Θάμυρις
Στην ελληνική μυθολογία ο Θάμυρις ή Θάμυρης[1] ή Θαμύρας ήταν θρυλικός ποιητής, τραγουδιστής και μουσικός, στον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες απέδιναν πολλά ποιήματα και ωδές, καθώς και νεωτερισμούς στη μουσική.
Ο μύθος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με τον Όμηρο [2] και τον Ευριπίδη καταγόταν από τη Θράκη. Κατά την παράδοση, ο Θάμυρις, γιος του μουσικού Φιλάμμωνα[3] και της νύμφης Αργιόπης[4], έγραψε και μελοποίησε μία «Θεογονία», μία «Κοσμογονία» και μία «Τιτανομαχία». Πίστευαν επίσης ότι αυτός ήταν ο εφευρέτης του «δώριου τρόπου». Από τον πατέρα του ο Θάμυρις ήταν εγγονός του θεού Απόλλωνα. Σύμφωνα με άλλες εκδοχές, ο Θάμυρις ήταν γιος του Αεθλίου και εγγονός του Ενδυμίωνα, ενώ μητέρα του ήταν η ίδια η Μούσα Ερατώ ή η Μελπομένη.
Ο Θάμυρις ήταν ωραιότατος και διακρινόταν τόσο στο τραγούδι όσο και στο παίξιμο της λύρας, όργανο το οποίο έμαθε από τον Λίνο. Μια άλλη παράδοση λέει ότι ο Θάμυρις δίδαξε τον Όμηρο μουσική.
Ο Θάμυρις καυχήθηκε κάποτε για την τέχνη του και θέλησε να συναγωνισθεί με τις Μούσες. Καθώς ήταν φυσικό, όχι μόνο ηττήθηκε, αλλά και τιμωρήθηκε, επειδή οι Μούσες του αφαίρεσαν τη μουσική τέχνη, αλλά και το φως του[5], στο Δώριον, κοντά στην Αρχαία Ιθώμη. Μετά την τύφλωσή του, ο Θάμυρις πέταξε τη λύρα του στον ποταμό Βαλύρα (από το «βάλλω» και το «λύρα») στην Πελοπόννησο. Ο Παυσανίας όμως αναφέρει πως έχασε το φως του πιθανώς από κάποια ασθένεια και σταμάτησε να απαγγέλλει ποιήματα.[6]. Ο Πλάτωνας τον αναφέρει σε πολλά έργα του, στους "νόμους" γράφει κανείς να μην τραγουδήσει άσημο τραγούδι εάν δεν το επιτρέψουν οι νομοφύλακες ακόμα και αν είναι καλύτερο από τους ύμνους του Θάμυρι[7].
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Θάμυρης». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2023.
- ↑ [...] Θάμυριν τὸν Θρήϊκα παῦσαν [...]Ομήρου Ιλιάδα Β 595
- ↑ «Φιλάμμωνας». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2023.
- ↑ οὗ Θάμυρις ὁ Φιλάμμωνος καὶ Ἀργιόπης νύμφης ἔσχεν ἔρωτα, πρῶτος ἀρξάμενος ἐρᾶν ἀρρένων. ἀλλ᾽ Ὑάκινθον μὲν ὕστερον Ἀπόλλων ἐρώμενον ὄντα δίσκῳ βαλὼν ἄκων ἀπέκτεινε, Απολλόδωρου βιβλιοθήκη Α΄[Α 3,3
- ↑ Θάμυρις δὲ κάλλει διενεγκὼν καὶ κιθαρῳδίᾳ περὶ μουσικῆς ἤρισε μούσαις, συνθέμενος, ἂν μὲν κρείττων εὑρεθῇ, πλησιάσειν πάσαις, ἐὰν δὲ ἡττηθῇ, στερηθήσεσθαι οὗ ἂν ἐκεῖναι θέλωσι. καθυπέρτεραι δὲ αἱ μοῦσαι γενόμεναι καὶ τῶν ὀμμάτων αὐτὸν καὶ τῆς κιθαρῳδίας ἐστέρησαν. Απολλόδωρου βιβλιοθήκη Α΄[Α 3,3]
- ↑ προσκεῖσθαί φησι Θαμύριδι ἐν Ἅιδου δίκην τοῦ ἐς τὰς Μούσας αὐχήματος. διεφθάρη δὲ ὁ Θάμυρις ἐμοὶ δοκεῖν ὑπὸ νόσου τοὺς ὀφθαλμούς, τὸ δὲ αὐτὸ καὶ Ὁμήρῳ συνέπεσεν ὕστερον: ἀλλ' ὁ μὲν καὶ ἐς ἅπαν διετέλει ποιῶν, οὐ γάρ τι εἶκε τῇ συμφορᾷ, Θάμυρις δὲ καὶ τὴν ᾠδὴν ὑπὸ κακοῦ τοῦ παρόντος ἐξέλιπεν.Παυσανία Μεσσηνιακά
- ↑ μηδέ τινα τολμᾶν ᾄδειν ἀδόκιμον μοῦσαν μὴ κρινάντων τῶν νομοφυλάκων͵ μηδ΄ ἂν ἡδίων ᾖ τῶν Θαμύρου 829.e τε καὶ Ὀρφείων ὕμνων Πλάτων Νόμοι Η΄[3 829.d]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969
