Συζήτηση:Οδός Εγνατία (Θεσσαλονίκη)

• "Εγνατία οδός", το σωστό.
• "Οδός Εγνατία", το καθιερωμένο -και ανεκτό- λάθος.
• "Οδός Εγνατίας", το ολότελα λάθος.---Pagaeos (συζήτηση) 15:37, 17 Ιανουαρίου 2013 (UTC)

Εγώ διαφωνώ κάθετα μαζί σου.

• "Εγνατία οδός", το αρχαίο όνομα. Σήμερα αποδίδεται σε αυτοκινητοδρόμους (βλ Αττική Οδός
• "Οδός Εγνατία", το καθιερωμένο -και ανεκτό- λάθος.
• "Οδός Εγνατίας", το ολότελα σωστό!

Οι οδοί στα ελληνικά γράφονται οδός/λεωφόρος/πάροδος/πλατεία κλπ + Γενική και συνήθως (με ελάχιστες εξαιρέσεις στην καθαρεύουσα)

Οδός Βενιζέλου Οδός Εθνικής Αντιστάσεως Οδός Εθνικής Αμύνης Πλατεία Αριστοτέλους

έτσι το ολότελα σωστό είναι οδός Εγνατίας!

Μπορείς να το δεις κι [εδώ] --Inov2011 (συζήτηση) 02:47, 27 Ιανουαρίου 2013 (UTC)

Δεν κατάλαβα πού θεμελιώνεται ή άποψή σου στην παραπομπή που έβαλες. Νομίζω ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Απ’ αυτήν προκύπτει : η Εγνατία οδός, της Εγνατίας οδού, χωρίς το «σήμερα αποδίδεται σε αυτοκινητοδρόμους» που λες, το οποίο άσ’ το καλύτερα. Η λεγόμενη (κακώς) Οδός Εγνατία είναι η Εγνατία οδός, η οποία περνούσε και κάτω από την Καμάρα, δηλ. την Αψίδα του Γαλερίου, που πάνω σ’ αυτήν βέβαια έγινε για τον θρίαμβο [1] όπως βλέπεις. Πριν γίνει ο αυτοκινητόδρομος υπήρχε άλλη Εγνατία οδός, πλην αυτής της Θεσσαλονίκης, εκτός από υπολειμμάτα εδώ κι εκεί ; Τον εικοστό πρώτο αιώνα έπαψε να είναι η Εγνατία επειδή έγινε ο αυτοκινητόδρομος ;

Συνεχίζουμε λοιπόν : όλες βέβαια και ανεξαιρέτως οι πινακίδες του Δήμου Θεσσαλονίκης αναγράφουν «Οδός Εγνατία». Το λάθος εν προκειμένω είναι ότι δεν χρησιμοποιήθηκε η αρχαία ονομασία, όπως στην Αθήνα στην περίπτωση της Ιεράς οδού. Κατά τα άλλα (συντακτικά) είναι σωστό. Είναι η Εγνατία οδός, η οδός Εγνατία δηλαδή. Λένε μήπως στην Αθήνα «η οδός Ιεράς» ; Κοίταξε εδώ πώς εκφέρεται. Κατά την δική σου παραπομπή είναι η ίδια εντελώς περίπτωση.

Πέραν αυτού : Η παραπομπή που έβαλες λέει «Σε γενική πτώση βρίσκονται και οι ονομασίες των οδών» πλην των εξαιρέσεών μας. Στα ατυχέστατα παραδείγματά σου η «Οδός Βενιζέλου» είναι «η οδός του Βενιζέλου». Η «οδός» λοιπόν είναι κατά κανόνα στην γενική και σπανίως στην ονομαστική (Ιερά, Εγνατία). Τίνος γενική είναι το «Εγνατίας» που υποστηρίζεις ; Τί μπορεί να σημαίνει «Οδός Εγνατίας»; «η οδός της Εγνατίας οδού» ;

Να σε διαβεβαιώσω τέλος ότι ελάχιστοι Θεσσαλονικείς κάνουν το λάθος να πούνε πάνω, κάτω, μετά «από την Εγνατίας». Λένε σχεδόν πάντα «από την Εγνατία, στην Εγνατία» –την Εγνατία οδό δηλαδή. Όσο για την αρίθμηση, λέγεται πάντοτε «Εγνατίας 100» κτλ. και εννοείται ακριβώς και πάντοτε «στον αριθμό 100 της Εγνατίας οδού».---Pagaeos (συζήτηση) 02:49, 28 Ιανουαρίου 2013 (UTC)

Καλύτερα να μας πει κάποιος φιλόλογος. Αλλά αν λάβουμε υπόψιν τα γαλλικά, γίνεται πιο ξεκάθαρη η γενική πτώση, η οδός (της) Εγνατίας, Avenue (des) Champs-Élysées, λεωφόρος (του) Μεγάλου Αλεξάνδρου. Δεν λέμε το κατάστημα είναι στην οδό (η) Εγνατία !!!. Όπως δεν λέμε οδός Αριστοτέλης αλλά οδός (του) Αριστοτέλους, πλατεία (του) Αριστοτέλους.--Vagrand (συζήτηση) 03:29, 28 Ιανουαρίου 2013 (UTC)

Ακριβώς το αντίθετο απ’ ό,τι λες ισχύει, Vagrand. Λέμε ακριβώς «το κατάστημα είναι στην Εγνατία - ή στην Εγνατία οδό - ή στην οδό Εγνατία» και τίποτε άλλο (και χωρίς καθόλου θαυμαστικά). Η Avenue des Champs-Élysées (το des χωρίς παρένθεση) σημαίνει «λεωφόρος των Ηλυσίων Πεδίων». Το να λέμε κατ’ αναλογίαν «η οδός της Εγνατίας» είναι σολοικισμός. Η μόνη περίπτωση να εμφανιστεί η Εγνατία στην γενική είναι όταν τίθεται, ή υπονοείται ότι τίθεται, στην γενική όλη η έκφραση : «της Εγνατίας» δηλ. της Εγνατίας οδού, της οδού Εγνατίας. Κλίνεται δε : η Εγνατία, της Εγνατίας, την Εγνατία(ν), με την «οδό» στην ίδια βέβαια πτώση, πριν η μετά.

Αλλά και η αναφορά στα γαλλικά είναι τελείως άστοχη. Η μόνη γλώσσα που θα μας διαφωτίσει είναι τα λατινικά και η παρόμοια κατάσταση στην σύγχρονη Ιταλία. Έχουμε λοιπόν σήμερα στην Ρώμη την Via Aurelia, που ξεκινά από το Βατικανό διασχίζοντας μεγάλο μέρος του πολεοδομικού της συγκροτήματος, την Via Appia Antica που φτάνει στις πύλες της πόλης και την Via Appia Nuova που διασχίζει μεγάλο μέρος της κι αυτή. Στην Ρώμη επίσης έχουμε την Via Flaminia που ξεκινά (ή φτάνει ως) την Piazza del Popolo. Στην Μόντενα τέλος, στο κέντρο της πόλης, έχουμε την Via Emilia (λατ. Aemilia).

Όλες αυτές είναι στην ονομαστική και όχι όπως οι υπόλοιπες (Via del Corso, Piazza di Spagna, Via dei Fori Imperiali, Piazza San Pietro, Via Vittorio Veneto) στην γενική. Όλες αυτές είναι αρχαίες οδοί (πλην της Appia Nuova) όπως ακριβώς και η Εγνατία και τα ονόματά τους προέρχονται από τα ονόματα των αρχόντων που τις κατασκεύασαν (Appius, Aemilius –Appia, Aemilia κατά το Ιουστινιάνειος, Θεοδοσιανός κτλ.)

Eφ’ όσον λοιπόν η ιστορική και γλωσσική καταγωγή της Via Egnatia είναι ακριβώς ίδια με των προαναφερθεισών, η χρήση του όρου πρέπει να είναι η ίδια. Μέσα στην Θεσσαλονίκη «Εγνατία Οδός» και τίποτα άλλο. Ας δεχτούμε, τί να κάνουμε, το Οδός Εγνατία που υιοθέτησε ο Δήμος -δεν ξέρω αν από μισορωμαϊσμό, μετριοφροσύνη, άγνοια ή κάτι άλλο. Αλλά το Οδός Εγνατίας δεν στέκεται με τίποτα.---Pagaeos (συζήτηση) 18:30, 28 Ιανουαρίου 2013 (UTC)

Συμφωνώ με το θέμα της ονομασίας όπως το θέτει ο Pagaeos. Η Ιερά οδός μήπως θα έπρεπε να λέγεται "Οδός Ιερά"; --Ttzavaras^{συζήτηση} 19:08, 28 Ιανουαρίου 2013 (UTC)

Εξακολουθώ να μην συμφωνώ. Το ότι η λέξη "Εγνατία" είναι λατινογενής λέξη δεν σημαίνει τίποτα, άλλωστε με αυτή την λογική όλες οι λατινογενείς λέξεις που χρησιμοποιούνται στην γλώσσα μας θα έπρεπε να είναι άκλιτες. Ακόμη, ποιός είπε ότι η οδός Εγνατίας στην Θεσσαλονίκη μεταξύ πλατείας Δημοκρατίας και Καυτατζόγλου, ταυτίζεται με την αρχαία Εγνατία Οδό; Όσον αφορά Τάσο αυτό που ανέφερες για την Ιερά Οδό είναι άστοχο, καθώς ο δρόμος στην Θεσσαλονίκη λέγεται οδός Εγνατίας και όχι Εγνατία οδός. Αντίστοιχα θα έπρεπε να λέγεται οδός ή λεωφόρος Ιεράς Οδού και όχι Ιερά Οδός..Vagrand (συζήτηση) 11:59, 9 Φεβρουαρίου 2013 (UTC)

Προφανώς δεν διάβασες ή δεν πρόσεξες τα επιχειρήματά μου, Vagrand. Πρώτον η λέξη Εγνατία δεν είναι λατινογενής, είναι λατινική. Και οι λατινικές λέξεις κλίνονται (δηλ. έχουν εμφανείς τους τύπους των πτώσεων) όπως και οι ελληνικές. Via Appia-viam Appiam, via Egnatia-viam Egnatiam κτλ. Τα Appia, Egnatia δεν είναι ουσιαστικά, είναι επίθετα, δηλ. η οδός του Appius Claudius, η οδός του Cn. Egnatius, του ανθύπατου που την κατασκεύασε (Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica, λήμμα Εγνατία), όπως ακριβώς τα παραδείγματα που ανέφερα πιο πάνω Ιουστινιάνειος νομοθεσία, Θεοδοσιανό τείχος. Και το επίθετο -και στα Ελληνικά- κλίνεται μαζί με το ουσιαστικό που χαρακτηρίζει : Η ωραία κόρη-της ωραίας κόρης.

Λες ότι δεν ταυτίζεται η Εγνατία της Θεσσαλονίκης με την αρχαία Εγνατία οδό. Κοίταξε τις φωτογραφίες εδώ, τις παλιές της Καμάρας. Ισχυρίζεσαι ότι η θριαμβική αψίδα δεν τοποθετήθηκε επί της Εγνατίας οδού ; Όπως βλέπεις υπήρχε μια μικρή καμπή από τον δρόμο ακριβώς που ερχόταν από την σημερινή πλαταία Δημοκρατίας, τον οποίο ακολουθούσαν οι γραμμές του τραμ. Μεταπελευθερωτικά το οδόστρωμα μετατοπίστηκε ελάχιστα μέτρα για ρυμοτομικούς λόγους και για προστασία του μνημείου. Το αν ταυτίζεται μέχρι και το τελευταίο εκατοστό είναι το κρίσιμο σημείο ;

Θέλω να σε ρωτήσω αν βρέθηκες ποτέ στην Θεσσαλονίκη κι αν είδες την Εγνατία. Κι αν είδες τις πινακίδες του Δήμου. «Οδός Εγνατία» λένε όλες ανεξαιρέτως κι έκανα σχετικό σχόλιο επ’ αυτού πιο πάνω. ( Έχω πολλές φωτογραφίες των πινακίδων αυτών αλλά δυστυχώς δεν ξέρω να τις αναρτήσω). Άνοιξε τους χάρτες της Θεσσαλονίκης : «Εγνατία» ή «Εγνατία οδός» [2] [3] [4] παντού. Πού βασίζεσαι και επιμένεις «καθώς ο δρόμος στην Θεσσαλονίκη λέγεται οδός Εγνατίας και όχι Εγνατία οδός» ; που ακόμα κι αν το βρεις έτσι κάπου, είναι λάθος που στην Θεσσαλονίκη προκαλεί χαμόγελα.

Και πώς, τέλος, εξακολουθείς να διαφοροποιείς την Εγνατία οδό από την Ιερά οδό και θεωρείς άστοχη την παρατήρηση του Τζαβάρα ; Ιερά οδός λέγεται (από τον Κεραμεικό προς δυσμάς) και είναι ακριβώς το ίδιο : Επίθετο και ουσιαστικό. Απορώ πώς χρησιμοποιείς αυτό το επιχείρημα που στρέφεται κατά των ισχυρισμών σου. Τί θα πει λοιπόν «Οδός Εγνατίας» ; «Οδός της Εγνατίας οδού» ;---Pagaeos (συζήτηση) 18:08, 9 Φεβρουαρίου 2013 (UTC)