Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γιόζεφ Χιρτράιτερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιόζεφ Χιρτράιτερ
Προσωπικό της Τρεμπλίνκα (αριστερά προς δεξιά):
Πάουλ Μπρέντο, Βίλι Μεντζ, Μαξ Μόλερ και Χιρτράιτερ
Γέννηση1 Φεβρουαρίου 1909
Μπρούχσαλ
Θάνατος27 Νοεμβρίου 1978 (69 ετών)
Φραγκφούρτη
Χώρα Ναζιστική Γερμανία
Κλάδος Schutzstaffel
ΒαθμόςScharführer
ΜονάδεςSS-Totenkopfverbände
ΔιοικήσειςΣτρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα

Ο Γιόζεφ Χιρτράιτερ (γερμανικά: Josef Hirtreiter) (1 Φεβρουαρίου 1909 - 27 Νοεμβρίου 1978) ήταν SS αξιωματούχος της Ναζιστικής Γερμανίας και αυτουργός του Ολοκαυτώματος, ο οποίος εργάστηκε στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Ράινχαρντ του Ολοκαυτώματος στην Πολωνία.[1][2]

Ο Χιρτράιτερ γεννήθηκε στην πόλη Μπρούχσαλ και μετά το δημοτικό εργάστηκε ως ανειδίκευτος οικοδόμος και πλινθοκτίστης, ενώ απέτυχε στις εξετάσεις παραβίασης κλειδαριάς.[3] Την 1η Αυγούστου 1932 έγινε μέλος του Ναζιστικού Κόμματος και της Sturmabteilung (SA). Μετά την εισβολή στην Πολωνία, τον Οκτώβριο του 1940, διορίστηκε στο Κέντρο Ευθανασίας του Χάνταμαρ, όπου εργάστηκε στην κουζίνα. Το καλοκαίρι του 1942 κατατάχθηκε στον στρατό. Τέσσερις εβδομάδες αργότερα, στάλθηκε πίσω στο Χάνταμαρ κι έπειτα στο Βερολίνο, από όπου ο Κρίστιαν Βιρτ τον μετέφερε στο στρατόπεδο κράτησης Λούμπλιν στην κατεχόμενη Πολωνία. Εκεί, απέκτησε τον βαθμό του SS-Scharführer και εστάλη στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα. Ο Χιρτράιτερ υπηρέτησε στην Τρεμπλίνκα II από τον Οκτώβριο του 1942 έως τον Οκτώβριο του 1943 στο τμήμα υποδοχής της ζώνης-στρατοπέδου 2 Auffanglager. Παρακολουθούσε τις γυμνές γυναίκες πριν τις θανατώσει στους θαλάμους αερίων.[4] Αργότερα, υπηρέτησε στο στρατόπεδο εξόντωσης του Σομπίμπουρ.[3]

Μετά το κλείσιμο της Τρεμπλίνκα τον Οκτώβριο του 1943, ο Χιρτράιτερ διατάχθηκε να μεταβεί στην Ιταλία όπου έγινε μέλος μίας αστυνομικής μονάδας για τις αποκαλούμενες αντι-παρτιζανικές επιχειρήσεις «καθαρισμού». Ο ανώτερός του από το στρατόποεδο εξόντωσης, Φραντς Στανγκλ, πήγε εκεί για να ρυθμίσει το κέντρο θανάτωσης Ριζιέρα Ντι Σαν Σάμπα στην Τεργέστη.[5]

Ο Χιρτράιτερ συνελήφθη από τους Συμμάχους τον Ιούλιο του 1946 επειδή είχε υπηρετήσει στο κέντρο ευθανασίας στο Χάνταμαρ, αλλά αφέθηκε ελεύθερος λόγω έλλειψης ενοχοποιητικών στοιχείων. Συνελήφθη εκ νέου το 1951 μετά από τη μαρτυρία του κρατούμενου Σίγια Βαρσάβσκι της Τρεμπλίνκα (γνωστού κι ως Σάβεκ[6] ή Γιέσαγιαχου),[7] ο οποίος επέζησε από έναν λάκκο ταφής πληγωμένος και το έσκασε μέσα στη νύχτα, αλλά στη μαρτυρία του το 1946 είχε συλλαβίσει λάθος το όνομα του Χιρτράιτερ ως Χιτρέιντερ.[4][6] Τον Μάρτιο του 1951, ο Χιρτράιτερ κατηγορήθηκε στη Φραγκφούρτη και καταδικάστηκε για τα βασανιστήρια δολοφονίας των κρατουμένων. Ήταν ο πρώτος από τους άνδρες των SS που έδρασαν στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα και δικάστηκε πάνω από μία δεκαετία αργότερα στο Ντίσελντορφ στη Δυτική Γερμανία. Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη στις 3 Μαρτίου 1951 για τη δολοφονία παιδιών, αρκετά ηλικίας ενός με δύο ετών, κυρίως κατά τη διάρκεια εκφόρτωσης των κρατουμένων από τα τρένα όπου τα άρπαζε από τα πόδια και κτυπούσε τα κεφάλια τους στα τοιχώματα των βαγονιών.[6][8] Ο Χιρτράιτερ αφέθηκε ελεύθερος το 1977 λόγω ασθενείας και απεβίωσε έξι μήνες αργότερα σε ένα γηροκομείο στη Φρανκφούρτη.[3]

  1. Kopówka, Edward· Rytel-Andrianik, Paweł (2011). Treblinka II – Obóz zagłady [Monograph, chpt. 3: Treblinka II Death Camp] (PDF) (στα Πολωνικά). The Drohiczyn Scientific Society. ISBN 978-83-7257-496-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 10 Οκτωβρίου 2014. 
  2. Arad, Yitzhak (1987). Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps. Bloomington, Indianapolis: Indiana University Press. ISBN 0253213053. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «The Treblinka Perpetrators: An overview of the German and Austrian SS and Police Staff». Aktion Reinhard Camps (ARC). 23 Σεπτεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. 
  4. 4,0 4,1 Christian Hofmann (2006-07-04). «Strafsache gegen Josef Hirtreiter». Die Treblinka-Prozesse. Zukunft braucht Erinnerung. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-07-16. https://web.archive.org/web/20150716080733/http://www.zukunft-braucht-erinnerung.de/die-treblinka-prozesse/. Ανακτήθηκε στις 2020-09-29. 
  5. Michael Bryant (15 Μαΐου 2014). Eyewitness to Genocide: The Operation Reinhard Death Camp Trials, 1955–1966. Univ. of Tennessee Press. σελίδες 84–85. ISBN 1621900495. 
  6. 6,0 6,1 6,2 «The Treblinka Death Camp Trials». Holocaust Education & Archive Research Team. 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. 
  7. «Sprawiedliwi z powiatu wołomińskiego» [Righteous from Wolomin]. Fakty.wwl. 24 Φεβρουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Οκτωβρίου 2014. 
  8. «Treblinka Death Camp - "Remember me" (Szyja Warszawski)». Holocaust Education & Archive Research Team. 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουλίου 2007.  Στοιχεία παρουσιάστηκαν από την Κύρια Πολωνική Επιτροπή για τη Διερεύνηση Γερμανικών Εγκλημάτων στην Πολωνία (τώρα Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης - IPN) στην Επιτροπή Ηνωμένων Εθνών για Εγκλήματα Πολέμου: Marian Muszkat: Polish Charges Against German War Criminals (Αποσπάσματα στα Αγγλικά). I. Warsaw: xoxol.org (Ιανουάριος 2010). 1946. σελ. 196. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2010.