Μετάβαση στο περιεχόμενο

Έλμπερτ Χάμπαρντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έλμπερτ Χάμπαρντ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση19  Ιουνίου 1856[1][2][3]
Μπλούμινγκτον
Θάνατος7  Μαΐου 1915[1][2][3]
Ατλαντικός Ωκεανός ή Λουζιτάνια
Αιτία θανάτουπνιγμός
ΚατοικίαHubbard House[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος
φιλόσοφος[6]
εκδότης
συγγραφέας[6][7]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜπέρθα Κρόφορντ Χάμπαρντ (1904–1915)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Έλμπερτ Γκρην Χάμπαρντ (Elbert Green Hubbard, 19 Ιουνίου 1856 – 7 Μαΐου 1915) ήταν Αμερικανός συγγραφέας, εκδότης, φιλόσοφος και καλλιτέχνης. Χαρακτηρίζομενος και ως «ένθεος αναρχικός», σήμερα είναι περισσότερο γνωστός ως ο ιδρυτής της καλλιτεχνικής κοινότητας Roycroft στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης, μία πτυχή του κινήματος Arts and Crafts. Ανάμεσα στα πολλά γραπτά του ξεχωρίζουν το εννεάτομο έργο Little Journeys to the Homes of the Great (= «Μικρά ταξίδια στα σπιτικά των μεγάλων») και το ιστορικό διήγημα A Message to Garcia, ενώ είναι γνωστός και για τα αποφθέγματά του.

Τα παιδικά και νεανικά του χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χάμπαρντ γεννήθηκε στο Μπλούμινγκτον του Ιλινόι. Μερικούς μήνες πριν από τη γέννησή του, το φθινόπωρο του 1855, οι γονείς του (ο Σίλας και η Τζουλιάνα-Φράνσις Χάμπαρντ) είχαν μετακομίσει εκεί από το Μπάφαλο, όπου ο πατέρας του ήταν γιατρός, ενώ το 1857 η οικογένεια μετακόμισε και πάλι, στο Χάντσον του Ιλινόι[8]. Ο Έλμπερτ («Μπέρτι» για τους δικούς του) είχε δύο μεγαλύτερα αδέλφια, τον Τσάρλι (που πέθανε σε ηλικία 9 ετών) και τη Χάννα Φράνσις, αλλά και τρεις μικρότερές του αδελφές[9].

Τα 5 παιδιά της οικογένειας (ο Τσάρλι περνούσε όλη σχεδόν την ημέρα στο κρεβάτι μετά από μία πτώση του σε νηπιακή ηλικία) πήγαν στο τοπικό δημόσιο διθέσιο σχολείο, που γειτόνευε με το νεκροταφείο. Η πρώτη εργασία του `Ελμπερτ ήταν πλανόδιος πωλητής σαπουνιών για την εταιρεία Λάρκιν, μία απασχόληση που τελικώς τον έφερε πίσω στο Μπάφαλο, έδρα της εταιρείας.

Θρησκευτικές και πολιτικές πεποιθήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Είμαι ένας Αναρχικός. `Ολοι οι καλοί άνθρωποι είναι Αναρχικοί. `Ολοι οι καλλιεργημένοι, ευγενικοί άνθρωποι, όλοι οι δίκαιοι άνθρωποι είναι Αναρχικοί. Ο Χριστός ήταν Αναρχικός.

Elbert Hubbard, A Message to Garcia and Thirteen Other Things, σελ. 147

Ο Χάμπαρντ αυτοπροσδιοριζόταν ως αναρχικός και σοσιαλιστής[10]. Πίστευε στην κοινωνική, οικονομική, οικογενειακή, πολιτική, διανοητική και πνευματική ελευθερία[11]. Στο έργο του A Message to Garcia and Thirteen Other Things («Μήνυμα στον Γκαρθία και 13 άλλα πράγματα», 1901), επιχειρεί να διευκρινίσει το κοινωνικο-θρησκευτικό του «πιστεύω» γράφοντας: «Πιστεύω πως οι Τζον Ράσκιν, Γουίλιαμ Μόρις, Χένρι Θόρω, Ουώλτ Ουίτμαν και Λέων Τολστόι είναι προφήτες του Θεού, και ότι θα πρέπει να συγκαταλέγονται με τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης»[12].

Ο Χάμπαρντ έγραψε μία κριτική του πολέμου, των νόμων και της διακυβέρνησης στο βιβλιαράκι Jesus Was An Anarchist («Ο Χριστός ήταν αναρχικός», 1910). Ο Ερνστ Χάουαρντ Κρόσμπυ χαρακτήρισε το δοκίμιο αυτό ως «το καλύτερο πράγμα που έγραψε ποτέ ο Έλμπερτ»[13].

Roycroft

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Χάμπαρντ στην εικονογράφηση του βιβλίου του The Mintage.

Η γνωστότερη συνεισφορά του στην τέχνη ήρθε μετά την ίδρυση της Roycroft, μιας καλλιτεχνικής κοινότητας που εντασσόταν στο κίνημα «Arts and Crafts», στο χωριό Ηστ Αουρόρα κοντά στη λίμνη Ήρι το 1895. Η κοινότητα αναπτύχθηκε γύρω από το ιδιωτικό του τυπογραφείο που ο Χάμπαρντ είχε ιδρύσει μαζί με την πρώτη του σύζυγο, την Μπέρθα Κρώφορντ-Χάμπαρντ, το «Roycroft Press». Ο Χάμπαρντ και η Μπέρθα είχαν παντρευτεί ήδη από το Μπλούμινγκτον, το 1881.

Ο Χάμπαρντ συνέτασσε και εξέδιδε δύο περιοδικά, το The Philistine (= «Ο Φιλισταίος») και το The Fra. Το πρώτο ήταν δεμένο με καφετί χασαπόχαρτο και γεμάτο με σάτιρα και εκκεντρικά ευφυολογήματα. (Ο ίδιος ο Χάμπαρντ είπε κάποτε ότι το εξώφυλλο ήταν χασαπόχαρτο επειδή «υπάρχει ψαχνό μέσα») Οι Roycrofters εξέδιδαν όμορφα, αν και κάποτε εκκεντρικά, βιβλία, τυπωμένα σε χειροποίητο χαρτί, και λειτουργούσαν ένα καλό βιβλιοδετείο, ένα κατάστημα επίπλων και εργαστήρια που κατασκεύαζαν κατά παραγγελία δερμάτινα είδη και χαλκογραφίες.

Η Μπέρθα τελικά πήρε διαζύγιο από τον Χάμπαρντ επειδή την απατούσε με τη δασκάλα του χωριού, τη φεμινίστρια `Αλις Λ. Μουρ, την οποία τελικά και νυμφεύθηκε το 1904, αφού είχαν αποκτήσει μαζί μία νόθα κόρη (το 1894). Με τον καιρό, τα Roycroft Shops έγινε τόπος συναντήσεων ριζοσπαστών, ελευθερόφρονων, μεταρρυθμιστών και υποστηρικτών του δικαιώματος ψήφου για τις γυναίκες. Ο Χάμπαρντ εξελίχθηκε σε ένα δημοφιλή ομιλητή και η οικιακής κατασκευής φιλοσοφία του μετακινήθηκε από ένα χαλαρό πρωτόγονο σοσιαλισμό εμπνευσμένο από τον Γουίλιαμ Μόρις σε μία έντονη υπεράσπιση της ελεύθερης επιχειρηματικότητας.

Δέχθηκε πολλή κριτική για τη φράση του: «Η φυλακή είναι ένας Παράδεισος του σοσιαλιστή: Εκεί επικρατεί ισότητα, όλα τα προς το ζην παρέχονται από το Κράτος και ο ανταγωνισμός έχει εκλείψει.»

Το 1908 ο Χάμπαρντ ήταν ο βασικός ομιλητής στην ετήσια συνάντηση της «Εταιρείας του Ντένταμ για τη Σύλληψη των Αλογοκλεφτών»[14] (παρά την επωνυμία του, ο σύλλογος αυτός εξελίχθηκε σε μία μάλλον ελιτίστικη λέσχη, μέλη της οποίας υπήρξαν ο Τζ. Φ. Κένεντι, ο Μάικλ Δουκάκης και ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ).

Πριν τον αδόκητο θάνατό του, ο Χάμπαρντ σχεδίαζε να γράψει μία ιστορία για τον σύγχρονό του Φέλιξ Ιπτάμενο Γεράκι, μοναχογιό του Ινδιάνου αρχηγού «Ιπτάμενο Γεράκι».

Το 1912 ο Χάμπαρντ έγραψε σχετικά με το ναυάγιο του Τιτανικού[15], ξεχωρίζοντας την ιστορία της Ι. Στράους, η οποία ως γυναίκα είχε προτεραιότητα να μπει σε μία σωσίβια λέμβο έναντι των ανδρών επιβατών, αλλά αρνήθηκε για να μη χωριστεί από τον σύζυγό της, το εξής συγκινητικό σχόλιο, που δίνει και απόψεις του για τον θάνατο:

«Κύριε και Κυρία Στράους, ζηλεύω την κληρονομιά αγάπης και πίστης που αφήσατε στα παιδιά σας και στα εγγόνια σας. Το ήρεμο θάρρος που ήταν δικό σας σε όλη την κοινή μακριά και χρήσιμη σταδιοδρομία σας ήταν στην κατοχή σας και στον θάνατο. Γνωρίζατε πώς να κάνετε τρία μεγάλα πράγματα: 1) Πώς να ζείτε, 2) πώς να αγαπάτε και 3) πώς να πεθαίνετε. Το βέβαιο είναι ένα, υπάρχουν μόνο δύο αξιοπρεπείς τρόποι για να πεθάνει κάποιος. Ο ένας είναι από γεράματα και ο άλλος από δυστύχημα. Οι αρρώστιες όλες είναι ατιμωτικές. Η αυτοκτονία είναι μία θηριωδία. Αλλά το να φεύγει κάποιος όπως έφυγαν ο Κύριος και η Κυρία Ι. Στράους είναι δόξα. Ελάχιστοι έχουν ένα τέτοιο προνόμιο. Ευτυχισμένοι εραστές, αμφότεροι. Στη ζωή δεν χωρίστηκαν ποτέ και στον θάνατο παραμένουν ενωμένοι...»

Καταδίκη, χάρη και θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, ο Χάμπαρντ δημοσίευσε πολλά σχετικά σχόλια στο The Philistine και έγινε ανυπόμονος στο να διασχίσει τον ωκεανό, να «δώσει ρεπορτάζ» για τον μεγάλο πόλεμο και να εξασφαλίσει ακόμα και συνέντευξη με τον ίδιο τον Κάιζερ. Ωστόσο, είχε καταδικασθεί στις 11/1/1913 για παράβαση του άρθρου 211 του Π.Κ.[16] περί «αποστολής ασέμνου υλικού δια του ταχυδρομείου»[17]. Ο Χάμπαρντ πλήρωσε 100 δολάρια πρόστιμο και πήρε αναστολή για άλλες 5 κατηγορίες. Ζήτησε χάρη από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Γουίλιαμ Χάουαρντ Ταφτ και, όταν η αίτησή του για διαβατήριο απορρίφθηκε το 1915, πήγε κατευθείαν στον Λευκό Οίκο και παρεκάλεσε τον προσωπικό γραμματέα του Προέδρου Γούντροου Ουίλσον. Εκείνη την ώρα ο Πρόεδρος ήταν σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, αλλά ο γραμματέας τον διέκοψε και ως αποτέλεσμα, ο υπουργός Εξωτερικών και ο Γενικός Εισαγγελέας άκουσαν και αυτοί το αίτημα του Χάμπαρντ[18].

Το αίτημά του φάνηκε εύλογο και του απονεμήθηκε χάρη. Ο Χάμπαρντ πήρε διαβατήριο και την πρωτομαγιά του 1915 ανεχώρησε με τη σύζυγό του για την Ευρώπη με το υπερωκεάνειο Λουζιτάνια.

Κατά τραγική ειρωνεία σε αυτό το ταξίδι, σχεδόν τρία χρόνια μετά το ναυάγιο του Τιτανικού, στις 7 Μαΐου 1915, σε απόσταση 18 χιλιομέτρων από την ακτή της Ιρλανδίας, το Λουζιτάνια τορπιλίστηκε και βυθίστηκε από το γερμανικό υποβρύχιο U-20.

Σε μία επιστολή προς τον γιο του Χάμπαρντ με ημερομηνία 12 Μαρτίου 1916, ο Ερνστ Κάουπερ, ένας επιζώντας, έγραψε:

Μετά τον τορπιλισμό του πλοίου, ο πατέρας σας και η σύζυγός του ξεπρόβαλαν από την καμπίνα τους και βγήκαν στο επάνω κατάστρωμα.

Κανείς τους δεν φαινόταν ταραγμένος στο ελάχιστο. Είχαν ενωμένα τα χέρια τους με τον τρόπο με τον οποίο πάντα περπατούσαν στο κατάστρωμα...

...Δεν κινήθηκαν μακριά από εκεί που στέκονταν αρχικά. Καθώς μετακινούμουν προς την άλλη πλευρά του πλοίου, προετοιμαζόμενος να πέσω στη θάλασσα όταν θα ερχόταν η κατάλληλη στιγμή, του φώναξα, «Τι θα κάνετε;» και μόνο που κούνησε το κεφάλι του, ενώ η κ. Χάμπαρντ χαμογέλασε και είπε: «Δεν φαίνεται να υπάρχει τίποτα να κάνουμε.»

Η έκφραση αυτή φάνηκε να προτρέπει τον πατέρα σας, γιατί τότε έπραξε ένα από τα πιο δραματικά πράγματα που έχω δει ποτέ. Γύρισε απλώς με την κ. Χάμπαρντ, μπήκαν σε ένα δωμάτιο στο επάνω κατάστρωμα, η πόρτα του οποίου ήταν ανοικτή, και την έκλεισε πίσω τους.

Και ήταν προφανές πως η ιδέα του ήταν ότι θα έπρεπε να πεθάνουν μαζί και να μη διακινδυνεύσουν να αποχωριστούν πέφτοντας στη θάλασσα.

Μεταθανάτια αναγνώριση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην πραγματικότητα, εξαιτίας και του μεγάλου πλήθους των δημοσιευμάτων του, ο Χάμπαρντ ήταν πολύ γνωστός στην εποχή του ήδη πριν τον θάνατό του. Κείμενα σε ένα βιβλίο 360 σελίδων που εξέδωσαν οι Roycrofters υπό τον τίτλο Εις μνήμην: Έλμπερτ και Άλις Χάμπαρντ δέχθηκαν να συνεισφέρουν προσωπικότητες από τελείως διαφορετικούς χώρους: ο βοτανολόγος Λούθηρος Μπούρμπανκ, ο «βασιλιάς του κέτσαπ» Χένρυ Τζ. Χάιντς, ο εφευρέτης της λωρίδας κόμικς στα έντυπα Ρίτσαρντ Άουτκολτ, ο κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης Ελιχού Ρουτ, ο Αφροαμερικανός πολιτικός Μπούκερ Ουάσινγκτον κ.ά..

Γνωστό έγινε αργότερα και το βιβλίο του Χάμπαρντ Health and Wealth (= «Υγεία και πλούτος»). Εκδόθηκε το 1908 και περιλαμβάνει πολλούς σύντομους τρουισμούς σχετικά με τη χρήση της ευφυίας για την απαλλαγή από τον προσωπικό φόβο.

Μετά τον θάνατο του συγγραφέα, το Message to Garcia μεταφέρθηκε δύο φορές στον κινηματογράφο: στη βωβή ταινία του 1916 A Message to Garcia και στην ομώνυμη ομιλούσα ταινία του 1936.

Σήμερα, υλικά ενθυμήματα των συνεισφορών του Χάμπαρντ στο κίνημα «Arts and Crafts» φιλοξενούνται στο Μουσείο Elbert Hubbard-Roycroft, στο Ηστ Αουρόρα, όπου υπάρχει και κενοτάφιο.

Τα αποφθέγματά του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικά από αποφθέγματα του Χάμπαρντ έχουν αναπαραχθεί από τον λαϊκό πολιτισμό:

  • Ο Μακ Μπόλαν, ο βασικός χαρακτήρας στη σειρά βιβλίων του Ντον Πέντλετον The Executioner αναφέρει συχνά για έμπνευση τη φράση του: «Ο Θεός δεν θα σε προσέξει για τα μετάλια, τις τιμές και τα διπλώματά σου, αλλά για τις πληγές σου.»[19][20]
  • Στο τέλος ενός καρτούν του 1960 με τον Μπαγκς Μπάνυ και το Κογιότ, ο Μπαγκς χρησιμοποιεί ένα απόφθεγμα του Χάμπαρντ όταν λέει: «Μην παίρνεις τη ζωή πολύ στα σοβαρά. Ποτέ δεν θα της ξεφύγεις ζωντανός.»
  • Γνωστό επίσης είναι η παροιμιώδης φράση: «όταν η ζωή το μόνο που σού δίνει είναι λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα», αποδιδόμενο με διάφορες παραλλαγές και σε άλλους (π.χ. «όταν η ζωή σού πετάει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα»).

Επιλεγμένα έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Forbes of Harvard (1894)
  • No Enemy But Himself (1894)
  • Little Journeys to the Homes of Good Men and Great (1895-1910)
  • The Legacy (1896)
  • A Message to Garcia (1899)
  • A Message to Garcia and Thirteen Other Things (1901)
  • Love, Life and Work (1906)
  • Health and Wealth (1908)
  • The Mintage (1910)
  • Jesus Was An Anarchist (1910), εκδόθηκε και με τον τίτλο The Better Part
  • Elbert Hubbard's Scrap Book (1923)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0399168. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Elbert-Hubbard. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6kk9c55. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ National Register of Historic Places. 79003163.
  5. ↑ CONOR.SI. 112199779.
  6. ↑ 6,0 6,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/157011. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  7. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  8. ↑ Champney, σελ. 7
  9. ↑ Champney, σσ. 11–12
  10. ↑ Elbert Hubbard (1901). A Message to Garcia and Thirteen Other Things. σελ. 149. 
  11. ↑ Elbert Hubbard (1901). A Message to Garcia and Thirteen Other Things. σελ. ii. 
  12. ↑ Elbert Hubbard (1901). A Message to Garcia and Thirteen Other Things. σελ. i. 
  13. ↑ Elbert Hubbard (1910). Jesus Was An Anarchist. 
  14. ↑ Elbert Hubbard. «A New Club!». The Fra (January to June 1909). 
  15. ↑ Hubbard, Elbert; The Titanic; East Aurora, NY: The Roycroft Shops, 1923, α΄ έκδοση 1912.
  16. ↑ Elbert Hubbard Guilty: "'Fra Elbertus' Pays $100 on Admitting the Sending of Immoral Matter in Mails", 13 January 1913, Rome Daily Sentinel, Rome, New York Accessed 10 February 2013.
  17. ↑ "The Conviction of Hubbard" Boston Evening Transcript, January 16, 1913
  18. ↑ Hubbard Just Pardoned, New York Times, May 9, 1915
  19. ↑ Pendleton, Don (1978). Monday's Mob. Pinnacle Books. σελ. 166. ISBN 0523418159. 
  20. ↑ Pendleton, Don (1979). Friday's Feast. Pinnacle. σελίδες 79. ISBN 0-523-41883-3. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • "Annual Report" of the Attorney General of the United States (1915), σελ. 347.
  • Lane, Albert, Elbert Hubbard And His Work: A Biography, A Sketch, And A Bibliography (1901, The Blanchard Press) ISBN 0-554-84254-8.
  • Champney, Freeman, Art & Glory: The Story of Elbert Hubbard (1983, Kent, Ohio: Kent State University Press) ISBN 0-87338-295-1.
  • Hamilton, Charles Franklin, As Bees in Honey Drown; Elbert Hubbard and the Roycrofters (1973, South Brunswick: A.S. Barnes) ISBN 0-498-01052-X.
  • Elbert Hubbard, William Morris's Greatest Imitator (1999, Previous Parrot Press)
  • Leuchtenburg, William E., American Places: Encounters with History (2002, Oxford University Press) ISBN 0-19-515245-X.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Έλμπερτ_Χάμπαρντ&oldid=10307214"