Δίκες της Τρεμπλίνκα
 Το Επαρχιακό Δικαστήριο του Ντίσελντορφ όπου έλαβαν χώρα οι δίκες (φωτογραφία του 2008) | |
Οι δύο δίκες της Τρεμπλίνκα που αφορούσαν το προσωπικό του στρατοπέδου εξόντωσης της Τρεμπλίνκα ξεκίνησαν το 1964 κι έλαβαν χώρα στο Ντίσελντορφ στη Δυτική Γερμανία. Ήταν δύο δίκες σε μία σειρά παρόμοιων δικών για εγκλήματα πολέμου που διεξήχθησαν στις αρχές τις δεκαετίας του 1960, όπως η δίκη του Άντολφ Άιχμαν (1961) και η Δίκη του Άουσβιτς (1963-65), ως αποτέλεσμα των οποίων το ευρύ κοινό συνειδητοποίησε την έκταση των εγκλημάτων που είχαν διαπραχθεί δύο δεκαετίες νωρίτερα στην κατεχόμενη Πολωνία από τους γραφειοκράτες Ναζί και τους πρόθυμους εκτελεστές τους. Τα μετέπειτα χρόνια, ξεχωριστές δίκες ασχολήθηκαν με το προσωπικό των στρατοπέδων εξόντωσης στο Μπέλζεκ (1963-65), στο Σομπίμπουρ (1966) και στο Μαϊντάνεκ (1975-81).[1]
Δίκη του Χιρτράιτερ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1946, ο Γιόζεφ Χιρτράιτερ (Josef Hirtreiter) συνελήφθη κατά τη διάρκεια των Συμμαχικών ερευνών για τη θανάτωση ατόμων με ειδικές ανάγκες στο κέντρο ευθανασίας Χάνταμαρ. Παρά το ότι η δίκη δεν ήταν επικεντρωμένη σε δράση στην Τρεμπλίνκα από την αρχή, η δίκη του Χιρτράιτερ αντιμετωπίζεται από μερικούς ιστορικούς ως τμήμα των δικών της Τρεμπλίνκα.[2] Δεν μπορούσε να αποδειχθεί πως ο Χιρτράιτερ είχε εμπλακεί εγκληματικά στο Χάνταμαρ ωστόσο, ομολόγησε πως είχε εργαστεί σε στρατόπεδο κοντά στο Πολωνικό χωριό Μαλκίνια, όπου Εβραίοι θανατώνονταν σε θαλάμους αερίων. Περαιτέρω έρευνες έδειξαν πως ο Χιρτράιτερ είχε τοποθετηθεί στο στατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα, όπου επέβλεπε την αφαίρεση των ρούχων των θυμάτων πριν οδηγηθούν στους θαλάμους αερίων. Κατηγορήθηκε για συμμετοχή στη μαζική δολοφονία Εβραίων, και πιο ειδικά στη θανάτωση περισσοτέρων από δέκα ατόμων, ανάμεσά τους και βρέφη. Στις 3 Μαρτίου 1951, ο Χιρτράιτερ καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη (απελευθερώθηκε το 1971).[3][4]
Πρώτη δίκη της Τρεμπλίνκα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο έδαφος του Γενικού Κυβερνείου στην κατεχόμενη Πολωνία ερευνήθηκαν από τον Ιούλιο του 1959 από τον Γερμανό ειδικό στη δίωξη των Ναζί του Κεντρικού Πρακτορείου, Ντίτριχ Ζεγκ. Η έρευνά του οδήγησε στην πρώτη σύλληψη του αναπληρωτή διοικητή της Τρεμπλίνκα στις 2 Δεκεμβρίου 1959. Ο Ζεγκ πήρε καταθέσεις επιζήσαντων από το Γιαντ Βασσέμ, κάτι που του επέτρεψε να ερευνήσει τα Γερμανικά εθνικά αρχεία για περισσότερα στοιχεία. Ήταν ο πρώτος ο οποίος καθόρισε ποια ήταν η αλυσίδα διοίκησης της Επιχείρησης Ράινχαρντ.[5]
Η πρώτη δίκη της Τρεμπλίνκα ξεκίνησε στις 12 Οκτωβρίου 1964 και αφορούσε έντεκα μέλη του SS προσωπικού του στρατοπέδου, ή περίπου του ενός τετάρτου του συνολικού αριθμού των SS που ασχολούνταν με την εξόντωση των Εβραίων που έφερναν τα τρένα του Ολοκαυτώματος στην Τρεμπλίνκα. Περισσότεροι από 100 μάρτυρες καλέστηκαν για να καταθέσουν, με ενοχοποιητικά στοιχεία να παρουσιάζονται από τον Φραντσίζεκ Ζάμπεσκι, έναν διαχειριστή δρομολογίων τρένων ο οποίος εργαζόταν στον Γερμανικό Κρατικό Σιδηρόδρομο (Deutsche Reichsbahn) κατά την περίοδο του Ολοκαυτώματος, όπου τρένα αναχωρούσαν από όλη την κατεχόμενη Πολωνία και το απέδειξε με τις αυθενικές αποδείξεις Γερμανικών φορτωτικών που συνέλεξε. Η ετυμηγορία για τους κατηγορούμενους αναγγέλθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1965 και παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα:[6]
| Κατηγορούμενος | Φωτογραφία | Βαθμός | Ρόλος | Καταδίκη | Πραγματικότητα |
|---|---|---|---|---|---|
| Κερτ Φρανζ | SS-Untersturmführer | Αναπληρωτής διοικητής | Ισόβια κάθειρξη | Αποφυλακίστηκε έπειτα από 28 έτη, έζησε άλλα 5 | |
| Ότο Ρίχαρντ Χορν | SS-Unterscharführer | Totenlager - Επί των πτωμάτων | Αθωώθηκε | ||
| Έρβιν Λάμπερτ | 
|
SS-Unterscharführer | Κατασκευαστής μεγάλων θαλάμων αερίων | 4 χρόνια κάθειρξη | Έκτιση ποινής. Πέθανε το 1976. |
| Χάινριχ Μάτες | 
|
SS-Scharführer | Προϊστάμενος του στρατοπέδου | Ισόβια κάθειρξη | |
| Βίλι Μεντζ | 
|
SS-Unterscharführer | Lazarett («Θεραπευτήριο», που στην πραγματικότητα σήμαινε να πυροβολεί θύματα) | Ισόβια κάθειρξη | Απελευθερώθηκε το 1978 και πέθανε τρεις μήνες αργότερα |
| Άουγκουστ Μίτε | SS-Unterscharführer | Lazarett – «Άγγελος θανάτου» | Ισόβια κάθειρξη | Πιθανότατα απελευθερώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980.[7] | |
| Γκούσταφ Μένζμπεργκερ | SS-Unterscharführer | Totenlager – Θάλαμοι αερίων | 12 χρόνια κάθειρξη | Απελευθερώθηκε στα 6 χρόνια λόγω καλής συμπεριφοράς, έζησε άλλα 6 | |
| Άλμπερτ Ραμ | SS-Unterscharführer | Totenlager – Θάλαμοι αερίων | 3 χρόνια κάθειρξη | ||
| Ότο Στάντιε | SS-Stabsscharführer | Διοίκηση στρατοπέδου | 6 χρόνια κάθειρξη | Απελευθερώθηκε νωρίς λόγων κακής υγείας, έζησε περίπου ακόμα μία δεκαετία | |
| Φρανζ Ζούχομελ | SS-Unterscharführer | Χρυσός και Πολύτιμα αντικείμενα | 7 χρόνια κάθειρξη | Απελευθερώθηκε έπειτα από 4 χρόνια, έζησε άλλα 10 | |
| Κουρτ Κούτναρ | SS-Oberscharführer | Κάτω στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα II | Πέθανε πριν τη δίκη |
Δεύτερη δίκη της Τρεμπλίνκα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η δεύτερη δίκη της Τρεμπλίνκα, γνωστή κι ως δίκη Στανγκλ,[1] έλαβε χώρα από τις 13 Μαΐου έως τις 22 Δεκεμβρίου 1970, πέντε χρόνια μετά την πρώτη ομαδική δίκη για εγκλήματα πολέμου. Σε αυτή τη δίκη, βρέθηκε κατηγορούμενος ο διοικητής στρατοπέδου, Φραντς Στανγκλ, ο οποίος είχε απελαθεί από τη Βραζιλία τρία χρόνια νωρίτερα. Ο Στανγκλ είχε βοηθήσει κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης T4 (το Πρόγραμμα Ευθανασίας των Εθνικών Σοσιαλιστών) στη θανάτωση ατόμων με ειδικές ανάγκες και, πριν μεταφερθεί στην Τρεμπλίνκα, ήταν ο πρώτος διοικητής στο Σομπίμπουρ. Οι περισσότερες θανατώσεις στην Τρεμπλίνκα έλαβαν χώρα υπό την επίβλεψή του. Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και απεβίωσε στη φυλακή στις 28 Ιουνίου 1971, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της έφεσης.
Β β b B
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δίκη του Μπέλζεν
- Δίκη του Μπέλζεκ
- Δίκες του Χέλμνο
- Δίκες του Νταχάου
- Δίκες Ευθανασίας
- Δίκες του Μαϊντάνεκ
- Δίκες του Μαουτχάουζεν
- Δίκη της Νυρεμβέργης
- Δίκη του Ράβενσμπρικ
- Δίκη του Σομπίμπουρ
- Ιβάν ο Τρομερός (φρουρός Τρεμπλίνκα), περιβόητος φρουρός στην Τρεμπλίνκα, ο οποίος δεν δικάστηκε. Τις δεκαετίες 1970-1980, κατηγορήθηκε ο Τζον Ντεμιανιούκ πως ήταν ο Ιβάν και δικάστηκε το 1986, αλλά τελικά αποδείχθηκε πως δεν επρόκειτο για το ίδιο άτομο.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Sereny, Gitta (1974). Into That Darkness: from Mercy Killing to Mass Murder, a study of Franz Stangl, the commandant of Treblinka.
- ↑ Bauer (1968), vol. 8; Hofmann.
- ↑ Bryant, Michael (2014). Eyewitness to Genocide: The Operation Reinhard Death Camp Trials, 1955-1966. Univ. of Tennessee Press. σελ. 36. ISBN 1621900495.
- ↑ Webb, Chris (2014). The Treblinka Death Camp: History, Biographies, Remembrance. Columbia University Press. σελίδες 195–196, 233. ISBN 3838265467.
- ↑ Ruth Bettina Birn. «Fifty Years After: A Critical Look At The Eichmann Trial». Journal of International Law, Case Western Reserve University School of Law, Ohio: 6, 13–14/31. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-03. https://web.archive.org/web/20131203021540/http://law.case.edu/journals/JIL/Documents/%2821%29%20Birn_Darby.pdf.
- ↑ «First Treblinka Trial». H.E.A.R.T - Holocaust Education & Archive Research Team. 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ Hans Peter Rullmann (1987). Der Fall Demjanjuk: Unschuldiger oder Massenmörder?. Verlag Helmut Wild. σελ. 166.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Fritz Bauer, επιμ. (1968). Justiz und NS-Verbrechen: Sammlung deutscher Strafurteile wegen nationalsozialistischer Tötungsverbrechen 1945–1999 (Justice and Nazi Crimes: a Collection of German Verdicts on national socialist Killings) (στα Γερμανικά). Amsterdam: Amsterdam University Press. ISBN 90-6042-000-4.
- Erster Treblinka-Prozess (First Treblinka Trial): vol. 8, (ISBN 90-6042-008-X).
- Zweiter Treblinka-Prozess (Second Treblinka Trial): vol. 22, (ISBN 90-6042-022-5).
- Dritter Treblinka-Prozess (Third Treblinka Trial): vol. 34, (ISBN 90-5356-720-8).
- Hofmann, Christian. «Die Treblinka-Prozesse (The Treblinka Trials)». shoa.de (στα Γερμανικά). Arbeitskreis Shoa.de e.V.
- Rückerl, Adalbert, επιμ. (1977). NS-Vernichtungslager im Spiegel deutscher Strafprozesse (Nazi Extermination Camps mirrored by German Criminal Trials). Munich. σελ. 81.