Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εγχέλιοι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι Εγχέλιοι ή Εγχελείς, ήταν ιλλυρική φυλή η οποία κατοικούσε στην περιοχή της Λίμνης Οχρίδας [1] και της Λυγκηστίδας,[2][3] στην σημερινή Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και την Ελλάδα. Η ονομασία της σήμαινε στα αρχαία ελληνικά «άνθρωποι-χέλια». Βρίσκονταν συχνά σε πόλεμο για την κυριαρχία στην ευρύτερη περιοχή με τους αρχαίους Μακεδόνους που ήταν εγκατεστημένοι στα ανατολικά. Γείτονές τους ήταν στα βορειοδυτικά το ιλλυρικό φύλο των Ταυλαντίων, στα βόρεια οι Δάρδανοι και στα νότια οι Δεξάροι, μια αρχαία ελληνική φυλή.[4][5]

Η Ελληνική Μυθολογία αποδίδει ως πρόγονο των Εγχελιών, έναν γιο του Ιλλυριού με το όνομα Εγχελεύς.[6] Λέγεται πως ο Κάδμος από την Φοινίκη μαζί με την γυναίκα του, Αρμονία έφθασαν στους Εγχελείς. Σύμφωνα με τον μύθο, εκείνη την εποχή, οι Εγχελείς ήταν σε πόλεμο με γειτονικές ιλλυρικές φυλές, ενώ ο Κάδμος έπειτα από μαντικό χρησμό ηγήθηκε της φυλής και της προσέφερε βοήθεια. Μετά την νίκη ενάντια στους υπόλοιπους Ιλλυριούς, οι Εγχελείς επέλεξαν τον Κάδμο ως βασιλέα τους.[7] Ο Ιλλυριός, ο επώνυμος πρόγονος του συνόλου των λαών της Ιλλυρίας,[8] απέκτησε γιους (τον Εγχελέα, τον Αυταριέα, τον Δάρδανο, τον Μέδο, τον Ταύλα και τον Περραιβό) και κόρες (των Παρθώ, την Δαορθώ και την Δασσαρώ), από τους οποίους διάφορες ιλλυρικές φυλές πήραν την ονομασία τους.

Οι Εγχειλείς ζούσαν μέσω της αλιείας στην Λίμνη Οχρίδα, καθώς και μέσω της εμπορίας ελληνικών προϊόντων, τα οποία έχουν ανευρεθεί σε αρκετές αρχαιολογικές ανασκαφές. Η κύρια πόλη των Εγχελέων, η Λυγκήστη, πιστεύεται πως βρισκόταν στις όχθες της Λίμνης Οχρίδας, κοντά στο χωριό του Λιν ή της πόλης του Πόγραδετς. Η αρχαία ονομασία της Στρούγκας ήταν Έγχαλων, αρχαία ελληνική λέξη που περιέγραφε τα χέλια που ζούσαν στη λίμνη Οχρίδα. Ο Περίπλους του Ψευδοσκύλακα, ο οποίος χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ., αναφέρει τους Εγχελείς ως ιλλυρική φυλή, η οποία ήταν εγκατεστημένη στις ακτές της Αδριατικής, στην τοποθεσία του σημερινού Μαυροβουνίου. Το γεγονός πως ορισμένοι Εγχελείς μετανάστευσαν προς τις ακτές 300 χρόνια αργότερα, εξηγείται από την μετανάστευση των Δασσαρετών στα εδάφη τους.

Εγχελειανό Βασίλειο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περιοχή της Νότιας Ιλλυρίας, οργανωμένα κράτη άρχισαν να δημιουργούνται αρκετά νωρίτερα σε σύγκριση με άλλες περιοχές της Ιλλυρίας. Το αρχαιότερο γνωστό κράτος, του οποίου η ύπαρξη μπορεί να τεκμηριωθεί με βάση τις αρχαίες πηγές είναι εκείνο των Εγχελίων. Το απόγειο του Εγχελειανού Βασιλείου ήταν κατά την διάρκεια του 8ου-7ου αιώνα π.Χ., ωστόσο το βασίλειο άρχισε σταδιακά να παρακμάζει περί τον 6ο αιώνα π.Χ.

Οι Εγχελείς βρίσκονταν συχνά σε πόλεμο με ελληνικά κράτη της Βόρειας Ελλάδας. Από καταγεγραμμένες πηγές Ελλήνων συγγραφέων όπως ο Ηρόδοτος, ο στρατός των Εγχελιών είχε φτάσει να επιτεθεί ως τον ναό των Δελφών ή, ακόμη, την Θήβα.[9] Μετά την υποταγή των Εγχελιών από τον Φίλιππο Β' της Μακεδονίας το 357 π.Χ., ορισμένοι Δασσαρέτες εγκαταστάθηκαν στα εδάφη της Λυγκήστης.[10]

  1. John J. Wilkes, The Illyrians; 1996, ISBN 0-631-19807-5, p. 98.
  2. John J. Wilkes, The Illyrians, 1996, ISBN 0-631-19807-5, p. 99.
  3. Strabo, Geography (ed. H.C. Hamilton, Esq., W. Falconer, M.A.), book 7, chapter 7: "...had established their sway, and Encheleii, who are also called Sesarethii. Then come the Lyncestia, the territory Deuriopus, Pelagonia-Tripolitis..."
  4. Hammond, NGL (1994). Philip of Macedon. London, UK: Duckworth. 
  5. Crew, P. Mack. The Cambridge Ancient History - The Expansion of the Greek World, Eighth to Sixth Centuries BC. Part 3: Volume 3, p. 284.
  6. Wilkes, John. The Illyrians. Wiley-Blackwell, 1995, p. 92.
  7. Cadmus: "After having many children, Cadmus and Harmonia left Thebes in order to defend the Encheleans, a people living in southern Illyria, which is the region north of Epirus, and there defeated the Illyrian intruders..."
  8. Grimal & Maxwell-Hyslop 1996, σελ. 230; Apollodorus & Hard 1999, σελ. 103 (Book III, 5.4).
  9. Aleksandar Stipčević - Illyrians, The Illyrian Art, The Illyrian Cult Symbols page 46-47
  10. «Helden und Gottheiten der Antike». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2016.