Αλεξάντερ Άνταμ
| Αλεξάντερ Άνταμ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 24 Ιουνίου 1741[1] Μόρι |
| Θάνατος | 18 Δεκεμβρίου 1809[1] Εδιμβούργο |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας[2] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα αρχαία ελληνικά Αγγλικά[3][4] |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | λεξικογράφος γλωσσολόγος κλασικιστής καθηγητής παιδαγωγός[5] φιλόλογος[5] ιστορικός[5] |
| Εργοδότης | Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Τζέιν Κόσερ[6] Άγκνες Μάνρο[6] |
| Τέκνα | Άγκνες Άνταμ[6] Τζέιμς Άνταμ[6] Αλεξάντερ Άνταμ[6] Γουόλτερ Άνταμ[6] |
| Γονείς | Τζον Άνταμ[6] και Κρίστιαν Γουάτσον[6] |
| Αδέλφια | Τζέιμς Άνταμ[6] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αλεξάντερ Άνταμ (αγγλικά: Alexander Adam, 24 Ιουνίου 1741 – 18 Δεκεμβρίου 1809) ήταν Σκωτσέζος δάσκαλος και συγγραφέας σχετικά με τις ρωμαϊκές αρχαιότητες.
Βίος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αλεξάντερ Άνταμ γεννήθηκε κοντά στο Φόρες, στο Μόρεϊ και ήταν γιος αγρότη. Από τα πρώτα του χρόνια έδειξε ασυνήθιστη επιμέλεια και επιμονή στις κλασικές σπουδές, παρά τις πολλές δυσκολίες και στερήσεις. Το 1757 πήγε στο Εδιμβούργο, όπου σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου διέμενε με τον κ. Ουάτσον στο Ρέσταλριγκ.[7]
Η φήμη του ως κλασικού μελετητή του εξασφάλισε μια θέση βοηθού στο Νοσοκομείο Ουάτσον και την προεδρία του νοσοκομείου το 1761.[8]
Το 1764 έγινε ιδιαίτερος δάσκαλος του Αλεξάντερ Κινκάιντ, μετέπειτα Λόρδου Δημάρχου του Εδιμβούργου, με την επιρροή του οποίου διορίστηκε το 1768 στην πρυτανεία του Γυμνασίου μετά την αποχώρηση του κ. Μάθεσον, του οποίου ήταν αντικαταστάτης για κάποιο διάστημα πριν. Από την περίοδο αυτή αφιερώθηκε εξ ολοκλήρου στα καθήκοντα του αξιώματός του και στην προετοιμασία των πολυάριθμων έργων του για την κλασική λογοτεχνία. Η δημοτικότητά του και η επιτυχία του ως δασκάλου καταδεικνύονται εντυπωσιακά από τη μεγάλη αύξηση του αριθμού των μαθητών του, πολλοί από τους οποίους έγιναν στη συνέχεια διακεκριμένοι άνδρες, μεταξύ των οποίων οι Γουόλτερ Σκοτ, Λόρδος Μπρόγκαμ και Φράνσις Τζέφρι.[8]
Κατάφερε να εισαγάγει τη μελέτη των αρχαίων ελληνικών στο πρόγραμμα σπουδών του σχολείου, παρά την αντίθεση του πανεπιστημίου με επικεφαλής τον διευθυντή Γουίλιαμ Ρόμπερτσον. Το 1780 το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου του απένειμε τον επίτιμο τίτλο του διδάκτορα της Νομικής.[8]
Πέθανε μετά από ασθένεια πέντε ημερών, κατά τη διάρκεια της οποίας κατά καιρούς φανταζόταν ότι εξακολουθούσε να εργάζεται, ενώ τα τελευταία του λόγια ήταν: «Σκοτεινιάζει, παιδιά, μπορείτε να φύγετε».[8] Είναι θαμμένος σε μικρό κοιμητήριο κοντά στο σπίτι του.
Επιλεγμένα έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Principles of Latin and English Grammar (Αρχές λατινικής και αγγλικής γραμματικής, 1772) (που γράφτηκε από κοινού με τον Άντριου Ντάλζελ Dalzell[9]), το οποίο, επειδή ήταν γραμμένο στα αγγλικά αντί για τα λατινικά, προκάλεσε θύελλα ύβρεων εναντίον του.
- Roman Antiquities (Ρωμαϊκές αρχαιότητες, 1791) — το καλύτερο έργο του, το οποίο πέρασε από πολλές εκδόσεις και έλαβε την ασυνήθιστη φιλοφρόνηση μιας γερμανικής μετάφρασης.
- Summary of Geography and History (Περίληψη γεωγραφίας και ιστορίας, 1794)
- Compendious Dictionary of the Latin Tongue (Συνοπτικό λεξικό της λατινικής γλώσσας, 1805)
Το χειρόγραφο ενός σχεδιαζόμενου μεγαλύτερου λατινικού λεξικού, το οποίο δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει, βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του Γυμνασίου.[8]
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Άνταμ παντρεύτηκε πρώτα, το 1775, την Άγκνες Μάνρο, της οποίας ο πατέρας ήταν εφημέριος του Κίνλος, και στη συνέχεια, το 1780, την Τζιν Κόσερ, κόρη του ελεγκτή των ειδικών φόρων κατανάλωσης του Εδιμβούργου.[10]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) SNAC. w6hx3jxn. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ British Museum person-institution thesaurus. 64067.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 10340845p. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2016918426. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2016918426. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 «Kindred Britain»
- ↑ Grant's Old and New Edinburgh τόμ.5 σελ.135
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Adam, Alexander» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 1 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 171 Παραπέμπει στο An Account of the Life and Character of A. A., του A. Henderson (1810).
- ↑ Oxford Dictionary of National Biography: Andrew Dalzell
- ↑ Paul 1885, σελ. 85.
- Paul, James Balfour (1885). «Adam, Alexander». Στο: Stephen, Leslie. Dictionary of National Biography. 1. London: Smith, Elder & Co. σελίδες 84, 85.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Chambers, Robert· Thomson, Thomas Napier (1857). «Adam, Alexander». A Biographical Dictionary of Eminent Scotsmen. 1. Glasgow: Blackie and Son. σελίδες 16–18.
- Henderson, Alexander (1810). An Account of the Life and Character of Alexander Adam, LL.D., Rector of the High School of Edinburgh. Edinburgh: D. Schaw.