PESEL

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το PESEL (προφέρεται: [ΠΈΣΕΛ], πολωνικά: Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności, δηλ. «Καθολικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Εγγραφής Πληθυσμού) είναι ο εθνικός αριθμός αναγνώρισης που χρησιμοποιείται στην Πολωνία από το 1979. Ο αριθμός αποτελείται από 11 ψηφία, προσδιορίζει ακριβώς ένα άτομο και δεν μπορεί να αλλάξει αφού εκχωρηθεί, εκτός από συγκεκριμένες περιπτώσεις (όπως επαναπροσδιορισμός φύλου).

Ο αριθμός PESEL είναι υποχρεωτικός για όλους τους μόνιμους κατοίκους της Πολωνίας και για τους προσωρινούς διαμένοντες που ζουν στην Πολωνία για περισσότερους από 2 μήνες. Μετά την 1η Μαρτίου 2015, οι αιτούντες για πολωνικό διαβατήριο χωρίς αριθμό PESEL πρέπει να υποβάλουν αίτηση για PESEL πριν από την αίτηση διαβατηρίου. Διαφορετικά, χωρίς αριθμό PESEL, δεν μπορούν να ληφθούν αίτηση διαβατηρίου και δακτυλικά αποτυπώματα.[1][2]

Το σύστημα PESEL σχεδιάστηκε αρχικά από την κομμουνιστική κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας για τον εντοπισμό προσωπικών πληροφοριών για κάθε πολίτη. Ακριβώς όπως η αμερικανική κυβέρνηση σχεδίασε το SSN και η καναδική κυβέρνηση σχεδίασε το SIN. Είναι ένα άμεσο παρακλάδι από το προηγούμενο σύστημα, το Magister, το οποίο σχεδιάστηκε για να εντοπίζει και να καταγράφει δεδομένα για όλα τα άτομα με πανεπιστημιακό πτυχίο.[3]

Μορφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αριθμός PESEL έχει τη μορφή YYMMDDZZZXQ, όπου YYMMDD είναι η ημερομηνία γέννησης (με τον αιώνα κωδικοποιημένο στο πεδίο μήνα), το ZZZ είναι ένας μοναδικός αριθμός αναγνώρισης, το X υποδηλώνει το φύλο (ζυγοί αριθμοί για τις γυναίκες, οι περιττοί αριθμοί για τους άνδρες) και το Q είναι ένα ψηφίο ελέγχου, το οποίο χρησιμοποιείται για να επαληθευτεί εάν ένα δεδομένο PESEL είναι σωστό ή όχι.

Υπολογισμός αθροίσματος ελέγχου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχοντας ένα PESEL με τη μορφή ABCDEFGHIJK, μπορεί κανείς να ελέγξει την εγκυρότητα του αριθμού υπολογίζοντας την ακόλουθη έκφραση:

A×1 + B×3 + C×7 + D×9 + E×1 + F×3 + G×7 + H×9 + I×1 + J×3

Το άθροισμα ελέγχου είναι το τελευταίο ψηφίο του αποτελέσματος της παραπάνω έκφρασης αφαιρούμενο από το 10. Εάν αυτό το τελευταίο ψηφίο είναι 0, τότε το άθροισμα ελέγχου είναι 0.

Εάν το αποτέλεσμα της τελευταίας πράξης δεν είναι ίσο με το τελευταίο ψηφίο (K) ενός δεδομένου PESEL, το PESEL είναι λανθασμένο. Αυτό το σύστημα λειτουργεί αξιόπιστα για την καταγραφή μονοψήφιων λαθών και εναλλαγών ψηφίων.

Παράδειγμα: Έλεγχος εγκυρότητας του PESEL 12345678901[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1×1 + 2×3 + 3×7 + 4×9 + 5×1 + 6×3 + 7×7 + 8×9 + 9×1 + 0×3 = 217

Το τελευταίο ψηφίο του αποτελέσματος (217 modulo 10): 7

Το τελευταίο ψηφίο δεν είναι 0, οπότε το άθροισμα ελέγχου είναι 10 − 7 = 3

Το 3 δεν είναι ίσο με το τελευταίο ψηφίο του PESEL, που είναι το 1, επομένως ο αριθμός PESEL περιέχει σφάλματα. Ένα έγκυρο PESEL θα ήταν 12345678903.

Κωδικοποίηση σε TypeScript[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

export function validatePesel(pesel: string): boolean {
  if (pesel.length !== 11)
    return false;

  const arr = pesel.split("");
  const multipliers = [1, 3, 7, 9];
  let sum = 0;

  for (let i = 0; i < arr.length - 1; i++) {
    sum += Number(arr[i]) * multipliers[i % 4];
  }

  const modulo = sum % 10;
  const lastD = Number(pesel[10]);

  return (modulo === 0 && lastD === 0) ||
    lastD === 10 - modulo;
}

Ημερομηνίες γέννησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σύστημα PESEL έχει σχεδιαστεί για να καλύπτει πέντε αιώνες. Για να διακρίνουν άτομα που γεννήθηκαν σε διαφορετικούς αιώνες, προστίθενται αριθμοί στο πεδίο MM:

  • για ημερομηνίες γέννησης μεταξύ 1900 και 1999 – δεν γίνεται καμία αλλαγή στο πεδίο MM (βλ. παρακάτω)
  • για άλλες ημερομηνίες γέννησης:
    • 2000–2099 – ο αριθμός πεδίου μήνα αυξάνεται κατά 20
    • 2100–2199 – μήνας + 40
    • 2200–2299 – μήνας + 60
    • 1800–1899 – μήνας + 80

Για παράδειγμα, ένα άτομο που γεννήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2002 θα είχε αριθμό PESEL που ξεκινά από 023224 και ένα άτομο που γεννήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 1902 θα είχε αριθμό PESEL που ξεκινά από 021224.

Αλλαγή του αριθμού PESEL[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το PESEL περιέχει την ημερομηνία γέννησης και ένα φύλο, επομένως ο αριθμός αλλάζει εάν το άτομο αλλάξει φύλο ή διορθώσει την ημερομηνία γέννησής του (για παράδειγμα, η προηγούμενη ημερομηνία γέννησης ήταν λάθος). Η άλλη περίπτωση κατά την αλλαγή του αριθμού είναι «αν ο προηγούμενος αριθμός παρήχθη κατά παράβαση του Νόμου» ή όταν το πιστοποιητικό γέννησης ενός ατόμου αλλάζει για οποιοδήποτε λόγο (π.χ. υιοθεσία). Όταν αλλάξει ο αριθμός PESEL, το άτομο δεν επιτρέπεται πλέον να χρησιμοποιεί τον προηγούμενο αριθμό. Ο προηγούμενος αριθμός ενός ατόμου δεν μπορεί να δοθεί σε κανέναν άλλο.

Άλλα αναγνωριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα παρόμοιο σύστημα αριθμών αναγνώρισης υπάρχει για τις επιχειρήσεις, που ονομάζεται REGON (από το Rejestr Gospodarki Narodowej – Μητρώο Εθνικής Οικονομίας). Επιπλέον, όλοι οι φορολογούμενοι επιχειρήσεων (πριν από τον Σεπτέμβριο του 2011 – όλοι οι φορολογούμενοι) διαθέτουν αριθμό φορολογικού μητρώου που ονομάζεται NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej, «Αριθμός Φορολογικού Μητρώου»).

Τα άτομα στην Πολωνία καλούνται συχνά να παράσχουν τον αριθμό του δελτίου ταυτότητάς τους (dowód osobisty) ως ταυτοποίηση (οι αλλοδαποί πολίτες πρέπει να δώσουν τον αριθμό του διαβατηρίου τους). Ομοίως, οι επιχειρήσεις και οι εταιρείες συχνά υποχρεού νται να δηλώσουν τον αριθμό με τον οποίο εμφανίζονται στο μητρώο επιχειρήσεων, το KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) ή τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου - NIP.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Passport information». Telawiw.msz.gov.pl. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2017. 
  2. «Ważna informacja dla osób ubiegających się o wydanie paszportu». Sydney.MSZ.gov.pl. 16 Μαρτίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2015. 
  3. «Permanentna inwigilacja: telefon – twój osobisty szpieg» [Permanent surveillance: phone – your personal spy]. TechTrendy.pl (στα Πολωνικά). 24 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2012. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]