Ιταλική Ανατολική Αφρική

Διοικητική διαίρεση της "Ιταλικής Ανατολικής Αφρικής"

Η Ιταλική Ανατολική Αφρική (Ιταλικά Africa Orientale Italiana) ήταν αποικία της Ιταλίας με βραχύβιο βίο.

Στις 10 Ιουνίου του 1940, ο Ιταλός δικτάτορας Μουσολίνι εισήλθε στοn Β΄ Π.Π., συμμαχώντας με τον ηγέτη της Γερμανίας Αδόλφο Χίτλερ και δημιουργώντας παράλληλα τον Άξονα. Σαν αποτέλεσμα, η Ιταλική αποικία της «Ανατολικής Αφρικής» (την οποία είχαν εγκαθιδρύσει οι Ιταλοί το 1936 μετά την κατάκτηση της Αιθιοπίας, την οποία ενσωμάτωσαν στις ήδη κτήσεις τους της Ιταλικής Σομαλίας και της Ιταλικής Ερυθραίας) έμελλε να έχει πολύ περιορισμένη διάρκεια ζωής. Μετά τον πόλεμο, οι περιοχές της πρώην Ιταλικής Σομαλίας και της Ερυθραίας τέθηκαν υπό βρετανικό έλεγχο.

Αρχικά, οι Ιταλικές δυνάμεις επιτέθηκαν εναντίον Βρετανικών μονάδων και Κοινοπολιτειακών στρατευμάτων που βρίσκονταν στο Σουδάν, στην Κένυα και στη Βρετανική Σομαλία, και μέχρι τον Αύγουστο σημείωσαν αρκετές επιτυχίες σε βάρος τους. Ωστόσο, προς τα τέλη του 1941, κατά τη διάρκεια της συμμαχικής εκστρατείας στην Ανατολική Αφρική, η Αιθιοπία απελευθερώθηκε από τον Ιταλικό έλεγχο, χάρις σε συντονισμένες ενέργειες μιας μικτής στρατιάς, που την αποτελούσαν Βρετανικές, Κοινοπολιτειακές και Αιθιοπικές μονάδες, ενισχυμένες από μαχητές του ελεύθερου Γαλλικού και Βελγικού στρατού. Κατά τη διάρκεια της εξορίας του στη Μεγάλη Βρετανία, ο έκπτωτος Αβυσσηνός αυτοκράτορας Χαϊλε Σελασιέ είχε προσπαθήσει να εξασφαλίσει τη συνεργασία των δυτικών δημοκρατιών, εντούτοις ελάχιστα κατάφερε προς αυτή την κατεύθυνση, μέχρι το ξεκίνημα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, τον Σεπτέμβριο του 1939. Εν συνεχεία όμως, ο Σελασιέ και ο Βρετανός μονάρχης Γεώργιος ΣΤ' συμφώνησαν σε μια κοινή δράση, προκειμένου να εκδιώξουν τους Ιταλούς από την κατεχόμενη Αιθιοπία. Για τον σκοπό αυτό, ο Αιθίοπας αυτοκράτορας εγκαταστάθηκε στο Χαρτούμ, έτσι ώστε να εγκαταστήσει στενότερη επικοινωνία μεταξύ των εκεί βρετανικών δυνάμεων και των Αιθιοπικών στρατευμάτων αντίστασης.

Στις 18 Ιανουαρίου του 1941 ο Σελασιέ διέσχισε τα σύνορα και εισήλθε στη χώρα του, στην περιοχή κοντά στο χωριό Um Iddla. Δύο ημέρες αργότερα ενώθηκε με μια μικρή ομάδα Βρετανών και ντόπιων, και στις 5 Μαΐου μπήκε στην πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα ως επικεφαλής των ελεύθερων Αιθιοπικών στρατευμάτων, και την απελευθέρωσε. Εκμεταλλευόμενοι τη γενική υποχώρηση των Ιταλών κάτω από την συμμαχική πίεση, οι Αιθίοπες συνέχισαν έναν εκτεταμένο ανταρτοπόλεμο εναντίον τους, και τελικά εξεδίωξαν οριστικά τα υπολείμματα του Ιταλικού στρατού κατοχής το φθινόπωρο του 1943, μετά την Ιταλική συνθηκολόγηση. Η ηττημένη Ιταλία υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από κάθε αξίωση στην ανατολική Αφρική, ενώ στην Αιθιοπία επιδικάσθηκε το ποσό των 25.000.000 δολαρίων σαν πολεμική αποζημίωση. Η Αιθιοπία έγινε ξανά ανεξάρτητο κράτος, και ο Χαϊλε Σελασιέ επανήλθε στον θρόνο του.

Η Ιταλική κατοχή της χώρας είχε προκαλέσει την καταστροφή 2.000 εκκλησιών, 525.000 κατοικιών, απώλεια 14.700.000 κτηνών. Ο λογαριασμός για όλες αυτές τις φθορές παρουσιάσθηκε από τις Αιθιοπικές Αρχές στην αρμόδια επιτροπή αποζημιώσεων, και ανερχόταν στις 184.746.023 αγγλικές λίρες. Επιπρόσθετα οι ανθρώπινες απώλειες της Αιθιοπίας, όπως καταγράφηκαν από τις υπηρεσίες της χώρας μετά την απελευθέρωσή της, αναλύονταν σε συνολικά 275.000 νεκρούς μαχητές εν ώρα πολέμου. Κατά τη διάρκεια της κατοχής, από το 1936 έως το 1941, σκοτώθηκαν ακόμη 78.500 αντιστασιακοί, ενώ από βομβαρδισμούς βρήκαν τον θάνατο 17.800 άμαχοι και άλλοι 30.000 δολοφονήθηκαν το Φεβρουάριο του 1937 (ομαδική σφαγή). Επίσης 35.000 άνθρωποι πέθαναν από τις κακουχίες σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, άλλοι 24.000 πατριώτες εκτελέσθηκαν, και επιπλέον 300.000 πολίτες πέθαναν ύστερα από στερήσεις λόγω της ολοσχερούς καταστροφής των χωριών τους. Το γενικό σύνολο ανθρώπινων απωλειών έφθανε έτσι στις 760.300 ζωές. Οι Ιταλοί αμφισβήτησαν αυτούς τους αριθμούς, ισχυριζόμενοι ότι είχαν σκόπιμα διογκωθεί στο διπλάσιο.