Μετάβαση στο περιεχόμενο

Θεόδωρος Τουρκοβασίλης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θεόδωρος Τουρκοβασίλης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Θεόδωρος Τουρκοβασίλης (Ελληνικά)
Γέννηση1891
Αλωνίσταινα
Θάνατος3  Μαρτίου 1975
Αθήνα
Τόπος ταφήςΠρώτο Νεκροταφείο Αθηνών
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδικηγόρος
πολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚόμμα Ελευθεροφρόνων και Λαϊκόν Κόμμα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΥπουργός Δικαιοσύνης της Ελλάδας
Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας
μέλος της Γερουσίας της Ελλάδας
μέλος της Βουλής των Ελλήνων (εκλογική περιφέρεια Αρκαδίας)

Ο Θεόδωρος Τουρκοβασίλης (Αλωνίσταινα Αρκαδίας, 17 Ιουλίου[1] 1891 - Παλαιό Φάληρο, 3 Μαρτίου 1975) ήταν Έλληνας δικηγόρος και πολιτικός εθνικιστικών και ακροδεξιών πεποιθήσεων. Διατέλεσε βουλευτής, υπουργός, γερουσιαστής, αρχηγός πολιτικού κόμματος και διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Στην μακρόχρονη πολιτική του σταδιοδρομία συνεργάστηκε με διάφορους πολιτικούς ηγέτες, από τον Ιωάννη Μεταξά μέχρι τον Γεώργιο Παπανδρέου.[2]

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε το 1891 στην Αλωνίσταινα της Αρκαδίας. Ήταν απόγονος οικογένειας οπλαρχηγών της Επανάστασης του 1821, η οποία έφερε αρχικά το επώνυμο Δημητρακόπουλος. Σύμφωνα με τον γνωστό ιστορικό Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο, ο Βασίλειος Δημητρακόπουλος, οπλαρχηγός υπό τις διαταγές του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη συνήθιζε να τιμωρεί άγρια τους Έλληνες που συνεργάζονταν με τους Οθωμανούς, προκαλώντας το σχόλιο του Κολοκοτρώνη «Τούρκος είσαι ρε Βασίλη και τους τιμωρείς έτσι;», απ' όπου προέκυψε το προσωνύμιο, μετέπειτα επώνυμο, Τουρκοβασίλης.[3]

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Θεόδωρος Τουρκοβασίλης επέστρεψε στη Τρίπολη (1914) όπου και άρχισε να δικηγορεί. Από νωρίς ασχολήθηκε με την πολιτική και πρωτοεκλέχθηκε βουλευτής Αρκαδίας το 1920 με το Λαϊκόν Κόμμα του Δημητρίου Γούναρη. Στη συνέχεια προσχώρησε στο Κόμμα Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά. Μετά τις εκλογές του 1926 και την δημιουργία οικουμενικής κυβέρνησης, ανέλαβε υπουργός Δικαιοσύνης και στις δύο κυβερνήσεις συνασπισμού που ακολούθησαν, έως το 1928. Το 1929 εκλέχθηκε γερουσιαστής Αρκαδίας, ενώ το 1933 ανέλαβε υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση συνασπισμού του Παναγή Τσαλδάρη. Επί κυβερνήσεως του Γ. Κονδύλη το 1935 ανέλαβε και πάλι υπουργός Παιδείας.

Στις 29 Αυγούστου του 1940 ο Ιωάννης Μεταξάς διέταξε τη σύλληψη και την εξορία του Θ. Τουρκοβασίλη, όταν διαπιστώθηκε η συμμετοχή του σε συνωμοτική κίνηση ανατροπής του καθεστώτος. Το 1943, επί κατοχικής κυβέρνησης του Ιωάννη Ράλλη, ανέλαβε την διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος, αλλά ύστερα από τρεις μήνες συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίσθηκε επί τετράμηνο.

Μετά την απελευθέρωση, ίδρυσε το Κόμμα Εθνικοφρόνων, ενώ στις εκλογές των ετών 1950 και 1951 συνεργαζόμενος με τον πρώην υπουργό του Μεταξά Κωνσταντίνο Μανιαδάκη δημιούργησαν την Πολιτική Ανεξάρτητη Παράταξη. Στις εκλογές του 1956, έλαβε μέρος ως αρχηγός του Κόμματος των Εθνικοφρόνων.

Το 1961 συνεργάστηκε με τον Γεώργιο Παπανδρέου (όπως και αρκετοί άλλοι αντικαραμανλικοί δεξιοί) και συμμετείχε στην ίδρυση της Ενώσεως Κέντρου, αλλά απέτυχε να εκλεγεί βουλευτής Αρκαδίας.[2]

Πέθανε στις 3 Μαρτίου 1975, σε ηλικία 84 ετών και κηδεύτηκε την επομένη στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών.

  1. Ρεβέκα Γαλανού - Τουρκοβασίλη, Θεόδωρος Τουρκοβασίλης. Ιστορική αναφορά, εκδόσεις Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2000, σελ. 19.
  2. 2,0 2,1 Θανάσης Διαμαντόπουλος, Η Ελλάδα τον 20ό αιώνα, «Επτά Ημέρες», Καθημερινή, 5 Δεκεμβρίου 1999
  3. Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Βιβλίο 15ο, σελ. 242, εκδόσεις Γαλαξία-Ερμείας.
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, Αθήνα, τομ. 57ος, σελ. 425.
  • Φαίδων Βρανάς (επιμέλεια), Ιωάννης Μεταξάς. Το προσωπικό του ημερολόγιο, τομ. 4ος.