Επιχείρηση Αλφάβητος

Βρετανικά στρατεύματα επιστρέφουν στο Ηνωμένο Βασίλειο στο Γκρίνοκ τον Ιούνιο του 1940.

Η Επιχείρηση Αλφάβητος ήταν επιχειρηση εκκένωσης, η οποία εγκρίθηκε στις 24 Μαΐου 1940, από συμμαχικά (βρετανικά, γαλλικά και πολωνικά) στρατεύματα από το λιμάνι του Νάρβικ στη βόρεια Νορβηγία, σηματοδοτώντας την επιτυχία της Επιχείρησης Weserübung της ναζιστικής εισβολής της Γερμανίας στις 9 Απριλίου και το τέλος της εκστρατείας των Συμμάχων στη Νορβηγία κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εκκένωση ολοκληρώθηκε στις 8 Ιουνίου.

Η εκκένωση ήταν αποτέλεσμα της επίθεσης της Βέρμαχτ στο Βέλγιο, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και τη Γαλλία την άνοιξη του 1940, η οποία μείωσε τη σχετική σημασία της παροχής σιδηρομεταλλεύματος Γερμανίας και Σκανδιναβίας.

Αρκετές νύχτες μετά την τελική στρατιωτική εκκένωση, οι άμαχοι της πόλης διασώθηκαν από τον Βρετανό υπολοχαγό Πάτρικ Ντάλζελ-Τζομπ. Παρακούοντας εντολές, οργάνωσε την απομάκρυνση του πληθυσμού από τοπικά αλιευτικά σκάφη λίγο πριν από γερμανικό βομβαρδισμό για αντίποινα.

Μεγάλο μέρος της πόλης καταστράφηκε, αλλά μόνο τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν. Το Βασιλικό Ναυτικό ήθελε να επιβάλει πειθαρχικές ποινές στον υπολοχαγό, αλλά δεν μπόρεσε, αφού ο Βασιλιάς Χάακον Ζ' του απένειμε τον Σταυρό των Ιπποτών του Τάγματος του Αγίου Όλαφ. Αργότερα στον πόλεμο, υπηρέτησε με τον Ίαν Φλέμινγκ.

Συνέπεια της εκκένωσης των συμμαχικών στρατευμάτων από τη Νορβηγία ήταν ότι η θέση της Σουηδίας και της Φινλανδίας έναντι της ναζιστικής Γερμανίας αποδυναμώθηκε. Τον Ιούνιο επιτεύχθηκε συμφωνία, που οδήγησε σε εκτεταμένες μεταφορές (άοπλων) στρατιωτικών δυνάμεων της Βέρμαχτ μέσω των σουηδικών σιδηροδρόμων. Τον Αύγουστο, η Φινλανδία συνήψε μυστική συμφωνία, σύμφωνα με την οποία θα μπορούσε να αποκτήσει η Φινλανδία όπλα μέσω της Γερμανίας και η Γερμανία θα μπορούσε να μεταφέρει (οπλισμένα) στρατεύματα με φορτηγά μέσω της βόρειας Φινλανδίας.

Η ναζιστική Γερμανία και η Σοβιετική Ένωση, που ενώνονταν ακόμη από το Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, είχαν αποκλείσει άλλες διεθνείς δυνάμεις από την επιρροή στη Βόρεια Ευρώπη.

Πηγές

• Hauge, Andreas (1995) Kampene i Norge 1940 (Sandefjord: Krigshistorisk Forlag) (ISBN 82-993369-0-2) (στα νορβηγικά)
• Kristiansen, Trond (2006) Fjordkrigen - Sjømilitær motstand mot den tyske invasjonsflåten i 1940 (Harstad: Forlaget Kristiansen) (☃ στνα ορβηγι)κά