Ο οδοιπόρος (Ιερώνυμος Μπος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ προστέθηκε η Κατηγορία:Έργα ζωγραφικής (με το HotCat) |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
| Γραμμή 24: | Γραμμή 24: | ||
Ωστόσο, ο ντε Τολνάι απέτυχε να υποστηρίξει τις εικασίες του με πειστικά επιχειρήματα. |
Ωστόσο, ο ντε Τολνάι απέτυχε να υποστηρίξει τις εικασίες του με πειστικά επιχειρήματα. |
||
===Ο αλήτης=== |
|||
| ⚫ | |||
Σύμφωνα με όσα γράφει ο συγγραφέας Dirk Bax, στη διατριβή του για τους πίνακες του Μπος το 1949, η εικόνα που παρουσιάζεται εδώ είναι αυτή ενός "αλήτη" και παρουσιάζει έναν άνθρωπο που γνωρίζει πώς να αντισταθεί σε βρώμικες πράξεις, αλλά όχι και στη μέθη. Η έλλειψη αρετής αναπαριστάται από το πορνείο, ενώ η αγελάδα και η καρακάξα παραπέμπουν στον αλκοολισμό.<ref> De Bruyn (2001): p. 68.</ref> |
|||
===Τέκνο του Κρόνου=== |
|||
Σύμφωνα με τον Pilger, η εικόνα είναι μια αστρολογική σκηνή, στην οποία παρουσιάζεται ένα από τα παιδιά του Κρόνου. Η ιστορικός τέχνης Λόττε Μπραντ Φίλιπ (Lotte Brand Philip) εργάστηκε περαιτέρω πάνω σε αυτή την άποψη και αναφέρει ότι ο πίνακας απεικονίζει τόσο τη φυσική διάθεση της μελαγχολίας, όσο και το στοιχείο "γη". Προτείνει ότι το έργο αρχικά ήταν ο ένας από μια σειρά τεσσάρων κυκλικής μορφής πινάκων, στο εξωτερικό ενός χαμένου τριπτύχου, τα οποία συμβόλιζαν τόσο τις τέσσερις ψυχικές διαθέσεις, όσο και τα τέσσερα στοιχεία από τα οποία δημιουργήθηκε ο Κόσμος. Πιστεύει ότι δύο από τους κυκλικούς αυτούς πίνακες έχουν διασωθεί σε αντίγραφα των έργων ''Ο Μάγος'' και ''Keisnijding'', ενώ ο τέταρτος έχει χαθεί. Ως αποτέλεσμα αυτής της θεωρίας, συνάγεται ότι οι πίνακες αυτοί είναι πολύ προγενέστεροι σε σχέση με την παραδεκτή χρονολόγησή τους και αντιστοιχούν στο έργο που ο Μπος δημιούργησε στο [[Ρότερνταμ]].<ref>Friedländer (1969): p. 100.</ref> |
|||
| ⚫ | |||
Έκδοση από την 11:18, 30 Δεκεμβρίου 2016
Ο οδοιπόρος (αναφερόμενος και ως Ο πραματευτής) είναι πίνακας ζωγραφικής του Ιερώνυμου Μπος. Σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Μπόιμανς - φαν Μπέουνινγκεν του Ρόττερνταμ. Ο πίνακας είναι στρογγυλός, με διάμετρο 71,5 εκατοστών. Είναι ένα από τα θραύσματα ενός μερικώς χαμένου τριπτύχου (ή διπτύχου), στο οποίο περιλαμβάνονταν τα έργα Το πλοίο των τρελών, η Αλληγορία της λαιμαργίας και της λαγνείας και Ο Θάνατος και ο φιλάργυρος.
Περιγραφή
Ο πίνακας απεικονίζει έναν κακοντυμένο άνθρωπο, ο οποίος στα πόδια του φέρει ένα παπούτσι και μια παντόφλα. Στο αριστερό του χέρι κρατά σφιχτά ένα καπέλο διάτρητο σαν από σουβλί υποδηματοποιού και στο δεξιό ένα ραβδί, σαν για να αμυνθεί από τυχόν επίθεση του σκύλου πίσω από τα πόδια του, ενώ για να προστατεύει τον εαυτό του φέρει ένα στιλέτο. Στην πλάτη του φέρει ένα καλάθι, απ' όπου προεξέχουν μια κουτάλα κι ένα δέρμα γάτας. Κοιτάζοντας πίσω, πάνω από τον ώμο του, περπατά μέσα σε ένα τοπίο. Στο βάθος αριστερά διακρίνεται ένα σπίτι υποβαθμισμένο, όπου ένα ζευγάρι κάνει έρωτα, και δίπλα του ένας άνθρωπος ουρεί στην πόρτα. Η κορυφή του σπιτιού είναι ένα βάζο και από την οροφή κρέμεται ένα κλουβί. Στην αυλή διακρίνονται ένας κόκορας και σε μια γούρνα απεικονίζεται ένας θηλυκός χοίρος και χοιρίδια. Ο άνθρωπος βαδίζει προς ένα φράχτη, πίσω από μια αγελάδα και μια καρακάξα. Στο άκρο δεξιό διακρίνεται ένα βουνό και μια αγχόνη. Στην κορυφή, μια κουκουβάγια προσπαθεί να αρπάξει έναν ανυποψίαστο αιγίθαλο.
Ερμηνείες
Η μορφή είναι παρόμοια με αυτήν που απεικονίζεται στο πάνελ Το μονοπάτι της ζωής, στο εξωτερικό του τριπτύχου του σανού και για το λόγο αυτό θεωρείται ότι υποκρύπτει κάποιαν αλληγορία. Σχετικά με αυτήν έχουν ως τώρα προταθεί αρκετές ερμηνείες.
Ο άσωτος
Ως χαρακτήρας ερμηνεύεται σαν να επιλέγει μεταξύ του δρόμου της αρετής, στην πύλη στα δεξιά, και της κραιπάλης στο σπίτι στα αριστερά, ή ως η παραβολή της επιστροφής του ασώτου υιού.[1]
Τι μισοερειπωμένο σπίτι στα αριστερά θεωρείται πανδοχείο και, πιθανώς, ως πορνείο. Καθώς ο κακοντυμένος άνδρας έρχεται τρέχοντας από την κατεύθυνση του πορνείου, υποτέθηκε ότι ήταν ο απολωλός υιός ο οποίος, όταν φτώχυνε, έπρεπε να φύγει αλλά με λαχτάρα κοιτάζει πάνω από τον ώμο του την προηγούμενη αμαρτωλή του ζωή, πριν επιστρέψει, κάπως διστακτικά, στα χωράφια του πατέρα του.
Ο ιστορικός τέχνης Σαρλ ντε Τολνάι, ο οποίος κατά τη δεκαετία του 1930 έκανε επισταμένες έρευνες για το έργο του Μπος, σημειώνει ότι υπάρχουν πολλά που πρέπει να ερευνηθούν σχετικά με αυτό το έργο. Η κεντρική μορφή κάνει πολλές αναφορές τόσο στην αρετή όσο και στη φαυλότητα, καθώς η κουτάλα και το δέρμα της γάτας (σύμβολο της υπερβολής και του κακού) απέναντι στην απεικόνιση ενός χοιρινού ποδιού και του υποδηματοποιού (σύμβολο τύχης και εργατικότητας). Έτσι, ο ζωγράφος δίνει δύο όψεις στον άνθρωπο: Μια του φορέα τύχης και μία του φορέα καταδίκης. Σύμφωνα με τον ντε Τολνάι, ο πίνακας μπορεί να αποτελεί εικονογράφηση των στίχων του ποιήματος Bescheidenheit του 13ου αιώνα του Γερμανού ποιητή Φράιντανκ (Freidank):
Weiß ich nicht selber law
Wer bin ich, nor wohin soll ich geh'n[2]
(σε ελεύθερη απόδοση: Εγώ μετά βίας ξέρω τον εαυτό μου, ποιος είμαι εγώ και προς τα πού πηγαίνω)
Ωστόσο, ο ντε Τολνάι απέτυχε να υποστηρίξει τις εικασίες του με πειστικά επιχειρήματα.
Ο αλήτης
Σύμφωνα με όσα γράφει ο συγγραφέας Dirk Bax, στη διατριβή του για τους πίνακες του Μπος το 1949, η εικόνα που παρουσιάζεται εδώ είναι αυτή ενός "αλήτη" και παρουσιάζει έναν άνθρωπο που γνωρίζει πώς να αντισταθεί σε βρώμικες πράξεις, αλλά όχι και στη μέθη. Η έλλειψη αρετής αναπαριστάται από το πορνείο, ενώ η αγελάδα και η καρακάξα παραπέμπουν στον αλκοολισμό.[3]
Τέκνο του Κρόνου
Σύμφωνα με τον Pilger, η εικόνα είναι μια αστρολογική σκηνή, στην οποία παρουσιάζεται ένα από τα παιδιά του Κρόνου. Η ιστορικός τέχνης Λόττε Μπραντ Φίλιπ (Lotte Brand Philip) εργάστηκε περαιτέρω πάνω σε αυτή την άποψη και αναφέρει ότι ο πίνακας απεικονίζει τόσο τη φυσική διάθεση της μελαγχολίας, όσο και το στοιχείο "γη". Προτείνει ότι το έργο αρχικά ήταν ο ένας από μια σειρά τεσσάρων κυκλικής μορφής πινάκων, στο εξωτερικό ενός χαμένου τριπτύχου, τα οποία συμβόλιζαν τόσο τις τέσσερις ψυχικές διαθέσεις, όσο και τα τέσσερα στοιχεία από τα οποία δημιουργήθηκε ο Κόσμος. Πιστεύει ότι δύο από τους κυκλικούς αυτούς πίνακες έχουν διασωθεί σε αντίγραφα των έργων Ο Μάγος και Keisnijding, ενώ ο τέταρτος έχει χαθεί. Ως αποτέλεσμα αυτής της θεωρίας, συνάγεται ότι οι πίνακες αυτοί είναι πολύ προγενέστεροι σε σχέση με την παραδεκτή χρονολόγησή τους και αντιστοιχούν στο έργο που ο Μπος δημιούργησε στο Ρότερνταμ.[4]
Παραπομπές
Δείτε επίσης
Βιβλιογραφία
- Anoniem (31 juli 1931) ‘Een belangrijk schilderij aangekocht. Door den gemeenteraad van Rotterdam’, Nieuwsblad van het Noorden, Eerste blad, p. 2.
- Bruyn, Eric de (2001) De vergeten beeldentaal van Jheronimus Bosch, 's-Hertogenbosch: Heinen (ISBN 90-70706-35-0).
- Fourcaud, L. de (januari-juni 1912) ‘Hieronymus van Aken, dit Jérôme Bosch (vers 1460 † 1516). III-V’, La Revue de l'Art Ancien et Moderne, 31e jaargang, p. 271 (als Enfant prodigue, collection Figdor).
- Friedländer, Max J. (1969) Early Netherlandisch Painting. Volume V. Geertgen tot Sint Jans and Jerome Bosch, Leyden: A.W. Slijthof, Brussels: La Connaissance.
- Koldeweij, A.M., P. Vandenbroeck en B. Vermet (2001) Jheronimus Bosch. Alle schilderijen en tekeningen, Rotterdam: Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam: NAi Uitgevers [enz.], ISBN 9056622196.
- Tolnay, Charles de (1984) Hieronymus Bosch. Het volledige werk, Alphen aan den Rijn: ICOB, ISBN 9061131642.