Μετάβαση στο περιεχόμενο

Επιβεβαίωση του επομένου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η επιβεβαίωση του επομένου αποτελεί λογική πλάνη τύπου υποθετικής πρότασης. Επιβεβαίωση του επομένου έχουμε όταν μία υποθετική πρόταση με ένα ηγούμενο και ένα επόμενο τείνει να αποδείξει ότι η αληθινότητα του επομένου προεξοφλεί την αληθινότητα του ηγουμένου, πράγμα που δεν ισχύει αμφίδρομα.

Στην στερεότυπη συμβολική γραφή, ο ακόλουθος υποθετικός συλλογισμός καταδεικνύει την πλάνη της επιβεβαίωσης του επομένου:

Εάν Α, τότε Β.
Β
Άρα, Α.

Αυτό το λογικό σφάλμα ονομάζεται «πλάνη επιβεβαίωσης του επομένου» διότι συνάγεται εσφαλμένα από την δεύτερη πρόταση ότι η κατάφαση του επομένου προϋποθέτει την αληθινότητα του ηγουμένου. Για να παρασταθεί το σφάλμα, παρατίθεται ένα παράδειγμα. Το εξής επιχείρημα είναι εμφανώς εσφαλμένο:

Εάν ο Στίβεν Κινγκ έγραψε την Βίβλο (Α) τότε ο Στίβεν Κινγκ είναι καλός συγγραφέας (Β).
Ο Στίβεν Κινγκ είναι καλός συγγραφέας (Β).
Άρα ο Στίβεν Κινγκ έγραψε την Βίβλο (Α).

Το επιχείρημα αυτό είναι εμφανώς εσφαλμένο, αλλά το ακόλουθο ίσως είναι πιο απατηλό:

Εάν κάποιος είναι άνθρωπος (Α), τότε είναι θνητός (Β).
Η Άννα είναι θνητή (Β).
Άρα, η Άννα είναι άνθρωπος (Α).

Ωστόσο, η Άννα μπορεί στην πραγματικότητα να είναι γάτα. Παραμένει θνητή αλλά δεν είναι άνθρωπος.

Η μόνη περίπτωση στην οποία ένα επιχείρημα τέτοιου τύπου θα μπορούσε να είναι έγκυρο είναι όταν η πρώτη πρόταση εμπεριέχει το «εάν και μόνο εάν» αντί για απλώς «εάν».