Θέμα στο Συζήτηση χρήστη:Dr Moshe

MedMan (συζήτησησυνεισφορές)

Καλησπέρα,
από το όνομα ήδη είχα εικάσει ότι είσαι (και μάλλον είσαι) ο ίδιος Dr Moshe, που ενίοτε παρεμβαίνει στην Λεξιλογία και στο μπλογκ του Σαραντάκου κι έχω παρατηρήσει ότι αποτελείς εκεί αξιοσέβαστο σημείο αναφοράς, χάρη στην εμβριθή σου γνώση της νεοελληνικής.
Έχεις δίκιο ότι το "ως" δεν είναι απαραίτητο όταν ακολουθεί ετεροσυνδετικά ρήματα, όμως -αν θυμάμαι καλά- δεν είναι και λανθασμένο, υπό την έννοια ότι, όπως σε αρκετές άλλες περιπτώσεις, η χρήση του είναι προαιρετική. Στην προκειμένη περίπτωση με ξένισε η φράση, σαν κάτι να έλειπε χωρίς το "ως" και το προσέθεσα βάσει την αίσθησης στο αυτί μου.
Φυσικά και δεν θα διαφωνήσουμε "περί όνου σκιάς" και καλώς έπραξες με την αναίρεση (μακάρι βέβαια όλα τα προβλήματα της ελληνικής βικιπαίδειας να ήταν τέτοιας κλίμακας). Θα ήθελα όμως, εκτιμώντας την εμπειρία και ειδική σου γνώση, να σε ρωτήσω: αν αντί του "μεταφράζεται" υπήρχε στην συγκεκριμένη φράση το ρήμα "αποδίδεται", πάλι θα προέκρινες την απόδοση χωρίς το "ως"?
Θα χαρώ αν επενδύσεις δυο λεπτά για να μου απαντήσεις. Φιλικά, MedMan.

Dr Moshe (συζήτησησυνεισφορές)

Σας ευχαριστώ πολύ, αγαπητέ μου, για τα ευγενικά σχόλια σχετικά με τα ελάχιστα γλωσσικά κείμενά μου στο διαδίκτυο, παρ' ότι ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος για κάτι περισσότερο. Εκτιμώ επίσης την ευαισθησία σας σε λεπτά γλωσσικά ζητήματα όπως αυτό, τα οποία απαιτούν καλή αίσθηση της γλώσσας, όπως φαίνεται στα γραπτά σας.

Τα ετεροσυνδετικά ρήματα αποδίδουν ιδιότητα στο αντικείμενο (όταν είναι στην ενεργητική φωνή, οπότε έχουμε κατηγορούμενο του αντικειμένου) ή στο υποκείμενο (όταν είναι στη μεσοπαθητική φωνή, οπότε έχουμε απλό κατηγορούμενο). Ο κατηγορικός δείκτης ως σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως παραλείπεται, κυρίως όταν η συντακτική συμπεριφορά τού ρήματος δείχνει στενή σχέση τού κατηγορουμένου με το προσδιοριζόμενο (π.χ. Εξελέγη δήμαρχος [όχι: ως δήμαρχος] - Τα αρχεία χαρακτηρίστηκαν απόρρητα [όχι: ως απόρρητα] - Το λιοντάρι αποκαλείται «βασιλιάς των ζώων» [όχι: ως βασιλιάς]). Ο λόγος είναι ότι το κατηγορικό ως απουσιάζει από τη συνδετική σύνταξη.

Εντούτοις, ορισμένα ρήματα, που δεν είναι αφ' εαυτών ετεροσυνδετικά, συμβαίνει ενίοτε να χρησιμοποιηθούν με αυτή τη σύνταξη και εδώ κατανοώ τον προβληματισμό σας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η παρουσία/απουσία τού κατηγορικού δείκτη εξαρτάται από το σημασιολογικό φορτίο, αν δηλαδή η σχηματιζόμενη σύνταξη ενέχει ισχυρή κατηγορηματική σχέση. Ρήματα όπως π.χ. μεταφράζω, αποδίδω συνήθως έχουν τέτοιου είδους φορτίο, γι' αυτό κατά κανόνα ο δείκτης παραλείπεται, π.χ. Ο πρωτότυπος τίτλος αποδόθηκε «Ανεμοδαρμένα Ύψη» - Πώς μεταφράζεται εδώ το ισπανικό consentir, «ανέχομαι» ή «παραδέχομαι»; Σε αντιδιαστολή, δεν μπορεί να παραλειφθεί ο δείκτης όταν έχουμε καθαρώς μη συνδετικά ρήματα, π.χ. Προτάθηκε ως εκπρόσωπος του συνδέσμου στη διοίκηση (όχι: προτάθηκε εκπρόσωπος) - Πόσον καιρό υπηρετήσατε ως αναπληρωτής; (αλλά με συνδετικό: Πόσον καιρό διατελέσατε αναπληρωτής;). Συνεπώς, σε γενικές γραμμές η ισχυρή κατηγορηματική σχέση οδηγεί σε παράλειψη του δείκτη και αυτό συμβαίνει συνήθως με τα ρήματα μεταφράζω και αποδίδω.

Ελπίζω οι πληροφορίες αυτές να σας φάνηκαν με κάποιον τρόπο χρήσιμες. Ευχαριστώ πολύ.

Απαντήστε στο "Σέιχ Σου"