Κοινοβούλιο των Φίτζι
Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας των Φίτζι Parliament of the Republic of Fiji | |
|---|---|
| 8ο Δημοκρατικό Κοινοβούλιο | |
 | |
| Είδος | |
| Τύπος | Μονοθάλαμο |
| Ηγεσία | |
| Πρόεδρος (Speaker) | Ναϊκάμα Λαλαμπαλάβου, Λαϊκή Συμμαχία Από 24 Δεκεμβρίου 2022 |
| Πρωθυπουργός | |
| Αρχηγός της Αντιπολίτευσης | Εντ. Ρατού [Ναϊγκάμα Λαλαμπαλάβου, Sodelpa Από 8 Δεκεμβρίου 2020 |
| Γενικός Γραμματέας (Υπηρεσιακός) | Βινιάνα Ναμοσιμάλουα Από 6 Οκτωβρίου 2014 |
| Δομή | |
| Έδρες | 51 μέλη |
 | |
Κοινοβουλευτικές Ομάδες | Κυβέρνηση (29)
Αντιπολίτευση (26)
|
| Εκλογές | |
| Αναλογική εκπροσώπηση με ανοικτή λίστα σε μια απλή πανεθνική περιφέρεια με τη χρήση της Μεθόδου Ντ'Οντ με εκλογικό όριο το 5% | |
Τελευταία εκλογή | 14 Δεκεμβρίου 2022 |
Επόμενη εκλογή | 2026 |
| Τόπος συνεδριάσεων | |
 | |
| Κτήρια της Κυβέρνησης, Σούβα | |
| Ιστοσελίδα | |
| www.parliament.gov.fj | |
Το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας των Φίτζι είναι το νομοθετικό σώμα της Δημοκρατίας των Φίτζι. Αποτελείται από 51 μέλη που εκλέγονται κάθε 4 χρόνια με αναλογική εκπροσώπηση με ανοικτή λίστα σε μία πολυμελή πανεθνική εκλογική περιφέρεια.[1] [2]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εγκατάσταση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Κοινοβούλιο των Φίτζι χρονολογείται από τις 10 Οκτωβρίου 1970, όταν τα Φίτζι ανεξαρτητοποιήθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο. Το Κοινοβούλιο αντικατέστησε το πρώην αποικιακό νομοθετικό όργανο, το Νομοθετικό Συμβούλιο, το οποίο υπήρχε με διάφορες μορφές καθ' όλη τη διάρκεια της αποικιοκρατίας. Το Νομοθετικό Συμβούλιο απαρτιζόταν από 36 μέλη το 1966 και πρόεδρός του ήταν ο Χ. Μόρις Σκοτ.[3] Μια ρήτρα που υπήρχε από παλιά συνέχισε να ισχύει και στο Σύνταγμα του 1970, το οποίο υιοθετήθηκε για την ανεξαρτησία, προέβλεπε τη μετονομασία του παλιού Νομοθετικού Συμβουλίου σε Βουλή των Αντιπροσώπων και την παραμονή στη θέση του, εν αναμονή των πρώτων εκλογών μετά την ανεξαρτησία το 1972. Τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων ήταν 52 το 1972 και αυξήθηκαν ξανά σε 70 το 1992. Λίγο πριν καταργηθεί και διαλυθεί (2013), η Βουλή αριθμούσε 71 μέλη.
Διακοπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από την ανεξαρτησία, η κοινοβουλευτική διακυβέρνηση έχει διακοπεί τρεις φορές. Η πρώτη διακοπή ήταν από το 1987 έως το 1992, λόγω δύο πραξικοπημάτων το 1987 που υποκινήθηκαν από τον αντισυνταγματάρχη Σιτιβένι Ραμπούκα.[4] Η δεύτερη διακοπή σημειώθηκε όταν ένα πραξικόπημα το 2000 που επιχείρησε ο Τζορτζ Σπέιτ κατέστησε το κοινοβουλευτικό σύστημα ανεφάρμοστο και είχε ως αποτέλεσμα τη διάλυση του Κοινοβουλίου.[5] Οι γενικές εκλογές του 2001 αποκατέστησαν το δημοκρατικό σύστημα. Ο στρατός της Δημοκρατίας των Φίτζι υπό την ηγεσία του Φρανκ Μπαϊνιμαράμα ανέτρεψε την κυβέρνηση ξανά το 2006.[6] Δεν διεξήχθησαν περαιτέρω εκλογές μέχρι τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2014 .
Σύνθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η σύνθεση της Βουλής άλλαξε με τα χρόνια. Από το 1972 έως το 1987, υπήρχαν 52 Αντιπρόσωποι και 22 Γερουσιαστές. Το 1992, το Κοινοβούλιο διευρύνθηκε σε 70 αντιπροσώπους και 34 γερουσιαστές, στοιχεία που αναπροσαρμόστηκαν οριακά το 1999 για να προβλέπουν 71 αντιπροσώπους και 32 γερουσιαστές. 25 από αυτούς εξελέγησαν με καθολική ψηφοφορία. Οι υπόλοιποι 46 προορίζονταν για τις εθνοτικές κοινότητες των Φίτζι και εξελέγησαν από τους κοινοτικούς εκλογικούς καταλόγους: 23 Φιτζιανούς, 19 Ινδο-Φιτζιανούς, 1 από τη Ροτούμα και 3 "Γενικούς εκλέκτορες" (Ευρωπαίοι, Κινέζοι και άλλες μειονότητες ). Η άνω αίθουσα του κοινοβουλίου, η Γερουσία, είχε 32 μέλη, τα οποία διορίζονταν επίσημα από τον Πρόεδρο με το διορισμό του Μεγάλου Συμβουλίου των Αρχηγών (14), του Πρωθυπουργού (9), του Αρχηγού της Αντιπολίτευσης (8) και του Συμβούλιο των Νήσων Ροτουμάν (1).
Η Γερουσία ήταν λιγότερο ισχυρή από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. η Γερουσία δεν μπορούσε να δρομολογήσει νομοθεσία, αλλά μπορούσε να την απορρίψει ή να την τροποποιήσει. Οι εξουσίες της Γερουσίας στα οικονομικά νομοσχέδια ήταν πιο περιορισμένες: μπορούσε να ασκήσει βέτο στο σύνολό τους, αλλά δεν μπορούσε να τα τροποποιήσει. Η Βουλή των Αντιπροσώπων θα μπορούσε να παρακάμψει το βέτο των Γερουσιαστών περνώντας το νομοσχέδιο για δεύτερη φορά στην κοινοβουλευτική σύνοδο αμέσως μετά από εκείνη κατά την οποία απορρίφθηκε από τη Γερουσία, έπειτα από ελάχιστη περίοδο έξι μηνών. Οι τροποποιήσεις στο Σύνταγμα εξαιρέθηκαν: το βέτο της Γερουσίας ήταν απόλυτο. Μετά την ψήφιση ενός νομοσχεδίου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, η Γερουσία είχε στη διάθεσή της 21 ημέρες (7 ημέρες στην περίπτωση νομοσχεδίου που χαρακτηριζόταν ως "κατεπείγον") για να το εγκρίνει, να το τροποποιήσει ή να το απορρίψει. Εάν κατά τη λήξη αυτής της περιόδου η Γερουσία δεν είχε κάνει τίποτα γι' αυτό, θεωρείτο ότι είχε περάσει το νομοσχέδιο. Επειδή το κτήριο του κοινοβουλίου είχε μόνο μία αίθουσα συνεδριάσεων, η Γερουσία και η Βουλή των Αντιπροσώπων χρησιμοποιούσαν την ίδια αίθουσα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Μονοθάλαμο σύστημα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Σύνταγμα του 2013 που κυκλοφόρησε η υποστηριζόμενη από τον στρατό προσωρινή κυβέρνηση κατήργησε τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, καθιερώνοντας ένα κοινοβούλιο με 50 μέλη.[7][8] Το άρθρο 54 παράγραφος 2 του Συντάγματος απαιτεί από την Εκλογική Επιτροπή των Φίτζι να επανεξετάσει τη σύνθεση του κοινοβουλίου τουλάχιστον έναν χρόνο πριν από τις γενικές εκλογές και μπορεί, εάν χρειαστεί, να αυξήσει ή να μειώσει τον συνολικό αριθμό των μελών. Στην αναθεώρησή της, η επιτροπή θα διασφαλίσει ότι η αναλογία των μελών προς τον πληθυσμό είναι η ίδια με την αναλογία κατά την ημερομηνία των πρώτων γενικών εκλογών βάσει του παρόντος Συντάγματος. Επιπλέον, η επιτροπή καλείται να λάβει υπόψη την πιο πρόσφατη απογραφή, το Μητρώο Εκλογέων ή οποιαδήποτε άλλη επίσημη πληροφορία είναι διαθέσιμη κατά την αναθεώρησή της.
Δομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Κοινοβούλιο των Φίτζι αποτελείται από 51 μέλη (συν έναν πρόεδρο) και διευθύνεται από τον Πρωθυπουργό των Φίτζι, ο οποίος είναι ο αρχηγός του μεγαλύτερου κυβερνητικού κόμματος. Το σημερινό Κοινοβούλιο εξελέγη στις εκλογές του 2018, με το κόμμα Πρώτα τα Φίτζι, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Φρανκ Μπαϊνιμαράμα, να έχει πλειοψηφία 27 εδρών.[9] Το Σοσιαλδημοκρατικό Φιλελεύθερο Κόμμα (Sodelpa), με επικεφαλής τον Σιτιβένι Ραμπούκα, κέρδισε 21 έδρες και ήταν έτσι το κύριο κόμμα της Αντιπολίτευσης. Το Κόμμα Εθνικής Ομοσπονδίας, με επικεφαλής τον Μπίμαν Πρασάντ, κέρδισε 3 έδρες και προσχώρησε επίσημα στην Αντιπολίτευση μαζί με το Sodelpa.
Πρόεδροι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο μισθός του προέδρου του κοινοβουλίου είναι 150.000 FJ$ ετησίως.[10]
Βουλή των Αντιπροσώπων (1970-2013)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1970-72: Σερ Ρόναλντ Κερμόντε
- 1972-76: Ρ. Ντ. Πατέλ - Εθνικό Κόμμα Ομοσπονδίας
- 1976-77: Σερ Βιτζάι Σινγκχ (1931-2006) - Κόμμα Συνασπισμού (Κ.Σ.)
- 1977-82: Μοσέσε Κιονιμπαράβι (1938-1987) - Κ.Σ.
- 1983-87: Τομάσι Βακατόρα (1926-2006) - Κ.Σ.
- 1987 : Μιλιτόνι Λεγουενικίλα - Κ.Σ.
- 1987-92 : Κενή
- 1992-2000 Δρ Απενίσα Κουρισακίλα (1933-) - Φιτζιανό Πολιτικό Κόμμα
- 2000-01: Κενή
- 2001-06: Επέλι Ναϊλατικάου (1941-) - Ανεξάρτητος
- 2006 : Πίτα Νακούβα - Ενωμένο Κόμμα Φίτζι
- 2006-13: Κενή
- 2013: Καταργήθηκε
Γερουσία (1972-2013)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Όνομα | Περίοδος | Σημειώσεις |
|---|---|---|
| Σερ Ρόμπερτ Μάνρο (1907-1995) |
1970 – 1982 | [11] |
| Ουέσλεϊ Μ. Μπάρετ | 1982 – 1987 | [12] |
| Γ. Τζ. Κλαρκ | 1987 | [13] |
| Ρατού Τεβίτα Βακαλαλάμπουρε (1927-2005) |
1992 – 1996 | |
| Τζοζέφα Ιλόιλο (1920-2011) | 1996 – 1999 | |
| Ρατού Ταλέμο Ρατακέλε | 1999 – 2001 | |
| Τάιτο Γουαγκαβακατόνγκα | 2001 – 2006 | |
| Ρατού Κινιτζότζι Μαϊβαλίλι | 2006 |
Κοινοβούλιο των Φίτζι (2013-σήμερα)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο μισθός του Προέδρου του Κοινοβουλίου είναι 150.000 δολάρια Φίτζι ετησίως.[10]
| Εικόνα | Όνομα | Από | Έως | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|---|
|
Τζίκο Λουβένι (1946-2018) |
6 Οκτωβρίου 2014 | 22 Δεκεμβρίου 2018 | Απεβίωσε εν ενεργεία |
|
Επέλι Ναϊλατικάου (1941-) |
11 Φεβρουαρίου 2019 | 24 Δεκεμβρίου 2022 | |
| Ναϊκάμα Λαλαμπαλάβου (1953-) |
24 Δεκεμβρίου 2022 | Σήμερα |
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Electoral system IPU
- ↑ Electoral system for national legislature – Fiji Αρχειοθετήθηκε 2018-09-04 στο Wayback Machine. IDEA
- ↑ The Parliamentarian. 47. General Council of the Commonwealth Parliamentary Association. 1966.
- ↑ «Fiji Politics 1987 Coup - 14 May». Global Security. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2019.
- ↑ «Fijian Police Officer Killed During Melee». Los Angeles Times. 29 Μαΐου 2000. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Taylor, Phil (2006-12-04). «Fiji coup under way as troops seize weapons». The New Zealand Herald. http://www.nzherald.co.nz/section/story.cfm?c_id=1&ObjectID=10413718. Ανακτήθηκε στις 2006-12-06.
- ↑ "President signs long-awaited Fiji constitution into law" Australia Network News, 19 Σεπτεμβρίου 2013
- ↑ "Fiji: New Constitution Signed into Law" Library of Congress, Global Legal Monitor,9 Σεπτεμβρίου 2013
- ↑ «Fiji's election winner blames rain for drop in support». RNZI. 20 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 10,0 10,1 Government of Fiji Gazette (3 Οκτωβρίου 2014). «PARLIAMENTARY REMUNERATIONS DECREE 2014 (DECREE NO. 29 OF 2014)» (PDF). www.parliament.gov.fj.
- ↑ «The Parliamentarian». 1973.
- ↑ «The Parliamentarian: Journal of the Parliaments of the Commonwealth». 1986.
- ↑ «The Parliamentarian: Journal of the Parliaments of the Commonwealth». 1987.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ζωντανή μετάδοση του Κοινοβουλίου των Φίτζι
- Διαδικτυακή πύλη της κυβέρνησης των Φίτζι Αρχειοθετήθηκε 2020-12-08 στο Wayback Machine.
- Επίσημος ιστότοπος του Κοινοβουλίου των Φίτζι