Αντώνης Γρηγοράκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Αντωνής Γρηγοράκης)
Αντώνης Γρηγοράκης
Γενικές πληροφορίες
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααξιωματικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΜάχη της Κρήτης

Ο Αντώνης Γρηγοράκης (προσωνύμιο: Σατανάς) γεννήθηκε στον Κρουσώνα Ηρακλείου το 1888. Το "Σατανάς" τον συνόδευε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και πολλοί Κρουσανιώτες διηγούνται πως το απέκτησε από τον δυναμικό και άφοβο χαρακτήρα του, αφού δε λογάριαζε ποτέ το θάνατο. Στο Ηράκλειο διατηρούσε πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο καφενείο στη Χανιόπορτα το οποίο καθιερώθηκε ως τόπος συνάντησης των Βενιζελικών οπαδών. Βενιζελικός και ο ίδιος, προσωπικός φίλος του Εθνάρχη. Φίλος και του Υποπροξένου της Αγγλίας στο Ηράκλειο Μιχάλη Ηλιάδη. Η γνωριμία του Τζων Πεντλέμπουρυ (John Pendlebury)με τον Αντώνη Γρηγοράκη – Σατανά, οφείλεται στον Υποπρόξενο Μιχάλη Ηλιάδη.Ο Ηλιάδης ήταν εκείνος που τον έφερε σε επαφή με τον Τζων Πεντλέμπουρυ. Ο Πεντλέμπουρυ επιλέγει τον Σατανά και σχηματίζουν ένοπλη ομάδα Κρουσανιωτών, πριν καν αρχίσει η πτώση των Γερμανών αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη την 21η Μαΐου 1941 και η μετέπειτα κατάληψη της.

Ο Σατανάς εφοδιάζει με όπλα τους άντρες του (τα προμήθευσε ο Πεντλέμπουρυ από τις Βρετανικές αποθήκες) και παίρνουν μέρος στη Μάχη της Κρήτης. Μετά την κατάληψη της Κρήτης (1 Ιουνίου 1941), ο Σατανάς ορκίζει την ομάδα του και μετέχει της Αντίστασης του κρητικού λαού εναντίον των κατακτητών. Η ανταρτική Ομάδα Κρουσώνα, εξοντώνει τον Μάιο του 1942 τον διορισμένο από τις κατοχικές αρχές Πρόεδρο της Κοινότητας Κρουσώνα Μιχάλη Τζουλιά και τον γιο του Κωστή. Έκτοτε, οι άντρες της Ομάδος Σατανά και ο ίδιος γίνονται οι πλέον καταζητούμενοι των Γερμανών.

Πολλούς πολίτες που συνέλαβαν οι κατακτητές τους έκλεισαν επί μακρόν στις φυλακές, πιστεύοντας πως έτσι θα καμφθεί το φρόνημα της αντίστασης και θα διαλυθούν οι διάφορες ανταρτικές ομάδες.[1]

Ο Αντώνης Γρηγοράκης Σατανάς αναχωρεί στις 22 Αυγούστου 1941 για τη Μέση Ανατολή και επιστρέφει στην Κρήτη στις 9 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Στις 23 Ιουνίου 1943 αναχωρεί για δεύτερη φορά στη Μέση Ανατολή λόγω κλονισμού της υγείας του. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1943 πεθαίνει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.[2]

Ανεξάρτητος Ανταρτική Ομάς Σατανά, ιδρυθείσα τη 27 - 5 - 1941. (Η πρώτη ιδρυθείσα ανταρτική Ομάδα της Κατοχής στην Κρήτη)

Στο αρχείο του φιλίστορα Κρουσανιώτη Γεωργίου Ξυλούρη του Μύρωνα, καταγράφεται το παρακάτω τραγούδι λαϊκού ποιητή με τίτλο,
«Το τραγούδι των καπεταναίων της Αντίστασης»:

Γιάννης Ποδιάς και Μπαντουβάς και Νίκος Σαμαρείτης
Πετρακογιώργης, Σατανάς, οι ένδοξοι της Κρήτης
και των Ανωγειανώ Αρχηγός
ο Γιάννης Δραμουντάνης
τα κατορθώματα αυτηνού, άνθρωπος δε τα κάνει
τόνε σκοτώσαν Γερμανοί, μα στάθει στο ποδάρι
’να παλικάρι ξακουστό, του Χρίστο ο Μιχάλης.
Επόθανε κι ο Σατανάς μα’φήκε τα παιδιά του
να εκδικηθούν τσι άτιμους που κάψαν την καρδιά του
τσι Δόμηδες τσι ξακουστούς και τον Ανδρεαδάκη
το Νικολή το Τσικαλά, Λάμπη το Γιανναδάκη
ανέλαβε για Αρχηγός, ο πιο γραμματισμένος
Ξυλούρης ο Μενέλαος ο πολυπικραμένος.
Τον κύρη του σκοτώσανε με βάσανα περίσσα
και τρία αξαδέρφια ντου που’ταν σαν κυπαρίσσα.
Θε μου και δώστος δύναμη μαζί και προστασία
να φέρουνε στην Κρήτη μας ξανά Ελευθερία!!!

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Δοντάς, Μάρκος. «Ο θάνατος του καπετάν Αντώνη Γρηγοράκη «Σατανά»». Μάρκος Δοντάς (Πολιτικός Επιστήμονας - Ιστορικός Ερευνητής MSc. European & International Studies). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2021. 
  2. Καλογεράκης, Γεώργιος. «Αντώνης Γρηγοράκης-Σατανάς (ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ), ΚΡΗΤΗ 1940-45: Ιστορικες σελιδες». Γεώργιος Α. Καλογεράκης είναι δρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.