Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άρης Σπηλιωτόπουλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άρης Σπηλιωτόπουλος
Ο Σπηλιωτόπουλος το 2013
Βουλευτής Β΄ Αθηνών
Περίοδος
7 Μαρτίου 2004 – 26 Φεβρουαρίου 2014
Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Ελλάδας
Περίοδος
8 Ιανουαρίου 2009 – 7 Οκτωβρίου 2009
ΠρωθυπουργόςΚώστας Καραμανλής
ΠροκάτοχοςΕυριπίδης Στυλιανίδης
ΔιάδοχοςΆννα Διαμαντοπούλου
Υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης
Περίοδος
19 Σεπτεμβρίου 2007 – 7 Ιανουαρίου 2009
ΠρωθυπουργόςΚώστας Καραμανλής
ΠροκάτοχοςΦάνη Πάλλη-Πετραλιά
ΔιάδοχοςΚωνσταντίνος Μαρκόπουλος
Βουλευτής Επικρατείας
Περίοδος
9 Απριλίου 2000 – 11 Φεβρουαρίου 2004
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση28 Οκτωβρίου 1966 (1966-10-28) (58 ετών), Πάτρα
ΕθνότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλλάδα
Πολιτικό κόμμαΝέα Δημοκρατία
(έως 2014)
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πανεπιστήμιο Σίτι του Λονδίνου
ΕπάγγελμαΕπικοινωνιολόγος[1]

Ο Άρης (Αριστόβουλος) Σπηλιωτόπουλος (Πάτρα, 28 Οκτωβρίου 1966) είναι Έλληνας επικοινωνιολόγος και πρώην πολιτικός. Έχει υπάρξει στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας. Έχει διατελέσει βουλευτής, υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης και υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.[2] Ήταν επίσημος υποψήφιος της Νέας Δημοκρατίας στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014 για το Δήμο Αθηναίων.

Γεννήθηκε στην Πάτρα στις 28 Οκτωβρίου του 1966. Τελείωσε το γυμνάσιο και το λύκειο στην Πρότυπο Σχολή όπου αρχικά εντάχθηκε στη ΜΑΚΙ, τη μαθητική οργάνωση της Νέας Δημοκρατίας και στη συνέχεια στην ΟΝΝΕΔ. Σύντομα αποχώρησε για να συμμετάσχει στη βραχύβια ΔΗΑΝΑ.[3] Το 1985 πήγε στην Αθήνα για να σπουδάσει στο τμήμα Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετά την αποφοίτηση του έκανε διπλά μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο Σίτι του Λονδίνου στην Πολιτική Επικοινωνία και στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας.[4]

Επιστρέφοντας από το Λονδίνο το 1992 ο Σπηλιωτόπουλος εντάχθηκε στη Γραμματεία Πολιτικού Σχεδιασμού, Επικοινωνίας και Ιδεολογίας της Νέας Δημοκρατίας ύστερα από πρόταση του επικοινωνιολόγου Γιάννη Λούλη, συνεργάτη του τότε προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Μιλτιάδη Έβερτ. Εκεί πρωτοσυνεργάστηκε με τον τότε υπεύθυνο πολιτικού σχεδιασμού Κώστα Καραμανλή με τον οποίο συνδέθηκε πολιτικά τα επόμενα χρόνια. Πριν από τις επερχόμενες εκλογές απομακρύνθηκε από τη διεύθυνση του τμήματος και εργάστηκε στο πολιτικό γραφείο του Καραμανλή.[3][5]

Ύστερα από την ήττα της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές του 1996 και την παραίτηση του Έβερτ εκλέχθηκε στη θέση του ο Καραμανλής ο οποίος τον Απρίλιο του 1997 όρισε τον Σπηλιωτόπουλο εκπρόσωπο τύπου του κόμματος, καθιστώντας τον τον νεότερο μέχρι τότε εκπρόσωπο ελληνικού κόμματος. Την περίοδο εκείνη συμμετείχε στην ηγετική ομάδα του κόμματος και στήριξε την υπερψήφιση από τη Νέα Δημοκρατία της ανανέωσης της θητείας του Κωστή Στεφανόπουλου στην προεδρία της δημοκρατίας, αποφεύγοντας την κήρυξη πρόωρων εκλογών όπως επιθυμούσε μερίδα του κόμματος. Η νεαρή του ηλικία σε συνδυασμό με κάποιες εμφανίσεις και φωτογραφίσεις του στον τύπο προκάλεσαν σχόλια και αντιδράσεις εντός και εκτός του κόμματος του.[3][6] Τον Αύγουστο του 2000, λίγους μήνες μετά την εκλογική ήττα της Νέας Δημοκρατίας και με τις αντιδράσεις ενάντια του να μεγαλώνουν ο Σπηλιωτόπουλος παραιτήθηκε από εκπρόσωπος τύπου ύστερα από απαίτηση του Καραμανλή για να αντικατασταθεί από τον Θεόδωρο Ρουσόπουλο.[7] Τα χρόνια που ακολούθησαν την παραίτηση του δεν συμμετείχε στα όργανα του κόμματος.

Το 2002 ανέλαβε την οργάνωση του εκλογικού αγώνα της Νέας Δημοκρατίας για το Δήμο και τη Νομαρχία Λέσβου και βοήθησε ώστε το κόμμα του να κερδίσει για πρώτη φορά και τις δύο αναμετρήσεις σε μια περιφέρεια η οποία θεωρούταν παραδοσιακά αριστερή.[8] Συμμετείχε και στην Κεντρική Εκλογική Επιτροπή για τις εκλογές του 2004.[9]

Στις εκλογές της 9ης Απριλίου του 2000 ο Σπηλιωτόπουλος εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής μέσα από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας.

Ο Σπηλιωτόπουλος κατέβηκε για πρώτη φορά υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές του 2004 στην εκλογική περιφέρεια Β' Αθηνών. Η Νέα Δημοκρατία επικράτησε του ΠΑΣΟΚ και κατάφερε να εκλεγεί ως δεύτερος σε ψήφους βουλευτής στην περιφέρεια.[10] Αυτό δεν στάθηκε αρκετό για να αναλάβει κάποια θέση στην κυβέρνηση που σχημάτισε ο Καραμανλής αμέσως μετά τις εκλογές.[11] Στις εκλογές του 2007 ο Σπηλιωτόπουλος επανεκλέχθηκε στην ίδια περιφέρεια αλλά ερχόμενος έκτος σε ψήφους για το κόμμα του[12] Το Νοέμβριο του 2011 κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης ο Σπηλιωτόπουλος συνέταξε με άλλους 4 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας πρόταση για δημιουργία διακομματικής κυβέρνησης εθνικής σωτηρίας, η οποία απορρίφθηκε από την ηγεσία του κόμματος.[13]

Υπουργός Τουρισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τον σχηματισμό της κυβέρνησης ύστερα από τις εκλογές του 2007 ο Σπηλιωτόπουλος ανέλαβε το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης. Έθεσε ως προτεραιότητες της υπουργίας του την ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού, την αύξηση του προϋπολογισμού τουριστικής προβολής και τη δημιουργία οικολογικού τουρισμού. Κατά τη διάρκεια της θητείας του προέβη σε νομοθετική ρύθμιση η οποία παράτεινε την άδεια λειτουργίας των ξενοδοχειακών μονάδων που δεν ήταν πιστοποιημένες από τον ΕΟΤ όπως απαιτούσε ο νόμος.[14] Η θητεία του σημαδεύτηκε από σημαντική πτώση στον τουρισμό το 2009 λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.[15]

Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κώστας Καραμανλής προέβη σε ανασχηματισμό τον Ιανουάριο του 2009 που έφερε τον Σπηλιωτόπουλο στη θέση του υπουργού Παιδείας.[16] Ο χώρος της Παιδείας βρισκόταν σε αναταραχή ύστερα από τη δολοφονία του μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλου και τις αντιδράσεις ενάντια στο νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ της Μαριέτας Γιαννάκου και στο νόμο για τη νομιμοποίηση των πτυχίων των ελληνικών κολεγίων που συνεργάζονταν με ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα.[17]

Ο Σπηλιωτόπουλος ξεκίνησε νέο κύκλο διαλόγου για τα λύκεια και το σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ από μηδενική βάση.[18] Ο διάλογος χαρακτηρίστηκε από κάποιους ως κίνηση κατευνασμού.[17] Συμμετείχαν το ΠΑΣΟΚ, η ΔΟΕ, η ΓΣΕΕ ενώ η ΟΛΜΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ αρνήθηκαν να πάρουν μέρος. Ο διάλογος τελικά σταμάτησε λόγω των πρόωρων εκλογών που κηρύχθηκαν για τον Οκτώβριο του 2009.[19] Λίγες μέρες πριν τις εκλογές το Υπουργείο έδωσε για πρώτη φορά 33 άδειες λειτουργίας για 39 ιδιωτικά κολέγια οι οποίες στη συνέχεια κρίθηκαν παράνομες από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.[20]

Μετά την ήττα της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές του 2009 ο Κώστας Καραμανλής παραιτήθηκε από την προεδρία της Νέας Δημοκρατίας. Παρά τη μεγάλη σε έκταση ήττα της Νέας Δημοκρατίας, ο Σπηλιωτόπουλος κατάφερε να επανεκλεγεί, ερχόμενος πρώτος σε σταυρούς προτίμησης βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στην περιφέρεια του.[21] Στις εσωκομματικές διαδικασίες για την ανάδειξη νέου προέδρου που ακολούθησαν ο Σπηλιωτόπουλος, παρά τις φήμες[22] και τις δημόσιες παρεμβάσεις του,[23] δεν δήλωσε υποψήφιος. Στήριξε την υποψηφιότητα της Ντόρας Μπακογιάννη[24] η οποία ηττήθηκε από τον Αντώνη Σαμαρά. Στη νέα ηγετική ομάδα ο Σπηλιωτόπουλος ανέλαβε τομεάρχης για την Παιδεία.[25]

Στις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις του Μαΐου και Ιουνίου του 2012 ο Σπηλιωτόπουλος επανεκλέχθηκε στη Β' Αθηνών παρά τη μείωση του ποσοστού της Νέας Δημοκρατίας. Επέδειξε μικρή κοινοβουλευτική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια αυτής της θητείας του, έχοντας μόνο μία ομιλία στην ολομέλεια και δύο ερωτήσεις σε 19 μήνες.[26] Παραιτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2014 για να διεκδικήσει τη δημαρχία της Αθήνας.

Υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πιθανότητα υποψηφιότητας του Σπηλιωτόπουλου για το Δήμο Αθηναίων συζητήθηκε για πρώτη φορά το 2009[27] αλλά η Νέα Δημοκρατία τελικά στήριξε τον τότε δήμαρχο Νικήτα Κακλαμάνη στις εκλογές του 2010. Το όνομα του επανήλθε για τις δημοτικές εκλογές του 2014 όταν και πήρε τελικά την επίσημη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας. Ο προερχόμενος από το ίδιο κόμμα τέως δήμαρχος Νικήτας Κακλαμάνης ανακοίνωσε και αυτός τη δική του ανεξάρτητη υποψηφιότητα.[28]

Κατά την επίσημη παρουσίαση της υποψηφιότητας του και του συνδυασμού του, «Αθήνα, Μπορείς», ο Σπηλιωτόπουλος ανακοίνωσε την παραίτηση του από τη βουλευτική του έδρα. Ως προτεραιότητες σε περίπτωση εκλογής του έθεσε την αισθητική αναβάθμιση της πόλης, την αποκατάσταση του αισθήματος ασφάλειας και την καταπολέμηση του παραεμπορίου.[29]

Μια από τις προτάσεις του που συζητήθηκε έντονα ήταν η πρόθεση του να διεξάγει δημοψήφισμα για την κατασκευή ή όχι του χωροθετημένου μουσουλμανικού τεμένους στον Βοτανικό εφόσον εκλεγόταν.[30] Πολλοί αντίπαλοι του τον επέκριναν γιατί είχε ο ίδιος ψηφίσει το νόμο για την κατασκευή του τεμένους και δεν είχε εναντιωθεί στην εφαρμογή του όταν ήταν αρμόδιος Υπουργός εθνικής παιδείας και θρησκευμάτων.[31]

Ο Σπηλιωτόπουλος έχασε τις εκλογές, ερχόμενος τρίτος στον α' γύρο με 16,9%. Ήταν η πρώτη φορά που η Νέα Δημοκρατία δεν θα είχε υποψήφιο της στο β' γύρο των δημοτικών εκλογών του δήμου της πρωτεύουσας. Απέδωσε την ήττα του στη διάσπαση των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας εξαιτίας της υποψηφιότητας Κακλαμάνη.[32]

Τον Μαΐο του 2019 δήλωσε ότι τον αφορά το προσκλητήριο του ΣΥΡΙΖΑ για την αντιμετώπιση του φαινομένου της Ακροδεξίας.[33]

Το 2024 εντάχθηκε στο επικοινωνιακό επιτελείο του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Στέφανου Κασσελάκη, δίχως να εμπλακεί στα θεσμικά όργανα του κόμματος, με τον ίδιο τον Σπηλιωτόπουλο να δηλώνει πως μετά την ήττα του στις εκλογές του 2014 για τον Δήμο Αθηναίων, αποστασιοποιήθηκε από τη Νέα Δημοκρατία.[34]

Θεωρείται ένας από τους εμπνευστές της στρατηγικής προσέγγισης του «μεσαίου χώρου» η οποία κυριάρχησε στην πολιτική ιδεολογία και επικοινωνιακή προσέγγιση της Νέας Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Κώστα Καραμανλή. Ο Σπηλιωτόπουλος έχει περιγράψει τον μεσαίο χώρο ως «το σημείο συνάντησης όλων των κοινωνικών ρευμάτων, με στόχο την απαλοιφή των παραδοσιακών διαχωρισμών ανάμεσα σε αριστερά και δεξιά». Ο θεωρητικός του «μεσαίου χώρου» πολιτικός αναλυτής Γιάννης Λούλης τον περιέγραψε ως το τμήμα του εκλογικού χώρου που μεταλλάσσεται μέσα στον χρόνο και η επικράτηση στο οποίο είναι απαραίτητη για να εδραιωθεί πολιτική κυριαρχία.[35] Οι επικριτές της στρατηγικής προσέγγισης του μεσαίου χώρου την χαρακτηρίζουν ως αποϊδεολογικοποίηση της πολιτικής,[36] θεωρούν πως απευθύνεται σε ένα χώρο που είναι αδύνατο να προσδιορισθεί πραγματικά[37] και οδηγεί στην απομάκρυνση των πολιτών από την πολιτική συμμετοχή και την απονομιμοποίηση των αντιπροσωπευτικών θεσμών.[38]

Ο Σπηλιωτόπουλος έχει ταχθεί υπέρ της αλλαγής του άρθρου 16 του συντάγματος και την ίδρυση ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων. Την περίοδο του διαλόγου για τον νόμο πλαίσιο για την ανώτατη παιδεία επί υπουργίας Άννας Διαμαντοπούλου, ως αρμόδιος τομεάρχης παιδείας της ΝΔ είχε ζητήσει δύο αλλαγές στο σχέδιο νόμου. Διαφωνούσε με τον τότε προτεινόμενο τρόπο επιλογής πρυτάνεων από το Συμβούλιο Ιδρύματος των πανεπιστημίων ζητώντας να γίνεται από την ακαδημαϊκή κοινότητα. Ζήτησε επίσης να καταργηθεί το πανεπιστημιακό άσυλο, αν και ως υπουργός Παιδείας ήταν υπέρ της διατήρησης του υφιστάμενου νόμου. Οι δύο προτεινόμενες αλλαγές ενσωματώθηκαν στο τελικό νομοσχέδιο το οποίο υπερψηφίσθηκε και από τη Νέα Δημοκρατία.[39]

Σαν στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο Σπηλιωτόπουλος καταψήφισε το πρώτο μνημόνιο αλλά υπερψήφισε το δεύτερο[40] όταν η Νέα Δημοκρατία συμμετείχε στην κυβέρνηση. Ζήτησε μάλιστα να εφαρμοσθεί κομματική πειθαρχία κατά την ψήφιση του δεύτερου, θεωρώντας την απαραίτητη για την παραμονή της Ελλάδας στο Ευρώ.[41]

Κατά τη διάρκεια της βουλευτικής του θητείας ο Σπηλιωτόπουλος δήλωσε υπέρ της αποποινικοποίησης της χρήσης ναρκωτικών, του διαχωρισμού των ουσιών και της ελεγχόμενης χορήγησης τους από το κράτος σε εξαρτημένους.[42] Τάχθηκε υπέρ της διά νόμου χωροθέτησης οργανωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης των απορριμμάτων και της καύσης τους.[43] Επίσης, έχει δηλώσει υπέρ της καύσης των νεκρών.[44]

Το 2004 ο Σπηλιωτόπουλος εξέδωσε το βιβλίο Εκ Βαθέων που περιέγραφε τις πολιτικές του απόψεις. Έχει επίσης συμμετάσχει με κείμενα στα συλλογικά έργα Στρατηγική για την ελληνική ανώτατη εκπαίδευση και Αγώνας ιδεών.[4]

Σκανδαλολογία και επικρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνέντευξη Καρατζαφέρη και χαρακτηρισμός «Σαλώμη»

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οριακή ήττα της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές του 2000 είχε δημιουργήσει εντάσεις στο εσωτερικό του κόμματος. Ο τότε βουλευτής της ΝΔ Γιώργος Καρατζαφέρης σε συνέντευξη του αποκάλεσε τον Σπηλιωτόπουλο «Σαλώμη της ΝΔ» υπονοώντας πως ζητούσε διαγραφές στελεχών που δεν ταίριαζαν με την στρατηγική προσέγγισης του μεσαίου χώρου.[45] Η επίθεση αυτή οδήγησε στην απομάκρυνση του ίδιου του Καρατζαφέρη ενώ ο χαρακτηρισμός «Σαλώμη» στάθηκε αφορμή για έντονη σάτιρα σε βάρος του Σπηλιωτόπουλου από τους δημοσιογράφους Θέμο Αναστασιάδη, Νίκο Κακαουνάκη και Βαγγέλη Περρή.[3] Ο Σπηλιωτόπουλος άσκησε αγωγή εναντίον τους καθώς και του ραδιοφωνικού σταθμού Flash 9.61 που μετέδιδε την εκπομπή την οποία κέρδισε.[46]

Μετά από έρευνα του Σώματος Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης στις δαπάνες του ΕΟΤ της περιόδου 2008-2009, κατά την διάρκεια των θητειών του Σπηλιωτόπουλου και του Κώστα Μαρκόπουλου, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου σχημάτισε δικογραφία για υποτιθέμενες οικονομικές ατασθαλίες. Η δικογραφία μεταβιβάστηκε στη Βουλή το 2011 χωρίς να κριθεί πως υπάρχει λόγος παραπομπής των δύο τέως υπουργών.[47]

Ο Σπηλιωτόπουλος είναι άγαμος και δεν έχει παιδιά. Κατοικεί στο κέντρο της Αθήνας.

  1. «Βιογραφικό Σημείωμα». Επίσημος ιστότοπος. Αρης Σπηλιωτόπουλος. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2014. 
  2. «Άρης Σπηλιωτόπουλος». Βιογραφικά στοιχεία βουλευτών. Βουλή των Ελλήνων. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Φραγκάκης, Κίμωνας (Αύγουστος 2000). «Ποιος είναι ο Άρης Σπηλιωτόπουλος;». ΚΛΙΚ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-01-06. https://web.archive.org/web/20130106181623/http://www.klik.gr/160/spiliotopoulos/index2.htm. Ανακτήθηκε στις 2014-03-30. 
  4. 4,0 4,1 «Σπηλιωτόπουλος, Άρης». Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. 
  5. Μπαϊλής, Πάνος. «Το πορτρέτο του Άρη Σπηλιωτόπουλου». Παρασκήνιο. 
  6. Μπενέκου, Βίβιαν (17 Φεβρουαρίου 2013). «Ο υπουργός Αρης που δεν ήξερε για το έγκλημα...». Το Έθνος. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-02-20. https://web.archive.org/web/20130220094345/http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22767&subid=2&pubid=63784123. Ανακτήθηκε στις 2014-03-30. 
  7. «Παραίτηση Σπηλιωτόπουλου από τη θέση του εκπροσώπου τύπου της ΝΔ». Είδηση. naftemporiki.gr. 
  8. Ακριβοπούλου, Κατερίνα (27 Οκτωβρίου 2002). «Οι νίκες κερδίζονται, δεν χαρίζονται». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/133166/article/epikairothta/politikh/oi-nikes-kerdizontai-den-xarizontai. 
  9. «Εντος Των Τειχων». Η Καθημερινή. 11 Ιανουαρίου 2004. http://www.kathimerini.gr/693864/opinion/epikairothta/arxeio-monimes-sthles/entos-twn-teixwn. 
  10. «Οι ανακατατάξεις, τα «κοψίματα» και οι τιμωρίες». Η Καθημερινή. 13 Μαρτίου 2004. http://www.kathimerini.gr/178552/article/epikairothta/politikh/oi-anakatata3eis-ta-koyimata-kai-oi-timwries. 
  11. «Κανένα παράπονο, παρ’ ότι δεν πήραν χαρτοφυλάκιο». Η Καθημερινή. 10 Μαρτίου 2004. http://www.kathimerini.gr/178237/article/epikairothta/politikh/kanena-parapono-par-oti-den-phran-xartofylakio. 
  12. «Η μάχη του σταυρού στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες». Η Καθημερινή. 19 Σεπτεμβρίου 2007. http://www.kathimerini.gr/298493/article/epikairothta/politikh/h-maxh-toy-stayroy-stis-megales-eklogikes-perifereies. 
  13. «Η κίνηση των πέντε βουλευτών». Η Καθημερινή. 6 Νοεμβρίου 2011. http://www.kathimerini.gr/441884/article/epikairothta/politikh/h-kinhsh-twn-pente-voyleytwn. 
  14. «Η πιστοποίηση των ξενοδοχείων «ρυθμίζεται» τελευταία φορά». Η Καθημερινή. 16 Απριλίου 2008. http://www.kathimerini.gr/319491/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/h-pistopoihsh-twn-3enodoxeiwn-ry8mizetai-teleytaia-fora. 
  15. Κουσούνης, Στάθης (3 Δεκεμβρίου 2008). «Απαισιόδοξες εκτιμήσεις για τον ελληνικό τουρισμό το 2009». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/342128/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/apaisiodo3es-ektimhseis-gia-ton-ellhniko-toyrismo-to-2009. 
  16. «Οι κερδισμένοι από το ντόμινο των μετακινήσεων». Η Καθημερινή. 8 Ιανουαρίου 2009. http://www.kathimerini.gr/345393/article/epikairothta/politikh/oi-kerdismenoi-apo-to-ntomino-twn-metakinhsewn. 
  17. 17,0 17,1 «Στόχος να κλείσουν όλα τα «μέτωπα»». Η Καθημερινή. 27 Ιανουαρίου 2009. http://www.kathimerini.gr/347483/article/epikairothta/ellada/stoxos-na-kleisoyn-ola-ta-metwpa. 
  18. Λακασάς, Απόστολος (14 Ιανουαρίου 2009). «Διάλογος για αλλαγές από μηδενική βάση». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/345955/article/epikairothta/politikh/dialogos-gia-allages-apo-mhdenikh-vash. 
  19. «Μετεκλογικά οι αποφάσεις για τον διάλογο». Η Καθημερινή. 11 Σεπτεμβρίου 2009. http://www.kathimerini.gr/369321/article/epikairothta/ellada/meteklogika-oi-apofaseis-gia-ton-dialogo. 
  20. Λακασάς, Απόστολος (25 Νοεμβρίου 2009). «Κρίσιμη περίοδος για τα κολέγια». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/377285/article/epikairothta/ellada/krisimh-periodos-gia-ta-kolegia. 
  21. «Με εκπλήξεις η σταυροδοσία σε Αθήνα - Πειραιά». Η Καθημερινή. 6 Οκτωβρίου 2010. http://www.kathimerini.gr/372031/article/epikairothta/politikh/me-ekplh3eis-h-stayrodosia-se-a8hna---peiraia. 
  22. Τερζής, Γιώργος Π. (22 Οκτωβρίου 2009). «Διαδικαστικό «σταυρόλεξο» στην πορεία προς τις κάλπες». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/373787/article/epikairothta/politikh/diadikastiko-stayrole3o-sthn-poreia-pros-tis-kalpes. 
  23. ««Μανιφέστο» Άρη και συμβουλές προς υποψηφίους προέδρους». enet.gr. 
  24. «Διαμορφώθηκαν τα στρατόπεδα στη Ν.Δ.». Η Καθημερινή. 17 Νοεμβρίου 2009. http://www.kathimerini.gr/376418/article/epikairothta/politikh/diamorfw8hkan-ta-stratopeda-sth-nd. 
  25. «Τομέας Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων - Οι άνθρωποι». Νέα Δημοκρατία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2014. 
  26. «Δραστηριότητα Βουλευτή στο Κοινοβούλειο». Βουλή των Ελλήνων. 
  27. «Ο Δήμος Αθηναίων, ο κ. Αρης Σπηλιωτόπουλος και τα σενάρια». Η Καθημερινή. 2 Δεκεμβρίου 2009. http://www.kathimerini.gr/378012/article/epikairothta/politikh/o-dhmos-a8hnaiwn-o-k-arhs-sphliwtopoylos-kai-ta-senaria. 
  28. Τερζής, Γιώργος Π. (12 Φεβρουαρίου 2014). ««Γαλάζιος» εμφύλιος στον Δήμο Αθηναίων - Σπηλιωτόπουλος εναντίον Κακλαμάνη». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/753277/article/epikairothta/politikh/galazios-emfylios-ston-dhmo-a8hnaiwn---sphliwtopoylos-enantion-kaklamanh. 
  29. «Παραιτείται από βουλευτής ο Αρης Σπηλιωτόπουλος -στη μάχη για τον δήμο Αθηναίων». Ημερησία On line. 
  30. Γκουτζάνης, Σπύρος. «Αρης Σπηλιωτόπουλος: «Θα κάνω δημοψήφισμα για το τζαμί στην Αθήνα»». Πρώτο Θέμα. 
  31. «Καμίνης: Ολίσθημα του Σπηλιωτόπουλου το δημοψήφισμα για το τζαμί στην Αθήνα». protothema.gr. 
  32. «Σπηλιωτόπουλος: Αν ήμασταν ενωμένοι θα βγαίναμε πρώτοι». Το Βήμα. 19 Μαΐου 2014. 
  33. Newsroom. «Άρης Σπηλιωτόπουλος: Με αφορά το προσκλητήριο ΣΥΡΙΖΑ για προοδευτικό μέτωπο απέναντι στην ακροδεξιά». Documento. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2019. 
  34. «Άρης Σπηλιωτόπουλος: «Δεν έχω θεσμική ιδιότητα στο ΣΥΡΙΖΑ, με τη ΝΔ έχω απόσταση τα τελευταία 10 χρόνια»». lifo.gr. 13 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2024. 
  35. Λούλης, Γιάννης. «Μεσαίος χώρος και "σκληρό ροκ"». www.ekloges.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2014. 
  36. Μανδραβέλης, Πάσχος. «Αναζητώντας τον Μεσαίο Χώρο». Προσωπικός ιστότοπος του συγγραφέα. medium.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2014. 
  37. Ανδριανόπουλος, Ανδρέας. «Υπάρχει μεσαίος χώρος;». Προσωπικός ιστότοπος του συγγραφέα. www.andrianopoulos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2014. 
  38. Βερναρδάκης, Χριστόφορος (2005). «Πολιτικά κόμματα και 'μεσαίος χώρος'. Οι ιδεολογικές, πολιτικές και πολιτισμικές συντεταγμένες των σημερινών πολιτικών δυνάμεων». Στο: Βερναρδάκης, Χριστόφορος. Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα 2004 - Εκλογές, κόμματα, ομάδες συμφερόντων, χώρος και κοινωνία (PDF). Αθήνα: Σαββάλας. 
  39. Κοντορουση, Μίκα. «Κατάργηση του ασύλου με συμφωνία ΠΑΣΟΚ-ΝΔ». News 247. [νεκρός σύνδεσμος]
  40. Σταυρόπουλος, Λάμπρος (6 Νοεμβρίου 2012). «Πέρασε με 153 ψήφους το μνημόνιο ΙΙΙ». Το Βήμα. http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=482664. 
  41. «Ποιοι δεν ψηφίζουν το "Μνημόνιο 2" στη ΝΔ». News 247. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2014. να επιβληθούν κυρώσεις σε όσους δεν στηρίζουν την παραμονή της χώρας στο ευρώ 
  42. Καραϊσκάκη, Τασούλα (13 Ιανουαρίου 2002). ««Ανώριμες συνθήκες για διάλογο περί αποποινικοποίησης»». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/108704/article/epikairothta/ellada/anwrimes-syn8hkes-gia-dialogo-peri-apopoinikopoihshs. 
  43. «Παρέμβαση Σπηλιωτόπουλου». Η Καθημερινή. 13 Μαΐου 2003. http://www.kathimerini.gr/150686/article/epikairothta/politikh/paremvash-sphliwtopoyloy. 
  44. «Καύση νεκρών: Ατομικό δικαίωμα-πολιτική επιταγή». Ελευθεροτυπία. 08 Μαρτίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-04. https://web.archive.org/web/20160304201358/http://www.e-aris.gr/all-media/arthrografia/1086-kaysh-nekrwn-atomiko-dikaiwma-politikh-epitagh. Ανακτήθηκε στις 2014-03-30. 
  45. Κατσαβού, Κατερίνα (7 Μαίου 2000). «Σαλώμη της ΝΔ ο κ. Σπηλιωτόπουλος». Τύπος της Κυριακής. 
  46. Καραμανώλη, Εύα (28 Σεπτεμβρίου 2001). «Ο Σπηλιωτόπουλος πήγε οι αντίδικοι έλειπαν». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/101429/article/epikairothta/politikh/o-sphliwtopoylos-phge-oi-antidikoi-eleipan. 
  47. Σταυρόπουλος, Λάμπρος (8 Ιουνίου 2011). «Στη Βουλή η δικογραφία για γαλάζια σκάνδαλα στον ΕΟΤ». Το Βήμα. http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=405387&wordsinarticle=%CE%A3%CF%80%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CF%89%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82%3b%CE%95%CE%9F%CE%A4.