Εκεχειρία του Άλτμαρκ
 Δίγλωσση πολωνική και σουηδική αναμνηστική πέτρα στο Στάρι Ταργκ. | |
| Τύπος | Εκεχειρία |
|---|---|
| Υπογραφή | 16 (ΟΗ)/26 (ΓΗ) Σεπτεμβρίου 1629 |
| Τοποθεσία | Άλτμαρκ (Στάρι Ταργκ), Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας |
| Υπογράφοντες | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η εξαετής Εκεχειρία του Άλτμαρκ (πολωνικά: Rozejm w Altmarku, σουηδικά: Stillståndet i Altmark), ή Συνθήκη του Στάρι Ταργκ, υπογράφηκε στις 16 (ΟΗ)/26 (ΓΗ) Σεπτεμβρίου 1629 στο χωριό Άλτμαρκ (σημερινό Στάρι Ταργκ, Πολωνία) από την Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία και τη Σουηδική Αυτοκρατορία, με τη βοήθεια του απεσταλμένου του Αρμάν Ζαν ντυ Πλεσσί ντε Ρισελιέ, Ερκιούλ ντε Σαρνασέ, τερματίζοντας τον Πολωνο-Σουηδικό Πόλεμος (1626-1629) και δίνοντας το ελεύθερο στον Γουσταύο Β΄ Αδόλφο της Σουηδίας να λάβει μέρος στον Τριακονταετή Πόλεμο.[1][2][3]
Όροι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η εκεχειρία επέτρεψε στη Σουηδική Αυτοκρατορία να διατηρήσει τον έλεγχο της Λιβονίας. Η Σουηδική Αυτοκρατορία εκκένωσε επίσης το μεγαλύτερο μέρος του Δουκάτου της Πρωσίας, αλλά κράτησε τις παράκτιες πόλεις. Η Πολωνία είχε άλλα σουηδικά κέρδη που επέστρεψαν από την εισβολή του 1625. Το μεγαλύτερο μέρος της Λιβονίας βόρεια του ποταμού Νταουγκάβα παραχωρήθηκε στη Σουηδική Αυτοκρατορία (Σουηδική Λιβονία), αλλά το Λατγκάλε, η νοτιοανατολική περιοχή, παρέμεινε υπό πολωνική κυριαρχία. Η Σουηδική Αυτοκρατορία έλαβε το δικαίωμα στα δύο τρίτα όλων των ναυτιλιακών δασμών σε πολωνικά λιμάνια, όπως στο Γκντανσκ (Ντάντσιχ) και στο Έλμπλονγκ (Έλμπινγκ) και από το Δουκάτο της Πρωσίας, για έξι χρόνια. Οι ναυτιλιακοί δασμοί χρηματοδότησαν τη συμμετοχή της Σουηδικής Αυτοκρατορίας στον Τριακονταετή Πόλεμο.[4]
Η Εκεχειρία του Άλτμαρκ υπογράφηκε λίγο μετά την ήττα της Σουηδικής Αυτοκρατορίας από την Πολωνία υπό την ηγεσία του Χετμάνου του Στέμματος Στανίσουαφ Κονιετσπόλσκι και των Ιερών Ρωμαϊκών Αυτοκρατορικών στρατευμάτων στη Μάχη της Τστσιάνα, η οποία παραλίγο να οδηγήσει στη σύλληψη του Βασιλιά Γουσταύου Β΄ Αδόλφος της Σουηδίας. Ο Γουσταύος τραυματίστηκε πολλές φορές και μια φορά σώθηκε από έναν από τους άνδρες του.[5]
Το Πολωνικό Κοινοβούλιο (Σέιμ της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας) δεν επέβαλε νέους φόρους για να πληρώσει τους στρατιώτες του αυτοκρατορικού στρατού που πολεμούσαν υπό τον Χανς Γκέοργ φον Άρνιμ-Μπόιτσενμπουργκ και το χαμηλό ηθικό έκανε ορισμένους από αυτούς να κάνουν ανταρσία ή να πάνε στη Σουηδική Αυτοκρατορία. Αρκετές άλλες χώρες επενέβησαν διπλωματικά, γεγονός που ανάγκασε τελικά τον Σιγισμούνδο Γ΄ της Πολωνίας να συνάψει εκεχειρία.[6]
Το 1635, η εκεχειρία παρατάθηκε με τη Συνθήκη του Στούμσντορφ. Η Σουηδική Αυτοκρατορία εγκατέλειψε τα λιμάνια της Πρωσίας και η Πολωνία παραχώρησε το μεγαλύτερο μέρος της Λιβονίας με τη Ρίγα, αλλά κράτησε την περιοχή Λατγαλία.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Truce of Altmark, 12 September 1629». historyofwar.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2019.
- ↑ Wedgwood, C.V. (1938). The Thirty Years War (2005 έκδοση). New York Review of Books. σελίδες 385–386. ISBN 978-1-59017-146-2.
- ↑ Porshnev, B F. (1995). Muscovy and Sweden in the Thirty Years' War 1630-1635. Cambridge University Press. ISBN 9780521451390.
- ↑ Ulf Sundber (1997). «Stilleståndet i Altmark 1629». svenskakrig/freder. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2019.
- ↑ Stanley A. Ciesielski. «Hetman Stanisław Koniecpolski». Polish American Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Hans Georg V A Boitzenburg». Neue deutsche Biographie. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2019.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ulf Sundberg (2002) Svenska freder och stillestånd 1249-1814 (Hjalmarson & Högberg) (ISBN 9789189080980)
