Μηδενισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ Ρομπότ: Αφαίρεση: hi:शूऩ्यवाद (नाइलिज्म) |
μ Ρομπότ: Προσθήκη: hi:शून्यवाद (नाइलिज़्म) |
||
Γραμμή 36: | Γραμμή 36: | ||
[[gan:虛無主義]] |
[[gan:虛無主義]] |
||
[[he:ניהיליזם]] |
[[he:ניהיליזם]] |
||
[[hi:शून्यवाद (नाइलिज़्म)]] |
|||
[[hr:Nihilizam]] |
[[hr:Nihilizam]] |
||
[[hu:Nihilizmus]] |
[[hu:Nihilizmus]] |
Έκδοση από την 12:01, 28 Σεπτεμβρίου 2010
Ο Μηδενισμός ή νιχιλισμός ( > λατ. nihil = μηδέν, τίποτα) είναι φιλοσοφική κατεύθυνση που πρεσβεύει την ολοκληρωτική άρνηση κάθε θεωρητικής ή πρακτικής αξίας. Ο μηδενισμός απορίπτει και αποδοκιμάζει το περιβάλλον του, το καταδικάζει απόλυτα, διαμαρτύρεται ή και επαναστατεί εναντίον του. Τον όρο εισήγαγε ο Ιβάν Τουργκένιεφ για να χαρακτηρίσει τον Μπαζάρωφ, βασικό ήρωα του μυθιστορήματός του Πατέρες και υιοί (1862).
Μπορεί να διακριθεί στα παρακάτω είδη:
- Γνωσιολογικός ή θεωρητικός μηδενισμός, ο οποίος δεν παραδέχεται καμιά αλήθεια και ισοδυναμεί με τον απόλυτο σκεπτικισμό.
- Ηθικός μηδενισμός, που απορίπτει τις ηθικές αξίες και ισοδυναμεί με τον αμοραλισμό.
- Μεταφυσικός μηδενισμός, που αρνείται την ύπαρξη νοήματος στη ζωή, την ύπαρξη του θεού, λογικής τάξης στον κόσμο κτλπ.
- Κοινωνικός μηδενισμός, που απορίπτει όλους τους κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς, συγγενεύοντας έτσι με τον αναρχισμό.
- Ιστορικός μηδενισμός (στη φιλοσοφία της Ιστορίας), που υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει τελικός σκοπός ή νόημα στην ιστορική εξέλιξη και αν υπάρχει τελικός σκοπός, αυτός είναι η καταστροφή και το αδιέξοδο.
Ο Μηδενισμός κατείχε σημαντική θέση στη φιλοσοφία του Φρειδερίκου Νίτσε, ο οποίος ήταν φορέας ενός δυναμικού μηδενιστικού πνεύματος, στοχεύοντας στη δημιουργία του ιδανικού του Υπερανθρώπου. Στη σύγχρονη φιλοσοφία, εκπρόσωπος του μηδενισμού υπήρξε ο Γάλλος υπαρξιστής Ζαν-Πωλ Σαρτρ, για τον οποίο η ανθρώπινη ύπαρξη είναι φορέας οντολογικής ύπαρξης του μηδενός.
Πηγές
- Λεξικό των -ισμών, Αντώνης Διαμαντίδης, Γνώση, Αθήνα, 2003
- Φιλοσοφικό λεξικό, Σωκράτης Γκίκας, Φελέκη, Αθήνα, 1982
- Λεξικό Φιλοσοφικών Όρων, Αγησίλαος Ντόκας, Αστήρ, Αθήνα, 1981