Καθεδρικός ναός της Γάνδης
Συντεταγμένες: 51°03′11″N 3°43′37″E / 51.0530°N 3.727°E
| Σιντ-Μπάαφ Κατεντράαλ | |
|---|---|
| Sint-Baafskathedraal | |
 | |
 | |
 | |
| Είδος | καθεδρικός ναός[1] |
| Αρχιτεκτονική | γοτθική αρχιτεκτονική, ρομανική αρχιτεκτονική[2] και Brabantine Gothic[2] |
| Διεύθυνση | Sint-Baafsplein 1A[2] |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 51°3′11″N 3°43′36″E |
| Θρήσκευμα | Καθολικισμός |
| Θρησκευτική υπαγωγή | Roman Catholic Diocese of Ghent |
| Διοικητική υπαγωγή | Γάνδη[3] |
| Χώρα | Βέλγιο[4] |
| Έναρξη κατασκευής | 1559[5], 1150[2], 1534[2] και 14ος αιώνας[2] |
| Προστασία | Βελγικό πολιτιστικό μνημείο (από 1936)[2] |
| Ιστότοπος | |
| Επίσημος ιστότοπος | |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ο Καθεδρικός ναός της Γάνδης (Σιντ-Μπάαφ Κατεντράαλ, Sint Baafskathedraal) είναι η έδρα της μητρόπολης της Γάνδης.
Ο Άγιος Μπάφο (ή Μπαβόν στα γαλλικά) (St. Bavo), ο τοπικός Άγιος της Γάνδης του 7ου αιώνα, εγκατέλειψε την πλούσια και έκλυτη ζωή του για να γίνει ο πρώτος ιεραπόστολος στη Φλάνδρα και τη Γαλλία, και κατόπιν ερημίτης. Χτισμένος σε διάφορα στάδια, ο Σιντ Μπάαφ Κατεντράαλ (Καθεδρικός Αγίου Μπάβο)[6] αντιπροσωπεύει διάφορες φάσεις του γοτθικού ρυθμού, από το ιερό του 13ου και 14ου αιώνα μέχρι το μεταγενέστερο κλίτος που στηρίζεται σε λεπτεπίλεπτους κίονες. Το κύριο αξιοθέατο του καθεδρικού είναι το περίφημο Πολύπτυχο της Γάνδης των αδελφών φαν Άικ, που στεγαζόταν σε πλευρικό παρεκκλήσιο και συνεχίζει να στεγάζεται μέσα στον ναό.
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κτίσμα βασίστηκε στο υπάρχον παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, το οποίο ήταν κατά βάση ξύλινο. Καθαγιάστηκε το 942 από τον Τρανσμάρους, επίσκοπο της Τουρναί και της Νουαγιόν (Noyon). Ίχνη της αρχικής κατασκευής είναι εμφανή στην κρύπτη του ναού.
Το παρεκκλήσιο σταδιακά επεκτάθηκε σε στυλ Ρωμανικής αρχιτεκτονικής στο 1038. Ίχνη και αυτής της επέκτασης είναι σήμερα εμφανή στην κρύπτη του ναού.
Κατά την περίοδο από τον 14ο ως τον 16ο αιώνα, έγιναν σχεδόν συνεχείς επεκτάσεις στην υπάρχουσα δομή, με γοτθική τεχνοτροπία. Νέο χοροστάσιο, ακτινωτά διατεταγμένα παρεκκλήσια, επεκτάσεις των πτερύγων, διάδρομοι στον σηκό και το δυτικό τμήμα με ένα πύργο προστέθηκαν στον ναό. Η κατασκευή θεωρήθηκε ολοκληρωμένη στις 7 Ιουνίου 1569.
Το 1539, ως αποτέλεσμα της επανάστασης κατά του Καρόλου Ε΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το παλαιό αββαείο του Αγίου Μπάβο διαλύθηκε και ο ηγούμενος με τους μοναχούς αποτέλεσαν σώμα κανόνος που συνάφθηκε με τον ναό. Όταν ιδρύθηκε η επισκοπή της Γάνδης, ο ναός αποτέλεσε την έδρα του (Καθεδρικός ναός). Στον ναό αυτό βαπτίστηκε ο Κάρολος Ε΄.
Φωτοθήκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Το εσωτερικό της κρύπτης του ναού με τοιχογραφίες θρησκευτικών μορφών. -
Περίτεχνοι σηκοί από μάρμαρο και πέτρα στο εσωτερικό του ναού. -
Το πολύπτυχο της Γάνδης. -
Κασπάρ ντε Κράιερ: Το μαρτύριο της Αγίας Βαρβάρας
Έργα τέχνης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πολύπτυχο της Γάνδης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο ναός είναι διάσημος επειδή σε αυτόν φυλάσσεται το πολύπτυχο της Γάνδης, το οποίο αρχικά βρισκόταν στο παρεκκλήσιο του Γιόοστ Βάιντ (Joost Vijd). Σήμερα στο παρεκκλήσιο υπάρχει το αντίγραφό του. Το θέμα του πολυπτύχου είναι η "λατρεία του Μυστικού Αμνού" και το ζωγράφισαν οι αδελφοί Χούμπερτ βαν Άικ και Γιαν βαν Άικ. Θεωρείται το αριστούργημά του και ένα από τα σημαντικότερα έργα της βορειοευρωπαϊκής Αναγέννησης καθώς και ένα από τα αριστουργήματα του Βελγίου.[7] Μερικές από τις πτέρυγες του πολυπτύχου αγοράστηκαν, το 1816, από τον Άγγλο συλλέκτη που ζούσε στο Βερολίνο Έντουαρντ Σόλλυ (Edward Solly).[7] Το 1821 τα αγόρασε ο βασιλέας Φρειδερίκος Γουλιέλμος Γ΄ της Πρωσίας και συνέχισαν να φυλάσσονται στη Γερμανία. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και άλλες πτέρυγες αφαιρέθηκαν από τον ναό και μεταφέρθηκαν στη Γερμανία. Ως τμήμα των πολεμικών επανορθώσεων από πλευράς Γερμανίας, με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, η Γερμανία επέστρεψε όλες τις πτέρυγες του πολυπτύχου, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που είχε αγοράσει νόμιμα ο Σόλλυ, για την "επανόρθωση πράξεων καταστροφής" κατά τη διάρκεια του Πολέμου.[7]
Οι Γερμανοί δυσανασχέτησαν για την "απώλεια των πτερύγων" και, όταν άρχισε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στο Βέλγιο λήφθηκε η απόφαση το έργο να σταλεί προς φύλαξη στο Βατικανό, ώστε να παραμείνει ασφαλές.[7] Ενώ το έργο βρισκόταν καθ' οδόν στη Γαλλία, έγινε γνωστή η προσχώρηση της Ιταλίας στον πόλεμο, στο πλευρό των δυνάμεων του Άξονα. Προσωρινά φυλάχθηκε σε ένα μουσείο στο Πω (Pau) στα Ατλαντικά Πυρηναία μέχρι λήξεως του πολέμου καθώς οι στρατιωτικοί αντιπρόσωποι Γαλλίας, Βελγίου και Γερμανίας συμφώνησαν ότι για να μετακινηθεί το έργο θα χρειαζόταν η συναίνεση και των τριών πλευρών.[7] Το 1942 ο Χίτλερ διέταξε να μεταφερθεί το έργο και να φυλαχθεί σε ένα κάστρο στη Βαυαρία. Όταν οι αεροπορικές επιδρομές των Συμμάχων έθεσαν το κάστρο σε κίνδυνο, το έργο μεταφέρθηκε στις στοές ενός αλατωρυχείου.[8] Οι βελγικές και οι γαλλικές αρχές διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την υφαρπαγή του έργου και ο επικεφαλής της Μονάδας Προστασίας της Τέχνης του γερμανικού στρατού απολύθηκε αφού διαφώνησε με την υφαρπαγή αυτή.[8]
Μετά το τέλος του Πολέμου, το πολύπτυχο επέστρεψε στον Καθεδρικό ναό. Αποφασίστηκε να μην αναρτηθεί στην αρχική του θέση, στο παρεκκλήσιο του Γιόοστ Βάιντ, αλλά σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα εντός του ναού, με ελεγχόμενες συνθήκες, ώστε να αποφευχθεί η φθορά του. Το πολύπτυχο είναι επισκέψιμο για το κοινό, απαγορεύεται η φωτογράφησή του και η είσοδος στην αίθουσα φύλαξής του στοιχίζει 4€ κατ' άτομο (Οκτώβριος 2015).
Στο πλάι του ναού, στον περίβολο του νότιου τμήματος του ιερού, η πόλη της Γάνδης έχει ανεγείρει μνημείο, τιμώντας τους δημιουργούς του πολύπτυχου αδελφούς φαν Άικ.
Άλλα έργα τέχνης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στον ναό στεγάζονται και άλλα έργα αξιομνημόνευτων καλλιτεχνών: Υπάρχει ο πίνακας του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς "Ο Άγιος Μπάβο εισέρχεται στη Μονή της Γάνδης", το "Τρίπτυχο της Σταύρωσης", που αποδίδεται στον Γιούστους φαν Χεντ (Justus van Gent), έργα του Λούκας ντε Χέερε (Lucas de Heere), ένα από τα οποία είναι η "Άποψη της Γάνδης". Ο Φρανς Πάουρμπους ο πρεσβύτερος (Frans Pourbus the Elder) συνέθεσε 14 πίνακες με την "Ιστορία του Αγίου Ανδρέα" (1572) και το "Τρίπτυχο του Βίγκλιους" (Triptych of Viglius). Ο Κασπάρ ντε Κράιερ (Caspar de Crayer) αντιπροσωπεύεται από τους πίνακες "Ο Άγιος Μακάριος της Γάνδης" "Ο αποκεφαλισμός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή" και "Το μαρτύριο της Αγίας Βαρβάρας". Στον ναό στεγάζονται, επίσης, έργα του Άντοον φαν ντερ Χέβελ (Antoon van den Heuvel), περιλαμβανομένου του πίνακα "Ο Ιησούς και η μοιχαλίς" και "Η Ανάσταση του Χριστού". Υπάρχουν ακόμη έργα του Λούκας φαν Ούντεν (Lucas van Uden) και Γιαν φαν Κλέεφ (Jan van Cleef) .[9]
Κύρια σημεία ενδιαφέροντος στην εσωτερική διακόσμηση, είναι η σε στυλ μπαρόκ αγία Τράπεζα (1702-1782) από λευκό, μαύρο και κόκκινο μάρμαρο, ο σε στυλ ροκοκό άμβωνας (1741-1745) κατασκευασμένος από βαλανιδιά, επιχρυσωμένο ξύλο, λευκό και μαύρο μάρμαρο, δημιουργία του Λωράν Ντελβώ (Laurent Delvaux), με κάγκελο από σφυρήλατο σίδηρο του Γ. Άρενς (J. Arens), το επιτύμβιο μνημείο των επισκόπων της Γάνδης από λευκό και μαύρο μάρμαρο (1652-1654), έργο του Ζερόμ Ντυκενουά (ΙΙ) (Jerôme Duquesnoy (II)) και, τέλος, συλλογή από πολύτιμα ασημικά και λειτουργικά άμφια.
Τα καθίσματα είναι σύγχρονα, σχεδιασμένα από τον Μάαρτεν φαν Σέφερεν (Maarten Van Severen).
Τύμβοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Κορνέλιους Γιάνσεν (Cornelius Jansen, 1510-1576) πρώτος επίσκοπος της Γάνδης (1565–1576)
- Καρλ φαν ντεν Μπος (Karl van den Bosch), επίσκοπος της Γάνδης
- Καρλ-Γιούστους Κάλεβερτ (Karl-Justus Calewaert, 1893–1963) 27ος επίσκοπος της Γάνδης
- Πρίγκηπας Φέρντιναντ ντε Λόμπκοβιτς (Ferdinand de Lobkowitz, 1726–1795) επίσκοπος της Γάνδης, 1779–1795
- Γιαν ντε Σμετ (Jan de Smet), επίσκοπος της Γάνδης
- Γιαν φαν ντε Φέλντε, (Jan van de Velde) 20ός επίσκοπος της Γάνδης (1779-1838
- Χέραρντ φαν Έερσελ (απεβ. 1778), επίσκοπος της Γάνδης
- Ιχνάζ Αουγκούστους Σχετζ φαν Χρόμπεντονκ, (Ignaz Augustus Schetz van Grobbendonck, 1625–1680) 11ος επίσκοπος της Γάνδης
- Μισέλ του Βαλουά, Δούκισσα της Βουργουνδίας
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ www
.sintbaafskathedraal .be /en /history /the-ghent-altarpiece /. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 (Ολλανδικά) id
.erfgoed .net /erfgoedobjecten /25743. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. - ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 7280. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2018.
- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018.
- ↑ www
.sintbaafskathedraal .be /en /history /building-history /. - ↑ Συχνά αναφέρεται λανθασμένα ως καθεδρικός ναός του Αγίου Βονιφάτιου. Ο Άγιος Βονιφάτιος (Saint Boniface) ήταν διαφορετικό πρόσωπο από τον Άγιο Μπάβο (Saint Bavo).
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Michael J. Kurtz, America and the return of Nazi contraband, Cambridge University Press, 2006
- ↑ 8,0 8,1 Kurtz, Michael J. (2006). America and the return of Nazi contraband. Cambridge University Press. σελ. 25.
- ↑ De Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed, Sint-Baafskathedraal (ID: 25743) at Inventaris onroerend erfgoed (Ολλανδικά)