Χάιντι (1974)

Σκηνή από τους τίτλους έναρξης της σειράς.

Η Χάιντι (ιαπωνικά アルプスの少女ハイジ, Χάιντι το κορίτσι των Άλπεων) είναι ιαπωνική τηλεοπτική σειρά κινουμένων σχεδίων, παραγωγής 1974, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Γιοχάνα Σπίρι. Αφηγείται τα παιδικά χρόνια ενός ορφανού κοριτσιού που μεγαλώνει στις ελβετικές Άλπεις μαζί με τον κτηνοτρόφο παππού της, σκορπώντας τη χαρά και την αισιοδοξία σε όσους βρίσκονται γύρω της.

Η σειρά έκανε πρεμιέρα στην ιαπωνική τηλεόραση στις 6 Ιανουαρίου 1974 και διήρκεσε 52 επεισόδια, ένα για κάθε Σάββατο του χρόνου. Στη συνέχεια προβλήθηκε μεταγλωττισμένη σε δεκάδες χώρες, εκτοξεύοντας την καριέρα των Ισάο Τακαχάτα (σκηνοθεσία) και Χαγιάο Μιγιαζάκι (σχεδιασμός χώρων-τοπίων), οι οποίοι τις επόμενες δεκαετίες θα γνώριζαν παγκόσμια φήμη για τη διασκευή κλασικών έργων της παιδικής λογοτεχνίας σε άνιμε.

Πλοκή

Η σειρά χωρίζεται σε τέσσερις θεματικές ενότητες:

• Επεισόδια 1-17: Η Χάιντι εγκαταλείπεται από τη θεία Ντέτε στον παππού, ο οποίος ζει απομονωμένος με τις κατσίκες του. Παρέα με τον παππού και το μικρό βοσκό Πέτερ, ανακαλύπτει τις ομορφιές της φύσης και μαθαίνει να επικοινωνεί με τα ζώα.
• Επεισόδια 18-33: Η θεία Ντέτε παίρνει με πονηρό τρόπο τη Χάιντι στην Φρανκφούρτη και την τοποθετεί στο σπίτι του πλούσιου εμπόρου Ζέσεμαν. Αυτός αναζητά μια ψυχοκόρη για να κάνει παρέα στην κόρη του Κλάρα, η οποία για κάποιον ανεξήγητο λόγο αδυνατεί να περπατήσει. Αν και τα δύο κορίτσια αναπτύσσουν αδελφική φιλία, η Χάιντι πάντα νοσταλγεί τη ζωή στο χωριό.
• Επεισόδια 34-40: Η Χάιντι επιστρέφει στις Άλπεις. Ο παππούς βγαίνει από την αυτοαπομόνωση και πιάνει ένα σπίτι στο χωριό, ώστε η μικρή να παρακολουθήσει το σχολείο. Με το τέλος της σχολικής χρονιάς επιστρέφουν στην αγροικία, όπου δέχονται επίσκεψη απ' το γιατρό της Κλάρας. Ο παππούς εγγυάται προσωπικά στο γιατρό για την ασφάλεια της Κλάρας, εάν της επιτραπεί να επισκεφτεί τις Άλπεις.
• Επεισόδια 41-52: Χάιντι, Κλάρα και Πέτερ περνούν μαζί το καλοκαίρι στο βουνό. Προς το τέλος των διακοπών, η Κλάρα καταφέρνει επιτέλους να σταθεί στα πόδια της! Η ιστορία κλείνει με την Κλάρα να επιστρέφει στην Φρανκφούρτη και τους Χάιντι και Πέτερ να ονειρεύονται το επόμενο καλοκαίρι.

Κεντρικοί χαρακτήρες

Χάιντι

Ορφανή και από τους δύο γονείς, η Χάιντι (υποκοριστικό του Αντελχάιντ, Αδελαΐδα) αφήνεται στον παππού σε ηλικία πέντε ετών. Με την αθωότητα και τον πρόσχαρο χαρακτήρα της, κερδίζει την αγάπη όλων των ηρώων της σειράς, με μοναδική εξαίρεση τη δεσποινίδα Ροτενμάιερ, γκουβερνάντα της Κλάρας στην Φρανκφούρτη. Όταν ολοκληρώνεται η σειρά, είναι 8-9 ετών.

Παππούς

Πατέρας του νεκρού πατέρα της Χάιντι. Ζει σε μια αγροικία με τις κατσίκες του και το σκύλο Ζόζεφ, φτιάχνοντας τυρί που ανταλλάσσει με άλλα είδη τις λίγες φορές που κατεβαίνει στο χωριό. Είναι επίσης δεινός μαραγκός. Δεν αναφέρεται πουθενά η τύχη της γυναίκας του, το όνομά του, ούτε η αιτία που ξέκοψε απ' τους συγχωριανούς του κι εγκαταστάθηκε στην ερημιά. Όλοι τον θεωρούν παράξενο και μισότρελο, ενώ από σκόρπια κουτσομπολιά μαθαίνουμε ότι παλιά ήταν φούρναρης και κάποιοι τον κατηγόρησαν ότι είχε σκοτώσει άνθρωπο. Λατρεύει τη Χάιντι και την αφήνει ελεύθερη να γνωρίσει το βουνό με τον Πέτερ, φροντίζοντας παράλληλα να εμφανίζεται ως από μηχανής θεός όταν οι περιπέτειές τους παίρνουν επικίνδυνη τροπή. Αρχικά είναι επιφυλακτικός με την ένταξη της Χάιντι στην «οργανωμένη ζωή» (χωριό, σχολείο), όταν όμως η μικρή επιστρέφει απ' τη Φρανκφούρτη, αποφασίζει να επανενταχτεί και ο ίδιος.

Πέτερ

Ορφανός από πατέρα και λίγο μεγαλύτερος απ' τη Χάιντι, δουλεύει τα καλοκαίρια ως βοσκός, ανεβάζοντας καθημερινά τα ζώα των χωρικών στα αλπικά λιβάδια. Έτσι γνώρισε τον παππού, του οποίου είναι ο μοναδικός φίλος. Χαρακτηριστικό του η μόνιμη λαιμαργία. Απ' την πρώτη στιγμή που γνωρίζει τη Χάιντι, γίνονται φίλοι και σύντροφοι στις περιπέτειες. Δεν παίρνει τα γράμματα, αλλά αναδεικνύεται σε ικανό μαραγκό παρακολουθώντας τον παππού. Μετά την άφιξη της Κλάρας φαίνεται να ζηλεύει, είναι όμως τόσο καλόκαρδος που μεταφέρει την Κλάρα στα χέρια, κάθε φορά που το καρότσι δεν μπορεί να ανέβει στα δύσβατα μονοπάτια.

Κλάρα Ζέσεμαν

Εμφανίζεται μόλις στο 19ο επεισόδιο, αλλά η τέταρτη ενότητα της σειράς έχει χτιστεί πάνω της. Κόρη μεγαλεμπόρου, ορφανή από μητέρα, είναι καθηλωμένη σε αναπηρικό καρότσι μολονότι δεν της έχει διαγνωστεί κάποια ασθένεια. Ζει σε ένα απ' τα πλουσιότερα σπίτια της Φρανκφούρτης, περιστοιχισμένη από υπηρέτες και παιδαγωγούς, αλλά αντιμετωπίζει τη Χάιντι κι αργότερα τον Πέτερ σαν αδέλφια της, παρά την ταξική και μορφωτική διαφορά τους - στην πραγματικότητα είναι η πρώτη φορά που κάνει παρέα με άτομα της ηλικίας της. Στο προτελευταίο επεισόδιο ανακαλύπτει ότι τελικά δεν είναι ανάπηρη, αλλά η καθήλωσή της είχε ψυχολογικά αίτια.

Δευτερεύοντες χαρακτήρες

Θεία Ντέτε

Αδελφή της νεκρής μητέρας της Χάιντι. Έχει την κηδεμονία της μικρής, αλλά μια μέρα εμφανίζεται «από το πουθενά» στον παππού και την εγκαταλείπει στα χέρια του, ώστε αυτή να πιάσει μια καλή δουλειά στη Φρανκφούρτη. Με παρόμοιο τρόπο, εμφανίζεται - αποκαταστημένη πια - στο 18ο επεισόδιο, αποσπά με δόλιο τρόπο τη μικρή και την τοποθετεί στην οικία Ζέσεμαν. Αφού η μικρή επιστρέψει στο χωριό, εξαφανίζεται απ' την ιστορία.

Μπριγκίτε και τυφλή γιαγιά

Είναι αντίστοιχα η μητέρα και η γιαγιά του Πέτερ. Ζουν σε μια παράγκα έξω απ' το χωριό και εξοικονομούν τα προς το ζην γνέφοντας μαλλί. Είναι η μόνη οικογένεια χωριανών που έχει καλές σχέσεις με τον παππού. Δεν πρωταγωνιστούν σε κάποια επιμέρους ιστορία, αλλά αποτελούν σταθερό σημείο αναφοράς για τη Χάιντι.

Κύριος Ζέσεμαν

Πατέρας της Κλάρας, ο οποίος όμως λείπει πολύ συχνά απ' το σπίτι. Αντιμετωπίζει τη Χάιντι όχι απλά ως παρέα της κόρη του, αλλά ως δεύτερο παιδί του. Όταν βλέπει πως η Χάιντι αδυνατεί να προσαρμοστεί στη μεγαλούπολη, αποφασίζει αμέσως την επιστροφή της στις Άλπεις, ρισκάροντας για χάρη της ακόμα και την ψυχική υγεία του δικού του παιδιού.

Δεσποινίς Ροτενμάιερ

Τροφός της Κλάρας και ουσιαστικά το ισχυρό πρόσωπο στην οικία Ζέσεμαν, δεδομένου πως ο πατέρας λείπει διαρκώς για δουλειές. Αυταρχική, υπερπροστατευτική και λάτρης της απόλυτης πειθαρχίας, είναι εξαρχής αντίθετη με την εγκατάσταση της Χάιντι στο σπίτι, θεωρώντας την απλά μια αμόρφωτη χωριατοπούλα απ' την Ελβετία. Θα ακολουθήσει την Κλάρα στις θερινές διακοπές στις Άλπεις, αλλά η γιαγιά Ζέσεμαν θα τη στείλει πίσω στη Φρανκφούρτη ώστε η μικρή να νιώσει για πρώτη φορά ελεύθερη από τις συμβάσεις που της επέβαλλε.

Γιαγιά Ζέσεμαν

Η γιαγιά της Κλάρας. Ζει σε άγνωστο μέρος. Στα λίγα επεισόδια που εμφανίζεται, η παρουσία της είναι καταλυτική: Στη Φρανκφούρτη πείθει τη Χάιντι για την αξία της μόρφωσης, ενώ όταν επισκέπτεται την Κλάρα στις Άλπεις, διατάζει τη δεσποινίδα Ροτεμάιερ να επιστρέψει στη Φρανκφούρτη και αναθέτει τη φροντίδα της εγγονής της στον παππού.

Τόποι

Κέντρο της περιοχής είναι το Μάιενφελντ, μια κωμόπολη στα σύνορα της Ελβετίας με το Λιχτενστάιν. Εκεί ζούσε η Χάιντι με τη θεία Ντέτε, πριν η τελευταία την εγκαταλείψει στον παππού.

Το Χωριό βρίσκεται σχετικά κοντά στο Μάιενφελντ, με το οποίο το συνδέει ένας καρόδρομος. Το όνομά του δεν αναφέρεται - ακόμα και στο πρωτότυπο μυθιστόρημα αναφέρεται ως Dorfli", χωριουδάκι.

Η αγροικία του παππού βρίσκεται αρκετά έξω και ψηλότερα από το χωριό, στα όρια της αλπικής ζώνης. Χρειάζονται αρκετές ώρες με τα πόδια για να φτάσει κάποιος απ' το χωριό. Στο μισό της απόστασης βρίσκεται το σπίτι του Πέτερ.

Η Φρανκφούρτη είναι μεγαλούπολη της Γερμανίας, πρωτεύουσα του κρατιδίου της Έσσης. Στη σειρα, χρειάζεται μια ολόκληρη μέρα με το τρένο για να φτάσει κάποιος απ΄ το Μάιενφελντ.

Όταν κυκλοφόρησε η σειρά, έκανε μεγάλη εντύπωση η δουλειά του Μιγιαζάκι στην πιστή αναπαράσταση κτηρίων και τοπίων, τόσο στις Άλπεις όσο και στην Φρανκφούρτη. Ο σχεδιαστής είχε επισκεφτεί τις περιοχές μαζί με τον Τακαχάτα και είχαν τραβήξει χιλιάδες φωτογραφίες, στις οποίες βασίστηκαν για να δημιουργήσουν το περιβάλλον όπου εκτυλίσσεται η ιστορία.