόμοι της αγοράς. Ο Ρόθμπαρντ υποστήριζε ότι υπάρχει αναποτελεσματικότητα στις κρατικές υπηρεσίες και οι μηχανισμοί των τιμών της ελεύθερης αγοράς θα την εξάλειφαν, εάν αυτές οι υπηρεσίες παρέχονταν από τον ανταγωνισμό του ιδιωτικού τομέα.[10][11][12]

Ο Ρόθμπαρντ καταδίκαζε και την κρατική εταιρειοκρατία (government corporatism). Άσκησε κριτική στις επιχειρηματικές ελίτ οι οποίες χρησιμοποιούσαν την κρατική μονοπωλιακή δύναμη ώστε να επηρεάζουν νόμους και πολιτικές με τρόπο τέτοιο ώστε οι ίδιοι να πριμοδοτούνται σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους. [13]

Υποστήριζε ότι η φορολογία είναι ουσιαστικά κλοπή μεγάλης κλίμακας και ένα "υποχρεωτικό μονοπώλιο δύναμης" που απαγορεύει την πιο αποτελεσματική παροχή άμυνας και δικαστικών υπηρεσιών από ιδιώτες ανταγωνιστές. [7][14] Πίστευε ακόμα ότι το σύστημα των κεντρικών τραπεζών και το τραπεζικό σύστημα κλασματικών αποθεμάτων υπό μονοπωλιακό παραστατικό χρήμα είναι μία μορφή κρατικά επιδοτούμενης, νομιμοποιημένης χρηματοοικονομικής απάτης, αντίθετης στις λιμπερταριανές αρχές και την ηθική.[15][16][17][18] Ο Ρόθμπαρντ κατέκρινε τον στρατιωτικό, πολιτικό και οικονομικό παρεμβατισμό στις υποθέσεις άλλων εθνών. [19][20]

Σύγχρονοι εκπρόσωποι του αναρχοφιλελευθερισμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χεσούς Ουέρτα ντε Σότο, Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Βασιλεύς Χουάν Κάρλος (Universidad Rey Juan Carlos), στη Μαδρίτη της Ισπανίας, σε ένα άρθρο του με τίτλο Liberalismo versus anarcocapitalismo[21] (Φιλελευθερισμός έναντι αναρχοφιλελευθερισμού), το οποίο δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Procesos de Mercado: Revista Europea de Economía Política[22] (Τόμος 4ος, Τεύχος 2ο), υποστήριξε ότι ο κλασικός φιλελευθερισμός είναι ανέφικτος ένεκα της αδυναμίας περιορισμού της ισχύος του κράτους, και τάχθηκε υπέρ του αναρχοφιλελευθερισμού, ως μόνη λύση δια την διασφάλιση της ελευθερίας του ατόμου. Ως εκ τούτου, ο Χεσούς Ουέρτα ντε Σότο πιστεύει στη θεωρητική ανωτερότητα του αναρχοφιλελευθερισμού σε σχέση με τον κλασικό φιλελευθερισμό. Υποστηρίζει επίσης την πλήρη οικονομική ελευθερία και μια εκ βάθρων αναδιοργάνωση του υπάρχοντος χρηματοοικονομικού συστήματος: υποστηρίζει την επιστροφή στον κανόνα του χρυσού και την τήρηση του 100% των καταθέσεων ως αποθεματικό. Για το θέμα αυτό αναφέρεται και στο ντοκιμαντέρ Απάτη: Τα αίτια της μεγάλης ύφεσης[23].

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Miller, David, επιμ. (1991). Blackwell Encyclopaedia of Political Thought. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-17944-5. 
  2. ↑ Wendy McElroy. «Murray N. Rothbard: Mr. Libertarian». Lew Rockwell. July 6, 2000. 
  3. ↑ F. Eugene Heathe. Encyclopedia of Business Ethics and Society. SAGE. 2007. p. 89
  4. ↑ Ronald Hamowy, Editor, The encyclopedia of libertarianism, p 441.
  5. ↑ Free Market Money System by F.A. Hayek
  6. ↑ The Ethics of Liberty, Murray Rothbard
  7. ↑ 7,0 7,1 Hans-Hermann Hoppe. «The Ethics of Liberty». Ludwig von Mises Institute. 
  8. ↑ Repudiating the National Debt Αρχειοθετήθηκε 2011-06-27 στο Wayback Machine., Murray Rothbard
  9. ↑ To Save Our Economy From Destruction Αρχειοθετήθηκε 2013-02-12 στο Wayback Machine., Murray Rothbard
  10. ↑ The Great Society: A Libertarian Critique Αρχειοθετήθηκε 2012-10-23 στο Wayback Machine., Murray Rothbard
  11. ↑ The Noble Task of Revisionism Αρχειοθετήθηκε 2012-10-18 στο Wayback Machine., Murray Rothbard
  12. ↑ The Fallacy of the 'Public Sector' Αρχειοθετήθηκε 2012-11-24 στο Wayback Machine., Murray Rothbard
  13. ↑ For a New Liberty, Chapter 3
  14. ↑ Tax Day, Murray Rothbard
  15. ↑ Rothbard, Murray. The Mystery of Banking Ludwig von Mises Institute. 2008. p. 111
  16. ↑ «Has fractional-reserve banking really passed the market test? (Controversy).». Independent Review. January 2003. http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-2737288_ITM. 
  17. ↑ The Case for the 100% Gold Dollar Αρχειοθετήθηκε 2010-02-26 στο Wayback Machine., Murray Rothbard
  18. ↑ See also Murray Rothbard articles: Private Coinage Αρχειοθετήθηκε 2010-03-28 στο Wayback Machine.; Repudiate the National Debt Αρχειοθετήθηκε 2010-05-06 στο Wayback Machine.; and Taking Money Back Αρχειοθετήθηκε 2010-08-21 στο Wayback Machine.
  19. ↑ Rothbard on War, excerpts from a 1973 Reason Magazine article and other materials, published at Antiwar.com, undated.
  20. ↑ Murray N. Rothbard For a New Liberty, p. 265.
  21. ↑ Επιστημονικό περιοδικό Procesos de Mercado: Revista Europea de Economía Política, Τόμος 4ος, Τεύχος 2ο Αρχειοθετήθηκε 2012-01-07 στο Wayback Machine. Το άρθρο του Χεσούς Ουέρτα ντε Σότο ξεκινά στη σελίδα 13.
  22. ↑ http://www.jesushuertadesoto.com/madre2.htm Αρχειοθετήθηκε 2005-10-25 στο Wayback Machine. revista Procesos Mercado
  23. ↑ Fraude: Por qué la gran recesión. Το ντοκιμαντέρ αυτό είναι διαθέσιμο και στα αγγλικά ως Fraud: Why the Great Recession.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μάρεϊ_Ρόθμπαρντ&oldid=10695624"